Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #30501

    tap, een ~ scheren
    (uitdr.)

    - niet nadenken over wat je kan overkomen
    - iets roekeloos doen om te stoefen met nare gevolgen.

    Hij heeft daar een tap geschoren, hij probeerde een dame die hij niet kende te zoenen maar kreeg haar sacoche tegen zijn hoofd.

    Broer beweerde dat hij een salto kon maken met zijn fiets maar viel ongelukkig en brak zijn arm; dat hij daar een tap geschoren heeft zal hij niet licht vergeten.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door fansy (19 Jul 2021 00:29)

    👍
    134

    #30502

    braafke
    (zn. ; dim.)

    een braaf meisje, kind

    ook braveke

    Ik was altijd een braafke in het middelbaar. Behalve tijdens LO. (facebook.be)

    Niemand zal je dronken kamelengezicht opmerken en de complimentjes van je tantes zullen je ongetwijfeld opbeuren. “Het is toch een braafke hé, zelfs hier zit hij te lezen. Die zal het nog ver schoppen.” (guido.be)

    Dus ik zen een braafke hé gtjs adrienne. (tuinadvies.be)

    Ons bleterke is nog nooit een felle slaper geweest, ze is wel een braveke. (libelle.be)

    Maar mijn dochtertje is een heel lieveke en een braveke. (zappy.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (03 Aug 2021 16:41)

    👍
    134

    #30503

    biechten, te ~ gaan
    (uitdr.)

    gaan biechten

    google 2018:
    “te biechten gaan” .BE (>1.350) ; .NL (>200)
    “te biecht gaan” .BE (>281) ; .NL (>3.510)

    zie ook: biechten, te ~ komen; biechten, bij de duivel te ~ gaan

    Hoewel Pasen nog ver weg is, ben ik al te biechten gegaan. Het was dringend nodig. Eerwaarde Vader, ik heb gezondigd. (standaard.be)

    Ook de paus gaat te biechten (radio1.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Aug 2021 17:35)

    👍
    134

    #30504

    karboet
    (de ~, man. zelfst. nw. geen mv)

    balkenbrij
    oud gerecht gemaakt van in bouillon gekookt slachtafval van het varken, boekweitmeel en speciale kruiden, typisch streekgerecht voor Limburg
    veel uitspraakvarianten: kerbuit, kreboet…

    zie ook kwet

    Panhas - Janana 1a

    Echte karboet met boekweitmeel is niet gemakkelijk te vinden.

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (31 Jul 2021 19:56)

    👍
    134

    #30505

    fezelaar
    (zn. m.; ~s)

    iemand die fezelt, fluisteraar
    ook pejoratief: iemand die achterklap verkoopt, iemand die heimelijk achter de rug spreekt,…

    vnw: smoezer

    vr.: fezelaarster (fezelares, fezelster, .. zou ook kunnen)

    zie ook: fezelaars zijn kwezelaars

    zie fezelen

    Want wij zitten er maar mee, met die half-seniele fezelaar. (bloggen.be)

    Het imago van de Tsjeven (tsjeef) in het algemeen en dat van de Onder-Premier, aarts-fezelaar Peeters in het bijzonder, is nu wel zeer duidelijk dat … (bloggen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Aug 2022 07:29)

    👍
    134

    #30506

    gebuisde politicus
    (vaste woordgroep, begrip)

    politicus die onvoldoende stemmen haalde bij de verkiezingen

    zie buizen: niet slagen voor examen

    “Vandaag zijn dat vergaarbakken voor gebuisde politici die omwille van de afdrachten op de zitpenningen daar zitten.” (Doorbraak 11/10/18)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 13:46)

    👍
    134

    #30507

    het
    (pers. vnw. )

    zij, ze

    De meeste Limburgse dialecten gebruiken het in de nominatief en häöm in de datief/accusatief voor de derde persoon vrouwelijk enkelvoud, voor zij en haar dus.
    Dit gebeurt dan alleen met vrouwen met wie men goed vertrouwd is en tegen wie men doe en dich zou zeggen. Naar onbekende vrouwen en vrouwen voor wie men ontzag wil tonen, inclusief de eigen moeder, wordt wel met zie en häör verwezen:
    Een uitzondering hierop vormt het Maastrichts, waarin het als onbeschoft geldt met een onzijdig voornaamwoord naar een vrouw te verwijzen. (Wikipedia)

    zie andere definities van het

    Maria van der Hoeven is in Meersje gebore, meh ze woont dao allewiel neet mjè.
    (Maria van der Hoeven is in Meersen geboren maar ze woont daar tegenwoordig niet meer.)

    Ich zoog gister mien zöster nog, ’t haet mich dich de groete laote doon.
    (Ik zag gisteren mijn zuster nog, ze heeft me u de groeten laten doen.)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (22 Jul 2021 02:25)

    👍
    134

    #30508

    kloten, met uw ~
    (uitdrukking)

    zie met uw kloten

    .

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (11 Aug 2021 03:17)

    👍
    134

    #30509

    copiloot
    (zn. m. -en)

    persoon die tijdens een autorally de piloot assisteert

    “Zoals gewoonlijk krijgt Loeb – vorig weekend winnaar van de WK rally van Spanje – Daniel Elena naast zich als copiloot.” (Autosportwereld (persbericht)-31 okt. 2018)

    “Vijfvoudig rallywereldkampioen Sébastien Ogier en zijn copiloot Julien Ingrassia verlaten Ford en zullen vanaf volgend seizoen opnieuw …” (Sporza.be-28 sep. 2018)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 08:23)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Jul 2024

    👍
    134

    #30510

    krobbedevol
    (bn.)

    helemaal vol

    zie ook kropvol

    “Wel graag met u akkoord dat metro en tram meer appreciatie verdienen, maar geef dan ook toe dat ze op de spitsuren krobbedevol zitten, en voller dan krobbedevol bestaat niet.” (hgbtf.net)

    “Mijn iPod staat krobbedevol muziek die ik op die manier heb verzameld. Van haast geen enkel van die nummers weet ik nog waar ik ze precies vandaan haal,…” (koenfillet.blogspot.com)

    “Die stond krobbedevol boeken. Daar waren heel veel stomme boeken bij.” (marthatentatief.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 01:13)

    👍
    134

    #30511

    conducteur
    (de ~, ~s man. zelfst. nw.)

    (bouw) opzichter, werfleider

    Van Dale 2018 BE; bouw­kun­de

    vnw: in België ook: bouwopzichter, ploegbaas

    vgl. conducteur van bruggen en wegen

    Functiebeschrijving: werfleider
    Andere benamingen: Conducteur bouw
    Inhoud: Als werfleider ben je verantwoordelijk voor een bouwwerf.
    (https://www.andress.be/nl/home/kandidaat/functiebeschrijvingen/werfleider/)

    De conducteur van de werf is verantwoordelijk en kan de aannemer bellen of schrijven om bij te sturen. (Geïntegreerd natuurherstel op militaire domeinen in NATURA 2000 –gebieden in Vlaanderen)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Feb 2022 07:40)

    👍
    134

    #30512

    krokodil

    korte versie van oude krokodil (krokodil, oude ~)

    Wanneer Herman De Croo straks op pensioen gaat, zal hij zijn uittredingsvergoeding niet opvragen, zo zei de liberale krokodil in de studio van Terzake.(standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 Jul 2021 13:56)

    👍
    134

    #30513

    schepen van geluk
    (term in de gemeentepolitiek)

    neologisme: schepen die zich bezig houdt met het welzijn van de mensen in zijn gemeente

    In januari komt er een speciale schepen in ons college, een schepen van Geluk.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door koarebleumke (07 Aug 2021 19:02)

    👍
    134

    #30514

    Messenvechter
    (de ~, ~s man. zelfst. nw.)

    spotnaam voor (onder andere) de bewoners van de gemeente Stekene

    “Als je aan een Stekenaar vraagt naar de spotnaam is er maar een antwoord en dat is “Messenvechter” op zijn plat Stekens “Messevechter” Heb mij vader altijd horen vertellen (1914 geboren+) hoe hij als Kemzekenaar, nu deelgemeente van Stekene, de messenvechters moest ontlopen om te komen vrijen in Stekene (met mijn moeder+) "(http://www.henkdeconinck.be/spotnamen/stekene1.htm)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (04 Aug 2021 20:19)

    👍
    134

    #30515

    flamingantisch
    (bw.)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: overeenkomstig het flamingantisme, neigend naar het flamingantisme, (als) van een flamingant; pro-Vlaams in (Vlaams) België

    U vervangt Jos Verstraeten, die zich volgens het bisdom te flamingantisch opstelde. U komt ook uit een Vlaamsgezind nest. (standaard.be)

    Groeide op in het daensistisch, flamingantisch milieu van de industriestad Aalst. (theater.ua.ac.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (21 Jul 2021 22:48)

    👍
    134

    #30516

    ceci n'est pas
    (vaste woordgroep Frans)

    dit is geen…
    deze woordgroep verwijst naar het schilderij van Magritte met de titel “ceci n’est pas une pipe”; hij wordt regelmatig gebruikt in de Vlaamse pers

    “Ceci n’est pas une melkkoe” (tekst op sticker van ’t Pallieterke)

    “Vergeten we niet dat we in het land van Magritte leven, ceci n’est pas un pays..”.(Doorbraak 201218)

    “Theater De Spiegel — Ceci N’est Pas Un Livre. van 2 tot 4 jaar.”
    (https://www.c-minecultuurcentrum.be)

    “Ceci N’est Pas Bruxelles” (https://www.tripadvisor.be)

    PTIT MOR IS biedt onder de vorm van ‘Ceci ’n.est pas une galerie’ een platform voor kunstenaars en designers, vooral naar opkomend talent toe.” (Sint Lucas Antwerpen)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (06 Aug 2021 09:57)

    👍
    134

    #30517

    Beulemans en Kakebroek
    (uitdrukking)

    de Brusselse bourgeoisie

    uit het Frans dat uit het Nederlands komt: Beulemans et Kakebroek

    zie ook verbeulemansen; kakkebroek

    Met een nog groter misprijzen omschrijft hij Brusselaars – het ergste ras – als ‘les familles Beulemans et Kakebroek’ waar ‘le middelmatisme’ (middelmatisme, le ~) heerst wat wijst op ‘l’infériorité des métis’
    (http://mededelingen.over-blog.com/article-et-la-francophonie-nous-a-pris-la-belgique-109395540.html)

    … mogelikheid dezer ontwikkeling geweigerd, dan ware het verstikkingsproces waarvan we de triestige symptomen bij Beulemans en Kakebroek waarnamen, … (Onze taal: weekbladje voor de Vlaamschsprekende krijgsgevangenen)

    Elle a pour moyen d’expression un jargon innommable dont les familles Beulemans et kakebroek ont popularisé la drôlerie imprévue … (histoire-des-belges.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Jul 2021 15:28)

    👍
    134

    #30518

    dood gewicht (figuurlijk)
    (uitdrukking)

    ballast, een last die men meezeult

    NB: ‘dood gewicht’ is in figuurlijke betekenis (nog) niet courant in Nederland

    “Iedereen is tegen ons”, zegt de grootste partij van het land. Maar de retoriek van de NVA is een dood gewicht geworden. (Bron: De krantencommentaren, VRT radiojournaal 21 januari 2019)

    “… wil verdwijnen lijkt de ” zweite im bunde” de volgende te zijn en is de Groko op sterven na dood want de SPD is een dood gewicht geworden.” (golfbrekers.be)

    “De staat is log, een dood gewicht, een blok aan het been, een domme en luie vertrager. Hoe minder staat, hoe meer de ondernemer vleugels …” (sigervanbrabant.be 26 jul. 2016)

    “Burn-out, een ware epidemie
    … reageren anders dan vroeger, de leiding steunt de persoon niet meer, de passie is weg, de bevlogen werknemer wordt een dood gewicht.” (geestelijkgezondvlaanderen 10 aug. 2018)

    19 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door de Bon (29 Jul 2021 23:50)

    👍
    134

    #30519

    Vlaamse driehoek

    zie Vlaamse ruit

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 14:12)

    👍
    134

    #30520

    calimerisme
    (z. nw. het ~ (o.) ~'s)

    manier van redeneren waarbij men zich verongelijkt voelt, zich opstelt als slachtoffer, zich kleiner maakt dan men werkelijk is

    zie ook: calimero, de ~ uithangen

    Alle -ismen zijn relatief. Behalve natuurlijk het kaakslagflamigantisme, ook wel calimerisme genoemd: dat is de enige waarheid. (politics.be)

    De Wever gaat nog verder over de advocaat en z’n partij: het calimerisme scheert weer hoge toppen vandaag. (politics.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door de Bon (05 Aug 2021 03:24)

    👍
    134

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.