Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
knikker
vnw: marbel, marbol (de, -s): knikker
< Middelnederlands: ‘marber’, ‘marbel’ = marmer (Frans: ‘marbre’) < Latijn: marmor
Antwerpen stad: ne maarembol, maarebolle (mv.)
Antwerpse Kempen: marebol, meirebol, knot
Hageland: ne mermel, ne merrevel
Waasland: marrebol
Z.O.VL.: marbol
zie ook marmel, ket, bolleket, laveur, lavoor, schiethuif, huif,
klits, boemeket, boem
zie ook marbelen
De kinderen zijn met de marbels aan het spelen.
ongeluk, accident
daad als gevolg van woede of wanhoop
zie ook malheur
etymologie < frans malheur < latijn malum (slecht) + augurium (voorgevoel, vermoeden)
zie ook malheuren doen, malheur, een ~ doen
Er is een wreed maleur gebeurd op de autostrade, en daardoor staan er kilometers file.
Als die gast van hiernaast zijn muziek niet stiller zet, doe ik straks nog maleuren!
doorheen, los en door
Hij is met zijne brommer lossendoor de garage gereden.
lommer, beschaduwde plaats
vnw: schaduw, lommer
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 3
< Frans l’ombre = schaduw
ook in het Waasland
in West-Vlaanderen: schauwe, schauw(t)e
Ik ga mij buiten in den hof wat in de lommerte zetten en een dutje doen.
”Heur eur hangt in de lommerte”, Joos (1900-1904) (gezegd van een koe met kleinen uier); Waasland
”Onder dezen boom is veul lommerte”, Cornelissen-Vervliet (1899); Antwerpse Kempen en Antwerpen
In de lommerte van de bomen aan de rivier gebeurt het. De Nimf wordt gebeten door een teek en vloekt. (demorgen.be)
In de lommerte van een dicht bladerdek is het dezer dagen heerlijk toeven. Maar bomen doen veel meer dan alleen de zon weghouden. (standaard.be)
lawaai
vnw:
•lawaai
•grote bek
Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): lawaai: in Zuid-Nederland.
Van Dale:
laweit
1574, etymologie onbekend
archaïsch; niet algemeen lawaai
spellingvariant: lawijt
> andere betekenis van laweit
Ga maar vanachteren in den hof laweit maken.
Niet zoveel lawijt maken, ik heb koppijn.
“Het Huis van Alijn lanceert Huis van Lawijt, een museumbeleving voor blinden en slechtzienden.” (persruimte.stad.gent.be 8.3.2017)
Hij werd vooral bekend als ‘Bompa Lawijt’, een rol die hij in de jaren 90? vertolkte in de VTM-serie ‘Chez Bompa Lawijt’. (hln.be)
- scheldwoord voor een vrouw
- niet slimme, achterlijke vrouw
vnw: in België ook: kletswijf, praatzieke vrouw
Woordenboek der Nederlandsche Taal: kalle: Alleen in Zuid-Nederland. Naam (bijnaam; spotnaam) voor eene domme, dwaze vrouw. Kalletje, een onnoozel meisje (Yperen; Belg. Mus.)
vergelijk ook kalle met de haak
Gij domme kalle!
Die dwaze kalle heeft weer niets begrepen van de uitleg.
Die kalle steekt de kleurwas en de witte was tope!
> andere betekenis van kalle
scheldwoord voor fiere, betutte vrouw, sjieke madam, schetkont
online Van Dale:
kak·ma·dam (de v)
(informeel) bekakte, verwaande vrouw
vgl. kakkeman; strontmadam; chichimadam
Die kakmadam hare pelse frak heeft zeker aan 10 beesten het leven gekost.
boos, bokkig, koppig
Waarom loopt ge daar nu zo dwaas rond?
> andere betekenis van dwaas
damp, rook, mist
zie ook doempkot
Met al den doemp in die café konden we mekaar bekan niet zien staan.
boekentas
< Frans carnassière =jagerstas om geschoten wild op te bergen
zie ook: kannasière, carnassière
Zitten mijn boterhammen al in mijne karnasjeir?
niets uitmaken
Het kan mij niet bommen welk bier we kopen.
schommel
Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt), bij bijze: In Zuid-Nederland is bijs, bijze hier en daar de naam voor een schommel.
vergelijk bijzen
zie ook: bies, biezabijs, bijze, boes, boeschcammeré, boesjkammeree, ratak, ratek, renne, rennekoker, rietseko, rijtak, sturrel, stuur, suur, toeter, touter, wippentater, zwier
Als gij op de bijs gaat zitten, zal ik u duwen.
> andere betekenis van bijs
de hinder
vnw: geen belet?: stoor ik niet?, kom ik niet ongelegen?
vgl. belet zijn
Mag ik binnen komen? Er is toch geen belet?
spoed maken, vooruitmaken, avanceren
< Frans s’avancer
zie varianten bij: aveseren
Allez, affeseert u of we komen te laat.
ingenieurstitel ter afronding van een masteropleiding in de industriële ingenieurswetenschappen aan een Belgische hogeschool, ing. (niet te verwarren met ir., de titel van een burgerlijk ingenieur)
Afkorting titel: ing.
ANW: industrieel ingenieur
(vooral) in België
iemand die een vierjarige opleiding afgerond heeft (aan een universiteit of bijvoorbeeld aan een industirële hogeschool) en die de titel “ing.” draagt; ook: titel van industrieel ingenieur; studierichting of opleiding tot industrieel ingenieur
Mijn broer is industrieel ingenieur electronica.
academische ingenieurstitel ter afronding van een masteropleiding in de ingenieurswetenschappen aan een Belgische universiteit of militaire school, ir. (niet te verwarren met ing., de titel van een industrieel ingenieur)
Afkorting titel: ir.
Algemeen Nederlands Woordenboek: Vaste verbindingen
burgerlijk ingenieur
((vooral) in België)
iemand die een vijfjarige academische opleiding (drie jaar bachelor en twee jaar master) afgerond heeft en die de titel “ir.” draagt; ook: titel van burgerlijk ingenieur; ook: studierichting of opleiding tot burgerlijk ingenieur; academisch ingenieur
zie ook burgerlijk ingenieur-architect
vgl. ook technisch ingenieur
Els is burgerlijk ingenieur in de architectuur.
ook knuffelzone, knuffelstrook
SN: kiss & ride, afzetzone
zoenzone in Brussel
Er is een zoenzone vlak voor de schoolpoort.
ruiken, een geur verspreiden
ook verbloemend gebruikt voor stinken
Ge riekt naar look, wat hebt ge gisteren gegeten?
Seringen rieken goed.
Die kaas riekt hard.
> andere betekenis van rieken
perzik
klik op de afbeelding
vnw: perzik
uitspraak: pèsj
< Frans: pêche > Latijn persicum (Perzisch)
zie ook appelkok, piës, priësel; verzamellemma groenten en fruit
puzze (= perzik, Stekene)
Moet gij een peche hebben of een appel?
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
