Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
goed, in orde (uitspraak zoals in het Frans)
Van Dale 2018 BE; spreektaal
< Frans “bon” (goed)
Iedereen akkoord? Bon, dan kunnen we beginnen.
> andere betekenis van bon
maar goed; dit gezegd zijnde; daar gaan we niet over zagen
ook gespeld als ‘ma bon’
“De routes vond ik overigens ook niet bijzonder goed aangegeven. Maar bon, dat kon de pret zeker niet drukken!” (maisonslash.be 21 dec. 2020)
“En nu moest ik dat plots afgeven. Da’s niet gemakkelijk, zenne. Maar, bon, niets aan te doen. Wat moet, dat moet.” (gezinszorgvillers.be)
“Eigenlijk doet u dat liever niet, maar bon als u dan uw werkuren extra kunt doorrekenen…” (mijntipsenadvies.be 21 jan. 2013)
“Iets moeilijker” is eigenlijk nog voorzichtig uitgedrukt, ma bon. Beseffen dat ik het niet allemaal zelf moet doen. (ikgavoorplanb.be 20 jan. 2021)
“Zoals jullie weten is het bijna (alleja nog ff ma bon) ? Valentijn ? Ik heb een crush (op een MEGA knappe jongen) ma ik ben SUPER verlegen dus durf ik niets …” (forumforum.awel.be)
maar goed; dit gezegd zijnde; daar gaan we niet over zagen
ook gespeld als ‘ma bon’
“De routes vond ik overigens ook niet bijzonder goed aangegeven. Maar bon, dat kon de pret zeker niet drukken!” (maisonslash.be 21 dec. 2020)
“En nu moest ik dat plots afgeven. Da’s niet gemakkelijk, zenne. Maar, bon, niets aan te doen. Wat moet, dat moet.” (gezinszorgvillers.be)
“Eigenlijk doet u dat liever niet, maar bon als u dan uw werkuren extra kunt doorrekenen…” (mijntipsenadvies.be 21 jan. 2013)
“Iets moeilijker” is eigenlijk nog voorzichtig uitgedrukt, ma bon. Beseffen dat ik het niet allemaal zelf moet doen. (ikgavoorplanb.be 20 jan. 2021)
“Zoals jullie weten is het bijna (alleja nog ff ma bon) ? Valentijn ? Ik heb een crush (op een MEGA knappe jongen) ma ik ben SUPER verlegen dus durf ik niets …” (forumforum.awel.be)
ploegensport: het wisselen van speelhelft na een rustpauze
soms ook de rustpauze zelf
google2021: .NL (31 m.b.t. .BE of andere betekenis)
“We kakken in ons broek”, foeterde speelverdeelster Jutta Van de Vyver bij de kampwissel. (standaard.be)
Zo bleef Zulte Waregem in leven en vlak na de kampwissel werd er al een stevig waarschuwingsschot afgevoerd, (focus-wtv.be)
Na de kampwissel scoorde Genk, dat aantrad met een mix van spelers uit de A-?kern en beloften, nog twee keer (bruzz.be)
In de tweede set daalde de scheidsrechter van zijn stoel af tijdens een kampwissel om Kyrgios moed in te spreken. (nieuwsblad.be)
ploegensport: het wisselen van speelhelft na een rustpauze
soms ook de rustpauze zelf
“We kakken in ons broek”, foeterde speelverdeelster Jutta Van de Vyver bij de kampwissel. (standaard.be)
Zo bleef Zulte Waregem in leven en vlak na de kampwissel werd er al een stevig waarschuwingsschot afgevoerd, (focus-wtv.be)
Na de kampwissel scoorde Genk, dat aantrad met een mix van spelers uit de A-?kern en beloften, nog twee keer (bruzz.be)
In de tweede set daalde de scheidsrechter van zijn stoel af tijdens een kampwissel om Kyrgios moed in te spreken. (nieuwsblad.be)
het zij zo, genoeg hierover
maar soit= maar goed
de t wordt uitgesproken
wordt dikwijls ook geschreven als swat
zie ook passons
Het heeft heel de tijd geregend, maar soit, we hebben er het beste van gemaakt.
het zij zo, genoeg hierover
maar soit= maar goed
de t wordt uitgesproken
wordt dikwijls ook geschreven als swat
Het heeft heel de tijd geregend, maar soit, we hebben er het beste van gemaakt.
vervlaamste spelling van soit
Dat vond ik nu eens jammer, dat ze plots dat veld gewoon op mochten en dan nog een stukske afbreken. Jammere zaak maar swat. Hopelijk volgend jaar wij weer het veld op voor onze titel (kustboys.be)
het zij zo, genoeg hierover
maar soit= maar goed
de t wordt uitgesproken
wordt dikwijls ook geschreven als ‘swat’
Het heeft heel de tijd geregend, maar soit, we hebben er het beste van gemaakt.
Dat vond ik nu eens jammer, dat ze plots dat veld gewoon op mochten en dan nog een stukske afbreken. Jammere zaak maar swat. Hopelijk volgend jaar wij weer het veld op voor onze titel (kustboys.be)
letterlijk: laten we verder gaan
dit gezegd zijnde
dikwijls in combinatie “maar passons”: er wordt iets aan de kaak gesteld en dan blikt men vooruit
zie ook soit
Het is nog een wonder dat niet álle moegetergde theatergezelschappen het afgelopen jaar zijn gestopt. Maar passons. (demorgen.be)
Op de hoes van de debuutplaat zien we een langharige Christine met bloemen (haar echte naam is eigenlijk Héloise Letissier, maar passons), ze is wel wat mannelijk gekleed, maar geen twijfel mogelijk, dit is een vrouwelijke vrouw. (radio1.be)
Houdt de grootste Vlaamse regeringspartij niet langer van haar eigen hoofdstad en de mensen die er wonen? Maar passons. Niet alle voorstellen zijn in gelijke mate van de pot gerukt. (bruzz.be)
Oké, passons, het is niet omdat wij dat zo in de Syntra leren dat dit ook in de praktijk wordt toegepast. (wijnliefhebbers.wordpress.com)
In Zwitserland is het Schwytzerdeutsch te moeilijk, in België het Nederlands. In Brussel lijkt zelfs goed Frans hen te moeilijk, zou ik als Nederlandstalige willen opmerken, mais passons: het is niet eenvoudig voor verfranste Vlamingen om de echte Fransen te imiteren. (.inflandersfields.eu)
Ook de Vlaming heeft al eens last van kwaaltjes allerhande, maar zowel voor de aandoeningen als voor de remedies verschilt zijn taalgebruik van het Nederlands. Overigens put de Vlaming, in tegenstelling tot de Nederlander, zijn scheldarsenaal helemaal niet uit ziektes. In dit lemma bewaren we een overzicht van allerlei Vlaamse terminologie gelieerd aan de gezondheidszorg.
aandoeningen:
abces
afgang
albumine
angine
angine de poitrine
appelsienhuid
appelsienvel
appendicite, appendicitis
attak
bassen
bleinen
bommaziekte
buikstorm
brand
bronchite
cellulite
crise
deshydratatie
deurvlogentheid
dikoor
draaien
draaiing
een zuur maag
flebit
fleuris
geel
geestesgestoord
geraaktheid
griepig
hyperkinetisch
jeugdbrand
kerkhofblommen
kettingziekte
kiekeborst
kiekhoest
klem
klierkoorts
knikkebolziekte
krab
kuskesziekte
nevenverschijnsel
notarisziekte
pellekes
plekken
’t pootje
rattenziekte
rodehond
sciatique
sinusite
slaptitude
slepende ziekte
speen
stekkebenen
surinfectie
tic nerveux
vallende ziekte
valling
vriesblaar
vuil ziekte
wateroog
weeroog
zona
onechte aandoeningen:
hypo
jupilitis
manzjenieziekte
Sinte-Medunkt
vanbrustum
het menselijk lichaam:
aberniks
achillespees
afhangers
billen
dikke teen
haar
het hert
kaaken
karuur
kas
kop
maaltanden
meujenoks
meuttekesknieën
poep
staartbeen
vel
wervelzuil
wijsheidstanden
uitdrukkingen:
aan de ribben (blijven) plakken, kleven
adem, op zijn ~ trappen
afbijten, iemand de kop afbijten
afgaan, plat ~
hals, aan de ~ laten komen
maag, (zwaar) op zijn ~ liggen
maag, voor zijn of haar ~ leven
maag, zijn ~ laten keren
gezondheidsverlening:
adviserend geneesheer
ambulancier
arbeidsgeneesheer
baxter
cocoonvaccinatie
collocatie
dokteres
dokter van wacht
dokteur
doktoor
gasthuis
Geel
Geneeskunde voor het Volk
geneesmiddel, wit ~
generisch geneesmiddel
Het Vlaamse Kruis
honderd
hoorcentrum
hoortest
hospitaal
hospitalisatie
huisapotheker
huisartsenwachtpost
intensieve
intensieve zorgen
internering
keelwisser
kinderbed
kine
kinesist
kinesitherapeut
kinesietherapie
kliniek
materniteit
medicijnen
militair geneesheer
moederhuis
mug
neuswisser
nko-arts
O.K.
omnipracticus
operatiekwartier
palliatieve
pikuur
plaaster
plaasterspecialist(e)
plakker
plomberen
professor
recupereren
senologie
sparadrap
spoed
spoedarts
spoeddienst
spoedpersoneel
sportkinesist
suppo
tandplaaster
tantist
tensoplast
urgentiearts
valse tanden
vals gebit
vloed
wasdom
windel
witte schort
witte sector
zorgen
zorgkundige
zothuis
documenten:
dixitattest
doktersbriefje
gmd
klevertje
maagdelijkheidsattest
sis-kaart
ziekenbrief
Varia:
aangeladen
maaggevoel
maagriem
aerosollen
amandelen trekken
uitdrukkingen:
aangemaakt zijn met
allergisch aan, allergisch tegen zijn
beterhand, aan de ~ zijn
in het kinderbed blijven
klot, van zijne ~ vallen
laste, ten ~ van de patiënt
losbreken
mensen, het zit onder de ~
vallen, van zijnzelve ~
sus, van zijne ~ draaien
ziek vallen
ziek vieren
varia:
arbeidsonbekwaam
Bednet
berechten
b-fast
center
compensatiekas
corona (voorvoegsel samenstellingen)
coronacoalitie
coronacommissaris
coronanummer
coronaregering
coronavluchteling
coronavrijwilliger
disponibiliteit
gezondheidsfactuur
griepcommissaris
hospitalisatieverzekering
kiwimodel
maandstonden
medische bijpremie
mutualiteit
noodnummer
orde van artsen
orde van geneesheren
pyjamadag
regels
Riziv
sanitair
systeem
uitnemen
voos
werkonbekwaam
wetsdokter
wetsgeneesheer
witte frak
x-ray
X-stralen
ziekenbond
ziekenkas
-
in Nederland: superinfectie
zie ook verzamellemma geneeskunde
“Het toedienen van antibiotica is nutteloos, tenzij er een bacteriële surinfectie optreedt.” (witgelekruis.be)
in Nederland: superinfectie
zie ook verzamellemma geneeskunde
“Het toedienen van antibiotica is nutteloos, tenzij er een bacteriële surinfectie optreedt.” (witgelekruis.be)
- scheurkalender
- kalender algemeen, familieplanner
< Frans almanach, van het Arabisch al-manakh
Afbeelding 2: zie hier
Het is al januari en ik heb mijn almanak nog niet gekregen.
- ‘Wanneer komt de vuilkar?’
- ‘Kijkt eens op den almanak, woensdag denk ik’.
- scheurkalender
- kalender algemeen, familieplanner
< Frans almanach, van het Arabisch al-manakh
Afbeelding 2: zie hier
Het is al januari en ik heb mijn almanak nog niet gekregen.
- ‘Wanneer komt de vuilkar?’
- ‘Kijkt eens op den almanak, woensdag denk ik’.
oom: broer van moeder of vader, of echtgenoot van tante
zie ook nonk
DS2015 geen standaardtaal
uitspraak: klik op het pijltje
< Frans oncle. Tijdens de achttiende eeuw werd het Franse woord “tante” met open armen ontvangen in heel het Nederlandse taalgebied en verving vlug de oude benaming “meu”. De ‘nonkel’ bleef in Vlaanderen hangen.
< Frans oncle; met de n van voorafgaand woord in “mon oncle”, < Latijn avunculus, (oom) verkleinwoord van avus (grootvader)
(etymologiebank.nl), zie ook nilft
zie ook verzamellemma mensen
Nonkel Karel is de zot van onze familie.
bloemlezing De Standaard:
De nonkel van Steve B. vreest dat er nog zaken naar boven zullen komen. (standaard.be)
Gewapend met een portie humor gaan tante Netteke en nonkel Marijn op pad om inwoners te sensibiliseren over zwerfvuil.(standaard.be)
14-jarige steelt wagen van nonkel (Schaarbeek) – De Standaard
Wijs ook je nonkel eens op sluimerend racisme – De Standaard
(enz.)
een koppel duiven
Opmerking: alhoewel ge zowat van elke diersoort een Koppel kunt maken, zelfs een walvissenkoppel, is duivenkoppel toch de meest gangbare waarschijnlijk om de vermeende trouw van het beestje. Vandaar waarschijnlijk ook het traditioneel lossen van een duivenkoppel bij een trouw
Google2021: Ook in .NL wel in gebruik, maar verhoudingsgewijs veel minder dan in .VL
Rekent u even mee: een duivenkoppel is op twee jaar tijd goed voor 150 jongen en als u dan nog weet dat een duif jaarlijks 14 kg uitwerpselen … (hbvl.be)
fraai porseleinen handbeschilderd duivenkoppel (catwiki.be)
In de winter en het voorjaar wordt soms de duivin getoond zodat het duivenkoppel niet ontvreemden aan elkaar. (herbots.be)
een koppel duiven
Opmerking: alhoewel ge zowat van elke diersoort een Koppel kunt maken, zelfs een walvissenkoppel, is duivenkoppel toch de meest gangbare waarschijnlijk om de vermeende trouw van het beestje. Vandaar waarschijnlijk ook het traditioneel lossen van een duivenkoppel bij een trouw
Google2021: Ook in .NL wel in gebruik, maar verhoudingsgewijs veel minder dan in .VL
Rekent u even mee: een duivenkoppel is op twee jaar tijd goed voor 150 jongen en als u dan nog weet dat een duif jaarlijks 14 kg uitwerpselen … (hbvl.be)
fraai porseleinen handbeschilderd duivenkoppel (catwiki.be)
In de winter en het voorjaar wordt soms de duivin getoond zodat het duivenkoppel niet ontvreemden aan elkaar. (herbots.be)
NL: stel, paar (in romantische zin)
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 3
zie ook verzamellemma mensen
zie ook trouwkoppel
Koppel kan ook samengesteld worden met diersoorten maar als vaste samenstelling is duivenkoppel toch het meest gangbaar (wellicht omwille van de vermeende trouw van de duiven?)
Ze zijn daar met hun getweeën als koppel naar Temptation Island vertrokken, en als vijanden teruggekeerd.
Met iemand zijn. Een koppel vormen.
In Vlaanderen is ‘een stel’ niet gebruikelijk
Van Dale: twee personen door huwelijk, verloving of liefde verbonden
synoniem: stel, paar
zie ook verzamellemma mensen
Ik ben een koppel met de mooiste jongen die er bestaat.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.