Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #8101

    assekruisje
    (zn. o.; ~s)

    askruisje

    schrijf- en uitspraakvariant

    ook: asssenkruisje, assekruiske, assenkruiske

    vgl. asse; assewoensdag; asseweg

    Crossofashes

    Geen kerk zit op Aswoensdag zo vol als die van Eisden-Dorp. Daar krijgen de kerkgangers ‘ne pèèrdskeutel’ in ruil voor een assekruisje. (nieuwsblad.be)

    Daarom ook vertrekken we hier met en assenkruisje op ons voorhoofd, als teken van dat sterven en tegelijk van nieuw leven… (kuleuven.be)

    De confraters krijgen tijdens hun aanstelling de epitoga opgespeld en krijgen naar de analogie van de Kuurnse ezelslegende, een assekruiske van een verwarde koster op hun voorhoofd. (drk.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 13:06)

    👍
    225

    #8102

    boerenkop
    (de ~, man. zelfst. nw. geen mv)

    traditionele charcuterie op basis van het vlees van varkenskop
    zie kop

    “Grootvader De Rouck besloot reeds in 1937 de traditionele grijze boerenkop, zoals die gemaakt werd door de vrouw des huizes of de lokale slachter, op te nemen in zijn charcuteriegamma. Het is een eenvoudig recept op basis van varkenskoppen gekookt met groenten, tijm en laurier.”(https://www.streekproduct.be/)

    4 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (20 Jul 2021 23:33)

    👍
    208

    #8103

    assewoensdag
    (begrip)

    Aswoensdag

    uitspraak- en schrijfvariant

    ook: assenwoensdag

    zie ook asse

    De tekst begint met: ’Vroeger, toen wij veel jonger waren, (lang geleden, als kind op Rampelberg en Katterveirent), dacht ik dat Asse een eigen nationale feestdag had : Assewoensdag. Of beter gezegd : Assegoeinsdag. (nieuwsblad.be)

    Assewoensdag valt op 5 maart, doe daar nog een week uitrusten bij en we zijn halfweg maart. (dewereldmorgen.be)

    Hoewel Sint-Valentijn dit jaar op Assenwoensdag valt, laten we ons toch op deze dag van de ‘Liefde’ eens goed gaan. (de-beiaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (23 Jun 2021 07:46)

    👍
    182

    #8104

    zonnedelen
    (ww. niet vervoegd)

    neologisme: investeren in zonnepanelen op andermans dak

    Het bestaat in Nl ook maar daar spreekt men eerder van Zonnepanelendelen. In VL komt het waarschijnlijk ook meer voor omdat de overheid het begrip opgepikt heeft.
    google2018: .BE (>4.370) ; .NL (>1.810)

    Om de productie van hernieuwbare energie een boost te geven en wie zelf geen zonnepanelen heeft te laten meegenieten van het rendement, wordt de mogelijkheid van zonnedelen overwogen. (vlaanderen.be)

    Kortrijk zoekt gezinnen om mee te ‘zonnedelen’. Vanaf vandaag kunnen gezinnen tussen 25 en 5.000 euro investeren in nieuwe zonnepanelen op gebouwen van de stad. In ruil krijgen ze een rendement tussen 2 en 4 procent. Vlaams minister Bart Tommelein (Open Vld) wil dat alle steden en gemeenten inzetten op zonnedelen. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 Jul 2021 22:45)

    👍
    167

    #8105

    waterbedeling
    (zn. v.; ~en)

    waterdistributie, watervoorziening

    Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen

    Hierdoor werd de weg geopend om een einde te maken aan de lopende processen en aan de complexe structuur van de waterbedeling in deze Vlaams-Brabantse gemeenten. (sint-pieters-leeuw.eu)

    De Watergroep (nieuwe naam voor Vlaamse Maatschappij voor Watervoorziening sinds 1 januari 2013) staat in voor de waterbedeling in onze gemeente. (.berlare.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Sep 2021 09:32)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Apr 2024

    👍
    180

    #8106

    pensée unique
    (uitdr.)

    Pensée unique of eenheidsdenken is een pejoratieve uitdrukking uit de politiek en media die verwijst naar de idee dat een kwestie, meestal een politiek/maatschappelijk probleem, slechts op één manier kan benaderd worden. (wikipedia)

    niet in VD2018 online

    Uitgerekend voor de dwarsdenkers moet de universiteit een thuis kunnen zijn. Er is al zoveel pensée unique in Vlaanderen. (vrt.be)

    De saneringsbeweging gaat ten koste van de diversiteit van opinies en de berichtgeving lijdt steeds meer onder een ‘pensée unique’ die ver van de traditionele waarden begint te liggen. (terio.be)

    En kijk, van een pensée unique gaat het naar een beweging die in no time meer dan 10.000 handtekeningen verzamelt. (newsmonkey.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (14 Jul 2021 17:41)

    👍
    127

    #8107

    nougatballen
    (tussenwerpsel; altijd meervoud)

    weinig gebruikte variant van nougatbollen
    < misschien onder invloed van ‘de ballen’

    ook nougaballen gespeld

    “… verder hebben we het Brussels gewest, met een eigen Brusselse regering, die er ook de nougatballen van bakt. Dus wees eerlijk en ga klagen bij deze instanties.” (reacties hln.be)

    “idem dito hier, een tweetal weken geleden, mailtje om een nieuw bericht te signaleren, maar niks noppes nougatballen kedal in de inbox !!” (forum.mountainbike.be)

    “Voor alle duidelijkheid, ik heb nougaballen rijervaring.” (motor-forum.nl)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (09 Aug 2021 01:38)

    👍
    158

    #8108

    middenvakrijden
    (ww. niet vervoegd)

    het rijden op het middenvak

    zie ook middenvakrijder; wegcode

    “De boete voor hardnekkig middenvakrijden lijkt me hoog genoeg op dit ogenblik”, zegt Geert Popelier, woordvoerder van de mobiliteitsvereniging VAB. (vrt.be)

    Middenvakrijden en bumperkleven meest irritante gedragingen op Vlaamse autosnelwegen. Op het middenvak blijven rijden op de autosnelweg in plaats van in te voegen is met voorsprong het gedrag dat door anderen als het meest irritant wordt ervaren. (vias.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 03:49)

    👍
    166

    #8109

    kakkewiet
    (de ~, ~en, man. zelfst. nw.)

    drol

    vgl. kakkestront

    Pas op! Daar ligt ne kakkewiet!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 21:50)

    👍
    174

    #8110

    frang, gene ~ waard
    (uitdrukking)

    zie gene frang waard

    .

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (11 Aug 2021 06:40)

    👍
    145

    #8111

    gene frang waard
    (uitdrukking)

    ziek, er erg aan toe

    frang: frank

    zie ook: geen sou waard

    “Ich had griep en ich was ech gene frang waard.”
    (Ik had griep en was er erg aan toe.)
    (gehoord te Hasselt op 120218)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 06:40)

    👍
    207

    #8112

    cel vermiste personen
    (begrip)

    De Cel Vermiste Personen (Fr.: Cellule Personnes Disparues), tot 2001 de Nationale Cel Verdwijningen genoemd, is een onderdeel van de Belgische federale politie. De dienst houdt zich bezig met de opsporing van en het onderzoek naar onrustwekkende vermissingen en alle vermissingen van minderjarigen. De Cel is opgericht en in werking getreden tijdens de zaak-Dutroux. (Wikipedia)

    zie ook cel

    Cel vermiste personen zoekt verder naar drenkeling in Dender (vrt.be)

    Child Focus en de Cel Vermiste Personen van de federale politie tonen zich dinsdag, één jaar na de lancering van Child Alert, tevreden over de werking van het systeem. (gva.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Marcus (11 Aug 2021 16:20)

    👍
    201

    #8113

    spel maken
    (uitdrukking)

    overdreven spektakel maken over iets, iets te veel in de belangstelling brengen
    zie ook spelmaker

    vnw: veel spel maken van: veel moeite doen voor, veel werk maken van
    Opm: Deze betekenis van het vnw is m.i. niet accuraat

    “Je moet daar niet zo veel spel van maken.”
    (https://forum.politics.be/showthread.php?t=162550)

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Apr 2025 11:43)

    👍
    197

    #8114

    voddenkot
    (het ~, ~en, onz. zelfst. nw.)

    bedrijf waar afgedankt textiel verzameld en verder behandeld wordt

    zie ook vod, kot, slunsekot

    Zijn ouders runden jarenlang een poetslappenfabriek aan de Keulsebaan, waar veel Pullenaars en Grobbendonkenaars werkten. In de volksmond kende iedereen het bedrijf als ‘het voddenkot’. (HN 150715)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door nthn (13 Sep 2024 18:35)

    👍
    147

    #8115

    Vlaamse Filmpjes
    (vaste woordverbinding)

    zie Vlaamsche Filmkens

    .

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (03 Aug 2021 13:29)

    👍
    165

    #8116

    Vlaamsche Filmkens
    (vaste woordverbinding)

    serie jeugdboekjes uitgegeven door De Goede Pers Averbode, van 1930 tot nu
    tegenwoordig Vlaamse Filmkens of Vlaamse Filmpjes

    ‘Verkoop 8 Vlaamse Filmkens van Felix de Moor uitgegeven door Altiora Averbode: Opdracht " Rood Gevaar “Varen op leven en dood” "(https://www.2dehands.be/)’

    “Zie jij een publicatie als Vlaams Filmpje ook wel zitten? Lees dan hier het reglement voor de Averbode Verhalenprijs 2018!”(http://www.averbode.be/vlaamsefilmpjes)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (11 Aug 2021 02:39)

    👍
    173

    #8117

    compagnie sans floche

    (militair) tuchtcompagnie, boetecompagnie, strafcompagnie
    compagnie van gestrafte soldaten

    “De eenheid werd gemeenzaam aangeduid met de benaming Compagnie Sans Floche als teken van de kwast die van de politiemuts van de veroordeelden verwijderd werd.” (https://18daagseveldtocht.be)

    “Na de vrede met Nederland in 1839, besliste Pierre Emmanuel Chazal, toenmalig minister van Oorlog, in 1845 dat het Kamp van Beverlo een permanent militair kamp zou worden. Er zou alleen nog in goede baksteen en vast materiaal gebouwd worden. Eén jaar later zond hij de compagnie ‘sans floche’ (alle militairen uit die tijd droegen een kaki-muts met floche, waar ze bijzonder fier op waren. Bij soldaten die door de krijgsraad veroordeeld waren, werd de floche van de muts afgenomen) een tuchtcompagnie, naar het kamp om het zand van de heide tot op de turflaag weg te scheppen.” (vanlut.be)

    “Voor erge zaken bestond de verbanning naar de “compagnie sans floches”, officieel “boetecompagnie” genoemd. Het kwastje (floche) werd van de soldatenmuts geknipt vandaar de naam. Deze gestraften werden onderworpen aan zware oefeningen en aan het opknappen van allerlei karweien ook in de voorlinies, met als wapen een geweer zonder grendel. Kortom een zware straf.” (Heemkundige kring Cuerna)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (10 Oct 2021 15:00)

    👍
    245

    #8118

    dingelen, aan ~

    zie aan dingelen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 Jul 2021 22:18)

    👍
    184

    #8119

    aan dingelen
    (vaset woordverbinding)

    aan diggelen

    google2018: .BE (>472) ; .NL (>135)

    aan dingelen gooien, slaan, slagen, …

    bouwdroom aan dingelen | Bouwinfo

    Ruiten zullen niet aan dingelen vliegen door luchtverplaatsing die de hali veroorzaakt. (hln.be)

    De zijmuren zijn gescheurd en het raam ligt aan dingelen. (standaard.be)

    Jonge vandalen hebben tijdens de nacht van vrijdag op zaterdag met enkele zware stenen het gewapend glas van de hoofdingang van de basisschool De Krekel in de Caluslaan aan dingelen geslagen. (standaard.be)

    De alliantie van de MAS met de MSM (Beweging Zonder Vrees) van Juan del Granado, ligt aan dingelen; (mo.be)

    Deze gegevens samen met het tot-in-de-puntjes geprepareerde materiaal van de deelnemers, hun gewicht, hun concentratie en volharding, … zal maken of er een record aan dingelen wordt geslaan of niet. (sneeuwsportvlaanderen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 Jul 2021 22:18)

    👍
    179

    #8120

    kapotmakerij
    (de ~, vrouw. zelfst. nw. geen mv.)

    zeer zwaar werk

    in de Antwerpse Kempen en Limburg

    Tom Boonen: ‘Dit is gewoon kapotmakerij’
    (HN 190515 TITEL)

    ‘Boonen over lange ritten Giro: “Kapotmakerij zonder meerwaarde”’
    (HLN 190515)

    “Als je m’n agenda bekeek, al die optredens, interviews, fotoshoots, eigenlijk was dat kapotmakerij." (Belle Perez in demorgen.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Dec 2024 06:54)

    👍
    161

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.