Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #30881

    rechtsvoetige
    (zn. m./v.; ~n)

    ANW: (vooral) in België: voetballer of voetbalster die van nature met de rechtervoet speelt, die rechtsvoetig is; rechtsbenige voetballer of voetbalster

    NL: rechtsbenige

    vgl. linksvoetige

    Ik was dan nog een rechtsvoetige die, bij gebrek aan linksvoetigen, links achterin speelde. (humo.be)

    Dat was een rechtsvoetige die zo te zien als linksbuiten speelde. (stvvforum.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 17:14)

    👍
    121

    #30882

    versjudde, zich ~
    (ww. versjudde zich, haet zich versjud)

    uitspr.: zich versjödde
    - zich vergissen bij het inschenken, inschudden
    - morsen door teveel in te schenken

    Juzus Joeazef, sjnaps in ein limmmenadeglaas, ich hub mich versjud!
    Hemeltje, sterkedrank in een limonadeglas, ik heb me vergist!

    Gaef mich èns ein deukske ich hub mich versjud.
    Geef mij eens een doekje ik heb gemorst.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door koarebleumke (10 Aug 2021 22:19)

    👍
    121

    #30883

    Gapers
    (de ~, ~s man. zelfst. nw.)

    Inwoners van Anzegem, Hapert, Kemmel, Lembeke en Maaseik worden Gapers genoemd (wikipedia)

    zie ook Belgische bijnamen van inwoners

    “Om duidelijk te maken tegen welk ongemak de bedevaarder iets kon kopen, bevestigde de uitbater een bord boven zijn deur. (…) De uitgangsborden kregen de naam gapers omdat ze door iedereen werden aangestaard om de betekenis van de afbeelding te achterhalen.” (Het ontstaan van de Anzegemse Gapers HN 090509)

    “Wel, de Gaper is de spotnaam die de Ieperse stedelingen vroeger gaven aan de inwoners van Kemmel. Een Kemmelnaar, die voor het eerst met zijn waren naar de Ieperse markt trok, zou vol verbazing en met open mond de indrukwekkende lakenhalle aangestaard hebben.
    (http://www.bakkerijpauwelyn.be)

    Maaseik telt immers nogal wat fraaie herenhuizen uit de 17de en 18de eeuw, zoals in Den Gulden Boom’, ‘De Leliën’, ‘De Gapers’, ‘De Drie Mariën’ of ’In den …( G.Gielen 2008)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (04 Aug 2021 13:27)

    👍
    121

    #30884

    anderspartij
    (zn. v.; ~en)

    politieke partij die politiek op een andere manier bedrijft (zegt te bedrijven) dan de klassieke partijen

    Carl Devos: “Nog nooit was een ‘anderspartij’ de grootste” (demorgen.be)

    N-VA is geen anderspartij meer, zelfs N-VA’ers zullen daar aan moeten wennen (seniorennet.be)

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (19 Jul 2021 23:23)

    👍
    121

    #30885

    droogtecommissie
    (zn.; v.; ~s)

    “De droogtecommissie komt in actie bij langere droge periodes met algemene watertekorten. De commissie staat in voor het overleg en de nodige afstemming van maatregelen.” (integraalwaterbeleid.be)

    De droogtecommissie adviseert alle gouverneurs om een waterverspillingsverbod in te stellen en een captatieverbod op alle onbevaarbare waterlopen uit te vaardigen. (vlaanderen.be)

    Hoe zit het voor land- en tuinbouwers nu de droogtecommissie een sproeiverbod adviseert? (oostkamp.be)

    De Vlaamse Droogtecommissie is ingebed in de Commissie Integraal Waterbeleid en bestaat uit vertegenwoordigers van de beleidsdomeinen van het Vlaamse Gewest die bij het waterbeleid betrokken zijn, vertegenwoordigers van de lokale waterbeheerders (provincies, gemeenten, polders en wateringen), een vertegenwoordiger van de afvalwater- en drinkwaterbedrijven, en van de kabinetten van de ministers van Mobiliteit en Omgeving. (west-vlaanderen.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (18 Jun 2021 03:40)

    👍
    121

    #30886

    pendelpijn
    (z.nw. de ~ v.(m))

    neologisme, het ongemak dat de pendelaar ervaart om van en naar zijn werk te reizen
    NL: fileleed

    Ja, er zijn al wat pendelaars op de elektrische fiets gesprongen maar de pendelpijn is nog volop aanwezig (Radiocommentaar VRT, hedenmorgen)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door koarebleumke (27 Jul 2021 04:18)

    👍
    121

    #30887

    en dat...
    (vaste woordgroep)

    inleiding tot een zin die op dreigende wijze een bevel uitdrukt
    eliptische vorm “zorg ervoor dat”
    het onderwerp van de zin staat voor het werkwoord

    En dat het niet meer gebeurt!

    En dat ik u niet meer hoor!

    En dat ge op tijd zijt!

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (19 Jul 2021 23:28)

    👍
    121

    #30888

    groentjes en anciens
    (studententerm)

    aankomende en gevorderde studenten
    NL: eerste en ouderejaars
    groentje NL: feut

    Toen de doopstoet gepasseerd was en groentjes en anciens zich in het studentencafé hadden teruggetrokken om zich laveloos te drinken en schor te schreeuwen, trokken wij een muts over ons hoofd, rukten de deur van het café open en gooiden stink- en rookbommetjes naar binnen. (Louis van Dievel)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door koarebleumke (10 Aug 2021 18:46)

    👍
    121

    #30889

    ribben, aan de ~ plakken
    (uitdr.)

    zie aan de ribben plakken

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (10 Aug 2021 23:13)

    👍
    121

    #30890

    poussin
    (znw., m., ~s)

    piepkuiken

    Ge moet de sherry bij de poussins doen, ni opdrinken ée! (La vie est riguelle, Klara)

    Te koop: 2 poussins aan 2.50€ / stuk (Overijse, 2de hands.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 04:00)

    👍
    121

    #30891

    oalsan
    (bw.)

    altijd

    zie alsan

    ’t Is oalsan hetzelfde, als die erbij komt is er ruzie.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 16:06)

    👍
    121

    #30892

    fluit
    (de ~, (m.), ~en)

    scheldnaam voor een man

    iets minder grove variant van lul

    Zeg, fluit, wilde ne keer van mijn gerief afblijven?

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (06 Jul 2021 04:32)

    👍
    121

    #30893

    wittekop
    (biersoort)

    Een troebel bier met een oranje gloed, gekenmerkt door een stevig kraakwitte schuimkraag die lang blijft, zomerse dorstlesser hoppig, fruitig en kruidig, Brabantse specialiteit. Gebrouwen door Brouwerij Belgica.

    Afbeelding: zie hier

    Kom, ver goan os eine belze wittekop zoepe op ein sjoon terraske.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door fansy (21 Jul 2021 02:37)

    👍
    121

    #30894

    zep
    (de ~, (v.), ~pen)

    - straatgoot
    - doorgang van water

    zie ook zeppe

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: zijp: Verouderd maar nog gewestelijk; in woordenboeken nog aangetroffen tot in de
    20ste E. Riool of sloot naast een huis of weg; straatgoot.

    regio Hamme

    Vougt gou de zep ies uit. (Veegt gij de goot eens uit)

    Der ligt nen kadijstoeter in de zep. (Er ligt een ijshoorntje in de goot)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (09 Jul 2021 01:06)

    👍
    121

    #30895

    clochard
    (de ~ (m.), ~s)

    dakloze, zwerver

    wordt ook gebruikt als scheldwoord

    Buur Prins Filip is clochard (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (07 Aug 2021 17:32)

    👍
    121

    #30896

    Vrankrijk
    (eigennaam)

    Frankrijk

    ook in Oost-Vlaanderen

    vroeger algemener verspreid, zie commentaren

    W-VL: Me kozen is ’t hier afgetrapt en is in Vrankryk goan weunn.

    O-VL: Mijne kozijn is ’t hier afgetrapt en is in Vrankrijk gaan weunen.

    (NL: Mijn neef heeft deze omgeving verlaten en woont nu in Frankrijk.)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (10 Aug 2021 20:44)

    👍
    121

    #30897

    daarover
    (bw.)

    aan de overkant van, in het verlengde van

    Weet ge café De Welkom zijn? Wel, daarover woont de Jean en Gerda.

    Het gemeentehuis aan het marktplein, daarover staat dat standbeeld waarover ik het had.

    Aan de linkerkant hebt ge den Aldi en daarover staat die kerk toch? Of ben ik nu helemaal zot aan het worden?

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (02 Aug 2021 14:40)

    👍
    121

    #30898

    konduutten, van ~ weten
    (uitdrukking)

    een geheim kennen

    Middelnederlands Woordenboek: conduut
    Modern lemma: conduit
    < Van frans conduit; middellatijn conductus
    1. Ieder middel om de eene of andere vloeistof ergens heen te geleiden, dus zoowel kanaal, waterleiding, eene pijp of buis, waardoor eene vloeistof loopt, als afvoerbuis en dgl. Kiliaan: konduyt
    2. Ook een onderaardsche gang of gewelf, een geheime gang.

    De Bo (1873), bij conduit (West-Vlaams conduut):
    " Hij zou geern de conduiten van die zaak kennen."

    De hele straat wist van konduutten dat de vrouw een minnaar had.

    De kleine weet van konduutten, ze weet wie Sinterklaas is.

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 06:49)

    👍
    121

    #30899

    meubilair zijn
    (uitdr.)

    van personen: steeds aanwezig zijn als vaste klant, gast, …

    Ik had het geluk dat ik al jaren een beetje meubilair ben in “Twee tot de zesde macht”, als een van de bekende deelnemers in de zesde macht. (vrt.be)

    De Jean behoort tot het meubilair in De Kroon. Op den hoek van den toog is zijn vaste plaats.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 01:29)

    👍
    121

    #30900

    woefsit
    (de ~, (m.), ~ten)

    een thuisoppas voor honden

    Het koppel heeft 3 honden en als ze op reis willen gaan, komt de woefsit logeren bij hen om op de honden te passen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 04:06)

    👍
    121

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.