Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
een geluk hebben, verwachten (veel gebruikt in de sport)
Persoonlijk is dat een plezante score. We weten immers dat er, als we achteraan alles kunnen dichthouden, vooraan wel een appel uit de kast kan vallen. (Nieuwsblad)
In de extra tijd leek er zowaar nog een appel uit de kast te vallen voor Frankrijk. (Lazio Fans Belgio)
Tom is een renner met een enorme uithouding en recuperatie. Dat bewijst hij op … Enkel op die manier kan er misschien een appel uit de kast vallen. (antwerpensportmagazine.be)
- keurig spreken, beleefd spreken, AN spreken
- articuleren, verstaanbaar en duidelijk spreken
VD online: gewestelijk
zie ook schoon Vlaams
Lieve schat, we spreken schoon, hoe zeggen we dat als we iets krijgen? Dank u wel mevrouw!
Seg manneke kunt gij niet schoon spreken misschien, ik versta u maar amper met uw gemommel.
Haar zoontje van 2 jaar kan al heel schoon spreken.
mengwoord van stappen en trappen
Strappen kadert in een campagne die o.a. als kerndoel heeft leerkrachten, kinderen en ouders meer te laten fietsen en stappen naar school, op een duurzame en veilige manier. De campagne is een initiatief van de vzw Voetgangersbeweging.
zie ook strapdag, strapper
vgl octopusplan
Aan de schoolpoort hangt een strapbanner met het opschrift “Strappen doet je goed”.
Gij begrijpt mij, ge hebt gans gelijk.
regio Wetteren
Nirvana is goe, zegde? Ge zijt er mot op!
Een (vrij grote) spin, vooral gebruikt in Wetteren en omstreken.
“Azu een taare!”
“Wat een grote spin!”
stift met inkt ops basis van alcohol
VD2015 online: Belgisch-Nederlands
variant: alkoolstift
paradisio-online.be: Schrijven en toebehoren, Stiften, Alcoholstift bij Paradisio aan de beste prijs.
bouwinfo.be: blijkbaar heeft iemand er plezier in gehad een streep te trekken op onze arduinen dorpel met alcoholstift :x is dit nog te verwijderen?
Sorry he, maar als ge zelfs aan een alcoholstift begint te zabberen hebt ge volgens mij toch een serieus drankprobleem.
zappybaby.be: Krijg je ‘alkoolstift’ nog af plastiek doosjes?
onzea.be: ALKOOLSTIFT BEITEL STAEDTLER BOX 350 4 KLEUREN
manier van denken
uitspraakvariant in Boom van gedachtegang
(Booms) ‘Pijyt-(paard)-agtr-kâr, was da’na veur ne geduchtegank??
het zicht van buitenaf bekeken
VD online: BE, niet algemeen
SN: buitenaanzicht
zie ook binnenzicht; bovenzicht
alg. zicht
gzvka.be: t buitenzicht van het oud-gemeentehuis en de aanpalende veldwachterswoning bleven behouden, incluis de gevelspreuken “Rust Roest”, “Recht Wijsheid”
plus.be: We gaan verder en ontdekken het buitenzicht van de belangrijkste monumenten van het stadscentrum.
- chirurg, tantist: spottend, pejoratief
- beenhouwer, slachter
- geweldenaar, brut persoon, brutus
> engels: butcher
Die tantist heeft me farm zeer gedaan want heel mijn kaak zag er blauw van. Zo nen boetjer.
Seg eens boetjer, zijt eens wat kalmer met dat vlees te snijden, straks snijdt ge nog dwars door uw talloor.
niet voor zorgen, niet naar kijken, niet op letten, niet opvolgen, …
zie ook hennen achterom zien
Er zijn toch mensen die helemaal niet naar hun kinderen achterom kijken. Als ge in de gazet leest van dat koppel dat hun baby vergeet binnen te pakken…
recht om genade te verlenen
Het is het recht van de Belgische koning om de door de strafrechter uitgesproken straffen kwijt te schelden of te verminderen of ze om te zetten in een andere straf.
Het voornaamste verschil met amnestie (volledig kwijtschelden van een straf) bestaat erin, dat in geval van genade, de veroordeling blijft behouden. Genade heeft enkel betrekking op de uitvoering van de straf. De veroordeling blijft dus vermeld op het strafregister en kan als basis dienen voor de verhoging van de straf voor een later gepleegd misdrijf. Genade wordt door de Koning verleend op advies van het Openbaar Ministerie bij het vonnisgerecht dat de straf heeft uitgesproken en op advies van de procureur-generaal bij het hof van beroep. (wikipedia)
De koning zal eerder geneigd zijn het genaderecht toe te passen voor zieke veroordeelden.
zwaar noodweer op komst, hevige regen te verwachten
regio Lier
De lucht ziet zo zwart ineens. Ik denk dat de engeltjes staan aan te schuiven voor de pissijnen.
persoon die bemiddelt tussen een bedrijf en een werknemer die langdurig afwezig is
Nog nooit zaten er zoveel werknemers voor lange tijd ziek thuis. Intussen trachten steeds meer werkgevers het probleem aan te pakken en bespreekbaar te maken, bijvoorbeeld door een absenteïsme- of verzuimcoach in te schakelen.(DS250216)
Inwoner van Vlaanderen ofte het Vlaams Gewest en de inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest die zich als Vlaming beschouwen. Er zijn ook Frans-Vlamingen in Frans-Vlaanderen en Zeeuws-Vlamingen in Zeeuws-Vlaanderen.
Vlamingen spreken Vlaams (Belgisch-Nederlands) en hebben in principe de Belgische nationaliteit.
Opgelet: Elke Vlaamstalige Brusselaar noemt zich geen Vlaming
vgl Vlaanderen zendt zijn zonen uit
Omdat ik Vlaming ben, een liedje van Will Tura, is na al die jaren nog altijd even mooi om te horen.
neer, naar beneden
meestal in combinaties met overgankelijke en onovergankelijke werkwoorden:
in het overgangsgebied tussen Limburg en Brabant (Diest bijv.)
Hageland, ook wel in Haspengouw
zie ook kop, uwe ~ komen daal te leggen, daalgaan
Zet oech daal en drinkt iets.
(Zet u neer en drink iets.)
Legt oere boek daal, we gaan naar huis.
(Leg je boek neer, we gaan naar huis.)
zich toe-eigenen, claimen
< Frans: accaparer: opkopen, in beslag nemen, voor zich houden
Wat de manifestatie van zaterdag betreft, denkt hij dat het vooral om ‘kleinere rechts-radicale groepjes gaat, die de naam van Génération Identitaire accapareren.´ (De Standaard)
lijst met kandidaten waaruit geput kan worden voor nieuwe aanwervingen
ook: werfreserve; wervingsreserve
europa.eu: De aankondigingen van algemeen vergelijkend onderzoek EPSO/AD/94/07 voor de vorming van een aanwervingsreserve van administrateurs (AD 5) voor het werkgebied informatie, communicatie en media, EPSO/AST/37/07 voor de vorming van een aanwervingsreserve van assistenten (AST 3) voor het werkgebied communicatie en informatie en EPSO/AD/95/07 voor de vorming van een aanwervingsreserve (AD 5) voor het werkgebied informatie (bibliotheek/documentatie) worden nietig verklaard.
bloso.be: Vacature: Sportpromotor (B1-B3) Met aanleggen aanwervingsreserve
vrouw met veel chichi, stoef, pretentie; een schetkont
vnw: kakmadam, vrouw met veel pretentie
SN: kakmadam
ook: chichi-madam, chichi madam
Vlaamse uitspraak: sjisjimadam (scherpe i’s)
“Vandaag had ik een vreselijk irritant gesprek met zo’n rijke chichi-madam die denkt dat de wereld rond haar hooggehakte, in designer-kleren gestoken kont draait.” (yab.be)
“Zij, een chichimadam, stoeft over haar cols van 4e categorie en trekt elke vrijdag met haar Mercedes naar de Côte de Nieverance.” (neosvzw.be)
“zo een chichimadam en dan me zo een chichistemmeke tot en met!! (noxa.net)
Van Dale 2016: woord, uitdrukking of constructie kenmerkend voor het Frans resp. het Nederlands in België en afwijkend van de Franse resp. de Nederlandse standaardtaal, bv. ‘sacoche’ voor ‘sac à main’ en ‘handtas’
zie ook antibelgicisme
Onder ‘belgicismen” (als we ons beperken tot het lexicaal domein) verstaan we dus alle uitdrukkingen die deel uitmaken van het algemeen Frans in België en die niet behoren tot het Frans van Frankrijk. (ambafrance-be)
De ‘votere en de notere’ is een Belgicisme.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
