Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
lichtvervuiling, ihb een overvloed aan licht tijdens de nacht
zie ook andere samenstellingen met pollutie
Zeker in dichtbevolkte steden is er heel veel lichtpollutie, een fenomeen dat 100 jaar geleden nog niet bestond: straatverlichting, verlichte gevels van winkels en openbare gebouwen, verkeerslichten, lichten van auto’s, industrieterreinen…. (tuinadvies.be)
Deze laatste maken België trouwens sowieso al tot een van de meest verlichte landen ter wereld. Een mooi lichtspektakel of lichtpollutie? Kiest u maar. (vrt.be)
De 31-jarige fotograaf zegt dat hij vaak op zoek gaat naar afgelegen plekken waar er geen lichtpollutie is om het beste shot te verkrijgen. (demorgen.be)
In 25 jaar tijd is de wereldwijde lichtvervuiling met 49 procent toegenomen. (standaard.be)
verstoring (verontreiniging) door geluid; geluidsovelast
zie samenstellingen bij pollutie
De invloed van geluidspollutie op zeezoogdieren (vliz.be)
Mensen gaan te passief om met geluid. Daardoor zijn we ons steeds minder bewust van de impact van geluidspollutie. (demorgen.be)
Geluidspollutie en slechte luchtkwaliteit treffen vooral de gezinnen in armere buurten. (standaard.be)
Een voordeel is ook dat de elektrische motor van de bus erg stil is, wat op termijn de geluidspollutie in steden kan helpen verminderen. (knack.be)
de koelte
ook regio West-Vlaanderen
De soep is afgekoeld, zet ze nu in de friste dan kunnen we ze morgen nuttigen.
“Ik word mottig van die warmte.” “Hiernaast is airco, zet u wat in de friste.”
Ga in uw eentje traagjes terug naar beneden. Ga in de friste op uw bed in uw hotelkamer liggen. (witch.be)
De warmste dag van juli (…) Gelukkig hadden we net dan een gezellig ijskarretje en 20 liter ijs ter beschikking. (…) Een heerlijk bolletje vanille of heb je liever chocolade, aardbei, pistache of straciatella? (…) Op 19 juli kon het allemaal in onze cafetaria. Iedereen was welkom om in de friste te genieten van een ijsje, een verse ice tea en onze mooie ijskar. (samenouder.be)
vervuilende stof
vnw: verontreinigend stof
Stikstofdioxide is een polluent die in grote mate gerelateerd is aan verkeer (vito.be)
Pcb’s zijn persistente organische polluenten die in het milieu aanwezig zijn en schadelijk zijn voor de mens. (vrt.be)
Het staat in ieder geval vast dat cadmium een zeer schadelijke polluent is. (demorgen.be)
vervuilen (ook fig.)
vnw: verontreinigen, vervuilen
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 2
vgl. gepollueerd; depollueren; pollutie; polluent
De nauwgezetheid van de meetapparatuur werd drie keer gecheckt nadat ook de Jetta dertig keer meer bleek te pollueren dan VW zelf aangaf. (demorgen.be)
Het is precies diezelfde onzuiverheid die op andere plaatsen het dossier ook nog pollueert en veeleer voor vragen zorgt dan voor antwoorden. (vrt.be)
Bestaan er noodscenario’s voor het proefveld wanneer de onderzoekszone ten gevolge van een ramp gepollueerd wordt of dreigt te worden? (vlaamsparlement.be)
de baas/chef zijn of spelen (ihb in de keuken)
vnw: de pollepel zwaaien: de baas zijn
Dat ze nu in Maison Oscar woont, waar ze de plak en de pollepel zwaait met zuiderse bravoure, dat stond ook niet echt in haar scenario. (tijd.be)
Voorbeelden van adressen die in de Brusselse gids staan zijn brouwerij Cantillon, een instituut voor traditioneel Lambiek bier en Les Brigittines, een historisch typisch restaurant waar chef Dirk Myny de pollepel zwaait. (datanews.knack.be)
En terwijl Pierre Wynants er de pollepel zwaaide, zou het zelfs sinds 1979 onafgebroken drie trotse sterren aan de art deco-gevel mogen hangen. (hln.be)
polijsten
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 2
Vandaag mijn vriendin haar auto gepolierd en er dan een sealant op gelegd (gelijkaardig aan wax) (autoforum.be)
Gepolierd beton is door de duurzaamheid relatief goedkoop. Er is bijvoorbeeld ook geen chape nodig. (zimmo.be)
Is het niet om je persoonlijke ervaring te verrijken, dan om je eigen denkbeelden mee vorm te geven en te polieren. (standaard.be)
de studierichting politieke en sociale wetenschappen
vgl. pol en soccer
Hij is lid van een studentenvereniging, heeft Pol en Soc gestudeerd, en zat bij de vorige verkiezingen nog bij N-VA Kinrooi. (hln.be)
Oud-student – nu journalist – Peter De Croubele ging gisteren naar het feestje voor 25 jaar “Pol en Soc” in Gent. (vrt.be)
Michel mag voor een duizendtal voornamelijk eerstejaarsstudenten pol en soc het academiejaar aan de UCL aftrappen. (demorgen.be)
154 studenten hebben er voor gekozen om pol en soc te gaan studeren, terwijl dat er vorig jaar 203 waren. (standaard.be)
combinatie van ciaokes en byekes om de afscheidsgroet te benadrukken. Dikwijls ook pejoratief gebruikt.
“Oké dan. Ciaokes, byekes!” (demorgen.be)
TOEDELOE Ciaokes, byekes, wij gaan naar Ibiza!(facebook)
Ga je haar aanspreken, moet je haar ouders aanspreken, of doe je alsof je niks gezien hebt? Of is het van: ciaokes byekes, die moet niet meer terug komen?! (maisonslash.be)
Tips: is 2e geworden bij auditie voor like me, ze zegt ciaokes miawkes, in like me zegt ze ciaokes byekes. (beyondgaming.be)
Ook willen we boke graag toelaten in 888-titels. En omdat er geen geschikte vervangvorm voor
te vinden is, zijn ciaokes, byekes en miauwkes ook toegelaten (vrt stijlboek T888)
De Noordzee is een gevaarlijke plas, met sterke stromingen en onderstromingen. Als je daardoor gegrepen wordt, is het ciaokes byekes (demorgen.be)
Matthias Schoenaerts neemt geen afscheid met ‘Ciaokes, byekes’. Matthias Schoenaerts neemt afscheid met ’Veel groetjes, tot in den draai en … (knack.be)
De stemming was duidelijk: elf stemmen voor Bert. Die was erg boos. “Bertje bondgenoot is weg. Ciaokes byekes”, brieste hij. (gva.be)
“Ciaokes, byekes!”: Van Gerwen pakt snel in na historisch 6-0-verlies tegen Dobey (hln.be)
1. afvinken
2. aan- of afwezig registreren, prikken met de prikklok
opm.: pointeren is blijkbaar ook nog een sportterm, o.a. in de petanque
vnw:
• afvinken
• prikken, via een prikklok je aanwezigheid registreren, afstempelen
Team Taaladvies: “De woorden pointeren* en punten* zijn geen standaardtaal in de betekenis ‘gebruikmaken van een prikklok’. Standaardtaal in het hele taalgebied zijn prikken en klokken.”
1.
(…) maar we dienen ons in te schrijven… Wim zit drukdoende met zijn altijd bekommerde dame, zenuwachtig iedereen zijn bollekespijlroadbook te bezorgen, af te pointeren en de kassa te doen kloppen.(seniorennet.be)
Bij een bemande controle dient de controlekaart overhandigd te worden aan de controleur. Het is niet toegestaan vroeger te pointeren aan een tijdscontrole (vas.be)
2.
Vragen aan een collega om te pointeren voor u? Dat is verleden tijd met onze mobiele prikklok. (geodynamics.be)
Iedere werknemer die na het pointeren of na het appel op het werk komt, moet het uur van aankomst laten
vaststellen door de daartoe aangewezen verantwoordelijke persoon. (handbal.be)
Men was echter bezig om het pointeren af te schaffen (zeker met het werken van thuis en flexwerk…) (beyondgaming.be)
Werknemers die zich niet melden worden voor het resterende aantal uren als ongewettigd afwezig gepointeerd. (werk.belgie.be)
Naar het gelijknamige radio- en tv-programma van wijlen Edwin Ysebaert waarbij luisteraars voor heel Vlaanderen hun hart konden uitstorten. Refereert nu in de Vlaamse taal naar toestanden waarbij het emotionele de bovenhand haalt.
Het eenzame hartenbureau van Jean-Claude Juncker (tijd.be)
Ik heb mezelf vandaag gepromoveerd tot zaakvoerder van het eenzame hartenbureau, nog een leuk logo en badge en daarmee spreken ze me misschien niet meer aan over Valentijn, want een goede kapitein kan zijn schip toch niet verlaten. (match4me.be)
“Hij maakte misbruik van het eenzame hartenbureau van mijn cliënte”, zegt de advocaat van de Waalse vrouw. (nieuwsblad.be)
Het leek hier soms wel het Eenzame Hartenbureau. Maar er werd hier ook veel gelachen, hoor. (kw.be)
Het eenzame hartenbureau is bereikbaar via het Chirolink secretariaat (via de knop onderaan deze pagina). (chirolink.be)
Met ‘Renners in aantocht’ mikken ze op een breed publiek. ”Dit toneelstuk zou ook ‘het eenzame hartenbureau’ kunnen heten.” zegt Goossens (gva.be)
Jullie vormden het eenzame hartenbureau van de hiphop? (gva.be)
Op zoek naar een goede film om het nieuwe jaar mee te beginnen? Stap gerust binnen in dit eenzaam hartenbureau voor gevorderden. (filmfreak.be)
SN-NL: schoonmaker
mannelijk van poetsvrouw
In een nieuwe wervingscampagne vermeldt het bedrijf expliciet het loon dat een beginnende poetsman of -vrouw mag verwachten. (vrt.be)
Poetsman is niet welkom bij klanten poetsdienst (standaard.be)
Otto Herrarte, poetsman in een hotel, stelt dat niet hij maar zijn alter ego de moorden pleegde. (demorgen.be)
vnw:
•afranselen, een pak slaag geven
•foppen, bedriegen, afzetten
•vleien
Woordenboek van Populair Taalgebruik (Marc De Coster 2020-2024): (Vlaanderen, inf.) (iemand) afranselen, een pak slaag geven.
opm: voetbalterm poeieren (hard loeien) is SN
Noliko-dames poeieren Vocelli onder de mat. (hbvl.be)
Lastige rit, maar niet lastig genoeg om de “sprinters” eraf te poeieren denk ik. (wielerflits.be)
(fig.) zijn kruit verschieten (o.a. in de sport, in het wielrennen ihb)
vgl. poeier
“Hij had al te veel poeier verschoten voor het er echt om ging.” De ontgoocheling spatte er inderdaad van af bij Caleb Ewan. (hbvl.be)
“Het ging vandaag eigenlijk nog zo slecht niet maar ik verschoot in de finale te veel poeier om goed te zijn.” (nieuwsblad.be)
Johannes. Wannyn bracht de thuisploeg nochtans snel 2-0 voor, maar het poeier bleek verschoten (kerngentdepinte.be)
opnieuw herleven, opbloeien
zie heropbloei
Kasterlee plant na grootschalige bevraging strategie om foor te laten heropbloeien. (gva.be)
“Verder hoop ik beleid te kunnen maken voor de komende 12 jaar, zoals bijvoorbeeld stadsvernieuwing, dat we ons handelscentrum kunnen laten heropbloeien want er staan veel winkelpanden leeg”, aldus nog Eva Demesmaeker. (vrt.be)
Door zijn terugkeer is het dorp heropgebloeid en kwam het sociale leven weer op gang. (demorgen.be)
Het land bloeide herop onder Filip de Goede, Karel de Stoute, Maria van Burgondië, Filip de Schone en Keizer Karel. (dekaeck.be)
het opnieuw tot bloei komen na een periode van neergang
anw: (vooral) in België: het opnieuw opbloeien; wederopbloei
vgl. heropbloeien
Slabakkende investeringen remmen heropbloei bouwsector (atradius.be)
Zij probeert een eigen zaak op te starten en heeft besloten niet te wachten op heropbloei van de arbeidsmarkt. (vrt.be)
In sommige sectoren is de heropbloei nu al zo goed dat er opnieuw tekorten zijn aan geschoold personeel. (demorgen.be)
niet van de slimsten zijn
vnw: het buskruit niet uitgevonden hebben, niet slim zijn
vgl. het poer niet uitgevonden
dat hij ’t poeier niet heeft uitgevonden en dat hij zijn ontdekking te danken heeft aan ’n louter toeval (De Halle (1925-1940) | 27 maart 1938)
“Hij/zij heeft het buskruit/wiel/poeier niet uitgevonden” Zo ja, welke woord(en) gebruik je daarvoor? (twitter)
terrein waarop een werf ingericht is
zie ook andere samenstellingen met werf
De Stad Hasselt wil haar inwoners beter op de hoogte brengen van de wegenwerken in de stad en zal daarvoor voortaan ook op het werfterrein zelf communiceren. (hln.be)
Bij opgravingen op een werfterrein in Sint-Niklaas hebben archeologen een goed bewaard boerenerf uit de volle middeleeuwen gevonden. (vrt.be)
Om de veiligheid op het werfterrein te garanderen, kondigt de federale politie extra snelheidscontroles aan. (demorgen.be)
‘We vinden het jammer dat de aannemer nooit is ingegaan op het aanbod van de gemeente voor een werfterrein in de KMO-zone van Erpe.’ (standaard.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
