Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #26601

    kern
    (zn. m. geen meerv.)

    afkorting van kernkabinet

    < kernkabinet werd door Franstalige politici afgekort tot ‘le kern’. Daarna werd ‘le kern’ weer overgenomen door de Vlamingen als ‘de kern’.

    zie ook superkern

    “Vandaag zien de ministers elkaar op de kern en de ministerraad, maar die gaan niet over de begroting.” (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Mar 2020 09:48
    0 reactie(s)

    #26602

    superkern
    (zn. m.; ~en)

    neologisme: uitbreiding van de klassieke kern of kernkabinet in het leven geroepen voor toezicht op de volmachtenregering Wilmès II

    Een ‘superkern’, met daarin alle topministers, negen partijvoorzitters en de N-VA-fractieleider, zal de komende weken de volmachten vormgeven om de coronacrisis aan te pakken. (demorgen.be)

    Vandaag komt de ‘superkern’ voor een eerste keer bijeen: alle partijen, inclusief N-VA, die de volmachten van de regering Wilmès II steunen, plus de kern dus. (newsmonkey.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Mar 2020 09:48
    0 reactie(s)

    #26603

    schoonder

    schoner

    zie schoon in de betekenis van mooi
    wordt niet gebruikt voor SN schoon in de betekenis van proper
    Limburg: sjoonder, sjoender, sjonder

    ook in de combinatie vele schoonder, veel schoonder

    ook in een pejoratieve betekenis: nu nog schoonder da, wat ge mij gelapt hebt!

    uitspr. Antw: schunder
    uitspr. Kempen: scheunder (korte eu)

    zie ook kleinder, vuilder

    Ge staat vele schoonder met dat blauw kleedje vind ik.
    Maasland: Dat blauw klidje sjteit dich sjoonder

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 24 Mar 2020 00:11
    0 reactie(s)

    #26604

    vuilder
    (bw.)

    vergrotende trap van vuil: vuiler

    vgl. ook vuilderik

    zie ook kleinder, schoonder

    Ze kunnen hun huishouden wel aan maar hun huurhuisje is vuilder dan bij de WM. (happymama.be)

    Binnenlucht is 2 tot 50 keer vuilder dan buitenlucht. (bativox.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 24 Mar 2020 00:10
    1 reactie(s)

    #26605

    kleinder
    (bn.)

    kleiner

    uitspr. variant: klènder

    zie ook vuilder, schoonder

    Uw oudste broer is wel kleinder dan gij.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 24 Mar 2020 00:10
    2 reactie(s)

    #26606

    vuilder
    (bw.)

    vergrotende trap van vuil: vuiler

    vgl. ook vuilderik

    Ze kunnen hun huishouden wel aan maar hun huurhuisje is vuilder dan bij de WM. (happymama.be)

    Binnenlucht is 2 tot 50 keer vuilder dan buitenlucht. (bativox.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Mar 2020 21:19
    1 reactie(s)

    #26607

    vuilder
    (bw.)

    vergrotende trap van vuil: vuiler

    Ze kunnen hun huishouden wel aan maar hun huurhuisje is vuilder dan bij de WM. (happymama.be)

    Binnenlucht is 2 tot 50 keer vuilder dan buitenlucht. (bativox.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Mar 2020 21:19
    1 reactie(s)

    #26608

    vuilderik
    (de ~ (m.), ~en)

    id. als vuilerik

    zie ook vuilder

    zie aldaar

    Provincie Limburg
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Mar 2020 21:17
    0 reactie(s)

    #26609

    pisbloem
    (de ~ (v.), ~en)

    paardenbloem

    < pisbloem genoemd vanwege de diuretische eigenschap van de plant

    Brugge: zeeksala
    Kempen: suikerij of pisbloem
    Leiestreek: zeker, piesselie
    West-Vlaanderen: pisseblomme, beddepisser

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: pisbloem
    Daarnaast in Zuid-Nederland en Zeeland pissebloem, pisseblom.

    niet te verwarren met de paasbloem

    Dandelions
    Taraxacum officinale

    Heel de wei staat vol met pisbloemen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 23 Mar 2020 18:42
    1 reactie(s)

    #26610

    paasbloem
    (de ~ (v.), ~en)

    gele narcis

    Van Dale 2005: paasbloem
    volksnaam voor verschillende planten die rond Pasen bloeien, bv. het madeliefje, de gele narcis en de sleutelbloemen

    niet te verwarren met de pisbloem

    Klik op de afbeelding
    Narcissus pseudonarcissus001

    De voortuin staat in maart vol met paasbloemen.

    “Mooie Anne Geddes narcis (Paasbloem) …” (2dehands.be)

    De narcis bloeit meestal rond de paasperiode en daarom wordt ze de paasbloem genoemd.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 23 Mar 2020 18:41
    3 reactie(s)

    #26611

    wervelzuil
    (znw. de ~ (v.), ~en)

    SN/NL: wervelkolom, ruggegraat

    vgl. Duits Wirbelsäule, Frans colonne vertébrale, Latijn columna vertebralis

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Normalerwijze bestaat de wervelzuil uit 33 wervels. De 24 bovenste wervels vormen de beweeglijke wervelzuil. Men onderscheidt 7 nekwervels (cervicale wervelzuil of CWZ ), 12 borstkaswervels (thoracale wervelzuil of TWZ) en 5 wervels in de lage rug (lumbale wervelzuil of LWZ). (hhp.be)

    Asafwijkingen van de wervelzuil (scoliose) (uza.be)

    Revalidatie en kinesitherapie van het musculoskeletale stelsel: lumbale wervelzuil en bekken (ugent.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 23 Mar 2020 18:40
    0 reactie(s)

    #26612

    wervelzuil
    (znw. de ~ (v.), ~en)

    wervelkolom, ruggegraat

    vgl. Duits Wirbelsäule, Frans colonne vertébrale, Latijn columna vertebralis

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Normalerwijze bestaat de wervelzuil uit 33 wervels. De 24 bovenste wervels vormen de beweeglijke wervelzuil. Men onderscheidt 7 nekwervels (cervicale wervelzuil of CWZ ), 12 borstkaswervels (thoracale wervelzuil of TWZ) en 5 wervels in de lage rug (lumbale wervelzuil of LWZ). (hhp.be)

    Asafwijkingen van de wervelzuil (scoliose) (uza.be)

    Revalidatie en kinesitherapie van het musculoskeletale stelsel: lumbale wervelzuil en bekken (ugent.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 23 Mar 2020 18:37
    0 reactie(s)

    #26613

    korent
    (de ~, (v.), ~en)

    rozijn, krent

    vgl korentebrood

    regio: Lier

    Deze avond maak ik broodbodding met veel korenten.

    Heerlijke vanillepodding met korenten in, gemaakt met verse koeimelk, veel gegeten bij ons memoe zaliger.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2020 18:31
    0 reactie(s)

    #26614

    platte band
    (vaste woordgroep)

    kapotte band van een fiets/auto, band die plat staat door een fit

    taaladvies.net: Een platte band is in het hele taalgebied gebruikelijk voor ‘een band waar weinig of geen lucht meer in zit’. Daarnaast heeft een platte band in de standaardtaal in België de specifieke betekenis ‘een band met een gat erin’. Standaardtaal in het hele taalgebied is daarvoor een lekke band.

    vgl. platten tuub, platten tjoep

    zie ook verzamellemma wegcode

    2 blondjes hadden eens platte band:
    We hebben een platte band! Helemaal? Nee, alleen aan de onderkant.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 23 Mar 2020 18:12
    6 reactie(s)

    #26615

    korentebrood
    (het ~, ~broden)

    In Antwerpen wordt een krentenbrood soms “korentebrood” genoemd.
    Ook in Lier.

    < corente, znw. vr.: krent. Van Oudfrans corinte (dat als ndl. corente uitgesproken werd), vanwaar ook hd. korinthe, eng. currant

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: krent
    Eene verkorting van korent (korint), Middelnederlands corente, een vorm die bij oude schrijvers nog voorkomt en soms ook bij hedendaagsche die den oorsprong van het woord willen laten uitkomen (in de vlaamsche dialecten is korente nog de eenige vorm); het is ontleend aan het Frans (raisin de Corinthe), en is afkomstig van den naam der Grieksche stad Korinthe, van waar de krenten aanvankelijk werden aangevoerd.

    zie ook rozijnenbrood, kramiek, korent

    Kramiek

    Old agà wa pistoleekes mor verget geen “korentebroeike” mee te brengen.

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2020 17:26
    2 reactie(s)

    #26616

    korentebrood
    (het ~, ~broden)

    In Antwerpen wordt een krentenbrood soms “korentebrood” genoemd.
    Ook in Lier.

    < corente, znw. vr.: krent. Van Oudfrans corinte (dat als ndl. corente uitgesproken werd), vanwaar ook hd. korinthe, eng. currant

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: krent
    Eene verkorting van korent (korint), Middelnederlands corente, een vorm die bij oude schrijvers nog voorkomt en soms ook bij hedendaagsche die den oorsprong van het woord willen laten uitkomen (in de vlaamsche dialecten is korente nog de eenige vorm); het is ontleend aan het Frans (raisin de Corinthe), en is afkomstig van den naam der Grieksche stad Korinthe, van waar de krenten aanvankelijk werden aangevoerd.

    zie ook rozijnenbrood, kramiek, korent

    Kramiek

    Old agà wa pistoleekes mor verget geen “korentebroeike” mee te brengen.

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2020 17:26
    2 reactie(s)

    #26617

    kramiek
    (de ~ (m.), ~en)

    fijn tarwebrood met krenten

    de ie wordt kort uitgesproken

    < Middelned. cramicke

    Van Dale BE

    zie ook rozijnenbrood, korentebrood

    Cramique

    Ons middagmaal van koffie met kramiek.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2020 17:18
    0 reactie(s)

    #26618

    kramiek
    (de ~ (m.), ~en)

    fijn tarwebrood met krenten

    de ie wordt kort uitgesproken

    < Middelned. cramicke

    Van Dale BE

    zie ook rozijnenbrood, korentebrood

    Cramique

    Ons middagmaal van koffie met kramiek.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2020 17:17
    0 reactie(s)

    #26619

    kramiek
    (de ~ (m.), ~en)

    fijn tarwebrood met krenten

    de ie wordt kort uitgesproken

    < Middelned. cramicke

    Van Dale BE

    zie ook rozijnenbrood, korentebrood

    Cramique

    Ons middagmaal van koffie met kramiek.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2020 17:17
    0 reactie(s)

    #26620

    voedingswinkel
    (z. nw. de ~ (m.) ~s)

    winkel waar je voeding (levensmiddelen) kunt kopen
    NL/SN: levensmiddelenwinkel

    „In België zijn alleen nog de voedingswinkels open en ik wilde vandaag wat klussen doen.” Hij vindt niet dat hij overheidsmaatregelen ontwijkt. „Je moet je gezond verstand gebruiken. Als mensen nu bouwmaterialen aan het hamsteren waren, zou ik niet hierheen komen.” (NRC-Handelsblad)

    winkel waar je voeding (levensmiddelen) kunt kopen

    NL/SN: levensmiddelenwinkel

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door koarebleumke op 23 Mar 2020 15:08
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.