Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #20511

    splitbusje
    (zn. o.; ~s)

    Volkswagen T1 busje met een typische voorruit in 2 delen, vandaar splitbusje

    NL: spijlbusje

    Volkswagen T1 Bus (Unsplash)

    VW T1 Splitbusje. Bouwjaar: 1967. Motor: 1200cc. Gerestaureerd in 2010. Aantal zitplaatsen: 2 + chauffeur. Huren: enkel met chauffeur. (rent-a-classic.be/)

    Heb je zelf geen splitbusje, maar wil je het evenement graag eens bezoeken? (splitbusnation)

    Wat dacht je van een hip splitbusje? Of wil je met het ganse gezin cruisen in een Amerikaanse slee? (kbc.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 04 Jun 2021 00:55
    1 reactie(s)

    #20512

    es
    (werkwoordsvorm)

    3e persoon enkelvoud van ‘zijn’

    SN/NL: is

    voornamelijk regio West- en Oost-Vlaanderen, maar ook in Vlaams-Brabant en Limburg

    zie ook ik zijn; zij, zijt

    ‘k Wou heur nog efkes spreken, ma z’es al deur. (door zijn)

    Hoe es ’t? (hoe is ’t)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 03 Jun 2021 17:07
    2 reactie(s)

    #20513

    j'en ai marre
    (uitdr.)

    wetstratees voor ‘ik heb er genoeg van!’

    “In de politiek zegt men ’j’en ai marre’, wel wij zijn het ook een beetje beu.” (facebook)

    Van Overtveldt: ’J’en ai marre’ | De Tijd

    Sta me toe te zeggen: ik pik dit niet, j’en ai marre. (n-va.be)

    J’en ai marre van alle geraaskal, alle gezwets, alle leeghoofdig geschreeuw en getier. (maandans.frankvanlaeken.eu)

    Dat verklaart ook voor een stuk de “j’en ai marre” van de PS. (dezondag.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Jun 2021 14:29
    0 reactie(s)

    #20514

    j'en ai marre
    (uitdr.)

    wetstratees voor ‘ik heb er genoeg van!’

    “In de politiek zegt men ’j’en ai marre’, wel wij zijn het ook een beetje beu.” (facebook)

    Van Overtveldt: ’J’en ai marre’ | De Tijd

    ta me toe te zeggen: ik pik dit niet, j’en ai marre. (n-va.be)

    J’en ai marre van alle geraaskal, alle gezwets, alle leeghoofdig geschreeuw en getier. (maandans.frankvanlaeken.eu)

    Dat verklaart ook voor een stuk de “j’en ai marre” van de PS. (dezondag.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Jun 2021 14:28
    0 reactie(s)

    #20515

    centrumstad
    (begrip)

    “Het begrip centrumstad wijst in het Ruimtelijk Structuurplan van de Vlaamse Overheid op steden met een relatief hoog aantal inwoners ten aanzien van hun omgeving, en die er een centrale functie op uitoefenen op het vlak van onder andere werkgelegenheid, zorg, onderwijs, cultuur en ontspanning.
    Het betreft in wezen de politieke vertaling van wat in de stedenbouwkunde als een stadsgewest geldt, maar dan op schaal van het Vlaams Gewest. In totaal kregen 13 steden deze erkenning, waarvan de grootste Antwerpen en Gent zijn.” (Wikipedia)

    Met 121 besmettingen per 100.000 inwoners in de laatste twee weken doet Leuven het opvallend beter dan de andere centrumsteden. (vrt.be)

    Roeselare is een trekkende centrumstad in een gedreven regio. (Roeselare.cdenv.be)

    De burgemeester van Vilvoorde Hans Bonte (sp.a) stapt naar de Raad van State om voor Vilvoorde het statuut van centrumstad af te dwingen. (demorgen.be)

    Centrumstad voelt zich in steek gelaten (Tienen) – De Satndaard

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Jun 2021 13:46
    1 reactie(s)

    #20516

    sluik-
    (eerste deel van samenstellingen)

    heimelijk, clandestien, tersluiks
    alleen gebruikt als 1ste deel in een samengesteld woord:

    zie ook: sluikafval, sluikblad, sluikpad, sluikpers, sluikstoken, sluikslachten, sluikslachter, sluikstokerij, sluikstort, sluikstorten, sluikstorter, sluikverkeer, sluikweg, sluikwerk, sluikzender;

    Opruimactie levert een ton sluikafval op (Titel)
    (DS 13/06/15)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Jun 2021 11:07
    2 reactie(s)

    #20517

    sluikslachter
    (zn. m.; ~s)

    iemand die aan sluikslachten doet

    Typisch Vlaams: clandestiene slachter: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal, Gangbaarheid: 1, Vlaamsheid: 1

    Op zekere dag zagen wij in de verte onze buurman, die en verwoed sluikslachter was met een diertje de fiets aan de hand afkomen uit Rossem (bloggen.be)

    ‘Sluikslachter’ riskeert 1.200 euro boete. (nieuwsblad.be)

    Sluikslachters betrapt, 25 geiten in beslag genomen | Genk | hln.be

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Jun 2021 11:07
    0 reactie(s)

    #20518

    sluikslachter
    (zn. m.; ~s)

    iemand die aan sluikslachten doet

    Typisch Vlaams: clandestiene slachter: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal, Gangbaarheid: 1, Vlaamsheid: 1

    zie ook sluik-

    Op zekere dag zagen wij in de verte onze buurman, die en verwoed sluikslachter was met een diertje de fiets aan de hand afkomen uit Rossem (bloggen.be)

    ‘Sluikslachter’ riskeert 1.200 euro boete. (nieuwsblad.be)

    Sluikslachters betrapt, 25 geiten in beslag genomen | Genk | hln.be

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Jun 2021 11:06
    0 reactie(s)

    #20519

    sluikslachter
    (zn. m.; ~s)

    iemand die aan sluikslachten doet

    Typisch Vlaams: clandestiene slachter: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal, Gangbaarheid: 1, Vlaamsheid: 1

    zie ook sluik~

    Op zekere dag zagen wij in de verte onze buurman, die en verwoed sluikslachter was met een diertje de fiets aan de hand afkomen uit Rossem (bloggen.be)

    ‘Sluikslachter’ riskeert 1.200 euro boete. (nieuwsblad.be)

    Sluikslachters betrapt, 25 geiten in beslag genomen | Genk | hln.be

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Jun 2021 11:06
    0 reactie(s)

    #20520

    sluikslachten
    (ww.)

    clandestien slachten, niet in de voorziene slachtplaatsen

    zie ook sluikslachter

    zie sluik-

    Het Nieuwsblad: Boer betrapt op sluikslachten

    een wet van 1947: Besluitwet bestreffende de beteugeling van de sluikslachting en van den handel in van deze slachtingen voortkomend vleesch en vet.

    standaard.be: Het parket van Hasselt heeft een minnelijke schikking uitgewerkt voor sluikslachtingen tijdens het offerfeest van de moslims…

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Jun 2021 11:00
    0 reactie(s)

    #20521

    om langs om
    (uitdr.)

    hoe langer hoe …

    kan met eender welk bijvoeglijk naamwoord gebruikt worden, bv: om langs om meer, om langs om minder, om langs om zotter, …

    variant van langsom, van ~

    ’t Vermoeden ontstaat, en Fliepo wordt om langs om meer overtuigd dat er iets aan hapert, dat het geen gewoon snorken is, maar de rochel van iemand die op zijn reeuwstroo ligt, in doodsstrijd. (Stijn Streuvels – Het leven en de dood in den ast, via dbnl.org)

    Eerlijk gezegd beginnen we om langs om meer naar de berichtgeving op de RTBF te kijken (kijkersbrief, vrt.be)

    Het word hier om langs om zotter. (facebook.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 02 Jun 2021 23:03
    1 reactie(s)

    #20522

    pastana
    (uitdrukking)

    pastana? pastapora? pastaporna? ja, daporpasna!

    zie ook sjibboletzinnen

    plaagzin/sjibbolet waarmee we ons als kind amuseerden door anderen de betekenis te laten ‘graden
    (vermoedelijk uit het Antwerps overgenomen)
    betekent: past dat nu? past dat paar u? past dat paar nu? ja, dat paar past nu!
    benieuwd hoe wijdverbreid dit zinnetje is en hoeveel varianten ervan bestaan!

    Regio Haspengouw
    Bewerking door nthn op 02 Jun 2021 22:04
    3 reactie(s)

    #20523

    pastana?
    (uitdrukking)

    pastana? pastapora? pastaporna? ja, daporpasna!

    zie ook sjibboletzinnen

    plaagzin/sjibbolet waarmee we ons als kind amuseerden door anderen de betekenis te laten ‘graden
    (vermoedelijk uit het Antwerps overgenomen)
    betekent: past dat nu? past dat paar u? past dat paar nu? ja, dat paar past nu!
    benieuwd hoe wijdverbreid dit zinnetje is en hoeveel varianten ervan bestaan!

    Regio Haspengouw
    Bewerking door nthn op 02 Jun 2021 21:57
    3 reactie(s)

    #20524

    sjibboletzinnen
    (verzamellemma)

    Wie wilt bewijzen dat hij (de uitspraak van) een dialect of dialectgroep onder de knie heeft, wordt door (andere) moedertaalsprekers onverbiddelijk getest aan de hand van een – dikwijls razendsnel uitgesproken – sjibboletzin, die men dan vlekkeloos moet kunnen nabootsen en/of er het gepast antwoord op geven. Deze zinnen kunnen ook gebruikt worden om de verschillen tussen het eigen dialect en dat van enkele dorpen verder in de verf te zetten.

    Ettalamoei? Dalammetoei attalamoeiéé. (Antwerpen)
    Mie hao kaa, Mie hao kaa, Mia hao braa kaa. (Limburg)
    t ee ’n rute uut ’t uus en ’t reint derin (West-Vlaanderen)
    ’k stoan mè men èène bèèn in e hèèle tèèle hèètevlèès en mè me klèène tèèn in de woaterstèèn mè zèèwoater (Oostende)
    Pastana? Pastapora? Pastaporna? Ja, daporpasna! (Haspengouw)

    historisch:
    schild en vriend

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 02 Jun 2021 21:57
    3 reactie(s)

    #20525

    building
    (zn. m., ~s of ~en)

    groot gebouw, appartementsblok, …

    Van Dale 1995 (in Belg.) groot gebouw
    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    vgl. appartementsbuilding, kantoorbuilding, woonbuilding

    Langs de ring zijn ze allemaal nieuw buildings aan het bouwen. De meeste zijn kantoorgebouwen.

    Die buildingen die ze daar langs het kanaal aan het zetten zijn, wat wordt dat? Een nieuw fabriek ofzo?

    Met de gigantische betonnen draagstructuur op het dak valt de zogenoemde BP-building meteen op. (vrt.be)

    Ik heb het grote geluk dat ik drie vriendinnen heb in de building waar ik woon en dat ik een conciërge heb, die een kopje koffie bij mij komt drinken. (Paula Sémer – vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Jun 2021 16:32
    8 reactie(s)

    #20526

    woonbuilding
    (zn. m.; ~s of ~en)

    woonblok, building met vooral woonfuncties

    vgl. appartementsbuilding

    In hartje Sint-Joost-Ten-Node, de kleinste gemeente van Brussel, vind je de woonbuilding Pacific. (bruzz.be)

    Op de plaats herrijst nu een nieuwe woonbuilding met onderaan winkelruimte. (standaard.be)

    Het Hotel Continental breekt men thans, in 1978, af om er een woonbuilding op te bouwen. (zwinstreek.eu)

    Gelegen in jonge woonbuurt van Maasmechelen en deel uitmakend van een schitterende woonbuilding van 2012 (trovit.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Jun 2021 16:32
    0 reactie(s)

    #20527

    appartementsbuilding
    (zn. m.; ~s of ~en)

    groot appartementsgebouw, appartementsblok

    vgl. woonbuilding

    Het ene geval greep plaats in een appartementsbuilding, waar de uitslaande brand de vierde op één jaar tijd is. (dekamer.be)

    Door een uitslaande brand in een appartementsbuilding zaten we lang vast in het verkeer. (farawayandveryclose.wordpress.com)

    Het ontwerp valt niet terug te brengen tot de klassieke kusttypologie van een solitaire appartementsbuilding of een immobiliair opgefokt 19de eeuws bouwblok. (kuleuven.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Jun 2021 16:27
    0 reactie(s)

    #20528

    graden
    (mv van 'graad')

    procent

    Hoeveel graden is_ da bolleke van u?
    Wat?

    Oh ja, dat glaasje bier is 8,5 procent.

    > andere betekenis van graden

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 02 Jun 2021 14:33
    0 reactie(s)

    #20529

    graden
    (ww., graadde, gegraden)

    in bep. streken in Zuid-Limburg (ook elders?) het gewone woord voor “raden”
    z. grojje
    ook in Antw. z. geraadsel

    (voorbeeld aldaar)

    > andere betekenis van graden

    Regio Haspengouw
    Bewerking door de Bon op 02 Jun 2021 14:33
    2 reactie(s)

    #20530

    pastana?
    (uitdrukking)

    pastana? pastapora? pastaporna? ja, daporpasna!

    plaagzin/sjibbolet waarmee we ons als kind amuseerden door anderen de betekenis te laten ‘graden
    (vermoedelijk uit het Antwerps overgenomen)
    betekent: past dat nu? past dat paar u? past dat paar nu? ja, dat paar past nu!
    benieuwd hoe wijdverbreid dit zinnetje is en hoeveel varianten ervan bestaan!

    Regio Haspengouw
    Bewerking door de Bon op 02 Jun 2021 14:32
    3 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.