Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
- niet nadenken over wat je kan overkomen
- iets roekeloos doen om te stoefen met nare gevolgen.
Hij heeft daar een tap geschoren, hij probeerde een dame die hij niet kende te zoenen maar kreeg haar sacoche tegen zijn hoofd.
Broer beweerde dat hij een salto kon maken met zijn fiets maar viel ongelukkig en brak zijn arm; dat hij daar een tap geschoren heeft zal hij niet licht vergeten.
een braaf meisje, kind
ook braveke
Ik was altijd een braafke in het middelbaar. Behalve tijdens LO. (facebook.be)
Niemand zal je dronken kamelengezicht opmerken en de complimentjes van je tantes zullen je ongetwijfeld opbeuren. “Het is toch een braafke hé, zelfs hier zit hij te lezen. Die zal het nog ver schoppen.” (guido.be)
Dus ik zen een braafke hé gtjs adrienne. (tuinadvies.be)
Ons bleterke is nog nooit een felle slaper geweest, ze is wel een braveke. (libelle.be)
Maar mijn dochtertje is een heel lieveke en een braveke. (zappy.be)
gaan biechten
google 2018:
“te biechten gaan” .BE (>1.350) ; .NL (>200)
“te biecht gaan” .BE (>281) ; .NL (>3.510)
zie ook: biechten, te ~ komen; biechten, bij de duivel te ~ gaan
Hoewel Pasen nog ver weg is, ben ik al te biechten gegaan. Het was dringend nodig. Eerwaarde Vader, ik heb gezondigd. (standaard.be)
Ook de paus gaat te biechten (radio1.be)
balkenbrij
oud gerecht gemaakt van in bouillon gekookt slachtafval van het varken, boekweitmeel en speciale kruiden, typisch streekgerecht voor Limburg
veel uitspraakvarianten: kerbuit, kreboet…
zie ook kwet
Echte karboet met boekweitmeel is niet gemakkelijk te vinden.
iemand die fezelt, fluisteraar
ook pejoratief: iemand die achterklap verkoopt, iemand die heimelijk achter de rug spreekt,…
vnw: smoezer
vr.: fezelaarster (fezelares, fezelster, .. zou ook kunnen)
zie ook: fezelaars zijn kwezelaars
zie fezelen
Want wij zitten er maar mee, met die half-seniele fezelaar. (bloggen.be)
Het imago van de Tsjeven (tsjeef) in het algemeen en dat van de Onder-Premier, aarts-fezelaar Peeters in het bijzonder, is nu wel zeer duidelijk dat … (bloggen.be)
politicus die onvoldoende stemmen haalde bij de verkiezingen
zie buizen: niet slagen voor examen
“Vandaag zijn dat vergaarbakken voor gebuisde politici die omwille van de afdrachten op de zitpenningen daar zitten.” (Doorbraak 11/10/18)
zij, ze
De meeste Limburgse dialecten gebruiken het in de nominatief en häöm in de datief/accusatief voor de derde persoon vrouwelijk enkelvoud, voor zij en haar dus.
Dit gebeurt dan alleen met vrouwen met wie men goed vertrouwd is en tegen wie men doe en dich zou zeggen. Naar onbekende vrouwen en vrouwen voor wie men ontzag wil tonen, inclusief de eigen moeder, wordt wel met zie en häör verwezen:
Een uitzondering hierop vormt het Maastrichts, waarin het als onbeschoft geldt met een onzijdig voornaamwoord naar een vrouw te verwijzen. (Wikipedia)
zie andere definities van het
Maria van der Hoeven is in Meersje gebore, meh ze woont dao allewiel neet mjè.
(Maria van der Hoeven is in Meersen geboren maar ze woont daar tegenwoordig niet meer.)
Ich zoog gister mien zöster nog, ’t haet mich dich de groete laote doon.
(Ik zag gisteren mijn zuster nog, ze heeft me u de groeten laten doen.)
persoon die tijdens een autorally de piloot assisteert
“Zoals gewoonlijk krijgt Loeb – vorig weekend winnaar van de WK rally van Spanje – Daniel Elena naast zich als copiloot.” (Autosportwereld (persbericht)-31 okt. 2018)
“Vijfvoudig rallywereldkampioen Sébastien Ogier en zijn copiloot Julien Ingrassia verlaten Ford en zullen vanaf volgend seizoen opnieuw …” (Sporza.be-28 sep. 2018)
helemaal vol
zie ook kropvol
“Wel graag met u akkoord dat metro en tram meer appreciatie verdienen, maar geef dan ook toe dat ze op de spitsuren krobbedevol zitten, en voller dan krobbedevol bestaat niet.” (hgbtf.net)
“Mijn iPod staat krobbedevol muziek die ik op die manier heb verzameld. Van haast geen enkel van die nummers weet ik nog waar ik ze precies vandaan haal,…” (koenfillet.blogspot.com)
“Die stond krobbedevol boeken. Daar waren heel veel stomme boeken bij.” (marthatentatief.be)
(bouw) opzichter, werfleider
Van Dale 2018 BE; bouwkunde
vnw: in België ook: bouwopzichter, ploegbaas
vgl. conducteur van bruggen en wegen
Functiebeschrijving: werfleider
Andere benamingen: Conducteur bouw
Inhoud: Als werfleider ben je verantwoordelijk voor een bouwwerf.
(https://www.andress.be/nl/home/kandidaat/functiebeschrijvingen/werfleider/)
De conducteur van de werf is verantwoordelijk en kan de aannemer bellen of schrijven om bij te sturen. (Geïntegreerd natuurherstel op militaire domeinen in NATURA 2000 –gebieden in Vlaanderen)
korte versie van oude krokodil (krokodil, oude ~)
Wanneer Herman De Croo straks op pensioen gaat, zal hij zijn uittredingsvergoeding niet opvragen, zo zei de liberale krokodil in de studio van Terzake.(standaard.be)
neologisme: schepen die zich bezig houdt met het welzijn van de mensen in zijn gemeente
In januari komt er een speciale schepen in ons college, een schepen van Geluk.
spotnaam voor (onder andere) de bewoners van de gemeente Stekene
“Als je aan een Stekenaar vraagt naar de spotnaam is er maar een antwoord en dat is “Messenvechter” op zijn plat Stekens “Messevechter” Heb mij vader altijd horen vertellen (1914 geboren+) hoe hij als Kemzekenaar, nu deelgemeente van Stekene, de messenvechters moest ontlopen om te komen vrijen in Stekene (met mijn moeder+) "(http://www.henkdeconinck.be/spotnamen/stekene1.htm)
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: overeenkomstig het flamingantisme, neigend naar het flamingantisme, (als) van een flamingant; pro-Vlaams in (Vlaams) België
U vervangt Jos Verstraeten, die zich volgens het bisdom te flamingantisch opstelde. U komt ook uit een Vlaamsgezind nest. (standaard.be)
Groeide op in het daensistisch, flamingantisch milieu van de industriestad Aalst. (theater.ua.ac.be)
dit is geen…
deze woordgroep verwijst naar het schilderij van Magritte met de titel “ceci n’est pas une pipe”; hij wordt regelmatig gebruikt in de Vlaamse pers
“Ceci n’est pas une melkkoe” (tekst op sticker van ’t Pallieterke)
“Vergeten we niet dat we in het land van Magritte leven, ceci n’est pas un pays..”.(Doorbraak 201218)
“Theater De Spiegel — Ceci N’est Pas Un Livre. van 2 tot 4 jaar.”
(https://www.c-minecultuurcentrum.be)
“Ceci N’est Pas Bruxelles” (https://www.tripadvisor.be)
“PTIT MOR IS biedt onder de vorm van ‘Ceci ’n.est pas une galerie’ een platform voor kunstenaars en designers, vooral naar opkomend talent toe.” (Sint Lucas Antwerpen)
de Brusselse bourgeoisie
uit het Frans dat uit het Nederlands komt: Beulemans et Kakebroek
zie ook verbeulemansen; kakkebroek
Met een nog groter misprijzen omschrijft hij Brusselaars – het ergste ras – als ‘les familles Beulemans et Kakebroek’ waar ‘le middelmatisme’ (middelmatisme, le ~) heerst wat wijst op ‘l’infériorité des métis’
(http://mededelingen.over-blog.com/article-et-la-francophonie-nous-a-pris-la-belgique-109395540.html)
… mogelikheid dezer ontwikkeling geweigerd, dan ware het verstikkingsproces waarvan we de triestige symptomen bij Beulemans en Kakebroek waarnamen, … (Onze taal: weekbladje voor de Vlaamschsprekende krijgsgevangenen)
Elle a pour moyen d’expression un jargon innommable dont les familles Beulemans et kakebroek ont popularisé la drôlerie imprévue … (histoire-des-belges.be)
ballast, een last die men meezeult
NB: ‘dood gewicht’ is in figuurlijke betekenis (nog) niet courant in Nederland
“Iedereen is tegen ons”, zegt de grootste partij van het land. Maar de retoriek van de NVA is een dood gewicht geworden. (Bron: De krantencommentaren, VRT radiojournaal 21 januari 2019)
“… wil verdwijnen lijkt de ” zweite im bunde” de volgende te zijn en is de Groko op sterven na dood want de SPD is een dood gewicht geworden.” (golfbrekers.be)
“De staat is log, een dood gewicht, een blok aan het been, een domme en luie vertrager. Hoe minder staat, hoe meer de ondernemer vleugels …” (sigervanbrabant.be 26 jul. 2016)
“Burn-out, een ware epidemie
… reageren anders dan vroeger, de leiding steunt de persoon niet meer, de passie is weg, de bevlogen werknemer wordt een dood gewicht.” (geestelijkgezondvlaanderen 10 aug. 2018)
manier van redeneren waarbij men zich verongelijkt voelt, zich opstelt als slachtoffer, zich kleiner maakt dan men werkelijk is
zie ook: calimero, de ~ uithangen
Alle -ismen zijn relatief. Behalve natuurlijk het kaakslagflamigantisme, ook wel calimerisme genoemd: dat is de enige waarheid. (politics.be)
De Wever gaat nog verder over de advocaat en z’n partij: het calimerisme scheert weer hoge toppen vandaag. (politics.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.