Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #5141

    galerie, voor de ~

    zie voor de galerie

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (15 Jul 2021 10:08)

    👍
    22

    #5142

    voor de galerie
    (uitdr.)

    SN-NL: voor de galerij
    voor de show, om iets te doen uitschijnen

    zie ook galerie

    “Om het met uw voorzitter te zeggen: ‘Show me the money.’ Toon met cijfers dat u het goed meent met cultuur. De rest is voor de galerie.” (tijd.be)

    ’t Is voor de galerie dat ze werken die mannen; anders ware ’t kartel naar de maan. (tenmandere.be)

    maar voor de galerie van hun leden voerden ze een vertoning op van (gematigd) verzet. (pallieterke.advn.be)

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (12 Jun 2021 18:55)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Mar 2023

    👍
    23

    #5143

    uitverkoop
    (zn. m.; ~verkopen)

    Algemeen Nederlands Woordenboek:
    (vooral) in België: het tegen korting verkopen van goederen bij opheffing van de winkel; faillissementsverkoop; opheffingsuitverkoop; opheffingsverkoop; leegverkoop

    (vooral) in Nederland: Wordt in België ook in deze betekenis gebruikt, maar aanzienlijk minder vaak dan (…) ‘opheffingsuitverkoop’: het tegen korting verkopen van goederen, bijvoorbeeld omdat deze weg moeten zoals aan het einde van een seizoen of na de feestdagen; opruiming; koopjes; solden; ook: periode waarin de uitverkoop plaatsvindt

    De artikelen. VI.22 en volgende WER, leggen de verplichtingen vast voor de ondernemingen en sommen op limitatieve wijze de omstandigheden op waarbij een uitverkoop kan plaatsvinden:
    gerechtelijke beslissing;
    overlijden van de verkoper;
    overname van een zaak;
    stopzetting van de activiteiten;
    sluiting of verhuizing van een verkooppunt;
    restauratiewerkzaamheden van meer dan 20 werkdagen;
    ernstige schade aan de voorraad veroorzaakt door een ramp;
    belangrijke belemmering van de activiteit (bijvoorbeeld werken in de straat);
    pensioengerechtigheid van de verkoper.
    (economie.fgov.be)

    ook dikwijls: totale uitverkoop

    Vervroegde heropening na uitverkoop wegens verbouwing? Wat is het verschil tussen uitverkoop en solden? (unizo.be)

    Voorlopig geen uitverkoop bij Brantano en co. (tijd.be)

    TOTALE UITVERKOOP WEGENS INGRIJPENDE VERBOUWINGEN! (tensen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (03 Jul 2021 11:47)

    👍
    17

    #5144

    cementeren, dicht ~
    (idioom)

    in de bouw: iets met cement dicht metselen
    overdrachtelijk: met regels onmogelijk maken
    NL: dichttimmeren met

    Ik zal de metser vragen om de boel eens dicht te cementeren, misschien komen we dan van die lekkage af.

    De spanningen op de stranden konden volgens de critici ontstaan door het beleid dicht te cementeren met regels.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door koarebleumke (21 Jul 2021 16:56)

    👍
    23

    #5145

    incidentrijk
    (bijwoord (bijv. nw.))

    vol incidenten, bewogen, woelig

    Stranden en uitgaansgebieden zijn de laatste tijd incidentrijk geworden.

    Na een incidentrijke ochtend kwam het verkeer weer langzaam op gang.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door koarebleumke (21 Jul 2021 20:06)

    👍
    15

    #5146

    chef d'équipe
    (zn. m.; chefs d'équipe)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België, soms: iemand die voor zijn beroep een groep mensen aanstuurt; teamleider

    opm: de betekenis van ploegleider in de sport is wel gebruikelijk in NL, in VL wordt het vooral in de paardensport gebruikt

    De tweede week was er een chef d’equipe in het restaurant en toen was de organisatie veel beter. (m.zoover.be)

    Binnen de afdeling worden er nog 4 ploegen gemaakt (équipes), met elk een vlaggendrager en een chef d’équipe. (bloggen.be)

    Salarissen voor een chef d équipe bij Erachem Comilog | Glassdoor

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Aug 2021 13:52)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Oct 2024

    👍
    34

    #5147

    uitleendienst
    (zn; m.; ~en)

    dienst waar men materiaal kan ontlenen

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    babytheek: uitleendienst voor babyspullen (vlaamswoordenboek.be)

    Soms hebben ze een uitleendienst met specifiek materiaal dat handig kan zijn voor kinderen, jongeren en jeugdverenigingen: licht- en geluidsinstallaties, spelmateriaal, fuifboxen, tenten… (debattle.be)

    Ook vragen we dat verenigingen die gebruikmaken van de uitleendienst, het logo onder bepaalde voorwaarden gebruiken op hun promotiemateriaal. (jeugdwerkmol.be)

    Ook in de bibliotheek in Melle is nu een uitleendienst voor gezelschapsspellen. (demorgen.be)

    De afgelopen weken kregen de jeugbewegingen die bij de Vlaamse Uitleendienst tenten hebben aangevraagd al dan niet het goede nieuws. (vrt.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (22 Jun 2021 07:56)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Mar 2023

    👍
    23

    #5148

    p.o.
    (Onderwijsterm)

    afkorting van plastische opvoeding

    zie ook plastische opvoeding, leraar ~

    De meeste leerlingen vergissen zich in de les P.O. Ze nemen het op als speeluur terwijl er toch heel wat meer aan bod komt dan enkel amusante tekeningetjes maken.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (04 Jul 2021 09:14)

    👍
    21

    #5149

    plastische opvoeding
    (Onderwijsterm)

    tekenvak in het secundair

    afkorting: p.o.

    zie ook plastische opvoeding, leraar ~

    “Plastische opvoeding is in het Vlaamse secundair onderwijs een schoolvak. Het vak wordt meestal afgekort met P.O…." (wikipedia)

    Ik heb een opleiding Plastische Kunsten genoten en heb heel kort Plastische Opvoeding gegeven aan 13-jarigen.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (07 Jul 2021 04:49)

    👍
    24

    #5150

    overmorgennamiddag
    (de ~ (m.), ~en)

    zie namiddag

    .

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (30 Jul 2021 00:52)

    👍
    19

    #5151

    treuzelsteun
    (neologisme)

    term gebruikt voor het traag op gang komen van hulp aan Libanon door politiek getreuzel

    zie ook: iedereen bevoegd, niemand verantwoordelijk

    De noodhulp aan Libanon werd meteen toegezegd door de premier waarna er zich nog vijf regeringen mee bezig moesten gaan houden. De hulp is treuzelsteun geworden. (Radiocommentaar VRT)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door koarebleumke (24 Jul 2021 03:09)

    👍
    14

    #5152

    bubbel van vijf
    (begrip)

    (neologisme, Wetstratees) regeringscoalitie bestaande uit NVA, PS, CD&V, CDH en SPA

    → verwijzing naar de tijdens de coronacrisis opgelegde ‘bubbel’ van vijf personen
    zie ook contactbudget

    De partijvoorzitters van de zogeheten ‘bubbel van vijf’ hebben vandaag vergaderd. Preformateurs Bart De Wever (N-VA) en Paul Magnette (PS) hebben met CD&V, CDH en SP.A alvast drie partijen aan boord. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Jul 2021 23:19)

    👍
    25

    #5153

    massa’s
    (bw.)

    vree, zeer, heel erg, …

    ook in Oost-Vlaanderen (?)

    vermoedelijk geabstraheerd uit “massa’s (veel)”, nu ook als versterkend bijwoord toegepast op eender welk ander adjectief: massa’s snel, massa’s goed, massa’s zot, …

    hey dag mensjes, alles goed er mee ? et is een hele leuke, coole site wih en de pups zien massz koddig!! alle kgon je mo loaten eh bye bye xxx (acantus.be)

    Mijn date zei dat ze massa’s goed was in UNO. (twitter.com)

    Checkt dat middenveld massa’s zot wezen. Wajoooo. (forum.filologica.fkgent.be)

    > andere betekenis van massa’s

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (15 Jul 2021 20:16)

    👍
    27

    #5154

    spoedopname
    (zn. v.; ~n of ~s)

    1) de spoedafdeling; spoed
    2) een ziekhuisopname via de spoed

    1) U kan 24/7 terecht bij de Spoedopname van het AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV. (azsintjan.be)

    1) Wanneer u met uw kind op de spoedopname komt, brengt dit vaak heel wat stress mee bij zowel ouder als kind. (sezz.be)

    2) Indien je twijfelt of een spoedopname nodig is, raden we je aan om eerst contact op te nemen met je huisarts. (mariamiddelares.be)

    2) Bij een spoedopname in het ziekenhuis mogen familieleden of andere naasten wegens de coronamaatregelen niet bij de patiënt blijven. (azturnhout.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (19 Jun 2021 01:30)

    👍
    17

    #5155

    spoedafdeling
    (zn. v.; ~en)

    Zo spreekt men in Nederland van de spoedeisende hulp (vaak afgekort tot SEH), spoedpost of eerste hulp. In België gebruikt men de term spoed(gevallen)dienst (spoedgevallen; spoeddienst), spoedafdeling, spoedopname of veelal gewoon kortweg de spoed. (Wikipedia)

    De kernactiviteit van de spoedafdeling is eerste hulp bieden aan patiënten met een dringend medisch probleem of een levensbedreigende situatie. (mariamiddelares.be)

    Het aantal patiënten op de spoedafdeling van het Heilig Hartziekenhuis in Lier neemt jaarlijks toe (standaard.be)

    Nog altijd gaan mensen te snel naar de spoedafdeling van een ziekenhuis, zeker ’s avonds en in het weekend. (radio1.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Jul 2021 14:57)

    👍
    19

    #5156

    wegmuizen
    (ww.muisde weg; weggemuisd)

    er stiekem vandoor gaan, er vanonder knijpen

    zie algemeen: muizen

    Maar wanneer ze vernemen dat die al met buit en al uit Reninge weggemuisd is, vertrekt al het toegelopen volk naar huis. (dekroniekenvandewesthoek.be)

    Boonen durft niet te sprinten en Gilbert&Alaphilipe kunnen niet wegmuizen op de poggio omdat er minstens 10 andere ploegen vol voor de massasprint gaan. (wielerflits.be)

    Desnoods hou je hem binnen even aan de leiband dat hij niet van onder je toeziend oog kan wegmuizen ;) (bernerforum.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Redaa (29 Jun 2025 16:09)

    👍
    14

    #5157

    muizen
    (ww. muisde; gemuisd)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België, informeel : er stilletjes vandoor gaan, ongemerkt weggaan
    Slechts aangetroffen in een aantal verbindingen: eruit muizen; eronderuit muizen; ertussenuit muizen; ervandoor muizen; ervanonder muizen; er vanuit muizen; onder iets uit muizen
    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen: wegmuizen

    zie voorbeelden: muizen, eruit ~, er vanonder ~; muizen, er tussenuit ~

    > andere betekenis van muizen

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (22 Jun 2021 23:25)

    👍
    20

    #5158

    tekening, er geen ~ bij maken

    zie moet ik er een tekeningetje bij maken

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 Jun 2021 09:52)

    👍
    21

    #5159

    spel, het ~ zit op de wagen

    zie wagen, het spel zit op de ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (14 Jul 2021 20:33)

    👍
    22

    #5160

    nen
    (grammatica)

    In gans Vlaanderen (en daarbuiten) worden de bezitsvormen van de persoonlijke voornaamwoorden verbogen naargelang het geslacht van het zelfstandig naamwoord: mannelijk, vrouwelijk of onzijdig. De vrouwelijke vorm is steeds de standaardvorm waarop de mannelijke en onzijdige vormen zich baseren. De meervoudsvorm volgt steeds de standaardvorm. Bijvoorbeeld:
    - mijne vent (‘ne(n)’ = mannelijke uitgang)
    - mijn vrou (‘n’ = vrouwelijke uitgang = standaardvorm)
    - mij kind (Ø = onzijdige uitgang: de eind-n, indien aanwezig in de standaardvorm, wordt verwijderd)
    - mijn ouders (‘n’ = meervoudsuitgang = vrouwelijke uitgang)

    In West- en Oost-Vlaanderen wordt de bezitsvorm van de tweede persoon enkelvoud (standaardvorm: ou/jou/u) bij mannelijke naamwoorden niet verbogen met het achtervoegsel ‘e(n)’, maar wel met ‘ne(n)’. Bijvoorbeeld:
    - oune lepel (O-Vl) – ou(w)e lepel (Antw – merk op dat de ‘w’ slechts een weergave is van de aaneenrijging van twee opeenvolgende klinkers, ze behoort noch tot het grondwoord noch tot de buigingsuitgang)
    - jounen otto (W-Vl) – ou(w)en otto (Vl-Br – idem)
    - …

    In West-Vlaanderen gaat dit, naarmate men verder naar het westen gaat, ook op voor o.m. de eerste persoon meervoud (standaardvorm: uus/ons):
    - uusne lepel (W-Vl) – onze lepel (O-Vl)
    - oensnen otto (W-Vl) – onzen otto (O-Vl)
    - …

    Of de tweede persoon meervoud (standaardvorm: ulder/julder). Bijvoorbeeld:
    - junderne lepel (W-Vl) – uldere lepel (O-Vl)
    - juldernen otto (W-Vl) – ulderen otto (W-Vl)
    - …

    Enz.

    -

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (03 Jul 2021 02:22)

    👍
    26

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.