Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #26621

    voedingswinkel
    (z. nw. de ~ (m.) ~s)

    winkel waar je voeding (levensmiddelen) kunt kopen
    NL/SN: levensmiddelenwinkel

    „In België zijn alleen nog de voedingswinkels open en ik wilde vandaag wat klussen doen.” Hij vindt niet dat hij overheidsmaatregelen ontwijkt. „Je moet je gezond verstand gebruiken. Als mensen nu bouwmaterialen aan het hamsteren waren, zou ik niet hierheen komen.” (NRC-Handelsblad)

    winkel waar je voeding (levensmiddelen) kunt kopen

    NL/SN: levensmiddelenwinkel

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door koarebleumke op 23 Mar 2020 15:08
    0 reactie(s)

    #26622

    plezant
    (bn.)

    plezierig, leuk, tof

    uitspraak: klik op het pijltje

    Van Dale 2015 BE; spreektaal
    taaladvies.net: standaardtaal in België (maar/dus toch te vermijden)

    zie ook plezantste, de ~ thuis zijn, plezanterik, flauwe plezante, plezante

    ’t Was een wreed plezant feestje, ’k heb nog zeer van het lachen.

    “Kampioen zijn is plezant” is het boek en “Kampioen zijn blijft plezant” is de film. Van wie? Van De Kampioenen, mijn gedacht!

    “Leuk” krijgen we als Vlaming veel minder gemakkelijk over onze lippen dan een Nederlander, “leuk” klinkt te flauw, en te fleurig voor de gemiddelde stevig gebouwde Vlaamse kerel. Om niet te veel gelijk een janet te moeten klinken gebruiken we “plezant.” Het is trouwens een veel plezanter woord om uit te spreken.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 23 Mar 2020 10:55
    16 reactie(s)

    #26623

    Vivaldi-coalitie
    (begrip)

    (neologisme) een regeringscoalitie van liberalen, socialisten, groenen en christendemocraten naar het muziekstuk De vier seizoenen van Vivaldi: het blauw van de liberalen is de winter, het groen van de groenen is de lente, het rood van de socialisten is de zomer en het oranje van CD&V is de herfst.

    ook kortweg Vivaldi, Vivaldi-regering

    zie ook vivaldisering

    Een groot deel van de Wetstraat zit al met zijn hoofd bij een Vivaldi-coalitie van liberalen, socialisten, groenen en christendemocraten. (knack.be)

    Liberaal verzet tegen Vivaldi-coalitie smelt – De Standaard

    MR kwam al voor de kerstvakantie met een nieuwe naam op de proppen: Vivaldi-coalitie, naar zijn bekendste werk De vier seizoenen. (demorgen.be)

    Vivaldi is trouwens een coalitie waarin de CD&V veel meer gewicht in de schaal zou kunnen leggen dan in paars-geel. (apache.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Mar 2020 09:10
    1 reactie(s)

    #26624

    vivaldisering
    (zn. v.; ~en)

    politiek neologisme: het omvormen van de regering naar een Vivaldi-coalitie

    Er is geen voorakkoord en ook Vivaldi is moeilijk, maar vorige week is de vivaldisering ingezet. (vrt.be)

    Sluipmoord, aanslag op de democratie, vivaldisering, verraad aan de kiezer! (doorbraak.be)

    “Wat men probeert te doen, is de vivaldisering van lopende zaken”, zei politicoloog Carl Devos (Ugent) gisteravond in De Afspraak (Canvas). (Proximus.be)

    “De vivaldisering van lopende zaken, 1 groteske leugen" (twitter)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Mar 2020 09:09
    1 reactie(s)

    #26625

    Vivaldi

    zie Vivaldi-coalitie

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Mar 2020 09:03
    0 reactie(s)

    #26626

    Vivaldi-coalitie
    (begrip)

    (neologisme) een regeringscoalitie van liberalen, socialisten, groenen en christendemocraten naar het muziekstuk De vier seizoenen van Vivaldi: het blauw van de liberalen is de winter, het groen van de groenen is de lente, het rood van de socialisten is de zomer en het oranje van CD&V is de herfst.

    ook kortweg Vivaldi, Vivaldi-regering

    Een groot deel van de Wetstraat zit al met zijn hoofd bij een Vivaldi-coalitie van liberalen, socialisten, groenen en christendemocraten. (knack.be)

    Liberaal verzet tegen Vivaldi-coalitie smelt – De Standaard

    MR kwam al voor de kerstvakantie met een nieuwe naam op de proppen: Vivaldi-coalitie, naar zijn bekendste werk De vier seizoenen. (demorgen.be)

    Vivaldi is trouwens een coalitie waarin de CD&V veel meer gewicht in de schaal zou kunnen leggen dan in paars-geel. (apache.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Mar 2020 09:03
    1 reactie(s)

    #26627

    corona
    (voorvoegsel)

    in deze tijden worden er tientallen, zoniet honderden woorden met het voorvoegsel corona gevormd. Ad hoc woorden waarvan de meesten niet zullen blijven. Ze zijn waarschijnlijk ook niet specifiek Vlaams, want in NL maakt men ook allerlei samenstellingen. Dit lemma om de meest opvallende voorbeelden te bundelen om te vermijden dat het allemaal afzonderlijke lemma’s worden.

    zie ook: coronacoalitie, coronanummer, coronaregering, coronavluchteling, coronavrijwilliger, corona-idioot, corona-idiotisme, coronatoerist

    Voorbeelden alfabetisch op het coronawoord:

    “Filmpjes opnemen, spelletjes bedenken, zelfs een speciale corona-bingo maken. Dat maakt het niet alleen voor hen, maar ook voor mij een stuk leuker.” (vrt.be)

    Ouders starten zelf met alternatieve lessen thuis: “We hebben een groot coronalessenrooster gemaakt” (vrt.be)

    “Ik heb een coronaviruslessenrooster opgesteld om toch wat structuur te hebben”, vertelt Annelies Schouppe uit Gent. (vrt.be)

    Boswachter Björn Deduytsche heeft alvast aangekondigd op zijn Instagramaccount dat hij vandaag “coronatoezicht” houdt in de bossen van de Vlaamse Ardennen. (vrt.be)

    Erika Vlieghe, hoofd van de Dienst Infectieziekten in UZ Antwerpen en lid van het corona-comité, legt in “De ochtend” uit dat we de cijfers per … (vrt.be)

    “Maar gelukkig konden we een beroep doen op de brandweer om de mensen weg te houden, zodat onze ‘coronaploegen’ de controles konden verderzetten”. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Mar 2020 08:50
    11 reactie(s)

    #26628

    corona-idiotisme
    (het ~)

    Het waanzinnig gedrag van corona-idioten.

    zie ook corona-idioot

    zie voorvoegsel corona

    Zo te zien is corona-idiotisme besmettelijker dan het coronavirus zelf, alleen is het niet dodelijk, alhoewel…

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Mar 2020 07:22
    0 reactie(s)

    #26629

    ravotter
    (zn. m.; ~s)

    een kind dat ongeremd en heftig speelt

    vr: ravotster

    zie ravotten

    Ik ben altijd al een ravotter geweest dus de chiro was daarom perfect. (chirowaarschoot.be)

    Ik was een “ravotter”. Alles wat er buiten te vinden was of toevallig mijn pad kruiste betekende voor mij speel-goed.(hugoswebstek)

    Ik was als kind altijd een buitenspeler, een ravotter. Het liefste dat ik deed was spelen in parken en bossen, en dan vooral klimmen in bomen. (spa.be)

    Kinderen moeten ook en vooral kind kunnen zijn. Ravotters, slijkduivels, deugnieten,… (KSV Dismuide jeugd – youtube)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 22 Mar 2020 21:31
    0 reactie(s)

    #26630

    corona-idioot
    (de ~, (m. ), ~idioten)

    Een dom persoon die de opgelegde sociale maatregelen, ten tijde van de coronapandemie, naast zich neerlegt en niet toepast, waardoor hij kans maakt besmet te worden of anderen te besmetten met het gevaarlijke virus.

    zie ook corona voorvoegsel

    memoe en veva bezoeken gaat nu niet, blijf in uw kot of zijt gij ook zo’ne corona-idioot!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 22 Mar 2020 21:30
    3 reactie(s)

    #26631

    corona-idioot
    (de ~, (m. ), ~idioten)

    Een dom persoon die de opgelegde sociale maatregelen, ten tijde van de coronapandemie, naast zich neerlegt en niet toepast, waardoor hij kans maakt besmet te worden of anderen te besmetten met het gevaarlijke virus.

    zie ook corona voorvoegsel

    memoe en veva bezoeken gaat nu niet, blijf in uw kot of zijt gij ook zo’ne corona-idioot!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 22 Mar 2020 21:29
    3 reactie(s)

    #26632

    corona
    (voorvoegsel)

    in deze tijden worden er tientallen, zoniet honderden woorden met het voorvoegsel corona gevormd. Ad hoc woorden waarvan de meesten niet zullen blijven. Ze zijn waarschijnlijk ook niet specifiek Vlaams, want in NL maakt men ook allerlei samenstellingen. Dit lemma om de meest opvallende voorbeelden te bundelen om te vermijden dat het allemaal afzonderlijke lemma’s worden.

    zie ook: coronacoalitie, coronanummer, coronaregering, coronavluchteling, coronavrijwilliger, corona-idioot, corona-idiotisme, coronatoerist

    Voorbeelden alfabetisch op het coronawoord:

    “Filmpjes opnemen, spelletjes bedenken, zelfs een speciale corona-bingo maken. Dat maakt het niet alleen voor hen, maar ook voor mij een stuk leuker.” (vrt.be)

    Ouders starten zelf met alternatieve lessen thuis: “We hebben een groot coronalessenrooster gemaakt” (vrt.be)

    “Ik heb een coronaviruslessenrooster opgesteld om toch wat structuur te hebben”, vertelt Annelies Schouppe uit Gent. (vrt.be)

    Boswachter Björn Deduytsche heeft alvast aangekondigd op zijn Instagramaccount dat hij vandaag “coronatoezicht” houdt in de bossen van de Vlaamse Ardennen. (vrt.be)

    Erika Vlieghe, hoofd van de Dienst Infectieziekten in UZ Antwerpen en lid van het corona-comité, legt in “De ochtend” uit dat we de cijfers per … (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 22 Mar 2020 21:28
    11 reactie(s)

    #26633

    kostelijk
    (bn.)

    duur, kostbaar

    variant provincie Antwerpen: dier /deer/

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen, verouderd
    DS2015 geen standaardtaal

    Door die boete is dat avondje uit een kostelijke zaak geworden.

    Moet gij weeral 100 euro hebben? Amai, gij zijt ne kostelijke.

    Dat is nodig want baggeren is kostelijk. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 22 Mar 2020 20:58
    0 reactie(s)

    #26634

    kostelijk
    (bn.)

    duur, niet zuinig, spilziek

    Van Dale ’95: gewestelijk, van personen: aanleiding gevend tot hoge kosten
    synoniem: duur
    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands (algemeen)

    zie ook kostelijke grap, kostelijke affaire

    Onze Jeroen is ne kostelijke, hoe dat die sletig is op zijn schoenen…

    De Jean heeft nogal een kostelijke vrouw, die wacht niet tot de solden om ne nieuwe leren frak van meer dan driehonderd euro te kopen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 22 Mar 2020 20:56
    3 reactie(s)

    #26635

    coronatoerist
    (z.n. w. de ~ (m.) ~en)

    Begonnen als Belgisch fenomeen: de Vlaming die nog even snel op café ging in Sluis of Maastricht. Inmiddels heeft het coronatoerisme zich als een olievlek over de grensgebieden van BE, NL, DE en FR verbreid.

    In België wordt verontwaardigd gereageerd op coronatoeristen die in Nederland aan de lockdown willen ontsnappen.

    Coronatoeristen uit Limburgs-Nederland riskeren een boete van 4000 euro als ze aan de overkant van de Maas goedkoop willen tanken.

    Een burgemeester in West-Vlaanderen keert zich tegen Frans coronatoerisme: “blijf in uw land, daar zijn ook slagerijen.”

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door koarebleumke op 22 Mar 2020 20:56
    0 reactie(s)

    #26636

    vaagweg
    ( bijwoord)

    vaag, vagelijk, ongeveer, ruwweg

    Nu ja, een beetje, vaagweg wist ik dat hij een stand-up comedian was, met een neiging voor grove provocaties en een tumultueus huwelijk. (De wereld van Morgen)

    Dichters kunnen vaak haarscherp formuleren wat wij vaagweg wel aanvoelen, maar net iets minder makkelijk onder woorden krijgen: ‘WC-papier’ van Peter Theunynck. (radio1)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door koarebleumke op 22 Mar 2020 19:31
    2 reactie(s)

    #26637

    plak
    (het ~, de~, (v.), ~ken/~s)

    nummerplaat van een auto of motor

    ook autoplak, motorplak

    < Frans: plaque d’immatriculation

    Ook in de Antw. Kempen
    West-Vlaanderen: een plakke

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Plak: Iets dat in vorm op eene snede of schijf gelijkt.
    In Vlaanderen (onz. gebruikt), eveneens naar het voorbeeld van frans plaque, voor: plaat van metaal of glas. Inzonderheid: Naamplaat, plaatje met den naam van een persoon, eene straat enz. Ook de genummerde plaat van een automobiel, een rijwiel enz.

    Van Dale 2014 online: gewestelijk, plaat

    Belgium licenseplate EU

    zie ook verzamellemma wegcode

    De politie vroeg me of ik het plak van de wagen kende? (Leiestreek)

    Ken je gie joen plak va joen otto? (Ken je de nummerplaat van jouw auto?) (Westhoek)

    De plak van dien auto is zo smerig, als ze hem lezen, kunnen ze geen boete uitschrijven. (Antwerpse Kempen)

    < andere definitie van plak

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 22 Mar 2020 17:41
    4 reactie(s)

    #26638

    kostelijk
    (bn.)

    duur, kostbaar

    (Antw. variant) dier /deer/

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen, verouderd
    DS2015 geen standaardtaal

    Door die boete is dat avondje uit een kostelijke zaak geworden.

    Moet gij weeral 100 euro hebben? Amai, gij zijt ne kostelijke.

    Dat is nodig want baggeren is kostelijk. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 22 Mar 2020 17:40
    0 reactie(s)

    #26639

    klappe nansje
    (znw. de ~ (v.), geen mv.)

    Babbeltje, praatje.

    zie klappenansie, koutenantie

    De cafébazin mist haar dagelijkse klappe nansje (babbel) met haar klanten sinds de verplichte coronasluiting.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 22 Mar 2020 17:33
    0 reactie(s)

    #26640

    wegcode
    (verzamellemma)

    Ook de Vlaming moet op tijd en stond eens zijn woonst verlaten en hem in het openbaar begeven. Om van punt A naar punt B te geraken, moet hij een beroep doen op de wegcode, maar die verschilt in het Vlaams aanzienlijk van het Nederlands. In dit lemma bewaren we een overzicht van alle essentiële en minder essentiële terminologie en uitdrukkingen m.b.t. wegen en verkeer.

    voertuigen:
    cabriard
    camion
    camionette
    crèmekar
    decapotabel
    geit
    hollandse mercedes
    ministadswagen
    mobilhome
    moto
    motocyclette
    opligger
    otto
    trottinette
    velo
    vlieger
    wagen

    wegen:
    afdraai
    autostrade
    baan
    baanvak
    buurtweg
    drievaksbaan
    egelwegel
    fietsostrade
    gemeenteweg
    gracht
    heirbaan
    kasseibaan
    kasseiweg
    kerkwegel
    macadam
    middenvak
    ovalen punt
    ovonde
    rijbaan
    rijvak
    rondpunt
    tarmac
    trage weg
    trottoir
    tunnelkoker
    tweevaksbaan
    vak
    velostrade
    viervaksbaan
    voetpad
    wegel
    wegenis

    varia:
    aan de klap
    accident
    achter de hoek
    achterruitontdooiing
    afdraaien
    amortisseur
    auto-accident
    autoconstructeur
    autocontrole
    automatic
    baancafé
    baandancing
    baanhotel
    baanrestaurant
    baanwinkel
    baan, onder de ~
    baarchoc
    bache
    banden leggen
    banden steken
    bedrijfswagen
    betalend parkeren
    bielle
    blokrijden
    bluts
    blutsen
    Bob
    boîte
    bollen
    cabrioleren
    camion, van de ~ gevallen
    chappement
    copiloot
    corijder
    depanneren
    doorvlammen
    dwarsen
    een rijdende doodskist
    embrayage
    embrayeren
    ertegen plakken
    faar
    firmawagen
    frein
    garagepoort
    garagist
    gardeboe
    gat, in iemands ~ zitten
    groene nummerplaat
    handelaarsplaat
    herspuiten
    het hol van Pluto
    ijsgang
    janettenbak
    kaartjesknipper
    keuring
    kilometriek
    kreukelpaal
    langs
    lichten
    loonwagen
    maleur
    maneuver
    middenvakrijder
    mobiliteitsknoop
    monovolume
    motard
    moteur
    naft
    nummerplaat
    occasie
    omlegging
    op den trein, tram, velo
    petrol
    pikkel
    pinken
    pinker
    pinkers opzetten
    pinklicht
    plak
    platten band
    Porschist
    ressort
    rijmplek
    rood licht
    schouwing
    schouwingsbewijs
    sjieken bak
    slijklap
    smijten, alles dicht ~
    sneeuwschuifelen
    sortie
    soupape
    staander
    statie
    stationeren
    treinbegeleider
    uitblutsen
    uitbollen
    verbodsteken
    verkeersaccident
    verkeersbelasting
    verkeerscode
    verkeershinder
    verkeersinbreuk
    verkeerswisselaar
    vervangstuk
    Vespist
    vlammen
    vis platinées
    vitesse
    vitessepook
    volumewagen
    voorbijsteken
    voorruitontdooiing
    waar men gaat langs Vlaamse wegen
    wegbollen
    wegeniswerken
    wegenwerken
    wet betreffende de politie over het wegverkeer
    wisselstuk
    z-plaat
    zwieren, op de bon ~

    > andere betekenis van wegcode

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 22 Mar 2020 17:33
    10 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.