Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
“Een Kunstencentrum is een door de Vlaamse overheid gedefinieerde, erkende en gesubsidieerde organisatie die actief is in het creëren en presenteren van verschillende kunstvormen.” Wikipedia
In VL is kunstencentrum een welgedefinieerd begrip en de kunstencentra zijn op de Wikipedia pagina opgelijst. In NL bestaan er ook kunstencentra, maar daar is de invulling van het woord niet vast bepaald of omlijnd.
Een Kunstencentrum is een door de Vlaamse overheid gedefinieerde, erkende en gesubsidieerde organisatie die actief is in het creëren en presenteren van verschillende kunstvormen. (stubru.be)
Wil u deze zomer genieten van kunstwerken van jong opkomend talent, dan moet u beslist eens naar het kunstencentrum ‘Wiels’ afzakken (bruzz.be)
Het Herman Teirlinckinstituut, alias Studio Herman Teirlinck, verhuist naar het kunstencentrum deSingel. (gva.be)
Bozar en Smak dienden een aanvraag in als kunstencentrum, maar beide huizen kregen een negatief preadvies. (standaard.be)
boerderij waar het publiek (tegen betaling) zelf fruit en groenten kan komen oogsten
google2020: .NL (35) bijna alle betrekking op .BE
zie ook zelfplukboerderij
Het aantal zelfoogst- en zelfplukboerderijen is de laatste jaren enorm toegenomen. (vrt.be)
Studiebegeleiding op school, daten voor 60-plussers, of zelf groenten oogsten uit de zelfplukboerderij. (ocmwgent.be)
Maak kennis met de CSA- Zelfplukboerderij in Zandbergen en ontdek hoe je kan meedoen en meegenieten van (h)eerlijke producten.(natuurenbos.be)
boerderij waar het publiek (tegen betaling) zelf fruit en groenten kan komen oogsten
google2020: .NL (35) bijna alle betrekking op .BE
zie ook zelfplukboerderij
Aantal zelfoogstboerderijen stijgt: “Mensen willen weten waar hun eten vandaan komt” (vrt.be)
t’ Groenselveld is een CSA zelfoogstboerderij te Zeveneken (Lochristi) waar groenten, kruiden, bloemen, klein- en pitfruit geoogst kunnen worden. (tgroenselveld.be)
Lokaal, duurzaam en professioneel boeren, kan dat? Dat is wat de zelfoogstboerderij Kruisbos uitzoekt.(ecowijzer.be)
weinig waarde toekennen aan iets of iemand waarvan achteraf blijkt dat er toch potentieel in zit
“Ik zou mezelf bijna geen vijf frang hebben gegeven, vijf jaar geleden, toen ik eraan begon. Hoeveel mensen hebben onze partij niet dood verklaard.” (Tom Van Grieken in de Afspraak 9/3/2020)
“Ik heb zelf studenten die je omzeggens als je ze ziet geen vijf frank zou geven, maar die op een examen toch blijk geven van correct en juist te kunnen redeneren, …” (juridischforum.be 16 mei 2013)
“Waar men geen vijf frank voor haar kansen had gegeven, had zij zich een weg gezocht, dus waar zou zij zich nu, als volwassen vrouw, nog geremd door …” (Yannick Ottoy, En toen werd het zwart.)
weinig waarde toekennen aan iets of iemand waarvan achteraf blijkt dat er toch potentieel in zit
“Ik zou mezelf bijna geen vijf frang hebben gegeven, vijf jaar geleden, toen ik eraan begon. Hoeveel mensen hebben onze partij niet dood verklaard.” (Tom Van Grieken in de Afspraak 9/3/2020)
“Ik heb zelf studenten die je omzeggens als je ze ziet geen vijf frank zou geven, maar die op een examen toch blijk geven van correct en juist te kunnen redeneren, …” (juridischforum.be 16 mei 2013)
weinig waarde toekennen aan iets of iemand waarvan achteraf blijkt dat er toch potentieel in zit
“Ik zou mezelf bijna geen vijf frang hebben gegeven, vijf jaar geleden, toen ik eraan begon. Hoeveel mensen hebben onze partij niet dood verklaard.” (Tom Van Grieken in de Afspraak 9/3/2020)
“Ik heb zelf studenten die je omzeggens als je ze ziet geen vijf frank zou geven, maar die op een examen toch blijk geven van correct en juist te kunnen redeneren, …”
weinig waarde toekennen aan iets of iemand waarvan achteraf blijkt dat er toch potentieel in zit
“Ik zou mezelf bijna geen vijf frang hebben gegeven, vijf jaar geleden, toen ik eraan begon. Hoeveel mensen hebben onze partij niet dood verklaard.” (Tom Van Grieken in de Afspraak 9/3/2020)
Het kuisen van prinsessen/sperzieboontjes – niet zozeer de uiteinden afsnijden maar vooral de langsdraadjes verwijderen – “veizen” dus.
Bij fijne boontjes die je in de supermarkt koopt (en nogal eens uit Kenia of Senegal komen…) is dat laatste niet echt nodig, maar zelf geweekte boontjes werden vaak redelijk dik en daar moesten dus de “veizen” van verwijderd worden.
Als de boontjes niet geveizd worden krijgt ge die veizen in uwe mond en dat is niet smakelijk.
Het kuisen van prinsessen/sperzieboontjes – niet zozeer de uiteinden afsnijden maar vooral de langsdraadjes verwijderen – “veizen” dus.
Bij fijne boontjes die je in de supermarkt koopt(en nogal eens uit Kenia of Senegal komen…) is dat laatste niet echt nodig, maar zelf geweekte boontjes werden vaak redelijk dik en daar moesten dus de “veizen” van verwijderd worden.
Als de boontjes niet geveist worden krijgt ge die veizen in uwe mond en dat is niet smakelijk.
wilde, zou willen (OVT+ OVTT 1e, 2e, 3e persoon)
In NL is ‘wou’ informeel (de volksmond gebruikt het)
Het journaal, de pers, de kranten gebruiken: ‘wilde’ i.t.t. Vlaanderen.
Zeg niet ik wou maar ik wilde.
‘Top ABN Amro wou niet afzien van salarisverhoging’. (De Standaard)
Tsipras wou vooral de rebellen in zijn partij Syriza de pas afsnijden. (deredactie.be)
“Lambik, van nu af spreken wij beschaafd Nederlands en daarom wil ik voortaan Sidonia heten”
Een analyse van intralinguale vertalingen van Suske en Wiske-albums (1958-1998)
Masterproef aangeboden door Liesbeth VICCA tot het behalen van de graad van Master in het vertalen Duits-Spaans
Promotor: Elke BREMS Academiejaar 2016 – 2017
Interessante studie over de taal in de strips van Suske en Wiske in Vlaanderen (Belgisch-Nederlands), Nederland (Noord-Nederlands) en het Standaard Nederlands.
Dit lemma wordt als verwijslemma gebruikt bij woorden of uitdrukkingen die in de strip als Vlaams beschouwd worden. Zie voorbeelden lemma’s of reacties: ajuin (scheldwoord); goesting; miljaar; vent; verwittigen; weeral; zaag, een ~ spannen; ziekenkas.
Verder hieronder enkele vermeldenswaardige passages van de tekst.
“Peter Van Gucht, de huidige scenarist van Suske en Wiske, lijkt zowel qua inhoud als qua taal geen immense veranderingen door te willen voeren (…). (Hij) laat de stripfiguren Standaardnederlands spreken, omdat dat volgens hem perfect past in de opvoedende taak die de strips van Suske en Wiske hebben”
“In de Vlaamse strip drinkt Lambik ‘gin’, maar in de Standaardnederlandse uitgave drinkt hij ‘jenever’.
Figuur 23. Gin wordt jenever (De geverniste zeerovers, p. 21). Een klein beetje kennis van de geschiedenis en van jenever kan de vertaling van het CSE (Cultureel Specifieke Elementen, GG) verklaren. Jenever is een Nederlandse drank.”
“Ten slotte is er in dit prentje een wijziging aan de onomatopee doorgevoerd. ‘Ploup’ in de Vlaamse strip wordt ‘Plop’ in de Standaardnederlandse versie.”
“Realia worden (in de standaardtalige uitgave, GG), net zoals de woordenschat en grammatica, aangepast naar de norm van het Noorden.”
“De vertalingen van realia in De duistere diamant tonen dat de Standaardnederlandse versie de Noord-Nederlandse norm volgt. In Figuur 47 past de vertaler een culturele adaptatie toe op het Vlaamse CSE ’50 fr.’. In de Noord-Nederlandse uitgave wordt er van ‘een rijksdaalder’ gesproken. De Standaardnederlandse versie behoudt de Noord-Nederlandse aanpassing.”
“In de Vlaamse uitgave zegt Alwina ‘de duistere diamant’. In de Noord-Nederlandse uitgave zegt ze echter ‘de Zwarte diamant’. Ook in de Standaardnederlandse uitgave heeft ze het over ‘de Zwarte diamant’. De titel van het album (zowel in het Vlaams als in het Noord-Nederlands als in het Standaardnederlands) is De duistere diamant. Op het einde van het verhaal in de Vlaamse uitgave wordt dus uitdrukkelijk de titel gebruikt door Alwina: ‘de duistere diamant’. Een vertaling naar ‘de Zwarte diamant’ is hier niet nodig. De verwijzing naar de titel geraakt verloren in de vertaling van de Noord-Nederlandse en Standaardnederlandse uitgave.”
“Wiske zegt in Figuur 98 in de Vlaamse uitgave ‘stil nu’. In de Standaardnederlandse versie is dat vertaald naar ‘stil nou’. ‘Nu’ krijgt in Van Dale geen labels. ‘Nou’ staat in Van Dale aangeduid als Nederlands-Nederlands woord.”
- zijn eigen beter voordoen dan dat hij in werkelijkheid is
- meer geld uitgeven dan dat men heeft
- de dikke nek uithangen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Hooger kakken als zijn gat (of alsdat zijn gat is): grooter uitgaven doen, dan iemands inkomen gedoogt (Cornelissen-Vervliet).
Van Dale: uitdrukking hoger kakken als zijn gat: boven zijn stand leven, meer geld uitgeven dan mogelijk is
zie ook: gat, hoger schijten dan zijn ~ staat
Met die gast kunt ge beter niet omgaan want eigenlijk kakt die hoger dan zijn gat.
iets proberen te verbeteren, zich ergens voor inspannen
Van Dale online: Belgisch-Nederlands
Ik heb hard aan de weg getimmerd, maar nu praat ik eindelijk vlot Spaans. (Taalblad.be)
terwijl
zie ook swengst dat, swees, swens, swijl, swenst, swinst; binst
Swengst da gij da doe, doeng kik (doen ekik) dees wel efkes.
ondertussen, terwijl, swijlens
Ik zal de aardappelen schillen, jij kan swinst het vlees al marineren.
Swinst dat de deur even open stond is er al een bromvlieg binnengevlogen.
studentenrestaurant
zie ook resto
Het ondersteunend personeel van de Universiteit van Gent werkt vandaag niet. Concreet gaat het om het personeel van de studentenresto’s, de cafetaria’s, de schoonmaak en de kinderdagverblijven. (vrt.be)
Studentenresto De Brug heropent na verbouwingswerken (hln.be)
studentenrestaurant
zie ook resto
Het ondersteunend personeel van de Universiteit van Gent werkt vandaag niet. Concreet gaat het om het personeel van de studentenresto’s, de cafetaria’s, de schoonmaak en de kinderdagverblijven. (vrt.be)
Studentenresto De Brug heropent na verbouwingswerken (hln.be)
restaurant
Gij moogt kiezen: op resto gaan of een cinemake doen?
“De studentenresto‘s en cafetaria’s zijn open op weekdagen van maandag tot en met vrijdag.” (ugent.be)
restaurant
Gij moogt kiezen: op resto gaan of een cinemake doen?
“De studentenresto‘s en cafetaria’s zijn open op weekdagen van maandag tot en met vrijdag.” (ugent.be)
1) thuis, binnen blijven
2) zich gedeisd houden (antoniem: uit zijn kot komen (kot, uit z’n ~ komen)
zie ook verzamellemma koterij
1) “Blijf in uw kot”, met die iconische uitspraak probeerde Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) de Vlaming te overtuigen om thuis te blijven. (hln.be)
1) ‘Vrouwen, blijf in uw kot op Internationale Vrouwendag!’ (demorgen.be)
2) Maar zoals gezegd: blijf niet in uw kot zitten, ga rond, stuur zelf brieven en toon initiatief.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
