Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
achter zich hebben, nog onder de indruk zijn van
NL: achter de kiezen hebben
Hij heeft net een hectische verkiezingsweek in de kleren, maar eigenlijk zijn al zijn weken hectisch. (deredactie.be)
Met ruim 10 jaar ervaring in de kleren hebben we al heel wat situaties gezien… en oplossingen gevonden. (best fence)
Met de jet-lag nog in de kleren hebben we de eerste dag het ganse eiland rondgereden, en afgesloten met een lekkere “king crab” ’s avonds. (bloggen.be)
iemand zijn zin laten doen, meestal vermoedend dat het hem toch niet zal lukken
Laat hem boeren zei moeder, hij zal er snel genoeg van hebben.
zichzelf verliezen
VD online: kwijtspelen: BE
Als ge uzelf kwijtspeelt in een relatie, zult ge de relatie zelf kwijtspelen.
Geeft aan dat iemand een zeer rustig persoon is die zelden panikeert, of iemand die traag is om te reageren.
Iedereen was al rechtgesprongen om te helpen behalve die geruste mutten.
Ondanks al het kabaal kwam hij pas na tien minuten kijken wat er scheelde… ook ne geruste mutten.
plaksel, lijm
zie ook pleksel
Grien mer neet, mit get plek repareer ich dat gebroake teske waal.
(Huil maar niet, met wat lijm repareer ik dat gebroken kopje wel.)
> andere betekenis van plek
- iemand die de puntjes op de i wil hebben
- iemand die niet snel tevreden is, die verbeteringen wil aanbrengen tot het helemaal goed is
- een perfectionist
uitspraak: pitje-percies
zie ook: pierke-zjust
Het bestek ligt goed op tafel, hangt het pietje-precies niet uit om de afstand met uwe duim af te meten.
Het pietje-precies heeft nog geen tekening op zijn blad staan, hij past telkens het stilleven aan.
Seg, ik ben geen pitje-percies, in huis mag er nog geleefd worden ook…
De kosten voor de investeringen in de productie van groene stroom die opgelegd zijn door de Vlaamse overheid. Elke elektriciteitsleverancier is verplicht een zeker gedeelte van zijn elektriciteit uit groene stroom te betrekken.
vgl groenestroomcertificaat, groenestroomquota
De paradox is dus dat u naarmate uw leverancier minder groene stroom aanbiedt in zijn gamma, u een hogere groenestroombijdrage zal moeten betalen. (stroomtarieven.be)
Dat heeft een zeer beperkt effect op de factuur: hooguit 10 euro groenestroombijdrage extra per jaar voor een gezin met een gemiddeld verbruik. (hln.be)
onstabiel weer;
In Vlaanderen wordt kwakkelweer heel het jaar door gebruikt, ook in de zomer.
In Nederland spreekt men bijna uitsluitend van kwakkelweer tijdens de wintermaanden (afwisselend vorst en dooi).
Van Dale: kwakkelweer
zelfstandig naamwoord • het • g.mv.
onbestendig, veranderlijk weer
zie ook het weer
“‘Heel de zomer kwakkelweer’
Het wordt een slappe zomer. Juli en augustus worden wisselvallige maanden met zeer weinig echt zonnige dagen. Dat voorspellen internationale weerstations.” (knack.be)
“Kwakkelweer houdt aan, vanaf dinsdag pas beter” (hln.be 29/7/2017)
“Het kwakkelweer bezorgt veel mensen een flinke verkoudheid. Er zijn nu een kwart meer zieken dan in een normale zomer. Het komt trouwens niet alleen door de temperatuurverschillen, ook het massale gebruik van airco’s op het werk doet veel mensen snotteren.” (nieuws.vtm.be 30/7/2014)
gekneld, geklemd
gewrongen zitten tussen, gewrongen zijn tussen, …
VD2017 online: gewrongen zitten tussen twee partijen: BE
Dieselverbod gewrongen tussen milieu en klimaat – De Standaard
Amerikaanse markt gewrongen tussen deflatie en inflatie – Test-Aankoop
Gewrongen tussen hamer en aambeeld – Deredactie.be
Vlaamse regering gewrongen tussen Witte Woede en wachtlijsten (tijd.be)
In de veel te kleine keuken staan zes Chinezen sans-papiers gewrongen tussen de dampende wokpannen. (malpertus.be)
Lijst van de burgemeester (kortweg afgekort als LVB of LB) is een kandidatenlijst in de Belgische gemeentepolitiek, bedoeld om bij verkiezingen een meerderheid van stemmen voor de gemeenteraad te behalen. Bij de voordracht van de burgemeester door de gemeenteraad zal de zittende burgemeester daardoor de zekerheid hebben zijn functie te kunnen voortzetten. (Wikipedia)
niet in Van Dale 2017 online
kortweg: lvb
vgl. stadslijst
Traditioneel springen gemeenteraadsverkiezingen uit de band. Het is moeilijk een politiek kompas te richten op de uitslag ervan. Dat heeft te maken met het feit dat de politieke partijen op veel plaatsen in een andere gedaante optreden: ze vormen samen een kartel, waardoor de score van de afzonderlijke partijen nauwelijks te berekenen valt, of politici van klassieke partijen komen er op met een lokale lijst, meestal de lijst van de burgemeester. (vrt.be)
“De lijst burgemeester” verenigt Open Vld Putte en vijf jongeren die zich 2580+ – het postnummer van Putte – noemen en als onafhankelijken de 2580+ lijst van Peter Gijsbrechts open trekken. (gva.be)
Dat een Open VLD-politicus met het gewicht van Vanhengel op de lijst van een burgemeester van PS-signatuur gaat staan, is minstens ongewoon te noemen. (deredactie.be)
In volgorde staan op de LVB-lijst: Georges Lenssen, Eddy Vanderhallen, … (standaard.be)
oude man (pejoratief)
zie ook sassa, oude ~
Germaine scheldend tegen haar grootvader: ‘…, ouwe sa!’ (in de film Groenten uit Balen)
speciaal soort brood dat op de markt gebracht werd naar aanleiding van Expo 58
zie ook Expo, de(n) ~, expo, wereldexpo, expojaar
Het Expobrood, gelanceerd door de Belgische Bakkersbond, entte haar imago op het succes van de Wereldtentoonstelling van 1958 in Brussel. Dit “sponsbrood” kreeg toen een heel ongewone vierkante bakvorm met op de unieke blauwe broodzak de kenmerkende vijfpuntige ster (het logo van Expo 58). (http://www.hetvirtueleland.be/items/show/36494/)
“Zelfs het brood was wit, het witte Expo-brood.” (Oorlog en terpentijn – Stefan Hertmans)
een marginaal iemand, iemand met sociaal-economische problemen
Daar hebben we schrik voor, dan betalen ze zeker de huur niet meer (het is een sociaal geval ondertussen, dus een advocaat nemen zal niet veel uitmaken…), gaan we een dure container kunnen huren om alles zelf weg te smijten en zal er zeer veel te repareren zijn wat normaal voor hen is. (ecobouwers.be)
Jongere zus is een sociaal geval die niet kan zorgen voor haar kinderen en jongere broer, tja das nie echt een werker…hij is nogal “gemakkelijk” in de maatschappij. (libelle.be)
Mijn ouders hebben een poetshulp maar met alle respect, dat is een sociaal geval. (9maand.be)
Het zouden gouden tijden worden voor deurwaarders, en de “sociaal” gevallen zouden bv 10000 euro afbetalen in schijfjes van 50 euro per maand (spaargids.be)
kinderen
Ouders steken de draak met hun kinders op Facebook (fotospecial). (humo.be)
Nie Voe Kinders – Zesde Metaal – Cd-album – Fnac.be
Op verschillende plaatsen vooral ook ochtendfiles vol gestresseerde ouders die hun kinders kwamen droppen om dan de jungle in te duiken. (kerygma.be)
Hoeveel kinders klappe d’er thuis nog gens en hoeveele hên d’er nog een pa en ma die zelve een moendsje Gens klappe. (nieuwsblad.be)
Vraagt nu aan getrouwde mensen: hoeveel kinders hebt gij al? D’een zal zeggen: ’t valt te wensen dat ik kinders krijgen zal. (wreed-en-plezant.be)
Ook al plaats ik hier sowieso nooit foto’s van mijn fotogenieke kinders, want ik heb geen kinders. (mavieenvert.be)
Wat moeten de kinders op school uit het hoofd kunnen opdreunen. (vrt.be – Louis van Dievel)
kuipvormige zetel
Van Dale 2017 online: BE
NL: kuipstoel
Uitgezakt in een kuipzetel stond hij na de tweekamp in Chennai heel rustig een interviewster te woord. (Rijsttaart – Karl Vannieuwkerke)
De patiënt moest plaatsnemen in een kuipzetel en werd vervolgens rondgedraaid tot hij misselijk werd (broedersvanliefde.be)
netjes opgeruimd (letterlijk en/of figuurlijk)
In een ‘proper’ en ‘opgekuist’ bos valt nu eenmaal weinig te beleven. (ecopedia.be)
We verlieten de woning proper en opgekuist, 17 min. voor tijd, maar de afscheids- woorden van de boerin waren : “en laat mij nu maar kuisen, want de volgende klanten komen binnen 7 uur” (tripadvisor.be )
Op minder dan 2 uur is de klus geklaard. Alles is perfect proper en opgekuist.. De rommel en de vuiligheid opkuisen die iemand anders achtergelaten heeft, is geen leuke bezigheid. (davoc-lot.be)
‘Voila, dat is er weer eentje proper en opgekuist,’ zei de Bon toen ze het zoveelste artikeltje in het VW onder handen genomen had.
historische belasting voor horecazaken, maar duikt onder andere vormen blijkbaar opnieuw op voor o.a. nachtwinkels
Van Dale 2018 online: BE, historisch belasting die drankslijterijen moesten betalen om een drankvergunning te verkrijgen
De openingstaks voor cafés wordt vanaf 1 januari 2002 afgeschaft. Het Vlaams parlement stemde gisteren in met een voorstel van decreet hierover. Wie nu een café opent, moet vooraf een belasting betalen die driemaal de jaarlijkse huurwaarde beloopt. (standaard.be)
Wie in Sint-Pieters-Leeuw een nachtwinkel of een telefoonwinkel wil openen, moet voortaan 6.000 euro openingstaks betalen en een jaarlijkse belasting van 1.500 euro. (nieuwsblad.be)
Openingstaks voor nieuwe nachtwinkels in Eeklo | Taptoe
Openingstaks voor nachtwinkels in Menen te duur zegt provincie (knack.be)
wanneer men al dan niet pejoratief wil uitdrukken dat het om dikke vrienden gaat
In de algemene taal gekomen na het lied Vrolijke Vrienden van nonkel Bob (nonkel Bob, de ~)
voluit ook: ‘vrolijke, vrolijke vrienden’
zie ook vezamellemma Vlaamse TV
Vrolijke, vrolijke vrienden onder elkaar. Maar niet tussen de krijtlijnen, waar ze elkaar hopelijk niet opnieuw te lijf gaan zoals voorbije zondag in het Constant vanden Stockstadion. (pallieterke.net/)
Dat is de bedoeling van een goed debat. Jullie zitten hier echter op dit forum om jullie achterlijke voorgekauwde katholieke nonsens van de kansel te preken, in het oneindige, in de eeuwigheid. Ga dat in jullie parochiehuis doen als vrolijke vrolijke vrienden onder elkaar! (forum.politics.be)
Stripweb, uw online stripwinkel. De plaats om online strips de strip of het boek Joviale hamster en zijn vrolijke, vrolijke vrienden te bestellen. (stripweb.be)
Aswoensdag
uitspraak- en schrijfvariant
ook: assenwoensdag
zie ook asse
De tekst begint met: ’Vroeger, toen wij veel jonger waren, (lang geleden, als kind op Rampelberg en Katterveirent), dacht ik dat Asse een eigen nationale feestdag had : Assewoensdag. Of beter gezegd : Assegoeinsdag. (nieuwsblad.be)
Assewoensdag valt op 5 maart, doe daar nog een week uitrusten bij en we zijn halfweg maart. (dewereldmorgen.be)
Hoewel Sint-Valentijn dit jaar op Assenwoensdag valt, laten we ons toch op deze dag van de ‘Liefde’ eens goed gaan. (de-beiaard.be)
VRT-terminologie voor bloemenmeisje (meisje dat bloemen aan een winnaar, jubilaris e.d. overhandigt Van Dale)
deze term werd op Facebook geplaatst door een medewerker van de VRT maar zeer snel verwijderd na afkeurende reacties in andere media.
“VRT NWS publiceerde een ongepast bericht over bloemenmeisjes op Facebook. In het bericht, dat zo snel mogelijk werd verwijderd, omschreef de nieuwssite de meisjes als ‘kussende bloemenhoeren’.”( DM 22/02/18)
In de post werd gesproken over de jarenlange traditie van “kussende bloemenhoeren”, verwijzend naar de bloemenmeisjes bij het wielrennen." (HN 23/02/18)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.