Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #20101

    licentiate
    (de ~ (v.), ~n)

    zie licentiaat

    De licentiate wiskunde kan dat heel duidelijk uitleggen aan de 17-jarigen.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (29 Jul 2021 16:06)

    👍
    261

    #20102

    pas leggen
    (vaste woordgroep)

    waterpas leggen
    < bouwvakkerstaal

    ook pas zijn, pas liggen, pas staan, …

    “Pas leggen betonplaat onder vloerisolatie”, titel uit Ecobouwers.be

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (06 Aug 2021 22:28)

    👍
    261

    #20103

    misschienstekes
    (bw.)

    Spottende, ironische vorm van “misschien”

    Zou mijnheer misschienstekes zijn pintje kunnen betalen als hij weggaat?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (04 Aug 2021 00:51)

    👍
    261

    #20104

    jipla

    zie zjipla

    -

    2 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (30 Jul 2021 13:41)

    👍
    261

    #20105

    uit zijn nek klappen
    (uitdrukking)

    iemand die een hele uitleg doet zonder de feiten te kennen,
    een uitleg verzinnen op het moment zelf zonder de moeite te doen iets op te zoeken of na te vragen

    Je moet er niet naar luisteren. Hij is weer uit zijn nek aan ’t klappen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door MmR en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 01:15)

    👍
    261

    #20106

    scharniermoment
    (het ~,~ en, onz. zelfst. nw.)

    overgangsmoment tussen twee verschillende periode
    zie ook scharnierman

    Als Karel Poma naar voren kwam, was dit op scharniermomenten. De doctor in de scheikunde werd de eerste staatssecretaris in België die echt het leefmilieu als opdracht had. Dat was in die tijd een verrassing.
    In 1981 zorgde Karel Poma opnieuw voor een verrassing. Hij kreeg daarin de bevoegdheid Cultuur. Ook dat was nieuw. Ook dat was een scharniermoment. Hij was de eerste vrijzinnige die deze post bekleedde sinds de instelling ervan. (DS 281214)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (16 Jul 2021 14:42)

    👍
    261

    #20107

    laat het uit
    (uitdr.)

    hopelijk gebeurt het niet (laat het niet gebeuren)

    defrettenark.be: laat het uit he! de mensen moeten binnenkomen en niet naar buiten vliegen :D.

    mechelenblogt.be: Laat het uit he, er staan al genoeg medewerkers van genoeg goede doelen elke dag aan het station de mensen lastig te vallen…

    politics.be: Laat het uit hoe de vervlaamsing die we dankzij VTM te slikken krijgen, mogen ze ook bannen hoor. Amerikaanse soaps en zo mogen crap zijn.

    demorgen.be: Iedereen ondernemer? Laat het uit!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (03 Aug 2021 14:41)

    👍
    261

    #20108

    Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost
    (vaste woordgroep)

    fonds dat goedkope leningen verstrekt om door structurele ingrepen de energiekost te verminderen in particuliere woningen

    afgekort tot FRGE

    zie ook lokale entiteit

    in het ambtenarees:

    Het maatschappelijk doel van het FRGE wordt statutair omschreven als “de studie en de verwezenlijking van projecten door tussenbeide te komen in de financiering van structurele maatregelen om reducties van de globale energiekost in particuliere woningen te bevorderen voor de doelgroep van de meest behoeftigen en het verstrekken van goedkope leningen voor structurele maatregelen om reducties van de globale energiekost in woningen bezet door privépersonen en dienstig als hoofdverblijfplaats te bevordert"

    Igemo is door de overheid erkend als kredietverstrekker en verkreeg van het Fonds voor de Reductie van de Globale Energiekost het recht om de twee procent FRGE-leningen aan te bieden. (GVA 23092008)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (06 Aug 2021 12:42)

    👍
    261

    #20109

    Vlaanderistan

    Vlaanderen in de pejoratieve betekenis als achtergestelde regio/land

    vgl. Belgistan, Walonistan, Bruxellistan

    radiocentraal.be: Politieke aktualiteit in Vlaanderistan en omgelegen vijandige gebieden met Dave Sinardet (UA, VUB).

    bloogen.be: We bevinden ons deze keer niet in Walonistan maar wel degelijk in Vlaanderistan het even woeste stammengebied ten noorden van de Zenne

    myeuropeandream.eu: La foule nombreuse a été divisée en deux pays : le Vlaanderenstan et la Wallonistan. (Franse variant)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Marcus (11 Aug 2021 07:16)

    👍
    261

    #20110

    begraven, in alle intimiteit ~
    (uitdr.)

    begraven in aanwezigheid van de naaste familie en vrienden

    zie ook initimiteit, in alle ~

    “Jean De Haeck werd verleden dinsdag 24 september in alle intimiteit begraven op het familiekerkhof gelegen in het park van kasteel Ysselstein.” (Jef Geeraerts, De Zaak Alzheimer)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Aug 2021 13:04)

    👍
    261

    #20111

    vuil janet
    (vaste woordgroep)

    mannen die verkleed als vrouw rondlopen op karnaval in Aalst, voorzien van allerlei attributen zoals vrouwenondergoed, lampekappen, bontmantels, vrouwenborsten uit kunststof en nog heel wat meer

    uitspraak:/voijel zjannet/
    alleen in Aalst

    opm: In het hele taalgebied was vuil janet ook een scheldwoord voor homo. Dit gebruik is verouderd en aanstootgevend.

    Een ‘Voil Jeanet’ was iemand die geen kostuum of masker kon huren of kopen en die zich dan maar vermomde met wat hij (of zij) thuis kon vinden. Het waren vooral mannen die afgedragen of versleten kleren van hun echtgenote aantrokken. Dit verklaart de naam. ‘Jeanet’ was een scheldwoord voor een man die zich in vrouwenkleren hulde. Vuil sloeg zowel op de slordige kledij als op de vuile, gemene taal die de ‘Voil Jeanetten’ bij het verwijten gebruikte.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 Jun 2022 07:38)

    👍
    261

    #20112

    niet vies gevallen
    (vaste woordgroep)

    niet licht afkeer vertonen voor iets (letterlijk en figuurlijk)

    zie ook vies, van niets niet ~ zijn

    - “Nu is onze dochter niet vies gevallen wat eten betreft, dus geloven wij haar op haar woord dat het echt “vort en voos” was.” (http://www.bloggen.be/veradebrauwer)

    - “Leandra Medine, een van de hotste fashionblogsters van het moment is niet vies gevallen. Geen enkel onderwerp is te schaamtelijk, te creepy of te controversieel om over te praten.” (http://www.styletoday.be/)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (05 Aug 2021 17:59)

    👍
    261

    #20113

    cascade, een ~ aan
    (znw. de ~ v, ~s)

    Reeks of aaneenschakeling van voorvallen (of gebeurtenissen) waarvan elk voorval het gevolg is van het vorige.

    “We hadden maandag een probleem met ons toestel in de Dominicaanse Republiek en om een cascade aan vertragingen te vermijden, hebben wij een vervangvlucht van een andere maatschappij ingeschakeld voor de vlucht van dinsdag”, legt Jetair-woordvoerder Hans Vanhaelemeesch uit. (deredactie.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door LeGrognard (06 Aug 2021 22:20)

    👍
    261

    #20114

    tak21
    (begrip)

    wikipedia: Een spaarverzekering (tak 21) is in België een spaarformule die niet afhangt van een bank zoals gebruikelijk, maar van een verzekeraar.

    demorgen.be: De hele tak21-constructie rust op de idee dat verzekeraars beter in overheidsobligaties kunnen beleggen dan hun klanten en op wonderbaarlijke manier een rendement kunnen garanderen. Twee keer fout. Het is dus een raadsel waarom tak21 in België zo populair is.

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 11:21)

    👍
    261

    #20115

    plank met een gat in
    (uitdr.)

    een heel magere vrouw met weinig kommisveur

    zie plank met een koet in
    vgl pvv

    Door haar ziekte is ze zo hel vermagerd. Nu is ze helemaal een plank met een gat in.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (31 Jul 2021 22:57)

    👍
    261

    #20116

    platte vijg
    (uitdr.)

    zie vijg, platte ~

    De Jef is een platte vijg. Hij durft in het openbaar zijne mond nog geen eens opentrekken. Maar oh wee, als hij een pint uit heeft.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Marcus (10 Aug 2021 04:55)

    👍
    261

    #20117

    rolrecht
    (znw. het ~ o, ~en)

    (Belgisch recht) vergoeding te betalen voor het openen van het dossier bij de rechtbank. Meestal € 35,— voor kleine geschillen tot maximaal € 1.239,50. (encyclo)

    De Ministerraad heeft vandaag, op initiatief van de Minister van Justitie Koen Geens, beslist tot een hervorming van de rolrechten. (justitie.belgium.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door LeGrognard (11 Aug 2021 16:27)

    👍
    261

    #20118

    kostgever
    ( de ~s man. zelfst. nw. )

    iemand uit Geel die bereid was personen met psychische problemen in zijn familie op te nemen
    zie ook gezinsverpleging, gast

    “Roosens deed vijfentwintig jaar geleden al onderzoek in Geel. Toen werden duizend kostgevers geïnterviewd om meer aan de weet te komen over ‘interacties tussen de patiënten en de Geelse gemeenschap buiten de gezinnen’.” (http://www.serendib.be/artikels/gezinsverpleging)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (06 Aug 2021 12:54)

    👍
    261

    #20119

    de mayonaise pakt niet
    (uitdrukking)

    letterlijk: de mayonaise wordt niet stijf
    figuurlijk: de relatie in een groep is niet goed, de samenwerking lukt niet; (dikwijls gezegd over spanningen in een politieke coalitie)
    Ook: " iemand zijn mayonaise pakt niet": het lukt niet, hij kan het niet, wat hij doet slaagt niet aan

    Ook positief mogelijk: “de mayonaise pakt” en “de mayonaise lijkt te pakken”

    Van Dale 2018 online: BE

    vgl. mayonaise, de ~ begint te schiften

    De mayonaise pakt niet (TITEL)
    Deze week moet de verzwakte Vlaamse regering het parlement trotseren. De oppositie zal inhakken, maar het is vooral uitkijken naar opmerkingen uit de meerderheid. (HNB 040612)

    Na uitgebreide verontschuldigingen van Lieten is voor Vlaams minister-president Kris Peeters (CD&V) het ‘incident gesloten’. Incident gesloten? Om nog eenmaal een oneliner van Stevaert te parafraseren: de mayonaise pakt niet. Zowel die van de Vlaamse regering als die van de SP.A is helemaal geschift. (Knack 220211)

    De Hagenees traint zogezegd vanuit de buik, maar zijn mayonaise pakt niet. (HBVL)

    In positieve zin:
    De analisten bij Extra Time zien positieve signalen bij Waasland-Beveren. “De mayonaise lijkt nu wel te pakken”, stelt Filip Joos. Een uitspraak die Jan Mulder niet kent. “De mayonaise lijkt gebakken?” (Sporza.be)

    Als trainer mag je langs de lijn nog zo hard staan roepen, als er geen chemie is met de spelers, houdt het op. De mayonaise moet pakken. (demorgen.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Apr 2022 12:22)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Oct 2023

    👍
    261

    #20120

    deemsteren
    (ww. deemsterde, gedeemsterd)

    duister worden, schemeren

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Deemsteren: donker, duister worden; schemeren.
    Zoowel onz. als onpers. toegepast. Alleen in Vlaams-Belgische bronnen.
    Een vreemde zonnestraal bekleurt de scherpe gevels, de navond rijst ter kim en ’t deemstert in de straten, Rodenbach (c. 1876)

    Van Dale online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen

    vnw: schemeren, donker worden

    zie ook wegdeemsteren

    vgl. deemster, deemstering

    Het is aan ’t deemsteren, we zullen alles maar opkramen en naar binnen gaan.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 Mar 2022 07:18)

    👍
    261

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.