Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
een principiële overeenkomst
SN-NL: principeovereenkomst
vgl. princiep
KBC Bank Ireland heeft een princiepsovereenkomst (‘Memorandum of Understanding’) gesloten met Bank of Ireland (kbc.com)
Vakbonden en directie bereikten een princiepsovereenkomst over een nieuw raamakkoord, een soort Europese CAO. (hbvl.be)
Chiro en lokaal bestuur op het terrein in de Tuinlei bij de ondertekening van de princiepsovereenkomst in 2018. (nieuwsblad.be)
Na een zoektocht van jaren hebben het stadsbestuur en de jeugdraad een princiepsovereenkomst bereikt (standaard.be)
vnw: in België ook: rekening
zie ook elektriciteitsfactuur; waterfactuur; vergrijzingsfactuur
vgl. factuur, de ~ presenteren
Hoe uw factuur voor water, gas en elektriciteit betwisten? (economie.fgov.be)
Op deze manier kunnen uw gasten terwijl ze nog in het restaurant staan de factuur al voldoen. (lightspeedhq.be)
Amai, duur was het wel: Voor twee koffies en een waterke een factuur van 18 euro en centiemen. En ’t waren nochtans geen gouden lepelkes om mee te roeren.
ceremoniële “burgemeester” bij feestelijkheden, vergelijk: prins carnaval
ook: grappenmaker, de leukste thuis
Gisterenavond werden de Gentse Feesten al officieel geopend in het stadhuis. Toen overhandigde burgmeester Daniël Termont traditiegetrouw de grote gouden sleutel aan “feestburgemeester”, in het dagelijkse leven schepen van feestelijkheden, Lieven Decaluwe. (Front View Magazine)
Freddy Thielemans (PS) voert de bijnaam feestburgemeester. Dat is er niet eens zover naast. Brussel Bad, de kerstmarkt, Nuits Blanches; het is er allemaal onder zijn bestuur gekomen. ,,Grote steden hebben feesten nodig, dat is altijd zo geweest.’’ (De Standaard)
De Vlieger moet niet al te lang nadenken over The Joker van de nationale ploeg. "Dat is zonder twijfel Bart Goor. Hij was de feestburgemeester. Die zat iedereen de hele dag te kloten. Zijn bekendste mop was het zoutvaatje losdraaien en dat dan nonchalant voor je neus zetten. (vrouwenvoetbalkrant)
smalend liever lui dan moe
’t Zijn zotten die werken bij deez weer.
Kempische volkszanger Juul Kabas onverwacht overleden, vooral bekend van “’t Zijn zotten die werken” (vrt.be)
Halftijds werken verdient evenveel als voltijds (…) Zoals het spreekwoord zegt: ‘t zijn zotten die werken.’ (nieuwsblad.be)
Hou die pyjamabroek dus nog even aan, leg je poten omhoog en blijf lekker tot na de middag in je nest liggen. Het zijn immers de zotten die werken. (trotop.be)
vnw: (schertsend) diploma
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 3
Maar het parlement is toch ook een beschutte werkplaats waar vele lieden een universitair ezelsvel bezitten? (juridischforum.be)
Pol Pot had een ezelsvel van de Parijse Sorbonne op zak. (pallieterke.advn.be)
groot, afgetekend
een straat voorsprong, een straat verschil: een grote/afgetekende voorsprong, een groot/afgetekend verschil
zie ook straat, een ~ voor liggen
maar ook: een straat achter(op) enz.
google 2022: de beperkte hits in .NL meestal mbt tot .BE
SN-NL: een straatlengte
“Enkele dagen voordien was het Belgisch kampioenschap in Hoeselt. Ik werd daar geklopt door Vanderaerden en Planckaert met een straat verschil.” (sporza.be)
De Antwerps-Ghanese bokser won in de superweltercategorie met een straat verschil op de punten van Jimmy Colas. (demorgen.be)
“Wout wint met een straat voorsprong”: Antwerpse wielerfans zorgen voor mooie apotheose van drie dagen WK-koorts. (hln.be)
Het is ook de basis van toekomstig financieel succes. Een straat voorsprong nemen is geen overdreven statement, maar een zekerheid! (cring.be)
Bij een bevraging onder partijleden in december had hij 62,1 procent van de stemmen gehaald, meer dan een straat voorsprong op zijn uitdagers Norbert Röttgen en Helge Braun. (knack.be)
Vrouwen liggen een straat achter, komen eten met Sergio Herman en alles voor het onderzoek (nieuwsblad.be)
spreken, zonder voorbehoud of achterliggende gedachten
SN/NL: spreken zonder een blad voor de mond te nemen
ook wel als franc parler omschreven
zie ook: parler-vrai
Zijn optreden in het Nederlandse tv-programma ‘Op1’ na de aanslag op de misdaadjournalist Peter R. de Vries smaakte naar meer. Hij kon er met zijn parler franc over Nederland als narcostaat op bijval rekenen. (Bart de Wever, De Tijd)
Met ideeën uit de managementswereld en zijn franc parler joeg hij in het begin de vakbonden vaak in de gordijnen, maar achteraf gezien heeft Flausch de MIVB, de grootste werkgever van Brussel, een dienst bewezen. (Bruzz)
een verleidster, een vrouw die de aandacht op zich wil trekken
opm: kontendraaier/draaister kan ook een kazakkendraaier of windhaan zijn
Katelijne Verbeke speelt haar vol overtuiging als een kontendraaister die van elke beweging meteen een geste maakt, en van elke zin een repliek. M’as-tu vu tegen de sterren op. (standaard.be)
Bij de ene man zijn we een borstenkoningin, bij de andere een bevlogen kontendraaister. (blogspot.com)
Sawsan is zoals men zegt een kontendraaister, maar dan wel eentje die mag gezien worden. (reactnieuws.net)
‘Ik ben een grote bleitkont’: Paula, de moeder van Raoul Hedebouw. (demorgen.be)
“Ik was een echte bleitkont”, zegt Ben Segers in Dag Allemaal. (gva.be)
Even de traditionele traantjes (ik ben zo’n echte bleitkont, ik huil zelfs bij reclame) en papa naar zijn werk (tuinadvies.be)
De bleitkont van het jaar is niet alleen persoonlijk verantwoordelijk voor het stijgen van de zeespiegel en de verzilting van de Thaise akkers, … (humo.be)
term om de maatschappelijke vooruitgang door individuele inspanning (het meritocratisch model) mee aan te geven
NL: het klimmen op de maatschappelijke ladder, de sociale stijging
De opkomst van de middenklasse vond plaats in de 18e eeuw waar door de industrialisatie ‘sociale beklimming’ voor sommige groepen mogelijk werd.
Het artikel ‘Van snit en naad naar de senaat” vertelt het verhaal van een eenvoudig meisje dat via maatschappelijke beklimming op een ministerspost kwam.
een doorgansweg tussen meerdere eigendommen waarvan het gebruiksrecht via erfdienstbaarheid geregeld is
zie ook certitudeweg
vgl. exploitatieweg
Hoe kan ik juridische zekerheid krijgen dat dit effectief een wettelijke servitudeweg is? (juridischforum.be)
De gemeente betwist dat het een gemeenteweg is, maar denkt eerder aan een servitudeweg. (gva.be)
Volgens de boer zou er immers een servitudeweg in het midden van het maisveld liggen. (hbvl.be)
De praktijk ligt in Broechem en is enkel te bereiken met de auto door op de Antwerpsesteenweg tussen nummers 68 en 70 een servitudeweg (rode label C op de kaart) in te slaan en deze tot het einde (circa 100m) te volgen. (praktijk-relaxatie-psychotherapie.be)
een toegangsweg tot een perceel waarvan de rechtszekerheid (certitude) via erfdienstbaarheid geregeld is
zie ook servitudeweg
vgl. exploitatieweg
Via een certitudeweg geraakte de dief tot achteraan de woning. (hln.be)
Via de tuin komt je terecht achterliggend pad dat verbonden is met een certitudeweg. (immospeurder.com)
Al was er al wel een verzuurde relatie met de nieuwe buren wegens een gemeenschappelijke certitudeweg (userbase.be)
De regelgeving van toepassing op certitudewegen. (dekamer.be)
Typisch Vlaams: verbindingsweg tussen ene (industriële) locatie en een doorgaande weg; Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 3
vnw: ventweg, parallelweg
vgl. certitudeweg; servitudeweg
Een andere manier is het aanvoeren dat er sprake is van een losweg (“exploitatieweg”). Een losweg komt slechts tot stand indien eigenaars van een grondstuk die geen rechtstreekse uitweg hebben naar de openbare weg, wederzijds overeenkomen om een strook grond in gemeenschap te brengen tot gemeenschappelijk gebruik van hen allen. (verachtert-haex.be)
De raad heeft het voorstel van overeenkomst tussen het Willebroekse bestuur en de nv Waterwegen en Zeekanaal (W&Z) over de opname van de exploitatieweg tussen de Molenweg en de administratieve zetel van W&Z in het openbaar domein goedgekeurd. (gva.be)
Exploitatieweg maakt bos toegankelijker (Hechtel-Eksel) | Het Nieuwsblad
Ze kaderen in de aanleg van een volledig nieuwe exploitatieweg aan Heide Achter de Steenweg, van aan de Trapkes tot aan de toeristische weg aan de grens met Lommel. (internetgazet.be)
exploitant van kernenergie
zie ook: kernuitstap en scheurtjesreactor
In de plenaire vergadering van de Kamer is donderdagmiddag gedebatteerd over de onderhandelingen tussen kernexploitant Engie en de federale regering over de verlenging van de kernreactoren. (Knack)
Maar een kerncentrale is geen koekjesfabriek, daarom hebben we de vraag gesteld aan de kernexploitant of er mogelijkheden zijn om te kunnen schuiven met onderhoud en sluitingsdata. (VRTNWS)
onderwijsvorm waarbij de lesgever spreekt en de leerlingen luisteren
Het ex cathedra lesgeven wordt afgewiseld met leergesprekken. Hierdoor kan de docent de studenten voortdurend bijsturen. (ugent.be)
Docenten zouden meer op zoek gaan naar alternatieven voor ex cathedra lesgeven en ook zichzelf actiever in de ruimte bewegen.
(kuleuven.be)
Het is een project voor afstandsleren dat wij ontwikkeld hebben om de onderwijs- en leermethoden te veranderen, om af te stappen van ex cathedra lesgeven en om digitale instrumenten in te zetten en op die manier een actievere pedagogie te creëren. (enabel.be)
Ons hoger onderwijs is hopeloos verouderd, proffen die ex cathedra doceren zijn een anachronisme. (standaard.be)
Hij doceert ex cathedra. Dat mag. Hij doet er niemand kwaad mee. (senioerennet.be)
Een kind luistert niet graag naar ex-cathedra-lessen. (freinetschooldespeelplaneet.be)
een gebied dat door de staat ingetekend wordt als toekomstig natuurbeschermingsgebied, zie voorbeeldzinnen
Zoekzones geven per Europees te beschermen soort en habitat de perimeter aan die gevrijwaard wordt met het oog op de instandhoudingsdoelstellingen voor de betrokken beschermingszone. (vlaanderen.be)
Het stuk land dat hij zelf creëerde bleek zonder zijn medeweten te zijn aangemerkt als een zogenaamde ‘zoekzone’. Dat is een gebied dat de Vlaamse overheid in optie houdt om stikstofdoelstellingen te behalen. (NRC.nl)
Als particulier brengt wonen in een zoekzone weinig of geen extra verplichtingen met zich mee. Voor bedrijven kan dit wel belangrijk zijn bij het verlenen van bijvoorbeeld een milieuvergunning. (natuurenbos.be)
examenkopie, schriftelijke vragen en antwoorden van een examen
vnw: examenwerk
zie ook kopij
Bijvoorbeeld: maken we een examen op een examenkopie of een examenkopij? (nieuws.kuleuven.be)
Studenten die aan het examen deelnemen kunnen de examenkopij het eerste uur na het aanvangen van het examen niet rechtsgeldig ingeven bij de examentoezichthouders. (law.kuleuven.be)
Ik twijfel of mijn examenresultaat correct is of ik zou graag mijn examenkopij inkijken, opvragen en bespreken. Welke weg volg ik? (eng.kuleuven)
Een assistent kan bijvoorbeeld de examenkopij aan de student tonen ter inzage. (faber.kuleuven.be)
Je examenkopij ligt op je stoel of op het tafeltje bij een examen in de aula. (vives.be)
(neologisme) bierspa waar men in een bierbad kan liggen, dat goed voor de huid zou zijn en rustgevend werkt
Binnenkort kan je tot rust komen in een bierwellness in Brugge. Dat is een wellness met baden waarin de ingrediënten van bier zitten. Die zouden goed zijn voor de huid en een relaxerend gevoel geven. Het is de eerste bierwellness van Vlaanderen. (VRTNWS)
Bad, Bier en Plezier, Bath & Barley is de eerste Belgische bierspa. Hier dompelen we je onder in al wat goed is aan bier. (Bath & Barley)
zeker; ook soms benadrukte vorm van evident
ook evidamment, evidemment
Verkoper doet ne schonen uitleg en geeft toe dat het van Chinese makelij is. Ik meteen al nimeer zo enthousiast evidament. (bouwinfo.be)
Jawel, we beklommen – evidament – de Machu Picchu en nog meer impressionant: we bestegen zelfs de 700 extra trappen van de Waynu Picchu (wordpress.com)
…en nog een aantal interessante acts als Dubtari en, evidament, Patrice. (tropicalidad.be)
En er is wifi, évidamment! (lastminute.be)
Ette Ibibio is een Afrikaans restaurant met een évidemment op en top Afrikaans interieur – denk rastakleuren, houten maskers, krokodillenhuid. (elidesc.com)
Ik zou het bijna uit principe doen, mits van de juiste partij. Evidamment! (facebook)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.