Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
- knoeien, prutsen
- frauderen, sjoemelen
vwn: bedriegen, sjoemelen
Typisch Vlaams: knoeien, sjoemelen (informeel): Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 4
Woordenboek der Nederlandsche Taal: foefelen
1. Bedriegelijk te werk gaan, vooral bij het spel.
“Ik kan niet begrijpen hoedat hij altijd wint, hij moet er onder fo?felen. In kiezingen wordt er dikwijls gefo?feld”, Cornelissen-Vervliet (1899)
2. Slecht of morsig werk leveren, morsen.
“Die onbehendige werkman is bezig met foefelen. Een schoolkind foefelt als het kladden maakt in ’t schrijven, De Bo (1873).
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands spreektaal
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
zie ook uitfoefelen, foefelaar, gefoefel, foefelare, ineenfoefelen
> andere betekenis van foefelen
Als ge nog veel foefelt aan uwen otto is hij straks helemaal naar de knoppen.
We hebben wat gefoefeld met de belastingen.
Ambtenaren konden jarenlang foefelen bij Regie der Gebouwen (standaard.be)
De uitzonderlijke vervolging komt er nadat het drietal foefelde met handtekeningen. (standaard.be)
Wie foefelt, gaat eruit – De Standaard
vrouwelijk geslachtsdeel
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, vulgair
zie ook preut, prut, preute, miemel
Die spannende broek zit niet gemakkelijk aan mijn foef.
In de serie “Wat als… Barbie echt bestond” had de levende Barbie, juist gelijk de plastieke, geen foef.
> andere betekenissen van foef
slof, pak sigaretten
Kunt ge een sloef sigaretten voor me meebrengen als ge naar Luxemburg gaat?
> andere betekenis van sloef
sticker, zelfklever, klever
Er kleeft een plakker van Radio 2 op mijn auto.
> zie andere betekenis van plakker
verkiezingsaffiches ophangen
Verkiezingsborden verdwijnen, maar PVDA wil blijven plakken (Titel GVA 29/05/18)
> zie andere betekenis van plakken
kapotmaken, geen zorg voor dragen, om zeep helpen, naar de bliksem helpen
< Frans: ruiner
Woordenboek der Nederlandsche Taal: bij verruïneren
Van ruïneeren met ver-
Voornamelijk in dialecten en dan in verbasterden vorm aangetroffen, waarbij wisseling van de n /w optreedt en de u vrijwel door alle vocalen kan worden vervangen: veranneweeren, vere(n)neweeren, verinneweeren, verieneweeren, …
Van Dale 2018 verrinneweren informeel
zie: ruïneren (portaal)
Ziet uit dat ge het niet verenneweert.
Hij heeft nog maar pas zijn nieuwe boekentas en hij is al helemaal verenneweerd.
pleisteraar
Klik op de afbeelding
Geschilderd door John Cranch in 1807
vnw: stukadoor
ww.: plakken
zie ook: plekker, bezetter; plakwerk
De plakker zorgt dat de muren mooi effen worden.
> zie andere betekenis van plakker
bepleisteren van muren, bezetten en plafonneren
vnw: stukadoren, (be)pleisteren
NL: stuken, stukadoren
zn. (beroep): plakker
zie ook plakwerk
Nadat het huis winddicht was gemaakt, moesten de muren worden geplakt.
> zie andere betekenis van plakken
verder
taaladvies.net: Voortdoen is standaardtaal in België.
Doe eens voort.
Ze moeten voort. Ze zijn al telaat nu.
koppakking (van motor)
vnw: cilinderkoppakking
Van Dale 2018 online: BE, spreektaal
zie ook verzamellemma wegcode
De joint de culasse van mijn auto is kapot. Dat gaat me geld kosten.
koppelen in auto (maar meestal wordt met embrayeren ontkoppelen bedoeld)
vnw: koppelen bij het schakelen tussen versnellingen
uitspraak: klik op het pijltje om het woord te beluisteren
Van Dale: embrayeren
Frans: embrayer
de koppeling aanzetten
= koppelen
<> debrayeren, ontkoppelen
andere spelling: embrailleren, ambrieren
zie ook: embrayage
Ge moet embrayeren, als ge wilt schakelen.
Om te kunnen vertrekken, moet je nu eerst debrayer, de versnellingspook in de juiste stand zetten en embrayer (koppelen). Ge embrayeert door het koppelingspedaal zachtjes los te laten en de koppeling tot stand te brengen. Om naar een hogere versnelling te gaan, moet je eerst debrayeren (loskoppelen) door het koppelingspedaal in te trappen, de pook uit de lagere versnelling halen, in de hogere versnelling plaatsen voor ge weer kunt koppelen (embrayer), wat ge weer doet door het koppelingspedaal zachtjes loslaten. (haloewie “Franse rijles”)
Op de terugweg is de kabel natuurlijk overgegaan en ben ik naar huis gereden zonder te embrayeren (schoon vlaams). (vespaforum.be)
Bwa, toch al een tijdje hoop ik: eentje voor de gas, eentje om te embrayeren en ne frein. (gentblogt)
aanvullende verzekering voor onverwachte ziekenhuiskosten, ziekenhuisdekking
Van Dale 2014 online: in België
DS2015 standaardtaal
zie ook hospitalisatie; verzamellemma geneeskunde
Als ge een hospitalisatieverzekering hebt, dan betaalt die voor een kamer alleen.
ziekenhuisopname
Van Dale 2016 online: BE
DS2015 standaardtaal
vgl. hospitaliseren; hospitalisatieverzekering; hospitalisatiekosten
zie ook verzamellemma geneeskunde
Na mijn hospitalisatie moest ik nog 2 weken recupereren.
scheet, wind
dim.: protje, protteke
wnt: Wind, scheet, veest
In nagenoeg alle Zuidnederlandse tongvallen bekend (bij De Bo (1873) echter niet opgegeven), inzonderheid in de uitdrukking ”nen prot laten”.
Van Dale 2014 online: gewestelijk
Van Dale 2018 online: niet algemeen
zie ook: protten, foerten, poert en andere definities van prot
- Wie heeft er hier een prot gelaten? Zo stinken.
- Gij! Wie het eerst riekt, heeft het geflikt.
En met dat ze haar eigen uitrekte, om aan de gelei vanachter in de kast te kunnen, liet ze een protje. Gegeneerd dat ze was, hare kop zag even rood als de gelei in die pot.
Als ge een protteke moet laten, gaat dan buiten staan hé. De rokers moeten dat ook doen…
“Ik liet er een stressprotje (”Een keiluide scheet", volgens Elodie) en dat was een zegen." (vrt.be)
ingewikkeld, complex, doordacht, geavanceerd, verfijnd, geraffineerd, gestofisticeerd
< Frans: sophistiquer, afgeleid van het Grieks, cfr. sofisme
Van Dale 2017 online: BE
VRT Taalnet: standaardtaal in België
zie ook gesofisticeerd
Een computer is een gesofistikeerd apparaat.
zijn broek laten zakken
Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij afsteken: In Zuid-Nederland nog bekend, ook met af in andere bet. Voorheen ook in Noord-Nederland:
1. Afduwen, afstooten, afwerpen.
— De broek afsteken, afstrijken.
De demonstranten staken gezamenlijk hun broek af.
In totaal heeft de politie drie meldingen gekregen over een naakte man die op verschillende locaties in de regio zijn broek afsteekt. (vrt.be)
stinkvoet
zie zweetpateekes
Hou uw schoenen maar aan met uw stinkpatees.
- alstublief, ook: astamblief
- als uitroep van verbazing bij negatieve of positieve zaken
Mag ik mijn bal terug, astemblieft?
Kunt ge niet wat vriendelijker zijn tegen uw zoon? Astemblieft he seg.
Een nieuw wereldrecord! Astemblieft!
(in deze betekenis verouderd in Nederland)
leunstoel, fauteuil, luie stoel, sofa
Van Dale: Belgisch-Nederlands: luie stoel
samenstellingen:
achterzetel
autozetel
bureauzetel
clubzetel
coiffeurszetel
hoekzetel
kuipzetel
ligzetel
passagierszetel
relaxzetel
slaapzetel
strandzetel
tuinzetel
tweezitzetel, tweezit
verstelzetel
zetelbed
zetelkussen
zetellift
zetelovertrek
Amai, nu plof ik mij in mijne zetel!
> andere betekenis van zetel
erg, hevig, intens, geweldig
Kan zowel positief als negatief gebruikt worden.
zie ook vree, vree goe, serieus
Ik heb mij wreed geamuseerd.
Er is een wreed accident gebeurd. Hij is er wreed goe van af gekomen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
