Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #381

    rijkswachterssnor
    (zn. v.; ~ren)

    stevige snor die destijds stereotiep was voor een rijkswachter

    ook: rijkswachtersnor (zie voorbeelden)

    Van den Begin loopt rond in een veel te strak kort broekje, terwijl we bij Van Rampelberg onder de indruk zijn van zijn knoert van een rijkswachterssnor. (hln.be)

    Zullen er, na de onthulling over de Reus van de Bende van Nijvel, ook niet heel veel vierkante brillen en rijkswachterssnorren opduiken? (nieuwsblad.be)

    Het wemelt in Studio Tarara van de epauletten, rijkswachtersnorren en veel te brede kleding. Hoe liep jij erbij in 1993? (gva.be)

    Dus wat doen we hieraan ? nog maar eens gaan praten of sturen we de strenge mannen met rijkswachtersnor en wapenstok eropaf ? (forum.politics.be)

    Voor het personage was er een grote rijkswachtersnor voorzien. Dat was mijn eigen echte snor. (gva.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (10 Feb 2025 08:51)

    👍
    3

    #382

    rijgkoord
    (zn. v.; ~en)

    veter, nestel, rijgsnoer

    vnw

    gwnt: Zuidn.

    vgl. ringkoord

    Nagelnieuw, apart te koop rieker enkellaarsjes, met rijgkoord en rits (2dehands.be)

    Effen blouse met rijgkoord in kleur is perfect te combineren met de laatste trends. (msmode.be)

    Deze rugzak sluit je met een rijgkoord (africanfabs.be)

    Belangrijke informatie
    Type – Schoen
    Uitvoering – Enkelhoog
    Kleur – Zwart
    Type sluiting – Rijgkoorden
    Met veiligheidsneus – ja
    (cebeo.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (10 Feb 2025 08:33)

    👍
    3

    #383

    riem, van de ~ krijgen
    (uitdr.)

    slaag krijgen, soms ook letterlijk met een (broeks)riem geslagen worden

    vnw: van de riem krijgen: ervan langs krijgen, slaag krijgen

    gwnt: (Zuidn.) van de riem krijgen: slaag krijgen

    Limburgs provincieraadslid Ahmet Koç (sp.a) onder vuur: “Soldaten die van de riem krijgen, is dat abnormaal?” (newsmonkey.be)

    In den duik ging ik naar de kelder en sneed daar een dikke schel buikspek af. Ik heb nog van de riem gekregen: zo kwaad was mijn vader daarover. (humo.be)

    Het enige dat hij toegaf waren de slagen met de broeksriem, maar daar zag hij het kwaad niet van in, want hij had vroeger ook van de riem gekregen. (gva.be)

    Mijn ma daarentegen als die thuis kwam met een gescheurde broek, als ze kind was, kreeg van de riem. (bouwinfo.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Feb 2025 09:43)

    👍
    5

    #384

    rieken, er niet aan kunnen ~
    (uitdr.)

    er niet aan kunnen tippen

    vnw: daar kan hij niet aan rieken: daar kan hij niet aan tippen

    benauwelijk hoe strak deze machine, die X6 op 4 kan er niet aan rieken (autogespot.be)

    Dit is een wijn waar sommige flessen met een prijs van 50%+ nog niet eens aan kunnen rieken. (http://vinejo.freebb.be/)

    Wij leven in een represief europa met een schrikbewind waar hitler nog niet aan kon rieken. (forum.politics.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Feb 2025 14:29)

    👍
    5

    #385

    richel
    (zn. m.; ~s)

    vensterbank, rijgel

    vnw:
    •vensterbank aan de buitenkant van het raam
    •lijst, smalle bovenkant van bijvoorbeeld een lambrisering

    wnt: Modern lemma: richel
    — soms, minder juist gespeld, RIGGEL; daarnaast komen oudtijds en nog thans in Z.-Nederl. voor RIJCHEL, RIJGEL en een enkele maal RIJKEL —, znw. vr. (in Z.-Nederl. in sommige bet. ook m.), mv. -s, vroeger ook -en. Fri. richel.

    Ze werd afgelopen week gefilmd terwijl ze op de richel van het appartement op de twaalfde verdieping klom om zo de ramen te lappen. (nieuwsblad.be)

    Er zit een sleutelkastje onder de richel van het raam waarin de sleutel wordt bewaard. (airbnb.be)

    Het is gewoon het regenwater dat niet weg kan en in die richel blijft staan. Alle ramen hebben er van. (bouwinfo.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Feb 2025 10:19)

    👍
    5

    #386

    rivet
    (zn. v.; ~ten)

    klinknagel

    ook: revet

    vnw: klinknagel

    gwnt: (inz. Zuidn.) klinknagel, niet

    Met behulp van deze koperen rivetten van Baseline kan je plastic dekzeilen of andere materialen, zoals leer, textiel of rubber, op een eenvoudige en stevige manier bevestigen. (brico.be)

    Alle gevelplaten van SVK kunnen met rivetten (klinknagels) op metalen draagstructuren worden bevestigd. (svk.be)

    Dit gaas wordt niet met rivetten of een andere soort nagels vastgezet. Het gaas wordt integendeel in de voeg van ons eigen profiel gezet en wordt geklemd (http://volierebouw.be/)

    Er zit inderdaad een rivet in of een schroef. Foto die ik maak … Gaat het hier om een rivet die ik zou moeten uitboren om te verwijderen? (bouwinfo.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Feb 2025 10:06)

    👍
    5

    #387

    reumatis
    (zn. m.; ~sen)

    reumatisme, reuma

    znwb: reumatisme (rhumatisme, reumatis, rammetis): Verzamelnaam voor reumatische aandoeningen: reuma(tiek).

    uitspraak: reu-ma-tìs

    zie ook rematis

    Allerlei woorden worden echter door elkaar gebruikt: artrose, artritis, reuma, reumatis, reumatoïde artritis. (demorgen.be)

    Zijn ze méér dan een hulpmiddel om aan het rituele insmeren van verstuikte enkels of aan de «reumatis in het gewricht» te kunnen voldoen. (huisartsnu.be)

    Ze wrijft brandnetels op het resterende vlees rond haar broze knoken. Dat helpt tegen ‘de reumatis’ en is goed voor het bloed. (standaard.be)

    Zich netelen geeft onderhuids dus aardig wat ijzer, maar niemand weet of dat wel gezond mag heten, ondanks volksremedies à la “’t Is goed tegen de reumatis!” (bruzz.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Feb 2025 14:13)

    👍
    4

    #388

    reumatisme
    (zn. o.; ~s of ~n)

    reuma, reumatis

    SN-NL: reumatiek

    vnw: reuma(tiek)

    znwb: reumatisme (rhumatisme, reumatis, rammetis): Verzamelnaam voor reumatische aandoeningen: reuma(tiek).

    zie ook rematis

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Plaquenil® is een goed getolereerd 4-aminochinolinederivaat waarvan de werking bij inflammatoir reumatisme nu voldoende bewezen is. (apotheeksollie.be)

    Uitgeput van de haar krachten te boven gaande arbeid, en onder de klamp van reumatisme, stortte moeder zelf ineen en werd voor weken aan een ziekbed gekluisterd, terwijl Marcella en Albert deden wat ze konden. (seniorennet.be)

    Naast de traditionele modderwikkel en een fango met vulkaniet, aanbevolen bij reumatisme en verkramping, kunt u de huid laten inpakken in … (knack.be)

    Aflezen van reumatisme, roos, ontstekingen, bij middel van een trouwring: dat is aftekenen. (dekroniekenvandewesthoek.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Feb 2025 08:11)

    👍
    4

    #389

    wandelend buffet
    (uitdr.)

    buffet met zelfbediening, wandelbuffet

    anw: (vooral) in België

    NL: lopend buffet

    “een lopend buffet (een buffet waarbij de gasten zichzelf (al lopend) bedienen); in Vlaanderen spreekt men ook wel van een wandelend buffet” (onzetaal.nl)

    Maar hoe het komt dat sommige mensen een wandelend buffet zijn voor muggen en andere niet, daar hebben we nog steeds geen duidelijk antwoord op. (vrt.be)

    Wij voorzien de ontvangst om 19u en aansluitend een receptie en wandelend buffet. (desco.be)

    Tijdens het weekend genieten de bezoekers van een langlopend wandelend buffet. (nieuwsblad.be)

    Van cocktailharnas tot kruiwagentafel: een wandelend buffet! ‘El Reception’ is geselecteerd voor de Week van de Smaak. (desingel.be)

    “De aanwezigen genoten vervolgens van een wandelend buffet. Toen de wijn en vodka op tafel verschenen, kwamen de de tongen los. (hbvl.be)

    2 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (07 Feb 2025 07:24)

    👍
    5

    #390

    retoucheur
    (an. m.; ~s)

    iemand die retouches aan kleding uitvoert, die kleren aanpast
    zie ook retoucheuse

    De retoucheur van de koning is er vaste klant. Net als hippe jonge vrouwen die het breien en naaien herontdekken. (standaard.be)

    Dominique zal een lingerielijn ontwerpen, ze gaan de winkel ‘restylen’ tot een hippe jonge zaak waar Rudy zal blijven werken als retoucheur. (vrt.be)

    Kledingretoucheur (M/V/X): Je doet retouches/verstelwerk aan kleding en herstelt beschadigde kledingstukken (onderwijskiezer.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Feb 2025 07:36)

    👍
    4

    #391

    retoucheuse
    (zn. v.; ~s)

    vrouw die retouches aan kleding uitvoert, die kleren aanpast
    zie ook: retoucheur

    vnw: iemand die kleren passend maakt, pompwerkster

    NL: pompwerkster

    vgl. retouche; retoucheren

    Een retoucheuse gebruikt machines zoals een stikmachine, een surjeteuche (om tricot te stikken), een overlokker om naden af te lokken bij katoen en tricot, een strijkijzer en een drukpers om kledij te verstevigen. (panimo.be)

    U en ik, wij rekenen daarvoor op retoucheuses of Turkse kleermakers. Niet per se omdat we onhandig zijn, maar ook omdat we geen naaimachine in huis hebben (demorgen.be)

    Het stoppen van de overige gaten heb ik overgelaten aan een retoucheuse. Dat moest met een naaimachine gebeuren, en die heb ik niet. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Feb 2025 07:50)

    👍
    4

    #392

    retoucheren
    (ww. retoucheerde; geretoucheerd)

    kleren aanpassen

    vnw: kleren passend maken, pompen

    NL: pompen

    zie ook retouche

    En wie vandaag de dag kan naaien, is daar trots op. Zo trots dat de hele wereld mag zien dat een kledingstuk met naald en draad geretoucheerd werd. ‘Visible mending’ heet dat, een techniek die doet denken aan het Japanse ‘Kintsugi’. (hln.be)

    Kom dus gerust langs met uw trouwjurk, galajurk of andere jurk die u wenst te laten retoucheren. (suitsolutions.be)

    Dan zit je misschien met een broek die te lang is of met een jurkje dat te groot is. “Geen probleem. We kunnen dat retoucheren”, zegt Sarah. (vrt.be)

    De retoucheur herstelt en retoucheert machinaal of manueel kleding in samenspraak met de klant. (staging.onderwijskiezer.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (07 Feb 2025 06:26)

    👍
    5

    #393

    vertjeven
    (ww. vertjeefde; vertjeefd)

    politiek: meer en meer tjeef worden of tsjevenstreken (tsjevenstreek) leren

    Het christendom heeft er heel wat mee te maken. Doch dit is een compleet andere, complexe discussie.Dat klopt.De samenleving is verwijfd en vertjeefd. (forum.politics.be)

    Dat denk ik niet. De N-VA zit ongeveer aan haar max. Het vertjeven is te laat ingezet, en is nu niet meer geloofwaardig, en het Vlaams is opgebruikt. (forum.politics.be)

    Meneerke Peeters laat weten dat hij “verbijsterd” is door de uitlatingen en intenties van de O-VLD bij monde van P. De Wael i.v.m. de liberale geilheid om in te breken in de VL. regering. Echter,meneerke Peeters is al zo “vertjeeft” dat zijn verbijstering totaal ongeloofwaardig overkomt (seniorennet.be)

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 Feb 2025 13:57)

    👍
    5

    #394

    retard, in ~ zijn

    zie in retard zijn

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 Feb 2025 10:03)

    👍
    5

    #395

    in retard zijn
    (uitdr.)

    vertraging hebben

    vnw: te laat zijn, vertraging hebben

    zie retard

    Tocht naar Machelen kon beter, boot was in retard, veel te laat koffie … (wevelgem.be)

    Erhan laat het allemaal rustig gebeuren terwijl hij vertelt over zijn volgende zaalshow waaraan hij nu volop aan het werken is, wegens corona met een jaartje in retard. (studiogreenjack.be)

    Maar bon, even naar de winkel rijden was geen optie want we waren al in retard (sofinesse.be)

    Eén dag in retard, maar kom, ’t scheelt maar een uur of 24. Pakt u een koffie – want het lijkt mij nog iets te vroeg om die fles wijn nu al … (dewereldvanarthur.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 Feb 2025 10:03)

    👍
    6

    #396

    bedressort
    (zn. m.; ~s)

    springveer/ressorts van een bed
    frame met ressorts van een bed

    En dan " het bed oat ", een gepattenteerde constructie van de werkhuizen Phlips. Twee jonge vrouwen lagen op een stuk bedressort waarvan het onderstel voorzien was van een kipsysteem. Er werd nu geworpen met stenen ballen naar een roos en bij treffen werden de deernen uit het bed gekieperd tot groot jolijt van de omstaanders. (mechelenblogt.be)

    Twee schragen in wit hout, een bedressort, een wollen matras, een wollen peluw, een pluimen kussen, twee katoene slaaplakens, een wollen sargie, een katoene sargie, te samen geprezen 87 fr. (stamboom-capitaine.be)

    € 120,00. details. Jongerenslaapkamer bestaande uit een bedkast en een staande kast met 5 laden. Bedresort is inbegrepen. (2dehands.be)

    Maar als je er zelf wil aan beginnen is er de doehetzelfmethode met een oude bedresort (ik lees dat je man staat te popelen om er zelf aan te beginnen). Je weet wel een resort uit draad. Die stel je schuin op en je gooit er met de schup de grond door (droge grond). Je kan ook een zeef maken met kippendraad (niet te grove maas) op een houten kader. (bouwinfo.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 Feb 2025 09:53)

    👍
    6

    #397

    ressortbak
    (zn. m.; ~ken)

    beddenbak met een ressort in

    vnw: spiraalmatras, springmatras, springbak

    Een spiraalbodem, ook gekend als een ressortbak, is een netwerk van spiraalveren in een stalen frame, de trekkracht van deze spiraalveren bepaald de kwaliteit van de spiraalbodem. (laatjebouwen.be)

    Uw matras rust dus op een zoals ze vroeger genoemd werd een ressortbak. Dit is dus een echte boxspring, geproduceerd in België. (meubelen-jonckheere.be)

    Dat ziet er mij convenabel uit: een ressortbak met springveren, een redelijk harde matras, maar daar ben ik gewoon aan sinds mijn jeugd. (openjournals.ugent.be)

    “Vandaag hebben kinderen een trampoline, wij sprongen van een ressortbak op de matras (lacht).” (hln.be)

    De oude bedden werden ontmanteld en de. ‘ressortbak’ (houten onderstel met de springveren) op vier poten gezet (marc-vandaele-archiefjes.be)

    Onder die matras lag een ‘ressortbak’. De voorloper van de huidige lattenbodem moest om de paar jaren opnieuw opgespannen worden. (bloggen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 Feb 2025 09:34)

    👍
    8

    #398

    Maddens-doctrine, de ~
    (begrip)

    politiek: de door de Leuvense politicoloog Bart Maddens voorgestelde Vlaamse strategie waarbij Vlaanderen zelf geen eisen stelt, maar wacht tot Wallonië geld nodig heeft om dan communautaire eisen te stellen

    In Vlaamsgezinde kringen is de Maddens-doctrine al langer een begrip. Het is de strategie ontwikkeld door de Leuvense politicoloog Bart Maddens waarbij de Vlaamse partijen België op droog zaad zetten om de Franstalige partijen tot toegevingen te dwingen. (demorgen.be)

    Met die uitspraak neemt Thyssen afstand van de N-VA, die net een vurig voorstander is van de Maddens-doctrine. (vrt.be)

    De Maddens-doctrine is als snijden in je eigen vlees. In het geval van een ontsporende begroting zijn het de Vlaamse bedrijven en de Vlaamse … (standaard.be)

    ‘Is de federale regeringsdeelname een middel om op termijn het confederalisme te realiseren via de ’Maddens-doctrine’? (knack.be)

    Er is een tijd geweest dat de N-VA de ‘Maddens-doctrine’, of wat daar verkeerdelijk voor werd aangezien, als partijstrategie hanteerde. (tijd.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Feb 2025 15:25)

    👍
    5

    #399

    residentiële wijk
    (uitdr.)

    exclusieve wijk, dure wijk, landelijk gelegen wijk, villawijk

    vnw: dure buurt, dure woonwijk, villawijk

    Typisch Vlaams: duurdere woonwijk: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 7

    vgl. residentieel; residentie; resident

    Het Hazegras heeft met zijn dichte ligging bij het centrum, zicht op de haven en het vele groen veel weg van een residentiële wijk. (vrt.be)

    Opstand van rijkeluiskinderen in residentiële wijk van Madrid (demorgen.be)

    Krotten wijken voor semi-residentiële wijk. (standaard.be)

    Momenteel wordt er massaal gebouwd rond het kanaal dat de gemeente doorkruist, verdeeld over volkse en meer residentiële wijken. (kbcbrussels.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Feb 2025 09:19)

    👍
    4

    #400

    resident
    (zn. m.; ~en)

    inwoner, bewoner, bewoner van een residentie

    vnw: inwoner, bewoner, bewoner van een bejaardentehuis

    vgl. residentieel; residentiewoning

    Om 19 uur à 19.30 uur zijn alle bewoners van het woonzorgcentrum mogen terugkeren naar hun kamer. 35 van de 88 residenten waren geëvacueerd (vrt.be)

    Belgische toeristen of Belgische residenten die in Spanje of Griekenland ziek worden, weten niet langer wat ze zullen moeten betalen voor hun zorgverlening. (demorgen.be)

    Word jij de nieuwe resident van onze schrijfkamer? (letterenhuis.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (05 Feb 2025 09:09)

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.