Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
zwachtel
Van Dale: windel (de m; windelen, windels), in België zwachtel
zie ook er geen windels om draaien; verzamellemma geneeskunde
Omdat em op de koer was gevallen en z’n hand bezeerd had, moest Jantje een week me ne windel rond zenne pols rondlopen.
in het West-Vlaams en Oost-Vlaams (evenals in het Zeeuws) wordt de bijzin-inleidende ‘da’ verbogen naargelang het getal van het onderwerp van de daaropvolgende bijzin
da → enkelvoud
dan → meervoud
de ‘n’ wordt normaal gezien nasaal uitgesproken
“Hoe kom ’t dan der hier geen gevoelens aan te pas komen?” (Blind Getrouwd)
iemand die dikwijls vuile klap vertelt
NL/SN: vuilbek
Ja zeg, zo’n vuil bakkes op een verjaardagsfeestje, dat valt niet mee. Alleman was gegeneerd.
> andere betekenis van bakkes, vuil ~
iemand die een ander op bijzonder grove manier uitscheldt of over anderen zijn mening verkondigt
NL/SN: grootmuil, grote bek
Ja, de Jakke dat is een vuil bakkes, geen wonder dat hij het regelmatig aan de stok heeft met zijn maten op ’t werk.
Gij met uw vuil bakkes! Ge hebt dat allemaal verraden! Ik vertrouw u niet meer nu!
> andere betekenis van bakkes, vuil ~
(luidruchtige) roddelaarster, viswijf
Van Dale 2016 online: verouderd: babbelaarster, kwaadspreekster
google2016: .BE (>4.300); .NL (>2.300)
zie ook klappen
klappoaje, da em’k iet tyge!
(Klappeien, daar heb ik iets tegen!)
praten, spreken
vergelijk met achterklap: klappei
zie ook: klap, beklappen, goe klappen, klappen, schoon ~ hebben, kallen, overklappen
Nen Hollander kan geen Vlaams klappen.
> andere betekenis van klappen
onderhandelen, gesprekken voeren, bespreken
aan het klappen zijn/gaan klappen: gesprekken of onderhandelingen voeren
zie ook beklappen
De trainer van Kortrijk was met Coecke van Oostende gaan klappen zonder dat zijn ploeg van iets wist.
Dan moet ge met de directeur gaan klappen over loonsverhoging.
De directeur en de boekhoudster zijn aan ’t klappen over wie onze nieuwe collega gaat worden.
> andere betekenis van klappen
in plaats van praten, dat niet gebruikt wordt in Vlaanderen
zie ook klappen
Als ge nu spreekt van nen toffe gast, wel dat is nen toffe gast!
Ik zal eens met de Paul spreken.
Met die mens valt eigenlijk niet te spreken.
Ze spreken nimeer tegen malkander, want z’hen boel.
In Vlaanderen praten ze geen Nederlands, maar spreken ze Vlaams.
in plaats van praten, dat niet gebruikt wordt in Vlaanderen
zie ook klappen
Als ge nu spreekt van nen toffe gast, wel dat is nen toffe gast!
Ik zal eens met de Paul spreken.
Met die mens valt eigenlijk niet te spreken.
Ze spreken nimeer tegen malkander, want z’hen boel.
in plaats van praten
‘praten’ wordt niet gebruikt in de prov. Antwerpen
zie ook klappen
Als ge nu spreekt van nen toffe gast, wel dat is nen toffe gast!
Ik zal eens met de Paul spreken.
Met die mens valt eigenlijk niet te spreken.
in het West-Vlaams en Oost-Vlaams (evenals in het Zeeuws) wordt de bijzin-inleidende ‘da’ verbogen naargelang het getal van het onderwerp van de daaropvolgende bijzin
da → enkelvoud
dan → meervoud
de ‘n’ wordt normaal gezien nasaal uitgesproken
‘k En weet nie wa dan ze tegen u gezegd gehad hebben, ma ’t waren verzekers al leugens. (’ze’ = meervoud, dus ‘dan’)
‘k En weet nie wa da ze tegen u gezegd gehad heeft, ma ’t waren verzekers al leugens. (’ze’ = enkelvoud, dus ‘da’)
SN/NL: laag
de ‘ee’ is scherplang, dus
→ Vlaamse uitspraak: voornamelijk “liëg”, aan de kust “leig(e)”
zie ook omleeg; Lege, de ~ Landen
Een slikke is een droogvollende ploate ground in een getyenzone. Ze volln droge by lêeg woater en loopn ounder by hoog woater. (vls.wikipedia.org)
’t Lànd va Saftingen da is hier mee man en muis vergaone; ik hên âltijd huëren zeggen dade nou nog den toren ziet staon bij giël liëg waoter. Daor gingen de peirden mee gou hoefijzers en gou mondstikken en toeëmen reen ze nor de kèrk ! (Oostvlaamsche zanten, jg. 33, nr. 1, 1958; citaat van een dan 66-jarige man uit Kallo)
SN/NL: laag
de ‘ee’ is scherplang, dus
→ Vlaamse uitspraak: voornamelijk “liëg”, aan de kust “leig(e)”
zie ook omleeg, Lege, de ~ Landen
Een slikke is een droogvollende ploate ground in een getyenzone. Ze volln droge by lêeg woater en loopn ounder by hoog woater. (vls.wikipedia.org)
’t Lànd va Saftingen da is hier mee man en muis vergaone; ik hên âltijd huëren zeggen dade nou nog den toren ziet staon bij giël liëg waoter. Daor gingen de peirden mee gou hoefijzers en gou mondstikken en toeëmen reen ze nor de kèrk ! (Oostvlaamsche zanten, jg. 33, nr. 1, 1958; citaat van een dan 66-jarige man uit Kallo)
door een inspanning buiten adem geraken, bv. in de sport
ook: op zijn asem trappen
Van der Poel: ‘In het begin op mijn adem getrapt’ – Sport.be
Politiemensen en postbodes die dagelijks de fiets opmoeten, zullen binnenkort misschien iets minder op hun adem trappen. (nieuwsblad.be)
Bellis trapte op haar adem en zag onze landgenote uiteindelijk makkelijk met de derde set en de zege aan de haal gaan. (hln.be)
Verzuurde kuiten en 7km op mijnen asem getrapt… (kimalgoet)
te hard werken en daardoor de controle verliezen, zich kapot werken
SN/NL: over zijn tax gaan
ook: buiten asem trappen
Ook na deze crisis zullen er weer mensen zijn die buiten adem trappen.
door een inspanning buiten adem geraken, bv. in de sport
Van der Poel: ‘In het begin op mijn adem getrapt’ – Sport.be
Politiemensen en postbodes die dagelijks de fiets opmoeten, zullen binnenkort misschien iets minder op hun adem trappen. (nieuwsblad.be)
Bellis trapte op haar adem en zag onze landgenote uiteindelijk makkelijk met de derde set en de zege aan de haal gaan. (hln.be)
versiering
< zie pinten
Toen de processie voorbijschoof, was er toch zo een schone pintinge aan het veldkapelleke.
versieren, decoreren
ook wel: zich opmaken
Van Dale: pinten
1873 < Frans pointer (aanpunten)
niet algemeen
1.in orde brengen
2.versieren
•de school werd gepint met bloemen
vergelijk pinting
(zegswijze) De kapelle moet gepint zijn = “ik moet me opmaken”,“ik ga uit”
Het zaaltje was mooi gepint voor Valentijn.
versieren, decoreren
ook wel: zich opmaken
Van Dale: pinten
1873 < Frans pointer (aanpunten)
niet algemeen
1.in orde brengen
2.versieren
•de school werd gepint met bloemen
(zegswijze) De kapelle moet gepint zijn = “ik moet me opmaken”,“ik ga uit”
Het zaaltje was mooi gepint voor Valentijn.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
