Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
er iets of niets voor in de plaats krijgen
vgl. retour, (n)iets in ~ geven
Als ge spullen naar de kringwinkel doet, het is zo af te geven en ge krijgt er niets voor in retour.
Kortingbons van zoveel % of zoveel €: de winkels weten goed dat ze er meer voor in retour krijgen dan wat ze weggeven.
coalitie gevormd uit opportunisme, snel in elkaar gestoken
zie ook: Zweedse coalitie
Hoewel het aan formateurs Charles Michel en Kris Peeters is om de ‘Ikea-coalitie’ “stevig ineen te vijzen zodat het meubel vijf jaar lang tegen een stoot kan”, zijn zij volgens Jan Segers niet de echte bouwmeesters van deze coalitie.( Knack)
‘Hiermee lijkt de zogenaamde ’Zweedse coalitie’ eerder op een snel ineengestoken ‘Ikeacoalitie’. (Knack)
gootsteen, aanrecht, pompbak
vnw: gootsteen, aanrecht, spoelbak
wnt: in Vlaams België voor: gootsteen onder een pomp, Joos (1900-1904); Teirlinck.
De pompbak is dieper dan de pompsteen en kan verplaatst worden, terwijl de pompsteen vastligt, Joos (1900-1904)
Van Dale 2014 online: gewestelijk
zie ook verzamellemma keukenterminologie
Onder de pompsteen staat het afwasmachien.
En vergeet u niet om de geraniums te soigneren? Het gietertje staat onder de pompsteen. (vrt.be)
Een paar bakstenen eenkamerwoningen, een kookhok en een betonnen pompsteen op een binnenplaats. (demorgen.be)
kikker
Van Dale 2005: kikker
zie ook veus, vors, puit, peut, kikveus
vgl vorsenslidder, kikkerdril, veusseslidder
De kikvors sprong uit het water op de oever dicht tegen mijn voeten. Waarschijnlijk om te kijken of ik zijn prinses was, maar hij was rapper vroem het water in, dan hij eruit kwam.
damesfiets
zie meske
De pastoor van mijn dorp reed altijd met een meskesvelo omdat hij met zijn soutane moeilijk over de buis van een jongensvelo kon.
kapot trekken, splitsen door aan de twee uiteinden met kracht te trekken, doormidden trekken
Klemtoon ligt op over
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
De rekker van mijne velo is verduurd; ik heb die just overgetrokken.
Niet zo hard sleuren aan dat lintje van uwe frak, sebiet trekt ge dat over en dan is ’t kapot.
> andere betekenis van overtrekken
bijval, charcuterie of kaas, toespijs
Suske, springt is op uwe velo en rijd naar de winkel voor iet voor bij den boterham.
geïrriteerd worden, kriebels krijgen door iets of iemand
het op zijn systeem krijgen
zie varianten bij webbe, er de ~ van krijgen
Ze krijgt de weubbes van dt-fouten en van eigennamen die niet juist worden geschreven.
iemand die zeer vlug stapt, alsof hij maakt dat hij wegkomt omdat hij iets mispeuterd heeft
zie ook buzze geven
oorsprong:
MNW: borsesnider: hij die het koord doorsnijdt, afsnijdt, waaraan de tasch hangt; vandaar beurzesnijder, zakkeroller. Vlaanderen 1351-1400
Woordenboek der Nederlandsche Taal: beurzensnijder
< frans coupeur de bourse.
Een gauwdief die beurzen steelt door ze af te snijden van den riem waaraan zij werden gedragen; zoo vindt men b.v. Nav. 2, eene aanhaling uit een stuk van 1485, waarin gesproken wordt van iemand die ”bekent heeft ghesneden te hebben eenighe buydelen.” Vandaar ook: zakkenroller.
He daar, ik kan niet mee hoor, ge stapt gelijk een buzzesnijder
iemand die altijd gejaagd en druk bezig is
zie van een haze gepoept zijn
Haastigaards doen zelden goed werk.
beëindigen, stoppen
vnw: een eind aan iets stellen: een eind aan iets maken
Van Dale 2014: gewestelijk
DS2015: geen standaardtaal
DB & Co: gallicisme (mettre fin à quelque chose) voor een einde maken aan iets
google2014: ‘eind stellen aan’: .BE (>1.700) ; .NL (8)
fgov.be: De Regering kan een eind stellen aan het mandaat van de voorzitter, ondervoorzitter of lid van de Arrondissementsraad voor hulpverlening …
hln.be: Gerecht wil eind stellen aan heibel rond Oude Markt.
juridischforum.be: Ondertussen begint mijn geduld ook stilaan op te geraken en wil ik kordaat een eind stellen aan deze praktijken.
ontwijkend antwoord wanneer gevraagd wordt waar men naartoe gaat of geweest is
< oorsprong van de uitdrukking: zie reacties
zie ook javita, naar ~ apen schudden,
naar Parijs naar d’hoeren,
naar de swis van Vlimmeren
- Waar zijt ge naartoe geweest?
- Naar Beerse om pannen!
fluitje
zie ook schuifelet, schuflet, schuiferling
Woordenboek der Nederlandsche Taal: schuifeling, fluitje, in West-Vlaanderen. (”De moordenaar stak het schuifeling en seffens verschenen er drie mannen uit den bosch”, De Bo 1873; ”Hij dorst zijn schuifeling niet bekijken nog”, Stijn Streuvels, Doodendans.
De schuifeling is opgeborgen in een doosje en ligt nu in de schuif.
de merel
Het waren niet alleen de merelaars, die Gezelle geerne hoorde schuffelen.
heel oud
ook dingen die al oud zijn maar als nief worden aangeboden, terwijl ze dat niet zijn
vnw: zo oud als de straat: zeer oud
Van Dale 2014 online: zo oud als de straat: Belgisch-Nederlands
ook: zo oud als de straat
Die menskes van hierneffe zijn zo oud als ’t straat.
Die kwakkel van de Jakke en Nadine, waar komt gij nog mee af. Dien is al zo oud als ’t straat, manneke.
zie dat pakken ze ons niet meer af
-
figuurlijk: doen botsen, uiteendrijven
" … en ik denk dat het echt belangrijk is, in plaats van iedereen uiteen te carambollen, dat ze ons werk laten doen en dat iedereen in de regering zijn verantwoordelijkheid in deze neemt …" (Maggie De Block in Villa Politica)
zie gat, zijn ~ onder zijn arm pakken
.
kleine jongen
zie klein gasten
Als kleine gast was ik meer bij ons moemoe gelijk thuis.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
