Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #19641

    patatten, iemand zijn ~ aanaarden
    (uitdrukking)

    opjutten

    uitspraak aanaarden: aanjeiren

    Ze waren gisteren de Jakke zijn patatten weer eens aan’t aanaarden… Hij zat weer direct op zijn paardeke. Zie paard, rap op zijn ~ zitten

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (09 Aug 2021 08:49)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19642

    misnieten
    (alleen inf. gebruikt)

    te kort komen, niet krijgen

    (meestal in combinatie met “moeten”)

    Ze waren daar heel arm en met velen en zo heeft hij veel moeten misnieten toen hij jong was.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (06 Aug 2021 11:37)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19643

    verwen
    (ww. verwede, geverwed)

    verven

    Als je ziet hoe de verwe van zijn deur afbladert, wordt het tijd dat de buurman ze nog eens gaat verwen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door De Bouck en laatst gewijzigd door de Bon (04 Aug 2021 22:39)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19644

    sociaal secretariaat
    (zn. o.; ~en)

    een secretariaat dat voor bedrijven allerlei administratieve zaken zoals loonberekening opvolgt

    http://nl.wikipedia.org/wiki/Sociaal_secretariaat

    De Jean heeft zijn pree van oktober zomaar efkens 3 weken te laat gekregen omdat ze op het sociaal secretariaat een fout hadden gemaakt.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 17:02)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19645

    meester kunnen
    (uitdr.)

    aankunnen

    ook in Oost-Vlaanderen

    - We kunnen dat niet meer meester om ’s avonds nog op restaurant te gaan zeggen veel ouderen.
    - Da je dat meester kunnen, de zorg voor al die kinderen?
    - Ik kan dat niet meer meester, het is het ene verdriet na het andere, ik ga daar aan kapot.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door fansy (13 Jul 2021 21:14)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19646

    eraan kapot gaan

    ten onder gaan van verdriet

    ze gaat kapot van verdriet sinds ze haar man kwijt is

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door fansy (10 Aug 2021 19:20)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19647

    rolschets
    (de ~, (v.), ~en)

    rolschaats

    Pakt uw rolschetsen en gaat wat schetsen op het jaagpad. Daar zijt ge niemand tot last.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 01:19)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19648

    stoemelings
    (bijwoord )

    zonder iets te zeggen, vanzelf, bij toeval

    In Brussel hoort men wel eens het halffranse en stoemelings, wat betekent: zonder er ruchtbaarheid aan te geven.

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6; Ook: stommelings

    Woordenboek populair taalgebruik (Marc De Coster): stoemelings
    (17e eeuw) (Vlaanderen, inf.) bij toeval. Maar ook: heimelijk, in het geniep. Oorspr. in het Frans (Brussels dialect) gebruikt: ‘en stoemelings’.

    vergelijk stommelings

    Hij deed of hij me niet kende en liep me stoemelings voorbij.

    โ€œWe hebben zes uur over die beleidsnota onderhandeld. Die bewuste passage is er niet en stoemelings in beland.โ€ (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Nov 2024 18:18)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19649

    taxshelter
    (zn. m.; ~s)

    fiscaal voordeel bij investeringen in de audiovisuele sector

    VD2014 online in Belgiรซ

    uitspraak: takssjelter

    financien.belgium.be: ‘Tax shelter’ is een fiscale regeling die de productie van audiovisuele en cinematografische werken aanmoedigt.

    demorgen.be: Alle belangrijke Belgische regisseurs, scenaristen en productiehuizen roepen de federale regering op om het tax shelter-systeem te hervormen.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 02:21)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19650

    peeltjes

    haarschilfertjes, pelletjes
    WVL peeltjes, peelkies

    prov. Antwerpen: pellekes

    Op een donker kostuum zie je goed de peeltjes, best nog eens afborstelen voor je vertrekt.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (22 Jul 2021 20:03)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19651

    koksinelleke
    (het ~, ~s)

    lieve-heer-beestje
    zie coccinelleke

    < Fr. coccinelle

    Er zit een rood koksinelleke met 6 zwarte puntjes op het blad van de plant.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Regine en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 05:41)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19652

    tijdskrediet

    zie tijdkrediet

    google2014:
    tijdskrediet: .BE (>74.000)
    tijdkrediet: .BE (>5.000)

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (20 Jul 2021 10:16)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19653

    neffen
    (vz.)

    naast

    zie ook neffe, neffes, neffest, hierneffe, nevest, erneffen, erneffest

    Zij wonen neffen den bakker.

    Neffen mij zit nog niemand voor ’t moment.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Mar 2024 14:30)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19654

    werf
    (de ~, (m.), ~ven)

    oproep tot bieden bij een koopdag of bij een publieke zitting

    < juridisch vakjargon

    Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): Gewestelijk in Vlaams-Belgiรซ nog bij veilingen in de formule die de veilingmeester bezigt bij het laatste bod: eerste werf, tweede werf, derde werf. In deze toep. als onz. znw.

    Van Dale 2014 online: gewestelijk

    Bij de derde werf gaat men over tot kaarsbranding om te bepalen wanneer het goed toegewezen wordt.

    > andere betekenis van werf

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (21 May 2025 21:12)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19655

    volang
    (de ~, (m.), ~en/s)

    ruche;
    volant
    zie ook flodder

    maakt deel uit van de verzamelde stof die een decoratieve rand vormt op alle soorten kleding – vooral rokken en jurken – en soms ook op meubels en gordijnen. Ruche is soms van kant of andere dunne materiaal.

    < Fr. volant

    Volangen op korte mouwen worden vleugels genoemd.

    Gegolfde decoratieve ruches op damesondergoed en -nachtkledij zijn frivole volangskes.

    Mijn bedsprei heeft aan 2 kanten volangen die neffen het bed hangen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 07:22)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19656

    Klein Kasteeltje
    (vaste woordgroep)

    oorspronkelijk groot Brussels herenhuis later gebruit als kazerne; sinds 1951 de plaats waar alle Belgen met dienstplicht hun drie dagen deden; sinds 1986 opvangcentrum voor asielzoekers.

    Klik op de afbeelding
    Brusel, Klein Kasteeltje III
    Een gevel van het Klein Kasteeltje.

    Ik heb geen legerdienst gedaan, dus ben ik nooit in het Klein Kasteeltje geweest.

    DVZ ondergebracht in Klein Kasteeltje: andere plek, zelfde chaos? (titel DS 031218)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (11 Aug 2021 09:30)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19657

    twi-jes
    (bijwoord)

    We maakten het V-teken en tegelijk riepen we enkele malen “twi-jes, twi-jes”. Het was een afgesproken codewoord voor als we, al dan niet gemeend, als kinderen aan het vechten waren en we wilden een pauze, een beetje zoals het op de grond kloppen bij gevechtssporten.
    Waarschijnlijk is het een volksetymologische verbastering van het Engelse “peace”, vrede. In een film met Sophia Loren heb ik ooit een jongetje dat V-teken zien maken, terwijl hij daarbij het woord “pace” (vrede) uitsprak.
    Bij ons in het dorp waren er van die verwende kakenestjes (nakomertjes) die met oudere broer of zus al jong mee naar de cinema mochten, en die waarschijnlijk vanuit hun ervaringen opgedaan in de cinema dergelijke trucjes in ons spel introduceerden (zie ook speekselroede).

    ook : tweejes doen, twee doen, …

    zie ook fles

    Hij riep “twi-jes, twi-jes” en stak daarbij twee vingers op, maar zo’n kans om eens goed op zijn bakkes te slaan, liet ik niet liggen. Pataat (zie ook patat).

    -PANG! Ge zijt dood!
    -Neeje, dat telt niet, ik had tweejes gedaan.
    -Ik had eerst geschoten en doen deedt ge pas twee.
    -Niewaar.
    -Welwaar.
    -Gaan we bedot spelen?

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door zijezeke en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Jul 2021 17:03)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19658

    pas
    (bw.)

    slechts

    Van Dale kent pas enkel als bw van tijd, alhoewel betekenis 4 a (vandaar) niet meer, niet verder dan (bv. dat is pas het begin; we zijn pas in Utrecht) in de buurt komt.

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    steekproef google2014:
    ‘pas tweede’: .BE (> 4.600); .NL (> 1.800)
    ‘pas derde’: .BE (> 15.000); .NL (> 5.500)
    ‘pas vierde’: .BE (> 14.000; .NL (> 2.000)
    ‘pas vijfde’: .BE (> 9.000); .NL (> 1.700)

    < andere definitie van pas

    demorgen.be: Bart Swings pas tiende op 1.500 meter, Brodka pakt goud met drie duizendsten

    hln.be: Le Jeune Belgisch kampioen jumping, Lansink pas derde

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 11:02)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19659

    overuren presteren
    (idioom)

    uren die gewerkt worden boven de uren in de afgesproken/vastgelegde werkdag (CAO)
    SN/NL: overuren maken, ~ draaien

    zie ook overuren doen

    Met het gevolg dat de politie dikwijls ter plaatse overuren moest presteren om de raddraaiers terug naar hun Antwerpse, Brugse, Limburgse of Oost-Vlaamse heimat te sturen.
    Bron: Christian Laporte, de redactie be)

    Om discussie te vermijden over je recht op overloon is het daarom aangewezen dat je slechts met goedkeuring van je werkgever overuren presteert.(www.jobat.be)

    7 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 09:18)

    ๐Ÿ‘
    264

    #19660

    onmerkbaar
    (bn.)

    onopvallend

    SN: in de zin van ‘niet op te merken’

    โ€˜Hoeveel hebt u gedoneerd, heer Mertens?โ€™ vroeg ik hem.
    โ€˜Honderd euro,โ€™ antwoordde Peter Mertens zonder verpinken. Ik gaf een onmerkbaar seintje aan mijn vriend en junior partner Brabanรงonne die op zijn tabletcomputer de stand van de schenkingen bijhield.
    โ€˜Vijf euro,โ€™ lipte Brabanรงonne.
    (Louis van Dievel)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 11:08)

    ๐Ÿ‘
    264

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.