Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
van beneden, uit de laagte
Team Taaladvies: Het is niet duidelijk of vanonder en van onder in de betekenis ‘van beneden, uit de laagte’ tot de standaardtaal in België gerekend kunnen worden. Vanonder en van onder worden in België soms in die betekenis gebruikt, ook door veel standaardtaalsprekers. Toch is er een niet te verwaarlozen groep taalgebruikers die dat gebruik afkeurt.
Standaardtaal in het hele taalgebied is in elk geval van onderen. Ook formuleringen met van onderaan, van onderaf of van onderaf aan zijn mogelijk.
Het geluid kwam van onderen / van onderaan / van onderaf.
(…)
Vanonder is standaardtaal in het hele taalgebied als het als bijwoord wordt gebruikt in de betekenis ‘onderaan, onderin, aan de onderkant’.
Het licht komt van onder en langszij. De camera hangt loodrecht boven de drie platen (vrt.be)
Dus roest kwam van onder en zocht zijn weg langs zijkant naar boven waar er dan vliegroest voor kwam. (forum.modelspoormagazine.be)
er vanonder sluipen, er vanonder muizen
vnw: ervandoor gaan, wegvluchten, wegsluipen
znw: Van pers.: zich wegpakken, maken dat men weg komt, er van door gaan, de plaat poetsen; wegsluipen, wegvluchten.
gwnt: (Zuidn., Barg.): er snel van doorgaan, weglopen, wegvliegen
vgl. wegritsen
We kregen veertien beklimmingen te verwerken. In de slotronde ritste er een Fransman weg. (nieuwsblad.be)
Na een halfuur in de aula naar het eentonig betoog te luisteren, ritsen de mensen er een voor een vanonder zodat op het einde er nog een man of tien over blijft.
terugbetaling, terugstorting
vnw: terugbetaling, teruggave
znwb: Terugbetaling, teruggave (op sommige betalingen)
Dat leidt tot een enorme uitholling van ons fiscaal systeem, met allerlei aftrekken, vrijstellingen en ristorno’s. (demorgen.be)
Daarvoor gaan we werken met een systeem van ristorno’s. Wie meer afval binnenbrengt dan opgenomen in het contract, krijgt geld terug (standaard.be)
Maar Bagdad omzeilde dit door parallelle verkoop en overfacturatie, door miljoenen barrels ruwe olie te distribueren onder “vrienden” of door ristorno’s op de petroleumverkoop te incasseren. (vrt.be)
federale belastingen die aan de gewesten en de gemeenschappen doorgestort worden
gratis Van Dale online 2025: (België): rijksbelasting die ten goede komt aan de gewesten, en de gemeenschappen
vnw: (bnl.) deel van de inkomsten van de federale overheid die naar de gewesten of de gemeenschappen gaan
De Gemeenschappen kregen een ristorno op het kijk- en luistergeld. (fin.vlaanderen.be)
Wij willen hier nog even de opsomming uit de gewone wet
van 9 augustus 1980 tot hervorming der instellingen herhalen
van de verschillende inkomsten die de Vlaamse Gemeenschap
ter beschikking staan :
1. eigen niet-fiscale middelen ;
2. een krediet ten laste van de Rijksbegroting ;
3. ristorno’s van de opbrengst van sommige bij de wet vastgestelde belastingen ;
4. een eigen fiscaliteit ;
5. leningen.
(vlaamsparlement.be)
werken aan een ring, wegenwerken aan een ringweg
De grote ringwerken in Tienen zijn nog steeds niet voorbij. Woensdag 4 april startte een nieuwe fase in het project, in de Veldbornstraat. (radio2.be)
Ondernemers vrezen ringwerken (hln.be)
Antwerpen belooft betere signalisatie bij ringwerken (demorgen.be)
Die ingrepen zijn nodig om de chauffeurs tijdens de eigenlijke Ringwerken voldoende alternatieven te bieden. (standaard.be)
Vraag is onder meer of er een nieuwe aanbesteding moet komen voor de geplande werken aan de Scheldetunnel en de ringwerken op de Antwerpse linkeroever (knack.be)
“De Ringwerken, dat is niet zomaar wat beton bijleggen.” (bruzz.be)
verkeer op een ring/ringweg
Ringverkeer Wezembeek-Oppem maand lang ’s nachts op één rijstrook. (demorgen.be)
Mensen die van Oostende naar Luik moeten of omgekeerd – zo’n 12 procent van het totale ringverkeer – hebben de huidige drie rijstroken dan voor zich. (bruzz.be)
Ringland schuift haar eigen mobiliteitsalternatief voor voren. Dat kan volgens de burgerbeweging gerealiseerd worden zonder het ringverkeer stil te leggen. (tijd.be)
Over enkele jaren zal het ringverkeer niet langer via Dok-Zuid lopen, maar over de Koopvaardijlaan. (nieuwsblad.be)
ringweg rond een plaats, dorp of stad
vnw: rondweg, ringweg
vgl. ringverkeer, ringland, ringwerken
Nieuwe verbindingsweg rond Eeklo-centrum. De Ring rond Eeklo is een project dat al vele jaren op tafel ligt. (wegenenverkeer.be)
De Raad van State heeft het dossier over de ring rond Anzegem vernietigd. Het effect van zo’n ring op het Kluisbos, in de Vlaamse Ardennen … (vrt.be)
Primeur in België: ‘Retiese ring’ is eerste ring rond dorp (demorgen.be)
Op de ring rond Brussel in Vlaams-Brabant (R0) verwacht het Agentschap Wegen en Verkeer grote hinder door de renovatie van de Leonardtunnel (demorgen.be)
Veel hinder verwacht op Antwerpse Ring richting Nederland (standaard.be)
slank, tenger
vnw: rild(e): slank, tenger
verouder(en)d? Waar nog in gebruik? Regio?
Gedicht van Karel Jonckheere. Muziek van Luc Van Branteghem. Gebroeders Schott, Brussel, z.j. 1949 “Gij lost uit uwe leest de rilde zilverberken” (schrijversgewijs.be)
Het kleine kleed omhult de rilde dij (bloggen.be)
Daar suisde een wondere wind door het rilde dennenwoud. (msv.d-en-v.be)
ongeveer, ruwweg
NL: in grote lijnen
Yep, ik ben eigenlijk met een rugzak vol kleren en een JR pass naar daar gegaan, ik wist in ruwe lijnen waar ik naartoe zou gaan, maar voor een deel heb ik het ook wat gewinged. (Beyond Gaming)
Het lijkt misschien cru om te stellen maar in ruwe lijnen moet u steeds de redenering volgen: "hoe kan de zoekmachine het meest aan mijn SEA campagne verdienen?” ((isinet.be)
Met cuppen kan je foutjes opsporen en de smaak van de koffie beschrijven. De koffie krijgt een score die je berekent aan de hand van een formulier. Er bestaan verschillende formulieren die in ruwe lijnen op hetzelfde neerkomen. (eostrace.be)
naam die de gemeente Leuven heeft gekregen voor haar deontologische code waarin het personeel er o.a. op gewezen wordt elkaar niet meer te kussen
Dat er een gedragscode is waar de ambtenaren van de stad Leuven zich moeten aan houden, is op zich niet zo bijzonder. Maar dat het echt gaat om een uitgebreide lijst met concrete regeltjes is opvallender. ‘Kompas’ zo heet het document. “Die voorbeelden komen er deels op vraag van medewerkers zelf. Om beter zicht te hebben op wat de verplichtingen van het ambt concreet inhouden”, vertelt schepen Cornillie. (Radio 2)
Debyser doelt onder andere op het feit dat in de kompasfolder staat dat collega’s elkaar niet meer mogen kussen op het werk. Maar ook dat medewerkers op buurtfeesten niets meer mogen zeggen over het gevoerde beleid. “Die code is betuttelend, belerend. Voor ons moet die communicatie op een heel andere manier gebeuren en daarom vragen wij dat de kompasfolder wordt ingetrokken.” (VRTNWS)
door rijven iets in de grond brengen, bv. zaad of mest
indien enkel de voetsporen moeten weggewerkt worden kan je deze opvullen met zand, aandammen oprijven, inzaaien, inrijven, aandammen en terug rijven (bouwinfo.be)
Met de frees achteraan bewerken wij de tuin (gazon) terug zaai klaar. Na het zaaien wordt het zaad ingereven (putboringen.be)
De laatste keer heb ik alles ingerijfd en dan pas aangewalst dus zal het zaad overal wat dieper gelegen hebben. (beyondgaming.be)
En zoals aangegeven een dun laagje kompost strooien en inrijven is ook zeer goed, wel liefst na verticuteren. (tuinadvies.be)
beetje bij beetje verzamelen van bv. geld
zie rijven
zie ook andere betekenis van bijeenrijven
En neen, dat bijeenrijven van geld is dan niet raar, gewoon logisch. (happymama.be)
Wie écht opgaat in de mythe die de film omringt, weet waarschijnlijk zelfs hoeveel Grammy Awards de getalenteerde cast bijeengerijfd heeft. (dvdinfo.be)
Swings’ actie werd geboren uit ‘wanhoop’, omdat hij en zijn team moeite hadden om voldoende sponsorgeld bijeen te rijven voor de voorbereiding (demorgen.be)
door rijven bijeen vegen (bv. bladeren, gras, …)
vgl. oprijven
Gisteren wat blaadjes bijeengereven voor mijn deur en ook dat ging al bijzonder vlot. (bloggen.be)
Geluk ligt in kleine dingen: Ik ben blij dat ik alle grashopen in zakken gedaan heb, nadat ik het gras bijeengerijfd had. (seniorennet.be)
Na de bloei moet je eens met een rijf de afgevallen bloemetjes bijeenrijven. (tuinadvies.be)
met een rijf lichtjes rijven om de grond lucht te geven of om klein vuil te verwijderen; door rijven verwijderen, bijeenrijven
gwnt: (reef op, h. opgereven), (Zuidn.) opharken
Soms belandde dus de bal aan de verkeerde kant van de haag, in de mooi opgereven tuin van Peerjannekes, daar kon je natuurlijk niet in zonder voetsporen of ander bezwarend DNA-materiaal achter te laten. (erfgoedcelkapelleopdenbos.be)
Alles is weer zo mooi geharkt, opgerijfd en bebloemd. (nieuwsblad.be)
‘Pakket op maat’. Anns bedrijfje biedt een verzorgingspakket op maat aan. ”Van het reinigen van de steen en het oprijven tot het snoeien van de bodembedekkers." (gva.be)
De zitjes van de kleine tribune zijn geverfd, het gras is gemaaid en twee gevangenen zijn bezig met het oprijven van het gras. (standaard.be)
Ik ga regelmatig in mijn straat gras afrijden of mensen hun haag af doen ik ben hier al redelijk ervaren in dus dat is geen probleem voor mij ik kan ook andere dingen doen zoals bladeren oprijven (ringtwice.be)
kinderlijke voorstelling van de hemel waar alles lekker en rijkelijk is; verwijzing naar een leven in rijkdom zonder problemen
zie rijstpap
Vandaar de uitdrukking die verwijst naar luxe en voorspoed: ‘rijstpap met gouden lepeltjes eten’. (lekkervanbijons.be)
De tijd dat rijstpap met gouden lepeltjes alleen weggelegd was voor de rijken ligt ver achter ons. (gva.be)
,,Rijstpap met gouden lepeltjes’’ betekent dat je de hoop opgeeft om het ongrijpbare te grijpen. (standaard.be)
Restaurant Agnes in Sint-Martens-Bodegem: rijstpap met gouden lepeltjes in een oude pastorie. (knack.be)
Dankzij deze volledige, 24-delige bestekset eet je niet enkel je rijstpap met gouden lepeltjes. Je hoeft zelfs niet alleen te eten want dit bestek is gemaakt voor 6 personen. (zelfbouwmarkt.be)
De mousse eet je met een ‘gouden’ lepeltje. Dat is Johans knipoog naar het verhaal dat we als Belgische kinderen leerden over de hemel waar we elke dag rijstpap met gouden lepeltjes zouden eten. (jacquelinegoossens.wordpress.com)
fijn zand dat in Lommel gewonnen wordt en in de bouw gebruikt wordt voor bepaalde toepassingen
vgl. rijnzand
Lommelzand is geen metszand! Korrel veel te fijn zodat hij niet makkelijk metst (te weinig structuur) en het water er meteen bovenop komt staan (bouwinfo.be)
Lommelzand is het ideale zandbakzand. Het is een gezuiverd fijn kwartszand met een korrelgrootte van 0 tot 2 mm. (advancegreenshop.be)
Daar bovenop komt een laag van 1 tot 2cm zogenaamd Lommelzand – zand met een grote korrel dat de afwatering bevordert. (standaard.be)
Lommelzand 0-2 mm in plastic verpakking 25kg. Lommelzand is een gezuiverd kwartsrijk zand afkomstig uit Lommel. Door zijn zuivere toestand is dit zand zeer geschikt voor het aanmaken van metsel- en voegmortels. (brico.be)
Is de stabilisé aangemaakt met lommelzand, met plaatzand of met scheldezand, dan kan het uitharden makkelijk twee tot drie weken duren (chape-info.be)
Ontstaan van Lommelse Sahara, hoe het Lommelzand in Lommel terecht kwam. (lommeltv.be)
rijm die ’s morgens na een koude vriesnacht achterblijft
De laatste ochtendrijm is net van het hockeyveld verdwenen, wanneer de speelsters van KHC Leuven het kunstgras oplopen. (standaard.be)
Het landschap was wit door de ochtendrijm. (nieuwsblad.be)
Wandel je graag door groene bossen of liever in historische steden. Door velden vol ochtendrijm of langs middeleeuwse kastelen of abdijen? (caersbart.be)
-
stevige snor die destijds stereotiep was voor een rijkswachter
ook: rijkswachtersnor (zie voorbeelden)
Van den Begin loopt rond in een veel te strak kort broekje, terwijl we bij Van Rampelberg onder de indruk zijn van zijn knoert van een rijkswachterssnor. (hln.be)
Zullen er, na de onthulling over de Reus van de Bende van Nijvel, ook niet heel veel vierkante brillen en rijkswachterssnorren opduiken? (nieuwsblad.be)
Het wemelt in Studio Tarara van de epauletten, rijkswachtersnorren en veel te brede kleding. Hoe liep jij erbij in 1993? (gva.be)
Dus wat doen we hieraan ? nog maar eens gaan praten of sturen we de strenge mannen met rijkswachtersnor en wapenstok eropaf ? (forum.politics.be)
Voor het personage was er een grote rijkswachtersnor voorzien. Dat was mijn eigen echte snor. (gva.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
