Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #29961

    in het vizier liggen van
    (utdr.)

    het doel zijn van, geviseerd worden door

    Van Dale 2016 online kent in het vizier nemen, hebben of krijgen

    google2016:
    ‘ligt in het vizier van’: .BE (>1.600); .NL (9)
    ‘liggen in het vizier van’ .BE (>690); .NL (4)

    En niet alleen Europese banken, maar ook financiële instellingen die actief zijn op de mondiale kapitaalmarkten, liggen in het vizier van de Amerikaanse kredietbeoordelaar. (nieuwsblad.be)

    Vooral de wedstrijd van Groot-Brittannië tegen de Verenigde Staten op 12 juni in Rustenburg ligt in het vizier van de terroristen. (gva.be)

    Het is ondertussen alom geweten dat de eerste pensioenpijler – die van de wettelijke pensioenen – in het vizier ligt van de besparingspolitiek. (knack.be)

    Grote opkomst bij actie aan ING-hoofdkantoor: “Iedereen ligt in het vizier” (deredactie.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (24 Jul 2021 07:05)

    👍
    150

    #29962

    Sinterklaasstorm
    (de ~, (m.) , ~en, eigennaam)

    Een hevige storm die in de nacht van 5 op 6 december 2013 over de Noordzee trok. Genoemd naar Sinterklaas die op 5 december in NL wordt gevierd en op 6 december in BE.

    Een positief effect van de Sinterklaasstorm die op 5 december over ons land is getrokken, is dat heel wat archeologische relicten aan de kust zijn aangespoeld. Dat is het geval tussen Oostende en Bredene. Het gaat om vondsten en scherven uit de Romeinse periode. (deredactie.be)

    Door de Sinterklaasstorm kende Oostende het hoogste waterpeil van 6.33 meter sinds de stormvloed van 1 februari 1953. (nb.be)

    De Sinterklaasstorm heeft veel schade gebracht aan de kust tussen Oostende en Bredene.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 03:20)

    👍
    150

    #29963

    trouwgast
    (de -, -en man. zelfst. nw.)

    wie deelneemt aan een trouwfeest
    zie ook trouw

    Trouwgasten stappen uit hun wagen op viaduct en blokkeren deel van rijbaan (TITEL HLN 080417)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (02 Aug 2021 17:14)

    👍
    150

    #29964

    marrès
    (bijwoord)

    pas geleden, net gebeurd

    uitspraak: met nadruk op tweede lettergreep

    Ge hebt hem net gemist, hij is marrès de deur uit.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door moomer en laatst gewijzigd door fansy (06 Jul 2021 08:54)

    👍
    150

    #29965

    twijfel, in ~ stellen
    (idioom)

    iets betwijfelen, ~ ter discussie stellen
    SN/NL: in twijfel trekken

    Mijn vraag is of ik het werk van deze elektricien in twijfel kan stellen omwille van het niet professioneel afwerken. (www.livios.be)

    De efficiëntie van vogelschrikkanonnen wordt in twijfel gesteld, sommige vogelsoorten storen zich niet aan de knallen of geraken er aan gewoon. (Stad Mechelen)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (27 Jul 2021 17:51)

    👍
    150

    #29966

    patatboem
    (tussenwerpsel)

    iets dat plots, onverwacht gebeurt
    Kan ook een val, een ontploffing, een botsing, … zijn

    ook: patat boem
    of gecombineerde varianten: boem patat boem, …

    vgl. boempatat

    froufrou wrote: @ knokke, ineens patatboem in een mum van tijd heel wat wolken..en ze drijven richting kust, zie ik (happymama.be)

    Niet zo’n gek idee want alle vier hebben ze een geslaagd experiment achter de rug in Hoe?Zo!, het wetenschappelijke programma van Bart Peeters. Patatboem! (klasse.be)

    Patatboem, en de kleine lag op zijn gat…

    Patat boem , keihard sloegen we tegen de grond , met naderhand een hoop blauwe plekken . (Flarden De rakkers uit de groenenhoek – Freddy Van Schil)

    Mannekes, ik ben halsoverkop verliefd geworden. Boem, patat, boem! (hap-en-tap.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 08:20)

    👍
    150

    #29967

    kinderwelzijn
    (zn. o.; geen mv.)

    1) het welzijn van kinderen
    2) kinderzorg (o.a. door Kind en Gezin)

    Van Dale 2017 online: BE

    zie ook Nationaal Werk voor Kinderwelzijn

    1) Dat blijkt uit Report Card 11 van Unicef, een onderzoek naar het kinderwelzijn in 29 geïndustrialiseerde landen tijdens het eerste decennium van deze eeuw. (knack.be)

    1) De tuchtstraffen worden voorlopig voorgesteld door de Minister tot wiens bevoegdheid het kinderwelzijn behoort, na advies van de raad van bestuur. (ejustice.just.fgov.be)

    2) De oprichting van de Nationale Belgische Liga voor Kinderbescherming in 1904, en van de afdeling Hulp en Bescherming aan de Werken voor Kinderwelzijn binnen het Nationaal Hulp- en Voedingscomité (NHVC) in 1915, liggen ten grondslag aan de georganiseerde kinderzorg in België. (kindengezin.be)

    2) Samen kwamen zij in 1927 in het totaal 995 keer naar het Kinderwelzijn ‘De Zorgzame Moeder’. (tenmandere.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (20 Jul 2021 01:22)

    👍
    150

    #29968

    interclub
    (zn. v/m..; ~s)

    wedstrijd met deelnemers van verschillende sportclubs

    Van Dale 2018 online: BE

    ook samenstellingen: interclubwedstrijd, interclubreeks, …

    Hieronder kunt u alle nuttige informatie terugvinden rond de jaarlijkse interclub. (neerpeltsetennisclub.be)

    Er zijn al heel wat ploegen ingeschreven voor de interclub. Volg hier de resultaten van onze spelers door op de foto te klikken. (tennisclubham.be)

    Op gezette wedstrijddagen klieven Sporta-aquanauten hun persoonlijke besttijd tegemoet in de interclubreeksen. (sportafederatie.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 23:22)

    👍
    150

    #29969

    melkje
    (zn. o.; ~s)

    een capsule met geconcentreerde melk voor bij de koffie

    variant: melkske

    Van Dale 2018 online: BE

    De Jean vraagt altijd zomaar eens efkens drie melkskes voor bij zijn koffie.

    Achteraf besefte ik dat ik er wat te obsessief mee bezig was, ik zou het melkje bij de koffie geweigerd hebben omdat dat verpakt was. (lowimpactman.blog)

    ‘Geen melkje bij de koffie mevrouw?!’ ‘Tsja, de naam van dit café had café zonder melkske moeten zijn.’ Zoals nen echte cafébaas praat hij zich er met veel schwung uit. (cafesurplace.wordpress.)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Marcus (08 Aug 2021 11:41)

    👍
    150

    #29970

    vernoeming
    (zn. v.; ~en)

    vermelding

    Van Dale 2018 online: BE door verwijzing naar ‘het vernoemen of vernoemd zijn’

    Zie vernoemen

    De opening van de nieuwe zorgsite Filfurdo – dat verwijst naar de eerste vernoeming van Vilvoorde in een document uit het jaar 779 – aan de Harensesteenweg in november 2017 (nieuwsblad.be)

    ( schrappen wat niet past) Ja- indien vernoeming van de auteur / Ja / Neen. (puyenbroeck.be)

    Gelieve deze op te lijsten per type, met vernoeming van de absolute cijfers en welk percentage dit uitmaakt ten opzichte van het totaal aantal uitgesproken straffen voor fietsdiefstal. (dekamer.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 04:19)

    👍
    150

    #29971

    examenzittijd
    (zn. m.; ~en)

    examenperiode in het hoger onderwijs, zittijd

    Van Dale 2018 online: BE

    Indien je geen info vindt op Toledo, dien je binnen de eerste vijf dagen na vrijgave van de punten van de examenzittijd (per e-mail) contact op te nemen met de betrokken prof. (wet.kuleuven.be)

    Bezorg de cursist een getuigschrift van tweede examenzittijd met de bevestiging van effectieve deelname aan het herexamen en de periode van de tweede examenzittijd. (onderwijs.vlaanderen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (23 Jul 2021 10:10)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Jan 2023

    👍
    150

    #29972

    voet bij stek houden
    (uitdrukking)

    op zijn standpunt blijven;
    de uitdrukking is verouderd in Nederland. Daar is stek ‘stuk’ geworden.

    vnw: voet bij stek houden: voet bij stuk houden

    WNT: In de uitdrukking voet bij stuk houden ‘op zijn standpunt blijven staan, stand houden, volhouden’ is stuk een volksetymologische verbastering van stek, waarschijnlijk onder invloed van op zijn stuk staan.
    ‘Houdt jy maer voet by steck’ (1651). Met stek zal hier de grenspaal of omheining zijn bedoeld, tot waar men een ander laat komen.

    Hier heb ik voet bij stek gehouden, en gelukkig maar. Maar ik leerde van haar om onbezorgd en lichtvoetig te wandelen, om vrolijk druiven en… (delier.be 11 jun. 2017)

    De LBC en de werknemers moeten nu voet bij stek houden tot die man weer aangenomen wordt of een zware ontslagvergoeding vragen aan …. (dewereldmorgen.be 19 aug. 2015)

    Voet bij stuk houden
    “Vroeger was dit voet bij stek houden. Een stek is een soort grenspaal bij wedstrijden, die vooral in de zeventiende eeuw bij gevechtssporten werd gebruikt. Iemand die voet bij stek hield, wilde dus niet wijken van de grenspaal. Hij wilde geen centimeter toegeven.” (kaptein-orthopedie.nl)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Apr 2025 06:57)

    👍
    150

    #29973

    chironamiddag
    (de ~, (m.), ~en)

    een namiddag wanneer de chiro zijn bijeenkomst heeft om spelactiviteiten te houden, meestal is dat op een zondagnamiddag

    andere samenstellingen met chiro, zie aldaar

    Tijdens een chironamiddag spelen we samen in groep.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (25 Jul 2021 15:53)

    👍
    150

    #29974

    heerkracht
    (zn. v.; ~en)

    heirkracht, overmacht

    Van Dale 2018 online: BE, ambtelijke taal

    Watersnood is heerkracht. Niemand heeft schuld aan de grote rampen (1377, 1570, 1625, 1673, 1808, 1816) en de kristenmensen droegen ze gelaten. (martin-acke.be)

    Er werd besloten, dat de oorlogsjaren zouden medetellen voor het bestaan van de B.T.F., want dit was heerkracht (users.skynet.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Aug 2021 20:44)

    👍
    150

    #29975

    een zuur maag
    (uitdr.)

    maagzuur

    Als ge last hebt van een zuur maag, neem dan een rennietabletje.

    Wat ook goed is tegen een zuur maag is kaliche.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (06 Aug 2021 06:24)

    👍
    150

    #29976

    marrebol
    (zn., de ~ (m.), -len)

    knikker, speelgoed voor kinderen

    zie ook marebol

    Toen ze nog geen spelcomputers hadden, speelden de kinderen thuis en op school veel met de marrebollen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door renel en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 04:45)

    👍
    150

    #29977

    antenne, te volgen op ~
    (uirdrukking)

    direct uitgezonden en te horen
    NL: live te volgen
    zie ook: antenne, op ~

    Ze liet een krachtterm ontsnappen (“potverdorie”) toen een interview met een sopraan dreigde te mislukken door een prutsende technicus – terwijl haar microfoon toen nog aanstond. Het hele incident was te volgen op antenne. (VRT)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Apap (08 May 2025 13:09)

    👍
    150

    #29978

    zet oech daal
    (vaste woordgroep)

    ga zitten

    zie daal, oech

    in het overgangsgebied tussen Oost-Brabant en West-Limburg

    “Met een sympathiek Zet oech daal in authentiek Limburgs nodigt Jan Verleysen mij uit om te gaan zitten.”(https://www.randkrant.be/nl/news/1691/das-hauptziel-des-marnixring°

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 00:45)

    👍
    150

    #29979

    voyageren
    (~de, ~d zwak werkwoord)

    van her naar der reizen
    zie ook voyage, op ~ gaan

    Ik ben ook in een rusthuis in Evergem geweest, ik voyageerde rond.
    (jongoldtimers.be/assets/over-gezelligheid-interviewsheiveld.pdf)

    > andere betekenis van voyageren

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 19:06)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Mar 2024

    👍
    150

    #29980

    Vlaams paard

    “Het Vlaams Paard is een koudbloedras dat onder de categorie van de trekpaarden kan gerangschikt worden en zoals de naam het zelf zegt ligt de oorsprong van deze prachtdieren in onze contreien.” (http://www.vantheesveld.be/vlaams-paard/algemeen/)

    Klik op de afbeelding
    Vlaams Paard Agriflanders

    “Het Vlaams Paard was eeuwen terug dan ook hét ridderpaard bij uitstek en het was ook zeer gegeerd voor het trekken van zware lasten en voor het bewerken van de Vlaamse landbouwgrond.” (vantheesveld.be)

    “Het Vlaams Paard is lang bij ons weggeweest maar wordt sinds 1993 terug gefokt in België.” (vlaamspaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 01:19)

    👍
    150

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.