Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
het Ladeuzeplein in Leuven
< De naam gaat terug op de orde der Clarissen, die op die plaats, op een zandheuvel, een klooster hadden. (bron: Wikipedia)
De bibliotheek op de Carlisse is gerenoveerd.
Kludde is een kwelgeest die de eenzame reiziger ’s nachts besprong en op zijn rug bleef zitten. Het slachtoffer diende Kludde een ganse nacht tot het ochtendgloren rond te dragen.
Antwerpse Kempen: “Kludde met zijn hacht”. Kludde was een moerasgeest die mensen met zijn hacht onder water trok en verdronk.
zie andere fantasiewezens bij korenpater
Boer geeft als uitleg aan boerin na een uitgelopen avondje kaarten:
“Ik ben gisteravond niet thuisgeraakt, want ik moest een ganse nacht rondlopen met Kludde op mijn rug.”
beugel voor de tanden
ook appareil
Vergelijk blokskes
Vroeger had mijn zus een brug.
oudejaarsavond, oudjaar
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Nieuwjaarsavond, nog thans in Zuid-Nederland: de avond vóór nieuwjaarsdag (zie Joos (1900-1904)), derhalve de avond die nu in Noord-Nederland oudejaarsavond heet.
Met nieuwjaarsavond blijven wij schonekes thuis dit jaar.
tocht
zie ook trok, trek, in de ~ staan
Sta do nie in den trek, je gôt dô een vollinge kriegen
(sta daar niet in de tocht je gaat daar een verkoudheid krijgen)
Doe die deur dicht want door de trek waait alles hier weg.
> andere betekenis van trek
ambras maken, roepen, tieren, lawaai maken
Men had met hem de draak gestoken. Gelukkig lachte hij om die grap. Hij kon toch moeilijk beginnen te brassen.
een wind scheet laten
‘Wie heeft er hier in zijn vinger gesneden?’
een klein gaatje
zie ook pietenol
In de muur was een piepenholleke waar we konden doorheenkijken.
(politiek) strategie waarbij men steeds nieuwe eisen stelt om de onderhandelingen op de lange baan te schuiven, of een slechte situatie laat bestaan of zelfs erger maakt om een bepaald doel te bereiken
Google 2024: slecht 1 hit in .NL
Verrottingsstrategie, politieke spelletjes en zwarte pieten doorspelen zijn nu al een hele tijd de topwoorden van het wetstratees.
“In 2019 is het te laat, en dat is De Wever zijn bedoeling”, zegt Almaci daarover in “De ochtend” op Radio 1. “Dit is een verrottingsstrategie.” (vrt.be)
Ik hoed mij voor intentieprocessen als ‘verrottingstrategie’, maar áls men De Lijn in de vernieling wou rijden, had men het niet anders moeten aanpakken. (demorgen.be)
“hier zie, daar zie” begroeting die verbazing en blijdschap uitdrukt
algemeen VL: hier se, daar se
Hie sè doa sè, wie dawe hie hemme?
(Hier zie, daar zie, wie dat we hier hebben?)
Hie se, doa se, wa smaate ze hie nei binnen?
(Hier zie, daar zie, wat gooien ze hier nu binnen?)
Boerenkost, ouderwets vullend eten, simpele gerechten
Ik eet eigenlijk het liefst gewoon Vlaamse boerenboef, gelijk stoemp en stoofvlees.
verlekkerd zijn op, zijn/haar zinnen gezet hebben op (iets of iemand)
vgl. verduveld, ergens ~ op zijn
Kinderen zijn duivels op ijslolly’s.
Een extra inspanning leveren om iets te bereiken. Boven de normale inspanning die moet geleverd worden.
Met zo’n flauw resultaat voor wiskunde zult ge een serieuze (serieus) praam moeten doen om erdoor te geraken op ’t einde van ’t jaar.
(meest meervoud) beschikbare leden, personeels(sterkte)
< Frans les effectifs
Van Dale 2018: BE; niet algemeen de effectieven
leenvertaling van Frans effectifs
= personeelsbestand, personeelssterkte
vgl. effectieve; personeelsomkadering
vgl. personeelseffectief
We zullen moeten snoeien in de effectieven, en niet enkel in het algemeen kader, als we een bilan in evenwicht willen voorleggen.
> andere betekenissen van effectief
het afbetalen van een lening, schuld, …
Van Dale 1995: (gewestelijk)
vnw:
in België ook: een schuld afbetalen
een lening afkorten: afbetalen
Zijn auto is al twee jaar perte total, maar hij is nog altijd de lening ervan aan het afkorten.
kermisattractie waar ge met een loodjesgeweer plaasteren pijpkes kapot moet schieten voor ne prijs
vnw: schiettent
VRTtaal.net: Schietkraam is algemeen Belgisch-Nederlands. In Nederland hebben ze het over een schiettent.
Van Dale 2016 online: BE
zie ook schietbarak
vgl. ook viskraam
![]()
Schietkraam in het pretpark van Bellewaerde
In het schietkraam, op de foor, heeft em nen pluchen beer geschoten. Voor ’t geld dat em looikes heeft moeten kopen kon em in ne gewone winkel vijf van die beesten kopen.
gul
(zjenereus)
vaker gebruikt in Vlaanderen dan in Nederland
< Fr. généreux < Lat. generosus
Van Dale: genereus bn, bw; -reuzer, -t
1 edelmoedig 2 royaal
Ne genereuze vent.
" … Al heb ik geen geld om plezier te betalen,
ik vind wel een vrouwke heel net en genereus …" Wannes Van de Velde
persoon die met een kermisattractie aan de kost komt, foorreiziger, uitbater van een attractie op de foor
< foorkraam = de attractie zelf: botsauto’s, spiegelpaleis, het grote rad, carroussels, schietkraam, eendjes vissen, smoutebollenkraam (Nie warm, nie wille), suikergoed (barbe à papa, warmerek en babelutten), de rups, de loopings voor de stoeren en de paardenmolen voor de kleintjes
Van Dale: (algemeen Belgisch-Nederlands) kermisexploitant
zie ook kermiskramer
DS2015 standaardtaal (zie ook reactie bij foor)
vgl. marktkramer
Foorkramers hebben geen zittend leven. Ze reizen voortdurend van jut naar jaar. Opbouwen en afbreken.
demorgen.be ivm Sinksenfoor: “Hoop dat we inzet leger tegen foorkramers kunnen vermijden”
tram met dieselmotor
Vroeger reden we met het mazoetje van Brugge naar Roeselare.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
