Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #5541

    Brusselse Vlaming
    (begrip)

    Een Vlaming (iemand in Vlaanderen geboren of een Vlaamssprekende) die in Brussel woont.

    De nuance tussen een Nederlandstalige Brusselaar, een Vlaamse Brusselaar en een Brusselse Vlaming ligt politiek dikwijls gevoelig: Een Nederlandstalige Brusselaar is in de eerste plaats een Brusselaar, wonend in het Brussels gewest, die Nederlands spreekt. Op die manier kan men ook van een Vlaamstalige Brusselaar spreken.
    De Vlaamse Brusselaar en Brusselse Vlaming leggen het accent op de taal en culturele achtergrond, eerder dan op de woonplaats (Brussel) van de persoon.

    De fiere Brusselse Vlaming wil de sterke banden tussen Brussel en Vlaanderen in stand houden. (bruzz.be)

    Door de splitsing van BHV kan immers geen Brusselse Vlaming meer in de Kamer verkozen geraken.(hln.be)

    Het Archief en Museum voor het Vlaams leven te Brussel wil het verdwijnend collectief geheugen van de Brusselse Vlaming in de grootstedelijke samenleving (her-)ontdekken als onuitputtelijke bron van genoegen en educatie. (brusselsmuseums.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Aug 2021 10:32)

    👍
    60

    #5542

    Vlaamse Brusselaar
    (begrip)

    Vlaming (of Vlaamssprekende persoon) die in Brussel woont

    De nuance tussen een Nederlandstalige Brusselaar, een Vlaamse Brusselaar en een Brusselse Vlaming ligt politiek dikwijls gevoelig: Een Nederlandstalige Brusselaar is in de eerste plaats een Brusselaar, wonend in het Brussels gewest, die Nederlands spreekt. Op die manier kan men ook van een Vlaamstalige Brusselaar spreken.
    De Vlaamse Brusselaar en Brusselse Vlaming leggen het accent op de taal en culturele achtergrond, eerder dan op de woonplaats (Brussel) van de persoon.

    Volgens de Brusselse burgemeester Philippe Close (PS) mogen Nederlandstaligen die in Brussel wonen zich geen Vlaamse Brusselaars noemen. Want dan zijn ze ‘ambassadeurs van Vlaanderen’ (tijd.be)

    De Brusselaar is niet zomaar exclusief te vatten als Brusselse Vlaming of Vlaamse Brusselaar, Franstalige, Belg, EU-onderdaan, immigrant of allochtoon.(svengatz.be)

    Ik ben een Vlaamse Brusselaar en start mijn zaak in Brussel (werk.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 Jul 2021 20:39)

    👍
    52

    #5543

    Nederlandstalige Brusselaar
    (begrip)

    inwoner van Brussel die Nederlands spreekt
    De nuance tussen een Nederlandstalige Brusselaar, een Vlaamse Brusselaar en een Brusselse Vlaming ligt politiek dikwijls gevoelig: Een Nederlandstalige Brusselaar is in de eerste plaats een Brusselaar, wonend in het Brussels gewest, die Nederlands spreekt. Op die manier kan men ook van een Vlaamstalige Brusselaar spreken.
    De Vlaamse Brusselaar en Brusselse Vlaming leggen het accent op de taal en culturele achtergrond, eerder dan op de woonplaats (Brussel) van de persoon.

    Begrijpt u dat Nederlandstalige Brusselaars zich soms wat tussen hamer en aanbeeld voelen zitten? (demorgen.be)

    Nederlandstalige Brusselaar: ‘Ik wil geen Vlaming genoemd worden’(bruzz.be)

    BRUSSEL – ‘Mevrouw, ik zèn gène Vlaming. Ik ben in Brussel geboren, dus ik ben een Nederlandstalige Brusselaar. Geen Vlaming, zeker niet.’ (volkskrant.nl)

    Sinds de zesde staatshervorming is het moeilijk om als Nederlandstalige Brusselaar verkozen te geraken in het federale parlement. (Proximus.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (02 Jul 2021 06:58)

    👍
    46

    #5544

    toegeving
    (znw. de ~ (v.), ~en)

    toegifte, concessie

    geldt als SN, maar:
    In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd ‘toegeving’ herkend door:
    91 % van de Nederlanders;
    100 % van de Vlamingen. (nl.wiktionary.org/wiki/toegeving)

    de zoekresultaten bevestigen ook een duidelijke voorkeur voor het woord in Vlaanderen, zowel relatief als absoluut:
    “toegeving” .BE (85); .NL (82)
    → merk bovendien op dat een aanzienlijk deel van de .NL-resultaten woordenboeken en encyclopedieën zijn

    President Macron wil eliteschool, waar hij zelf school liep, sluiten als toegeving aan gele hesjes (vrt.be)

    Kleine toegeving zal geen rust brengen in Hongkong (demorgen.be)

    Toegeving aan Tea Party (standaard.be)

    Kompany doet eerste toegeving aan Vercauteren (voetbalnieuws.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (23 Jul 2021 13:28)

    👍
    42

    #5545

    Broeder Jacob
    (naam)

    NL: Vader Jacob

    wereldwijd gekend kinderliedje, afkomstig uit Frankrijk, waar het bekendstaat als ‘Frère Jacques’

    niet enkel de naam, maar ook de liedjestekst zelf verschilt aanzienlijk tussen VL en NL:

    VL:
    Broeder Jacob, broeder Jacob
    Slaapt gij nog, slaapt gij nog?
    Hoort de klokken luiden, hoort de klokken luiden
    Bim bam bom, bim bam bom

    NL:
    Vader Jacob, vader Jacob
    Slaap jij nog, slaap jij nog?
    Alle klokken luiden, alle klokken luiden
    Bim bam bom, bim bam bom

    -

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (07 Aug 2021 21:09)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Jan 2023

    👍
    71

    #5546

    uitgeput zijn
    (uitdr.)

    uitverkocht zijn

    vnw: uitgeput: uitverkocht

    vrttaal.net:
    Uitgeput betekent: doodmoe; volledig op (voorraad).
    Niet gebruiken voor: uitverkocht, niet meer verkrijgbaar

    DB & Co : het boek is uitgeput gallicisme (le livre est épuisé) voor het boek is uitverkocht

    Dit artikel is uitgeput en niet meer leverbaar! (hageland-educatief.be)

    We behouden ons het recht indien een bepaald item is uitgeput dit te vervangen door een gelijkwaardig. (todoandalucia.be)

    Ik probeerde die tevergeefs te bestellen (online), helaas het artikel was “uitgeput”,. nochtans loopt de folder nog steeds. (test-achats.be)

    Het boek is uitgeput bij Pelckmans. Exemplaren kunnen echter nog wel worden aangekocht rechtstreeks bij de auteur. (vub.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 Jun 2025 15:00)

    👍
    57

    #5547

    België, de NV ~

    zie NV België, de ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (14 Jun 2021 09:32)

    👍
    72

    #5548

    NV België, de ~
    (uitdr.)

    cynische of ironische formalisering van het begrip België, meestal in een economische context

    In Turkije met Pieter De Crem, handelsvertegenwoordiger voor de NV België. (standaard.be)

    Toegepast op de NV België betekent dat haar raad van bestuur (de regering) handelt in het belang van alle aandeelhouders (alle Belgen, werknemers en werkgevers, loontrekkers en vermogenden, jong en oud). (vrt.be)

    Niemand slaagt er nog in de rekening van de nv België te doen kloppen. (tijd.be)

    Hoog tijd dat iedereen zijn lidgeld betaalt aan de nv België (abvv.be)

    Ook voor de NV België is het stilaan Code Rood: ‘Waakzaamheid is erg nodig’ (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Jul 2022 07:16)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Aug 2022

    👍
    65

    #5549

    imbuvable
    (bnw. pred.)

    niet acceptabel

    < Frans imbuvable (letterlijke vertaling ondrinkbaar)

    “Wat dat concreet betekent, is onduidelijk, behalve dat de belastingen dus wel degelijk zouden stijgen, wat voor veel liberalen nog altijd “imbuvable” zal zijn.” (HLN 3 dec. 2019)

    “… de passages over het verminderen van steun, onder meer aan nieuwkomers, en de subsidiestop voor sociale woningbouw zijn imbuvable.” (De Standaard-19 aug. 2019)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (19 Jun 2021 18:43)

    👍
    55

    #5550

    doorsnuisteren
    (ww. doorsnuisterde, doorsnuisterd)

    doorsnuffelen, bekijken, doornemen

    zie hoofdlemma bij snuisteren

    klemtoon altijd op snuisteren, zie ook bv. doorprikken

    De hond doorsnuisterde de stalling. De soldaten hebben geheel het huis doorsnuisterd. Hij heeft al de Woordenboeken doorsnuisterd. (De Bo, Westvlaamsch Idioticon, 1873, via WNT)

    ’k He de gazet van vandaag ne keer doorsnuisterd, ma der stond nie echt iet interessant in.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (08 Aug 2021 15:36)

    👍
    67

    #5551

    postzegelbosje

    klein bos, soms bestaande uit 1 boomsoort, soms gevarieerd, en verrassend waardevol voor de biodiversiteit en koolstofopslag

    zie ook: postzegel, zo groot als een ~

    Kleine bosfragmenten (“postzegelbosjes”) zijn belangrijker dan gedacht, zo blijkt uit een nieuwe studie in 16 Europese regio’s. (vrt nws)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door helle en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 Jun 2021 13:26)

    👍
    57

    #5552

    gezwans
    (zn. o.)

    zwans; het zwanzen; gezever

    Ze trekken naar de kiezer met de slogan: “Geen gezwans, meer ambiance!” (hln.be)

    Omdat fotokes meestal meer zeggen dan al mijn gezwans om dat tekstkotteke vol te kletsen hieronder enkele foto’s van de nieuwe thuisbasis (karly.be)

    Geen gezwans, we maken een herfstkrans! (glabbeek.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (15 Jul 2021 10:32)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Aug 2022

    👍
    69

    #5553

    zwansen

    zie zwanzen

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Joost Klein (11 May 2025 17:06)

    👍
    47

    #5554

    Brusselse zwans
    (begrip)

    de typisch Brusselse humor

    variant: Brussels gezwans

    zie ook zwans

    Typisch Brusselse zwans: 150.000 euro subsidies, maar Brussel weigert Bruegel-beelden te plaatsen (vrt.be)

    Gidsen in Brussel, meer dan alleen Brusselse zwans | BRUZZ

    Hoog gehalte Brusselse zwans op nationale feestdag – HLN.be

    Vanuit haar thuisbasis Zinnema bezingt het koor het alledaagse leven, soms met een vleugje nostalgie, veelal met een grote mond, maar steeds met een gulle, warme lach en een eerlijke dosis Brusselse zwans en ambiance. (zinnema.be)

    ‘Hier zijn evengoed volkse cafés waar Brusselse zwans wordt verkocht’, zegt De Ketelaere. (standaard.be)

    Zij zijn virtuozen in de zelfspot en als dusdanig zijn hun grappen verwant met de Joodse witz en de Brusselse zwans. (Mijn Duitsland – Geert van Istendael)

    De Marollen is een atypische volkswijk in Brussel. De wijk wordt beschouwd als het mekka van de Brusselse ‘zwans’, een vorm van humor vol spot en zelfspot. (europeremembers.com)

    Hij belooft echt Brussels gezwans, zoals dat enkel vele jaren terug op de radio kwam. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 12:21)

    👍
    60

    #5555

    openen, een onderzoek ~

    zie onderzoek, een ~ openen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 20:04)

    👍
    53

    #5556

    onderzoek, een ~ openen
    (uitdr.)

    een onderzoek starten

    vnw: een onderzoek instellen

    DS2015 standaardtaal

    Het parket heeft een onderzoek geopend naar seksuele intimidatie en exhibitionisme, maar Bruel ontkent alles. (demorgen.be)

    Franse gerecht opent een onderzoek naar frauduleuze geldwerving voor de Notre-Dame. (vrt.be)

    De Britse overheid gaat een onderzoek openen naar de rol van leidinggevenden bij de teloorgang van de 178 jaar oude reisorganisatie (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Jul 2024 06:27)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Aug 2024

    👍
    44

    #5557

    geplogendheid

    zie vormvariant geplogenheid

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (12 Jul 2021 20:03)

    👍
    58

    #5558

    proper zetten, iets ~
    (uitdr.)

    iets proper maken, iets van vuil ontdoen, iets opknappen, iets opruimen, iets fatsoeneren

    Muren living, gang en toilet proper zetten en schilderen – Twizzi

    Als ervaren tuinman onderhoud ik met plezier uw tuin, hagen scheren, gras maaien, de tuin proper zetten, snoeien, wieden enzovoort (listminut.be)

    Ik heb deze camino voor een zeer laag prijsje kunnen kopen en zou hem willen proper zetten. Zou ik deze camino best herspuiten of gewoon… (hondacaminotuning.be)

    Eerst de administratieve berg wat inkorten, daarna de bakkerij eens proper zetten, want stof, dat kruipt overal.(bakkerijburez.be)

    ‘We moeten de kamer boven proper zetten,’ zei ze kortaf. (Mijn tweede huid – Erwin Mortier)

    “De buren die wilden dat deze verwilderde groene strook werd ‘proper gezet’ omdat er sluikstort van steenpuin en gazonmaaisel gebeurde" (gva.be)

    Ilse De Wolf Bel ne keer naar diene gast…ik ga zijn baard proper zetten (facebook)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (27 Jun 2021 01:04)

    👍
    43

    #5559

    missen
    (ww. miste; gemist)

    ontbreken

    vnw: er mist een stukje: er ontbreekt een stukje

    taalmail vrt keurt het af in VL:
    ? Op het palmares van Ben Platt mist een Oscar. Drie andere prijzen heeft hij al wel in zijn trofeekast mogenzetten.
    ? Op het palmares van Ben Platt ontbreekt een Oscar. Drie andere prijzen heeft hij al wel in zijn trofeekast mogen zetten.
    ? De Oscar ontbreekt op het palmares van Ben Platt. Ben Platt mist een Oscar op zijn palmares.

    taaladvies.net keurt het goed in NL:
    De constructie er mist (iets) is standaardtaal in Nederland. Deze combinatie wordt vooral gebruikt in gesproken taal en informele geschreven taal. Ontbreken is standaardtaal in het hele taalgebied.

    Afkeuring in VL is onterecht. Conclusie: VL + NL = SN

    Er mist een hele belangrijke dag in het rijtje: de dag van kinderen van gescheiden ouders. (standaard.be)

    Scoutsleider Pieter zet vol enthousiasme het nummer ‘Lightning Bolt’ in, maar producer David Poltrock is niet tevreden. Er mist iets, vindt hij. (hln.be)

    Opeens zie je het, er mist een spaak of hij is kapot.(fietsen123.be)

    Je oude is geraffeld, er missen knopen en er zit een gat onder de oksel. (demorgen.be)

    Een sequel die ook door de acteurs van vroeger volop gesteund wordt, al mist er één belangrijk persoon. (nieuwsblad.be)

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Dec 2023 08:10)

    👍
    52

    #5560

    eind, een ~ aan iets stellen

    zie stellen, (een) eind ~ aan iets

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Jul 2021 19:32)

    👍
    67

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.