Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #4881

    koppeloton
    (zn. o.; ~s)

    kopgroep

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    België blijft in koppeloton van productiefste landen, maar OESO maakt zich zorgen. (vrt.be)

    Pelt – In het koppeloton voor zonnepanelen – Internetgazet

    Manon De Roey meteen in koppeloton Australian Open (golf.be)

    Kortrijk blijft hiermee in het koppeloton van goedkope parkeersteden (parko.be)

    De VRT zit in het koppeloton van de openbare omroepen en hoort daarvoor meer waardering van de (Vlaamse) overheid te krijgen. (nnieuws.be)

    Deze gepassioneerde eigenaar bracht het domein naar het koppeloton van de appelatie (topwijnen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (22 Jul 2021 05:16)

    👍
    17

    #4882

    de
    (lidw.)

    wordt gebruikt bij een tijdsbepaling na een voorzetsel en voor een verbogen hoofdtelwoord

    zie enen, tweeën, …

    Ze zullen tegen den tienen aankomen.

    Het is kwart veur de vijven, niet kwart veur de zessen.

    > andere betekenis van de

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (05 Aug 2021 18:28)

    👍
    46

    #4883

    lendenruk
    (zn; de ~ (m.), ~ken)

    wilde beweging van de lendenen, bvb tijdens een spurt op de fiets

    Merckx sprong met enkele forse lendenrukken naar de kop van de groep.

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door Krommenaas (02 Aug 2021 18:15)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Sep 2023

    👍
    31

    #4884

    zoetje
    (zn. o.; ~s)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België, informeel: aardig, zoet meisje; aardige vrouw; koosnaam voor een meisje, vrouw; aanspreekvorm voor een meisje, vrouw; schatje; lieverd
    Soms ook in toepassing op een jongen.

    zie ook zoeteke

    Geen koleire tegen haar, zeker niet tegen mijn zoetje, daar steek ik mijn hand voor in ’t vuur. (De zwaardvis – Hugo Claus)

    Maar hij heeft de geruststelling gekregen van zijn zoetje “dat hij niet dom is” (blauwwit.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (12 Jul 2021 12:22)

    👍
    21

    #4885

    cargo
    (zn. m.; ~'s)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: vracht; in het bijzonder: vracht van een schip of vliegtuig

    Sojoez-raket met Russische cargo voor ISS gecrasht | De Morgen

    Luik blijft zo de belangrijkste luchthaven voor cargo van het land (vrt.be)

    ‘Toen we de cargo afsplitsten van het passagiersvervoer en een privéonderneming werden, hadden we geen treinbestuurders.’ standaard.be

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (27 Jul 2021 02:10)

    👍
    40

    #4886

    naam, tussenvoegsel in een ~

    zie grammatica: tussenvoegsel in een naam

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 18:07)

    👍
    33

    #4887

    tussenvoegsel in een naam

    zie grammatica: tussenvoegsel in een naam

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (12 Jul 2021 13:17)

    👍
    26

    #4888

    grammatica: tussenvoegsel in een naam

    “Hoe een Belgische achternaam geschreven wordt, hangt af van de manier waarop hij in het bevolkingsregister is vastgelegd. Als de achternaam vastgelegd is als Van der Meeren, is dat altijd de juiste schrijfwijze in België, of de voornaam er nu aan voorafgaat of niet: Patsy Van der Meeren, mevrouw Van der Meeren. Wie in Nederland over een Belg schrijft, volgt bij voorkeur het Belgische hoofdlettergebruik.

    In Nederlandse namen krijgen tussenvoegsels als van, de en der geen hoofdletter als er een ander deel van de naam (zoals de voornaam of voorletters) voor staat. Juist zijn dus: Isa de Jong, I.B. de Jong, Isa de Jong-van der Zijl, mevrouw De Jong, mevrouw De Jong-van der Zijl, burgemeester De Jong en burgemeester I.B. de Jong.

    Belgische namen krijgen in de praktijk vrijwel altijd twee hoofdletters: Margot De Ridder, Patsy Van der Meeren, Marie De Ruyter-Van Goethem. Er zijn ook vrij veel namen waarin de tussenvoegsels aan de rest van de achternaam vast worden geschreven. De naam heeft dan maar één hoofdletter: Willy Vandersteen, Nadine Vanhee, Marcel Vanthilt."
    (onzetaal.nl/taaladvies/hoofdletters-namen-belgie)

    Marc Van Ranst

    Vanranst Jenny Antwerpen | 1207.be

    Louis van Dievel: “Van Dievel is vertaler Italiaans en Engels van opleiding en is nagenoeg zijn volledige loopbaan bij de Vlaamse publiekszender VRT actief als journalist.” (Wikipedia)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (17 Jul 2021 05:14)

    👍
    35

    #4889

    water in de kelder hebben

    zie water, er staat ~ in zijne kelder

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 Jul 2021 04:52)

    👍
    21

    #4890

    maillot
    (zn. m.; ~s)

    turnpak voor vrouwen, balletkostuum voor vrouwen

    opm: in SN-NL is een maillot wat in vl een kousenbroek of collant is

    zie ook verzamellemma kledij

    Jenny Hackwell wearing Bloch Leeba Leotard
    Zwarte maillot zonder mouwen

    Hoe was je een maillot het best? – Turnkring Atlas

    Ik bleef echter trouw gaan, want mama had al een maillot van de balletschool gekocht. (lunatic.be)

    Voor het keurturnen is een maillot verplicht. (sportuna.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 Jan 2022 10:17)

    👍
    46

    #4891

    wat met
    (vaste woordverbinding)

    In Nederland zeggen we: ‘Hoe zit het met …?’
    In Vlaanderen zeggen we: ‘Wat met …?’
    (gidsvoorhetzuiden.nl)

    Wat met de buitenlandse kampen? (scoutsengidsenvlaanderen.be)

    Wat met de tijdelijke aanstelling van doorlopende duur (TADD)? (onderwijs.vlaanderen.be)

    Wat met de kinderen? (demorgen.be)

    Wat met de geboekte zomervakantie? (tijd.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (16 Jul 2021 19:20)

    👍
    25

    #4892

    duiveltjeskermis

    zie duvelkeskermis

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (21 Jul 2021 08:58)

    👍
    34

    #4893

    duvel
    (znw. de ~ (m.), ~s)

    SN/NL: duivel

    een van de (weinige) woorden waarbij de oorspronkelijke u-klank nooit gediftongeerd is, vgl. hus → huis, buten → buiten
    → een ander woord dat zijn oorspronkelijke klank heeft kunnen behouden is duzend/duust (duizend)
    → merk op dat zowel voor ‘duvel’ als ‘duzend’ de gediftongeerde vormen ‘duivel’ en ‘duizend’ eigenlijk exclusief voorkomen in de Hollandse dialecten (i.e. van de Nederlandse provincies genaamd ‘Holland’), althans oorspronkelijk
    → in West-Vlaanderen is de u-klank in zijn geheel nooit gediftongeerd, en worden alle woorden die elders een ui-klank hebben nog steeds met een scherpe u uitgesproken

    in sommige dialecten treedt zgn. ‘ontronding’ op, en wordt de scherpe u als een scherpe i uitgesproken, vandaar bv. familienamen als ‘Den Dievel’ (vgl. algemeen Vlaams vier voor NL ‘vuur’, dier voor ‘duur’)

    wordt ook gebruikt in verschillende andere woorden en uitdrukkingen:
    duvel, als nen ~ naar een ziel
    duvel, als ge van de ~ spreekt
    duvel, de ~ sjiet ummer op de grwatste houp
    duvel, van den ~ gesproken
    duvel-doet-al
    duvelen
    duvel, iemand de ~ aandoen
    duvel jagen
    duvelke/duveltje
    duvelkeskermis
    duvelmanneke
    duvels, van zijn ~ dromen
    duvels, van zijn ~ maken
    duvel, van den ~ bezeten

    > andere betekenis van duvel

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Jun 2022 11:59)

    👍
    27

    #4894

    genen truut

    zie truut, genen ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (16 Jul 2021 13:28)

    👍
    31

    #4895

    truut, genen ~
    (uitdr.)

    gene zever, dat is serieus

    zie ook truut

    Het loopt zo zuut , da’s genen truut. (muzikum.eu – mijne meulen)

    Mijn grootvader zei altijd: “genen truut, want daar kan ik niet mee om, he” (blogspot)

    geen truut verkopen, het is zo erg niet, ik heb het ook meegemaakt (mamaforum.lebelle.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 Jul 2021 16:01)

    👍
    21

    #4896

    Sinksendag, tweede ~

    zie tweede sinksendag

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Jun 2021 13:25)

    👍
    22

    #4897

    aais

    altijd, altoos

    Mee hem es ’t aais gelijk! (Met hem is het altijd hetzelfde liedje!)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door flipvw (21 Jun 2021 07:14)

    👍
    32

    #4898

    lijber
    (bn.)

    Fris, licht, luchtig

    < Lijbere, bn. Labber, frisch, koel (van wind, van lucht, van kleederen). De eind-e valt dikwijls weg.
    Nem blauwe kiel, dat es lijber as ’t worm (warm)
    es. — Het woord is hetzelfde als frans libre. (bron: I. Teirlinck)

    Wat een lijber vestje!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door flipvw en laatst gewijzigd door de Bon (15 Jul 2021 05:16)

    👍
    29

    #4899

    Vadertjesdag
    (begrip)

    SN/NL: Vaderdag

    zie ook Vaderkesdag; Moedertjesdag

    -

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (22 Jul 2021 12:56)

    👍
    22

    #4900

    wattefok
    (uitroep)

    jongerentaal: vervlaamste versie van ‘what the fuck’

    Wanneer de dreumesen op de speelplaats een uitroep als ‘Asjemenou!’ of ‘Jeetjemina!’ verkiezen boven het degelijk Vlaamse alternatief ‘Wattefok!’, dan zouden bij de betrokken onderwijsinstelling, CLB en zorgleerkrachten meteen alle alarmbellen moeten afgaan. (demorgen.be)

    Wattefok djiezes echt waar allez komaan.(bookspot.be)

    Wattefok!” riep Zwangere Guy na minutenlang gesukkel uit. (damusic.be)

    En dan zult ge, met de nodige decibels uiteraard, horen: ’Wattefok, zijt gij helemaal naar hier gekomen om mij te zien ofwa? (carolcooksclean.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (21 Jul 2021 23:37)

    👍
    16

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.