Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #20291

    aanhalen
    (ww. haalde aan; aangehaald)

    vermelden, zeggen, argumenteren, opsommen

    vnw: in België niet alleen citeren, ook: vermelden, zeggen

    De advocaat van de kasteeleigenaar haalde aan dat de milieugevolgen van een pompstation onvoldoende werden bestudeerd. (nieuwsblad.be)

    In dat artikel worden 7 redenen aangehaald waarom de jongeren van tegenwoordig meer voedselallergieën hebben dan hun grootouders. (radio1.be)

    VVSG beaamt dat en haalt aan dat de versterking van de digitale vaardigheden niet alleen nodig is voor de kortgeschoolde medewerkers. (vlaamsparlement.be)

    Hij haalde aan waarom er met zoveel details en symboliek geschilderd wordt en René Westhovens besprak als Reumatoloog de reumatische ziekten in de schilderijen van VanEyck. (hbvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Jun 2021 16:50
    0 reactie(s)

    #20292

    aanhalen
    (ww. haalde aan; aangehaald)

    vermelde,, zeggen, argumenteren, opsommen

    vnw: in België niet alleen citeren, ook: vermelden, zeggen

    De advocaat van de kasteeleigenaar haalde aan dat de milieugevolgen van een pompstation onvoldoende werden bestudeerd. (nieuwsblad.be)

    In dat artikel worden 7 redenen aangehaald waarom de jongeren van tegenwoordig meer voedselallergieën hebben dan hun grootouders. (radio1.be)

    VVSG beaamt dat en haalt aan dat de versterking van de digitale vaardigheden niet alleen nodig is voor de kortgeschoolde medewerkers. (vlaamsparlement.be)

    Hij haalde aan waarom er met zoveel details en symboliek geschilderd wordt en René Westhovens besprak als Reumatoloog de reumatische ziekten in de schilderijen van VanEyck. (hbvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Jun 2021 16:50
    0 reactie(s)

    #20293

    tegenaangewezen
    (bn.)

    afgeraden; tegengestelde van aangewezen (meestal in een medische context)

    VD2016 online: BE

    vnw

    antoniem: aangewezen

    Adrenaline is tegenaangewezen bij diabetespatiënten (.vwvj.be)

    Het is totaal tegenaangewezen om zich in de ogen te wrijven gedurende minstens 1 maand na de ingreep (.eyeclinic.be)

    In de praktijk zal het meestal zo zijn ( of bij voorkeur zo zijn) dat ouders uiteraard wel al op de hoogte zijn van het verhoor tenzij dit tegenaangewezen is, maar er is geen recht van ouders dat zij hiervan op de hoogte worden gesteld. (steunpuntjeugdhulp.be)

    De rechtspraak en rechtsleer maken duidelijk dat er geen sprake kan zijn van strafbare niet-afgifte wanneer er omstandigheden buiten de wil van de beklaagde zijn die een uitvoering van het omgangrecht tegenaangewezen maken. (marcboeykens.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Jun 2021 16:39
    0 reactie(s)

    #20294

    aangewezen
    (bn.)

    raadzaam, wenselijk, aan te bevelen

    Van Dale 2018 online: BE

    is standaardtaal in België

    antoniem: tegenaangewezen

    Het is aangewezen dat een patiënt de bijsluiter leest telkens wanneer hij nieuwe medicijnen dient in te nemen.
    Het is aangewezen om niet te lang dezelfde kruidenmengeling te gebruiken.
    " Rijden onder invloed van drugs is niet aangewezen. (standaardtaal in België)" Taaladvies.net

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Jun 2021 16:38
    0 reactie(s)

    #20295

    frigo
    (de ~ (m.), ~'s)

    koelkast, ijskast, koelruimte

    < Frans: frigo

    Van Dale 2017 online: BE spreektaal
    DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)

    zie ook frigovak

    vgl. frigobox

    Refrigerator1

    Als ge choco in de frigo zet, wordt hij helemaal hard.

    Dan rijdt u ’s avonds de oprit op, gaat de garagepoort open, springen de lichten aan, rolt er een pintje uit de frigo, en springt Netflix aan terwijl u naar de zetel wandelt. (vrt.be)

    Het project “In uwen frigo” van vzw FoodWIN krijgt geld van stad Gent om voedselverspilling tegen te gaan.(vrt.be)

    Zet alle EK-matchen met 1 klik in je agenda of hang ze aan de frigo (sporza.be)

    Buffet uit eigen frigo – De Standaard
    Overvallers dumpen slachtoffers in frigo – De Standaard
    De man werd met samen met de verkoopster in de frigo opgesloten, maar kon zich snel bevrijden en de politie alarmeren. (standaard.be)
    enz.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Jun 2021 16:17
    5 reactie(s)

    #20296

    afleggen
    (ww., zw., legde af, afgelegd)

    opbaren

    Vroeger, toen er nog bijna geen begrafenisondernemers waren, legde mijn pet veel gestorven mensen uit de buurt af.

    > andere betekenis van afleggen

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door de Bon op 10 Jun 2021 15:43
    1 reactie(s)

    #20297

    frigo
    (de ~ (m.), ~'s)

    koelkast, , koelruimte

    < Frans: frigo

    Van Dale 2017 online: BE spreektaal
    DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)

    zie ook frigovak

    vgl. frigobox

    Refrigerator1

    Als ge choco in de frigo zet, wordt hij helemaal hard.

    Dan rijdt u ’s avonds de oprit op, gaat de garagepoort open, springen de lichten aan, rolt er een pintje uit de frigo, en springt Netflix aan terwijl u naar de zetel wandelt. (vrt.be)

    Het project “In uwen frigo” van vzw FoodWIN krijgt geld van stad Gent om voedselverspilling tegen te gaan.(vrt.be)

    Zet alle EK-matchen met 1 klik in je agenda of hang ze aan de frigo (sporza.be)

    Buffet uit eigen frigo – De Standaard
    Overvallers dumpen slachtoffers in frigo – De Standaard
    De man werd met samen met de verkoopster in de frigo opgesloten, maar kon zich snel bevrijden en de politie alarmeren. (standaard.be)
    enz.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Jun 2021 15:04
    5 reactie(s)

    #20298

    karbonade
    (de ~ (v.), ~n)

    stoofvlees, (stukjes vlees voor) stoverij

    < Frans: carbonnades (à la flamande)

    De Nederlander roept vrolijk ‘karbonade’ als hij onze ‘kotelet’ ziet. En ‘Vlaamse karbonaden’ heten in Nederland ‘hachee’, wat wij dan weer ‘gehakt’ noemen …
    En dan hebben we het niet eens over fritten en patat(ten) gehad!

    Van Dale 2017 online: BE
    in NL is karbonade een kotelet.

    vgl. stoofkarbonade

    Vlaamse stoofkarbonaden met fritten

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Jun 2021 14:48
    0 reactie(s)

    #20299

    aanfronsen
    (ww. fronste aan, aangefronst)

    SN-NL: aanrimpelen van stoffen

    bron: vnw

    opm: Wordt aanfronsen vervoegd buiten de inf. en het VD?

    Fronsdraad trekken, zakje aanfronsen en dan proberen een mooie ronding te maken. (facebook)

    Warme jas voor heren maat 48 kleur: groen/khaki (kan men in de rug aanfronsen?) met ritssluiting en drukknopen vooraan heeft veel binnen- en buitenzakken (2dehands.be)

    Truitje in 100 % merinowol met aangefronste mouw (mayerline.be)

    Heb je een kleine borsten, zoek dan naar een aangefronste boord met blote schouders. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Jun 2021 08:44
    0 reactie(s)

    #20300

    aanfronsen
    (ww. fronste aan, aangefronst)

    SN-NL: aanrimpelen van stiffen

    bron: vnw

    opm: Wordt aanfronsen vervoegd buiten de inf. en het VD?

    Fronsdraad trekken, zakje aanfronsen en dan proberen een mooie ronding te maken. (facebook)

    Warme jas voor heren maat 48 kleur: groen/khaki (kan men in de rug aanfronsen?) met ritssluiting en drukknopen vooraan heeft veel binnen- en buitenzakken (2dehands.be)

    Truitje in 100 % merinowol met aangefronste mouw (mayerline.be)

    Heb je een kleine borsten, zoek dan naar een aangefronste boord met blote schouders. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Jun 2021 08:43
    0 reactie(s)

    #20301

    lantoer
    (de ~ (m.), -s)

    trottoir, voetpad, stoep

    uitspraak in Antwerpen: klik hier

    < Frans alentours (les ~) de omgeving, lieux autour: omstreken

    oorsprong: De straten hadden geen voetpaden zoals nu, maar de rijken hadden wel een verhoogd wandelpad, voetpad dat ‘aux alentours’ lag (rond het eigendom).

    Nog gebruikelijk in het Antwerps dialect.

    De kinderen hinkelen oep (op) de lantoer.

    “Ons bomma zei vrueger alttij ‘’ oep de lantoer bloaven hé’’ wat zo goed wil zeggen als op de stoep of het voetpad blijven hé en er nie neffes loepe.” (tuinadvies.be 3 feb. 2008)

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 09 Jun 2021 19:28
    0 reactie(s)

    #20302

    wegel
    (de ~ (m.), ~s)

    klein, onverhard weggetje; zie ook weugeling

    afleiding: kerkwegel; egelwegel, boswegel, veldwegel

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, verouderd
    DS2015 geen standaardtaal

    (onbekend in Antwerpen)

    zie ook wegcode

    ’s Nachts durf ik niet alleen door die wegel.

    De nog regelmatig gebruikte wegel achter het kerkhof in Sinaai krijgt een opknapbeurt.(standaard.be)

    Dat afgelegen kapelletje ligt langs een veldwegel midden tussen de velden. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Jun 2021 09:32
    4 reactie(s)

    #20303

    veldwegel
    (zn. m.; ~s)

    wegel door de Velden, veldweggetje

    Typisch Vlaams: Geen Algmeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5

    Bestaat er een compensatie voor boeren die een veldwegel toestaan of onderhouden? (tragewegen.be)

    Het trio crashte met de wagen in een veldwegel aan het Hof ten Bos in Oudegem. (vrt.be)

    Verkeersvrije straat beginnend bij de Aartrijkestraat en overgaand in een veldwegel uitkomend in de Achterstraat. (inventaris.onroerenderfgoed.be)

    De voorbije zondagen kon je er over de koppen lopen en dat zorgde zelfs voor verkeersproblemen in de omliggende veldwegels. (demorgen.be)

    Dat afgelegen kapelletje ligt langs een veldwegel midden tussen de velden. (standaard.be)

    Langs rustige veldwegen en kerkwegels gaat het naar de vroegere spoorwegbedding Ieper-Kortemark. (kattenbelletjes.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Jun 2021 09:30
    0 reactie(s)

    #20304

    veldwegel
    (zn. m.; ~s)

    wegel door de Velden, veldweggetje

    Typisch Vlaams: Geen Algmeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5

    Bestaat er een compensatie voor boeren die een veldwegel toestaan of onderhouden? (tragewegen.be)

    Het trio crashte met de wagen in een veldwegel aan het Hof ten Bos in Oudegem. (vrt.be)

    Verkeersvrije straat beginnend bij de Aartrijkestraat en overgaand in een veldwegel uitkomend in de Achterstraat. (inventaris.onroerenderfgoed.be)

    De voorbije zondagen kon je er over de koppen lopen en dat zorgde zelfs voor verkeersproblemen in de omliggende veldwegels. (demorgen.be)

    Dat afgelegen kapelletje ligt langs een veldwegel midden tussen de velden. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Jun 2021 09:29
    0 reactie(s)

    #20305

    wegel
    (de ~ (m.), ~s)

    klein, onverhard weggetje; zie ook weugeling

    afleiding: kerkwegel; egelwegel, boswegel, veldwegel

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, verouderd
    DS2015 geen standaardtaal

    (onbekend in Antwerpen)

    zie ook wegcode

    ’s Nachts durf ik niet alleen door die wegel.

    De nog regelmatig gebruikte wegel achter het kerkhof in Sinaai krijgt een opknapbeurt.(standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Jun 2021 09:24
    4 reactie(s)

    #20306

    aan­een­brei­en
    (ww. breide aaneen of bree aaneen, aaneengebreid of aaneengebreeën)

    1) door breien aan elkaar zetten
    2) fig. iets in elkaar steken, knutselen
    3) een programma, show aaneenpraten

    1) 3 steken op een kabelnaald achter het werk leggen, 3 steken rechts, dan de steken van de kabelnaald breien: 2 steken rechts aaneenbreien, 1 steek rechts. (aduis.be)

    2) Een traject aaneengebreid met simpele paadjes: achterbuurtweggetjes, oeverpaadjes, veld- en boswegels, kerkweggetjes en knuppelpaden. (schampavie.be)

    3) Ze willen polsen wie een avondvullende show kan aaneenbreien. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Jun 2021 19:15
    0 reactie(s)

    #20307

    boswegel
    (zn. m.; ~s)

    bospad, wegel die door het bos loopt

    Een traject aaneengebreid met simpele paadjes: achterbuurtweggetjes, oeverpaadjes, veld- en boswegels, kerkweggetjes en knuppelpaden. (schampavie.be)

    Na 600m, waar de weg naar links draait, nemen we een boswegel, recht voor ons, langs een houten omheining. (otl-grez-doiceau.be)

    Ze trokken hun eigen woning en kantoor op langs een boswegel waarvan ze ondertussen de dreigende verharding aanvechten. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Jun 2021 19:13
    0 reactie(s)

    #20308

    wegel
    (de ~ (m.), ~s)

    klein, onverhard weggetje; zie ook weugeling

    afleiding: kerkwegel; egelwegel, boswegel

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, verouderd
    DS2015 geen standaardtaal

    (onbekend in Antwerpen)

    zie ook wegcode

    ’s Nachts durf ik niet alleen door die wegel.

    De nog regelmatig gebruikte wegel achter het kerkhof in Sinaai krijgt een opknapbeurt.(standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Jun 2021 19:08
    4 reactie(s)

    #20309

    es
    (werkwoordsvorm)

    3e persoon enkelvoud van ‘zijn’

    SN/NL: is

    voornamelijk regio West- en Oost-Vlaanderen, maar ook in Vlaams-Brabant en Limburg

    zie ook ik zijn; zij, zijt

    ‘k Wou heur nog efkes spreken, ma z’es al deur. (door zijn)

    Hoe es ’t? (hoe is ’t)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 08 Jun 2021 18:06
    2 reactie(s)

    #20310

    aaneen-
    (voorvoegsel)

    Van Dale 2015 online:
    nog als eer­ste lid in een aan­tal, in schrijf­taal, ge­wes­te­lij­ke taal en Bel­gisch-Ne­der­lands ge­wo­ne, maar in de al­ge­me­ne taal wei­nig of niet meer ge­bruik­te scheid­baar sa­men­ge­stel­de over­gan­ke­lij­ke en on­over­gan­ke­lij­ke werk­woor­den, die be­te­ke­nen: door de in het twee­de lid ge­noem­de han­de­ling ver­bin­den of ver­bon­den wor­den of zijn: aan­een­bin­den, aan­een­boei­en, aan­een­bou­wen, aan­een­brei­en, aan­een­draai­en, aaneendrukken, aan­een­flan­sen, aaneenfoefelen, aaneenfröbelen, aaneengorden, aan­een­gren­zen, … aan­een­klit­ten, …

    zie ook aaneen; aan­een­brei­en, aaneenhangen, aaneenpraten

    cm.be: Ethanol zou de goede cholesterol verhogen en het aaneenklitten van de bloedplaatjes beletten waardoor de kans op een trombose daalt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Jun 2021 10:17
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.