Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #20651

    piekuurtrein
    (de (m) ~en)

    Een piekuurtrein of P-trein is in België een extra trein die tijdens de piekuren rijdt tussen stations waar veel pendelaars (forenzen) naartoe reizen. Piekuurtreinen rijden tijdens de ochtend- en avondspits, meestal van kleinere steden naar een grotere stad en andersom. (Wikipedia)

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    klemtoon op de eerste lettergreep

    dikwijls verkort tot P-trein

    NL: spitsuurtrein

    zie ook wegcode

    De piekuurtrein kon Brussel niet binnen rijden vanwege een geknapte bovenleiding.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 26 May 2021 21:41
    4 reactie(s)

    #20652

    P-trein
    (znw. de ~ (m.), ~en)

    courante verkorte vorm van piekuurtrein

    Op zondag stopt de P-trein Poperinge (18.53 u.) – Sint-Joris-Weert (21.57 u.) niet in Londerzeel. De reisplanner houdt al rekening met deze aanpassingen. (belgiantrain.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 26 May 2021 21:40
    0 reactie(s)

    #20653

    wegcode
    (verzamellemma)

    Ook de Vlaming moet op tijd en stond eens zijn woonst verlaten en hem in het openbaar begeven. Voor van punt A naar punt B te geraken, moet hij beroep doen op de wegcode, maar die verschilt in het Vlaams aanzienlijk van het Nederlands. In dit lemma bewaren we een overzicht van alle essentiële en minder essentiële terminologie en uitdrukkingen m.b.t. wegen en verkeer.

    voertuigen:
    alleterreinwagen
    automatic
    belbus
    boemeltrein
    cabriard
    camion
    camionette
    clark
    crèmekar
    decapotabel
    geit
    harley trapson
    hollandse mercedes
    hoogtestapelaar
    ministadswagen
    mobilhome
    moto
    motocyclette
    opligger
    otto
    piekuurtrein
    pletwals
    plooivelo
    staancaravan
    trambus
    trottinette
    velo
    vlieger
    volumewagen
    vorklift
    wagen
    warmeluchtballon

    wegen:
    afdraai
    autostrade
    baan
    baanvak
    buurtweg
    drievaksbaan
    egelwegel
    enkel richting
    enkelrichtingstraat
    expresweg
    fietsostrade
    gemeenteweg
    gracht
    grote baan
    heirbaan
    ijzerenweg
    kasseibaan
    kasseiweg
    kerkwegel
    laan
    lei
    macadam
    middenvak
    ovalen punt
    ovonde
    pechstrook
    pelotonremmer
    premetro
    ribbelstrook
    rijbaan
    rijvak
    rondpunt
    sens unique
    sluikweg
    tarmac
    trage weg
    trottoir
    tunnelkoker
    tweevaksbaan
    vak
    velostrade
    viervaksbaan
    voetpad
    wegel
    wegenis

    parking:
    betaalparking
    carpoolparking
    overloopparking
    overstapparking
    parkingplaats
    pendelparking
    privéparking
    randparking
    voorstadsparking

    auto-onderdelen:
    achterruitontdooiing
    achterzetel
    alternateur
    amortisseur
    baarchoc
    bache
    bielle
    boîte
    chappement
    claxon
    embrayage
    faar
    frein
    gardeboe
    groene nummerplaat
    guidon
    handelaarsplaat
    jante
    kilometriek
    koffer
    moteur
    naft
    naftbak
    naftstop
    nummerplaat
    petrol
    pinker
    pinklicht
    plak
    remork
    ressort
    slijklap
    vervangstuk
    vis platinées
    vitesse
    vitessepook
    voorruitontdooiing
    wisselstuk
    z-plaat

    velo-onderdelen:
    buis
    fietskader
    fietszak
    frein
    jante
    slijklap
    soupape
    staander
    verzet
    vitesse
    zaal

    varia:
    aan de klap
    aanloopwagen
    abri
    accident
    accordeonfile
    achter de hoek
    afdraaien
    afstappen
    amortisseur
    Amsterdammer
    arret
    auto-accident
    autoconstructeur
    autocontrole
    autoinspectie
    automobielinspectie
    baancafé
    baandancing
    baanhotel
    baanrestaurant
    baanwinkel
    baan, onder de ~
    banden leggen
    banden steken
    bedding
    bedding, eigen ~
    bedrijfswagen
    belauto
    betalend parkeren
    bitterballenakkoord, het ~
    blok
    blokrijden
    bluts
    blutsen
    Bob
    bollen
    bushinder
    buskotje
    busterminus
    cabrioleren
    camionchauffeur
    camioneur
    camion, van de ~ gevallen
    carwash
    chauffeur
    controle
    copiloot
    corijder
    coupon
    De Lijn
    depanneren
    doodrijder
    doorvlammen
    dwarsen
    een rijdende doodskist
    eindstatie
    embrayeren
    enkelrichtingsverkeer
    ertegen plakken
    filegolf
    firmawagen
    flitsmarathon
    flitspaalspookrijden
    flitspaalspookrijder
    garagepoort
    garagist
    gat, in iemands ~ zitten
    gelijkvormigheidsattest
    halt
    herspuiten
    het hol van Pluto
    hoffelijkheidscode
    ijsgang
    janettenbak
    kaart, grijze ~
    kaartjesknipper
    keuring
    keuringscentrum
    kreukelpaal
    kusttram
    laagvlieger
    lage-emissiezone
    langs
    leasingwagen
    lichten
    Lidar
    loonwagen
    maleur
    maneuver
    middenstatie
    middenvakrijder
    MOBIB-kaart
    mobiliteitsknoop
    monovolume
    motard
    NMBS
    nummerplaatherkenning
    occasie
    octopuspaal
    octopusplan
    omlegging
    ontruimingspijl
    op den trein, tram, velo
    overdreven snelheid
    parkeren, zich ~
    pechstrookrijder
    pikkel
    pinken
    pinkers opzetten
    platten band
    Porschist
    rechtsomkeer maken
    rijmplek
    rijpad
    rittenkaart
    roderen
    rommeltrein
    rood licht
    schouwing
    schouwingsbewijs
    schuilhuisje
    simonis
    simoniseren
    sjieken bak
    smijten, alles dicht ~
    sneeuwschuifelen
    sortie
    stadsnet
    statie
    stationeren
    stelplaats
    ster, vallende ~
    superflitspaal
    terminus
    toerijden
    trambedding
    tramterminus
    treinbedding
    treinbegeleider
    treinterminus
    TreinTramBus
    uitblutsen
    uitbollen
    uur, in ’t ~
    uurrooster
    veldvitesse
    velorijden
    verbodsteken
    verdwaalde reiziger
    verdwijnpaal
    verkeersaccident
    verkeersbelasting
    verkeerscode
    verkeershinder
    verkeersinbreuk
    verkeerswisselaar
    Vespist
    Vlaamse Thalys
    vlammen
    vliegwet
    voorbijsteken
    waar men gaat langs Vlaamse wegen
    wegbollen
    wegeniswerken
    wegenwerken
    wegpolitie
    wet betreffende de politie over het wegverkeer
    wielerterrorist
    wielertoerist
    ZOA
    zonk
    zwaantje
    zwieren, op de bon ~

    > andere betekenis van wegcode

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 26 May 2021 21:38
    10 reactie(s)

    #20654

    piekuurtrein (P-trein)
    (de (m) ~en)

    Een piekuurtrein of P-trein is in België een extra trein die tijdens de piekuren rijdt tussen stations waar veel pendelaars (forenzen) naartoe reizen. Piekuurtreinen rijden tijdens de ochtend- en avondspits, meestal van kleinere steden naar een grotere stad en andersom. (Wikipedia)

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    NL: spitsuurtrein

    zie ook wegcode

    De piekuurtrein kon Brussel niet binnen rijden vanwege een geknapte bovenleiding.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 26 May 2021 21:38
    4 reactie(s)

    #20655

    piekuurtrein (P-trein)
    (de (m) ~en)

    Een piekuurtrein of P-trein is in België een extra trein die tijdens de piekuren rijdt tussen stations waar veel pendelaars (forenzen) naartoe reizen. Piekuurtreinen rijden tijdens de ochtend- en avondspits, meestal van kleinere steden naar een grotere stad en andersom. (Wikipedia)

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    NL: spitsuurtrein

    zie ook wegcode

    De piekuurtrein kon Brussel niet binnen rijden vanwege een geknapte bovenleiding.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 26 May 2021 21:37
    4 reactie(s)

    #20656

    inhebben
    (ww.)

    veel moeite kosten, veel voeten in de aarde hebben

    “Het heeft nogal wat ingehad vooraleer ik er een compensatie voor kreeg, niet gemakkelijk om met die mannen te communiceren als je zelf geen Frans spreekt.” (forum.modelspoormagazine.be)

    “Het heeft wat ingehad, maar uiteindelijk zijn die problemen opgelost.” (gerolf.be 2012)

    “Het zal weer wat inhebben eer dat alles opnieuw werkt. Allemaal de schuld van WindowsXP.” (oplossing.be 2002)

    “Het had heel wat ingehad voor we van thuis mochten, ook al kenden wij mekaar al vanaf wij klein waren.” (lieverleven.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 26 May 2021 19:09
    14 reactie(s)

    #20657

    Sinksendag, tweede ~

    zie tweede sinksendag

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 26 May 2021 09:26
    0 reactie(s)

    #20658

    opleidingscheque
    (de ~ (m.), ~s)

    Een cheque voor werknemers om een opleiding met diploma of een extra beroepsopleiding, te kunnen betalen. De overheid betaalt het bedrag gedeeltelijk terug.

    Van Dale 2018 online: in BE waar­de­bon, ge­deel­te­lijk be­taald door de over­heid en door een be­drijf, waar­mee werk­ne­mers van dat be­drijf ex­tra be­roeps­op­lei­ding kun­nen be­ta­len.

    zie ook vormingscheque

    Voor mijn opleiding ‘gediplomeerd kok’ heb ik opleidingscheques aangevraagd om die studie te kunnen betalen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 26 May 2021 09:15
    0 reactie(s)

    #20659

    vormingscheque
    (zn. m.; ~s)

    historisch: soort voorloper van de opleidingscheque, een door de overheid gesubsidieerd krediet om opleidingen of bijscholingen te volgen

    En kun je dat ook leren met een vormingscheque van de Vlaamse Gemeenschap? (standaard.be – 2004)

    De verschillende bestaande instrumenten (vormingscheque, aanmoedigingspremie, tijdskrediet voor vorming …) moeten vooraf worden gerationaliseerd. (vbo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 26 May 2021 09:14
    0 reactie(s)

    #20660

    aanslagjaar
    (znw. het ~, -en)

    “Het aanslagjaar is het jaar waarvoor de belasting verschuldigd is.

    Inzake verkrottingsheffing verwijst het naar het jaar waarin het pand reeds gedurende 12 opeenvolgende maanden voorkomt op de inventaris of een verjaringsdatum hiervan.

    Inzake leegstandsheffing bedrijfsruimten is het het kalenderjaar dat volgt op elke derde opeenvolgende registratie in de inventaris." (belastingen.vlaanderen.be)

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 25 May 2021 15:55
    3 reactie(s)

    #20661

    suïcidair
    (bw.)

    suïcidaal

    Suicidair gedrag in het gevangeniswezen, met bijzondere aandacht voor de preventieve maatregelen (lib.ugent.be)

    Is fed reg zo suicidair dat ze in deze context spaarboekjes viseert (al is het om belastingsontwijking te bemoeilijken)? (twitter)

    ‘Een minimumloon van 14 euro is suïcidair hoog, en dat terwijl er vandaag niet eens een probleem is’ (standaard.be)

    Eyskens: ‘Het nalopen van N-VA is suicidair’ (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 May 2021 09:14
    0 reactie(s)

    #20662

    poepezit
    (zn. m. meervoud niet gebruikelijk)

    - kindertaal voor ‘op de poep zitten’
    - zithouding

    Liesje, niet springen in de zetel, ge gaat er nog aftotteren! Doe maar schoon poepezit.

    Onze Matteo kan al van buiklig naar poepezit!

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 24 May 2021 16:51
    1 reactie(s)

    #20663

    beenhouwer
    (de ~, m., -s (mv.))

    een spek (snoepje)

    Aan ’t kraam op de kermis had ze nen hele zak beenhouwers gekocht.

    > zie andere betekenis van beenhouwer

    Regio Waasland
    Bewerking door de Bon op 24 May 2021 16:47
    0 reactie(s)

    #20664

    beenhouwer
    (zn. m.)

    voetballer die vuil speelt, bruut tackelt

    hln.be: ‘Beenhouwer’ van Griekse topclub blijkt naast het veld een echte fijnproever

    voetbalflitsen.be: Van Binst: “Een beenhouwer? Nee, ik was een keurslager.”

    demorgen.be: Van het ‘Varken van Marseille’ zullen ze in Frankrijk de komende weken niet veel last hebben, maar over de ‘Beenhouwer van Slowakije’ lijken we nog niet meteen uitgepraat.

    > zie andere betekenis van beenhouwer

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 May 2021 16:46
    0 reactie(s)

    #20665

    eenheidspolitie
    (zn. v.)

    de sinds 2002 gefuseerde politiediensten in België

    Van Dale 2016 online: BE

    zie ook federale politie; lokale politie

    De rijkswachters eisen dat bij de onderhandelingen over het statuut voor de eenheidspolitie rekening wordt gehouden met hun verzuchtingen. (tijd.be)

    Na de Witte Mars beloofde de regering dat alles beter zou worden. Sindsdien buitelen de plannen over elkaar heen. Dat van de eenheidspolitie is de speerpunt.(epo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 May 2021 16:26
    1 reactie(s)

    #20666

    stuurbrevet
    (zn. o.; ~ten)

    vaarbewijs

    vgl. zwembrevet

    Nu de leuke details: Het Nederlands Klein vaarbewijs is voor Vlaanderen/ Belgïe ‘Het Algemeen stuurbevret voor de pleziervaart’. (plazilla.com)

    Stuurbrevet online leren? – Haal nu je stuurbrevet (vaarschool.be)

    Beperkt en algemeen stuurbrevet | FOD Mobiliteit

    In België zijn stuurbrevetten verplicht voor boten langer dan 15m of sneller varend dan 20km/uur. (navivaar.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 May 2021 11:17
    0 reactie(s)

    #20667

    zwembrevet
    (zn. o. -ten)

    diploma van zwemvaardigheid

    Van Dale 2016 online: BE
    SN-NL: zwemdiploma

    vgl. stuurbrevet

    Onze Karel heeft zijn zwembrevet van 25 meter gehaald!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 May 2021 11:14
    2 reactie(s)

    #20668

    cinema, dit is geen ~
    (uitdrukking)

    dit is geen film, dit is echt

    Voor zij die de vergelijking maken met Rambo of Robin Hood: “Dit is gene cinema!”. Ik heb trouwens beide films anders begrepen en kan me niet inbeelden welke “heldenrol” hij zou kunnen spelen." (VRTNWS)

    ‘Dit is geen cinema’, verzekerde hij. ’Het is de normale en noodzakelijke uitoefening van de rechten van de verdediging van elke burger. Prins Laurent is een burger. (knack.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door koarebleumke op 23 May 2021 23:13
    1 reactie(s)

    #20669

    kapitalisatiebon
    (zn. m.; ~nen)

    investeringsbon waarbij de jaarlijkse interesten niet uitgekeerd worden maar bij het kapitaal gevoegd worden

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    Ik heb twee kapitalisatiebons in portefeuille met een looptijd van vijf jaar (2007-2012), die dit jaar vervallen. (standaard.be)

    Dit komt dan in de vorm van een obligatie of een kapitalisatiebon, die voor de duur van het huurcontract wordt vastgelegd als huurwaarborg. (immoview.be)

    Maar ook andere vormen zijn mogelijk zoals bijvoorbeeld een kapitalisatiebon, obligatie, bankwaarborg of borgstelling. (vastgoedplus.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 May 2021 13:16
    0 reactie(s)

    #20670

    raketlanceerder
    (z.n de ~ (m.) ~s)

    NL: raketwerper
    wapen waarmee vanaf de schouder raketten afgevuurd kunnen worden (bazooka)

    De militair was verdwenen uit zijn kazerne met enkele wapens, waaronder zelfs een raketlanceerder. (Nieuwsblad)

    12 arrestaties, groot wapenarsenaal waaronder raketlanceerder gevonden bij inval in clubhuizen. (HLN)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door koarebleumke op 22 May 2021 22:50
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.