Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #28801

    broek, in uw ~ schijten en hallelulja zingen
    (uitdr.)

    luidop dromen

    uitspraak: in a broek schijten en alleloelia zingen

    regio Erps

    - Joann zegt tegen zijn moeder: “Ik voel dat ik dees weekend de lotto ga winnen. Dan kan ik mijne droomwagen met een open dak kopen. Dan in de zomer ermee rondcruisen in ’t stad, een paar schoon mokkes in mijnen bak meepakken, een hip muziekske opzetten en genieten…”
    - Moeder antwoordt: “Gij schijt in uw broek en ge zingt hallelulja, jongeske?”

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 10:57)

    👍
    176

    #28802

    een orken naar zijn vorken hebben
    (uitdr.)

    het karakter naar zijn vader hebben, een aardje naar zijn vaartje

    uitspraak:
    Erps: ei eet een orken nor zij vorken
    Kempen: eun-orreke no zan vorreke-n-emme

    ook in Vlaams-Brabant

    Zouneke van madam Spiessens, dien hei-d-eun orreke no zan vorreke. (Het zoontje van mevr. Spiessens heeft een aardje naar zijn vaartje.)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (06 Jul 2021 00:45)

    👍
    176

    #28803

    mo
    (voegwoord)

    maar

    mo joenges toch

    Mo! Dat had ge nu echt niet moeten doen! Da ’s wel keilief van u!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (05 Aug 2021 08:38)

    👍
    176

    #28804

    über-Vlaming
    (z.nw. de ~ (m.) ~en)

    een ras-Vlaming, iemand die zeer voor de Vlaamse zaak gaat
    meestal in schertsende zin gebruikt

    Enkel wie vandaag hard werkt en meent om als über-Vlaming nooit ofte nimmer een sociaal vangnet nodig te hebben, telt mee. (’tscheldt.be)

    Zelfs een über-Vlaming als hij kan geen duidelijke omschrijving kan geven van wat onze eigen identiteit is. (skynetblogs)

    Hij was Vlaming, über-Vlaming in feite, de man die de federale verkiezingen won met een geheel eigen invulling van het normen-en-waardendiscours: Vlaams, Vlaamser, Vlaamst. (David van Reybrouck))

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (25 Jul 2021 19:21)

    👍
    176

    #28805

    manneke, klein ~
    (het ~ , ~s)

    zie klein manneke

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (04 Aug 2021 19:09)

    👍
    176

    #28806

    Vlaamse schuur
    (de ~ (v.) , ~schuren)

    Het is een schuurtype dat in het westen en noordwesten van de provincie Noord-Brabant en in de provincie Antwerpen voorkomt. Vermoedelijk is dit schuurtype in gebruik geweest bij middeleeuwse abdijen en is het na de middeleeuwen door de Vlaamse boeren overgenomen. (Wikipedia)

    Klik op de afbeelding
    Vlaamse schuur 2
    Vlaamse schuur in Gilze, Nederland

    In Morkhoven staat een geklasseerde Vlaamse schuur.

    Vlaamse schuren zijn al bekend van de 17e eeuw.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (07 Aug 2021 17:31)

    👍
    176

    #28807

    vot, emes onger de ~ sjuppe
    (uitdrukking)

    iemand aansporen, ~ onder zijn gat (kont) schoppen

    Dae is neet veuroet te brenne, sjup ’m mer ens onger de vot.
    Die is niet vooruit te branden, schop hem maar eens onder zijn gat.

    Ich bin der nog neet aan begos, ich mot mien eige es onger de vot sjuppe.
    Ik ben er nog niet aan begonnen, ik moet mezelf eens onder mijn kont schoppen.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (11 Aug 2021 12:46)

    👍
    176

    #28808

    onder zijn achterste schuiven
    (uitdrukking)

    iets – meestal een wagen – cadeau krijgen
    NL: een auto onder je kont krijgen

    De voorzitter van de Internationale Jaarbeurs  mag een ‘auto in natura’ onder zijn achterste schuiven. (De Standaard)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (03 Aug 2021 03:22)

    👍
    176

    #28809

    hesp, Ardeense ~

    zie Ardeense hesp

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 05:09)

    👍
    176

    #28810

    nee, merci
    (vaste woordverbinding)

    negatief antwoord op een aanbod: nee, maar toch bedankt

    vgl. awel merci

    - Iets drinken?
    - Nee, merci.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 Jul 2021 12:29)

    👍
    176

    #28811

    thuiswijzen
    (ww. wees thuis, thuisgewezen)

    iets of iemand kunnen duiden, thuisbrengen

    vnw: thuisbrengen, zich herinneren waar iets of iemand hoort

    VD2017 online: BE

    Nog steeds had ik mijn ongenode disgenoot niet kunnen thuiswijzen, maar ik moet er wel aan toevoegen dat zijn stem me hoe langer hoe meer vertrouwd voorkwam. (florsnieuweblog.blogspot.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 May 2025 07:33)

    👍
    176

    #28812

    type~
    (voorvoegsel)

    voorvoegsel dat aangeeft dat iets een type- of modelfunctie heeft: typebrief, typecontract, typeovereenkomst, typeformulier, typeantwoord, typevoorbeeld, typevraag, typegeval, …

    in principe kan type met zowat elk znw gekoppeld worden: typehuis, typegedrag, typedroom, …

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Aug 2021 05:53)

    👍
    176

    #28813

    krapuleke

    baldadige jongere, boefje
    zie: krapuul

    Het is ongelooflijk dat die krapulekes de politie een hele avond bezighouden, dat die belhamels alles kort en klein denken te mogen slaan. (Nieuwsblad)

    Da krijgde van ondermeer voor een school te wonen, krapulekes! Kzou da ooit aan mijnen auto moeten zien gebeuren. (9lives)

    Jenka, mn mooi meisje, mn krapuleke zoals we je soms noemden, ik ga je verdorie missen! (hondenvrienden.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (06 Aug 2021 07:01)

    👍
    176

    #28814

    zelftap
    (de ~, man. zelfst. nw. geen meerv.)

    tapinstallatie met zelfbediening

    Uniek in België: café pakt uit met zelftap voor pintjes (GVA 081217)

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (04 Aug 2021 06:33)

    👍
    176

    #28815

    vuilschuif

    systeem waarbij het huisvuil vanaf verschillende etages in een centrale vuilstortkoker gestort wordt

    ook gebruikt voor andere centrale afvalverzamelingsystemen

    in overdrachtelijke zin: een idee vergeten of weggooien (zie vbzin 3)

    CIM - Internal Trash Chute Opening

    Vroeger bestond er het systeem van de zogenaamde vuilschuiven. De bewoners hadden op elke verdieping een vuilschuif, een “gat” in de muur waarin het huisvuil ongesorteerd kon gestort worden. (Hoboken)

    Het model Apollo heeft een dak in zink is waterdicht en onverslijtbaar. Met legnest en vuilschuif met metalen bodem. (legkippen.be)

    McDonald’s is er voor fijnproevers die hun goede voornemens voor het nieuwe jaar al tijdens de eerste week in de vuilschuif laten glijden. (bruzz)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 02:39)

    👍
    176

    #28816

    sneeuwtapijt
    (zn. o.; ~en)

    een laag sneeuw

    niet in VD2017 online

    Wordt ook in NL gebruikt, maar verhoudingsgewijs veel minder dan in VL:
    google2017: .BE (>50.900) ; .NL (>15.900)

    Starten we 2017 onder een wit sneeuwtapijt? (hln.be)

    Delen van Vlaanderen worden wakker met sneeuwtapijt (nieuwsblad.be)

    Limburg ontwaakt onder sneeuwtapijt (hbvl.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 02:35)

    👍
    176

    #28817

    effen zijn
    (uitdrukking)

    geen schuld meer hebben; concreet: de familiewoning afbetaald hebben

    “Afgelopen met schulden afbetalen, wij hebben besloten dat we reeds genoeg betaald hebben in vorm van interesten. We zijn effen.”
    (https://forum.politics.be/showthread.php?p=6225840)

    Als we effen zijn ga ik het een beetje kalmer aan doen.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (19 Jul 2021 23:51)

    👍
    176

    #28818

    geestesarbeider
    (zn. m.; ~s)

    iemand die denkwerk verricht; hoofdarbeider

    Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen

    De Unie van (of voor) Hand- en Geestesarbeiders, afgekort UHGA (Frans: Union des Travailleurs manuels et intellectuels, afgekort UTMI) was een Belgische vereniging van vakbonden in de Tweede Wereldoorlog, die door de Duitsers werd opgezet. (Wikipedia)

    Je zou warempel denken dat het waar is, dat een geestesarbeider een laatslaper is. (dewitteraaf.be)

    Die twee gevallen dienen hier toch te worden aangehaald: het ene betreft een geestesarbeider van zeer grote waarde, en het andere een volkstribuun. (marxists.org)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (27 Jul 2021 13:57)

    👍
    176

    #28819

    slaapzetel
    (zn. m. -s)

    synoniem van zetelbed

    “Een slaapzetel is interessant voor beperkte ruimtes.” (gerowonen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 13:43)

    👍
    176

    #28820

    doctoraatsstudie
    (zn. v.; ~s)

    1. doctoraatsverhandeling, doctoraatsproefschrift (Van Dale 2018 online: BE)
    2. Het onderzoek door een doctoraatsstudent gevoerd

    1/2. Doctoraatsstudie brengt nieuwe socio-demografische risicofactoren op aangeboren doofheid aan het licht (kindengezin.be)

    2. Het district Deurne trekt 160.000 euro uit voor een doctoraatsstudie over haar eigen geschiedenis.(nieuwsblad.be)

    1. Dit jaar verscheen Gert Keunens doctoraatsstudie Alternatieve Mainstream in boekvorm.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Jul 2021 23:57)

    👍
    176

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.