Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
meestal in uitdrukkinge zoals: “Seffens zal ik u eens tegen het plafond plakken!” waarbij men iemand een serieuze (serieus) rammeling voorhoudt.
Weer 10 euro nadat ge me gisteren al 20 euro zijt komen aftroggelen? ’k Zal u seffens eens tegen ’t plafond plakken als ge nog lang blijft aandringen.
Dimmen gast! Of ’k plak u tegen ’t plafond!
Kids, soms kunt ge ze tegen den plafond plakken…
uitzenden op radio, of tv,
zie ook geven
Wat geven ze uit vanavond op de VTM?
uitzenden (radio, tv), programmeren (radio, tv, toneel, …)
ook: uitgeven
Na ’t nieuws geven ze een documentaire van National Zologie of hoe noemt dat?
Ze hebben onlangs die film Aanrijding in Moscou nog eens gegeven. Het is de derde keer dat ik em gezien heb en ik vind em nog altijd even goed.
Dit artikeltje wordt gebruikt om een aantal bronnen op te lijsten voor Vlaamse taal. Er wordt geen waardeoordeel over de kwaliteit van de bronnen gegeven. Wel is het aan te raden om altijd kritisch te blijven en verschillende bronnen te vergelijken.
Interessant: Om te controleren of een woord/uitdrukking misschien van BE naar NL overgewaaid is, kan men NL publicaties doorzoeken met www.delpher.nl.
Google: om op google de BE en NL voorkomens te vergelijken (en te tellen): woord/uitdrukking tussen dubbele aanhalingstekens (" ") plaatsen en daarachter site:.BE of site:.NL vermelden.
> Het lijstje mag natuurlijk aangevuld worden
gedrukte bronnen: DS2015; TV2015
digitale bronnen: Typisch Vlaams, vnw; znwb
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Belgisch-Nederlands (klik bij “Deze woorden moeten nog bekeken worden” onderaan op ‘Uitklappen’)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_Belgisch-Nederlandse_woorden
http://www.vlaamsetaal.be/artikel/24/algemene-vlaamse-woorden
http://www.vandale.be/opzoeken#.U24m-fl_uPw
opm: Voor Vlaamse woorden gebruikt VD o.a. de labels in België; België; Belgisch-Nederlands; gewestelijk (soms); BE …
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_verschillen_tussen_het_Nederlands_in_Belgi%C3%AB,_Nederland_en_Suriname
Discussie over Belgisch-Nederlands, Vlaams, …
http://nl.taal.narkive.com/hALTRbBy/algemeen-belgische-woorden
lijst met typisch Vlaamse wielertermen van Michel Wuyts:
https://www.standaard.be/cnt/dmf20120628_186
Vlaamse studententaal (uitgebereid, interessant en gedocumenteerd):
http://club.studiant.be/plutonica/studententaal.html (link ligt plat, nov 2019)
Over verschillen VL en N-NL door de taaltelefoon:
https://www.taaltelefoon.be/standaardtaal-verschillen-tussen-belgi%C3%AB-en-nederland
De Standaard is ook bedreven in zeg-niet-zus-maar-zeg-wel-zo. Voorwaar een inspiratiebron voor het VL:
http://www.standaard.be/extra/static/pdf/taal2010/bijlage3.pdf
Een dialectloket:
https://www.dialectloket.be/
Vlaamse keukentermen:
http://blogs.seniorennet.be/keukenverhalen/archief.php?startdatum=1121637600&stopdatum=1122242400
VRT Taalnet:
https://vrttaal.net/
Het Nederlandse Genootschap Onze Taal beantwoordt op zijn bladen honderden taalvragen. Daarnaast biedt de website een uitgebreide verzameling koppelingen naar andere taalbladen op het internet.
https://onzetaal.nl/
Geïntegreerde TaalBank:
http://gtb.inl.nl/
Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren:
http://www.dbnl.org/
Taalunie:
https://taaladvies.net/
Taaltelefoon:
https://taaltelefoon.be/
Algemene Nederlandse Spraakkunst:
http://ans.ruhosting.nl/e-ans/
Het Meldpunt Taal verzamelt alles wat u over taal te melden hebt: nieuwe woorden, opmerkelijke uitspraken, kromme zinnen, ergernissen. www.meldpunttaal.org
Het doel van de etymologiebank is alle belangrijke etymologische publicaties van het Nederlands op één centraal punt en van de recentste publicaties tot de oudste te catalogiseren. Zo kan men de herkomst van Nederlandse woorden opzoeken op de website:
etymologiebank.nl
Vlaams-Brabant en Antwerps (ook Kempens):
http://www.dbnl.org/arch/ooms010vlaa01_01/pag/ooms010vlaa01_01.pdf
spreekwoorden en uitdrukkingen:
https://www.woorden.org/spreekwoord.php
Vlaamse politieke begrippen en Wetstratees:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Politieke_terminologie_in_Belgi%C3%AB
Interessante literatuur over de taalverbeteringen van de vrt taaladviseur Ruud Hendrickx:
http://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/786/736/RUG01-001786736_2012_0001_AC.pdf
Lijst met zogezegde belgicismen:
http://lists.sf.own-it.nl/pipermail/opentaal/2006-August/000182.html (link ligt plat, nov 2019)
‘Typisch Vlaams’ Ludo Permentier – Rik Schutz uitgegeven bij het Davidsfonds
http://www.davidsfonds.be/folder/files/TypischVlaams-promo.pdf
INL: formatiewoordenboekje met enkele typisch VL termen over politieke regeringsvorming
https://ivdnt.org/actueel/gelegenheidswoordenboekjes/formatiewoordenboekje
lijst Belgisch-Nederlands:
http://www.gentvertaalt.be/taaldatabank/links/taalvandaal-cached.html
+ bepeizingen:
http://users.telenet.be/taalvandaal/
West-Vlaamse woorden:
https://vls.wikipedia.org/wiki/Typische_West-Vlamsche_woordn
Verhalen over het Nederlands in België:
https://taalverhalen.be/
Deze lijst van Vlaams moet zeker kritisch bekeken worden want het is niet allemaal VL:
http://www.encyclo.nl/lokaal/11289&page=0
Een vertaalwoordenboek Vlaams naar Nederlands:
https://wablief.eu/
Opzoeksite van UGent voor dialecten:
https://e-wvd.be/lid/wvd/f?p=131:1::::::
Collegenet – Woordenlijst Nederlands-Vlaams’:
http://www.encyclo.nl/lokaal/11289
Oost-Vlaamse Wikipedia:
https://incubatorplus.fandom.com/wiki/Wp/ovls
Een reeks “Schrijft Knack Belgisch?” (Siegfried Theissen):
www.dbnl.org/tekst/nee003200401_01/_nee003200401_010076.php
(google voor andere afleveringen); zie ook DB & Co
Zeer veel informatie over de Vlaamse dialecten, dialectwoorden, -uitdrukkingen, e.d.m.:
http://blog.seniorennet.be/waasland_dialect/
https://www.gidsvoorhetzuiden.nl/wat-betekent-101/ (Vlaams door de ogen (oren) van ingeweken NL)
https://www.fiets.nl/forum/viewtopic.php?f=24&t=2354&sid=29c319a9ef572cfe01b769c784ba1630 (een rubriek Mooiste Belgische wielerterm)
https://www.taalvoutjes.nl/de-verschillen-tussen-vlaams-en-nederlands (een alfabetische lijst van een aantal verschillen)
https://voorbeginners.info/belgie/vlaams-f-j.htm (Vlaams voor beginners (NL))
Vlaams-Nederlands woordenboek van ambetanterik tot zwanzer uit 2004 van Peter Bakema:
https://www.dbnl.org/tekst/bake012vlaa01_01/index.php
Glossarium van veel gebruikte Vlaamse woorden:
http://www.verhoevenmarc.be/PDF/VL-NL.pdf
https://wablief.eu/index.php/info: een Vlaams-Nederlands woordenboek door Zeeuws-Vlaamse auteurs.
https://libstore.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/414/542/RUG01-001414542_2010_0001_AC.pdf (interessante masterproef van Charlotte Louwagie over Het ‘Woordenboek voor correct taalgebruik’ van Siegfried Theissen en Peter Debrabandere: extensief corpusonderzoek, i.e. toetsing aan het reële taalgebruik in noord en zuid)
http://www.verhoevenmarc.be/PDF/VL-NL.pdf
Lijst van 32 blz. Vl-NL vertalingen
http://www.onderwoorden.nl/assets/uploads/WOORDENLIJST_DE_STANDAARD_OPT.pdf
lijst De Standaard: Hoe Belgisch mag uw Nederlands zijn
https://books.google.be/books?id=7eUwDQAAQBAJ&pg=PT130&lpg=PT130&dq=%22luchtwaardin%22&source=bl&ots=2dASuBf5Xz&sig=ACfU3U1YQw3m__PfcUR41Dj01hApmbl3Hw&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjIiurv_aGBAxWA2AIHHQ1oBmI4ChDoAXoECAMQAw#v=onepage&q=%22luchtwaardin%22&f=false
Gluren bij de buren: de leukste taalverwarringen tussen Vlamingen en Nederlanders
een Belg in de voetbalwereld zo genoemd omdat hij ofwel in het buitenland speelt, ofwel van vreemde origine is ofwel een prominente rol speelt
Van Dale 2014: ongemarkeerd,‘voetballer die voor de voetbalregels als Belg geldt’
google2014: .BE (>700); .NL (<100)
nieuwsblad.be: ‘Ik wist pas anderhalf uur voor de match dat ik aan de aftrap zou komen’, zei de in Tilburg wonende voetbalbelg, die afkomstig is van Zepperen.
standaard.be: Eden Hazard, duurste voetbalbelg ooit, tekent voor vijf jaar bij Chelsea.
anderlecht-online.be: Vorig jaar was Michel D’Hooghe nog de belangrijkste voetbalbelg, nu dus Kompany van Anderlecht.
voetbalformums.be: Aantal Belgen (incl. dubbele nationaliteit – voetbalbelg) aan de aftrap: 01) STVV: 9 02) Westerlo: 8 02) Standard: 8 02) Kortrijk: 8
4nieuws.be: Elke dag in de aanloop zet een prominente voetbalbelg zijn beste elf op papier. Vandaag: Gert Verheyen (50 caps, 10 goals).
http://users.telenet.be/taalvandaal/belgischnederlands.htm: voetbalbelg · voetballer afkomstig uit het buitenland die, na vijf jaar in de Belgische competitie te hebben gespeeld, niet meer als buitenlander telt
(informeel) vrouwenborst
< Frans lolo, borst < van lolo, dat in kindertaal lait (melk) betekent
Pamela Anderson? Dat is toch die met haar dikke lolo’s he?
kom eens dichterbij
mennekeer dichter meisgie (meisje) dat ik je beter versta want ik hoor niet meer zo goed
ineens; in één keer.
Hij is zodanig verslaafd aan sigaretten, dat – moest ie kunnen – ie er twee mennekeer zou smoren.
Glascontainers op openbare plaatsen voor het sorteren van glasafval.
zie ook bolcontainer
De glasbollen worden op zeer regelmatige tijdstippen geledigd, maar valt het al eens voor dat de glasbol helemaal vol is op het ogenblik dat u net uw glasafval wou deponeren, zet het dan niet naast de glasbol, maar kom later nog eens langs of ga naar een andere glasbol. (ivio.be)
Weet gij hier in de buurt ne glasbol staan?
Doen alsof, toevallig
ook alkaks, askaks, alskaks
Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij alskaks: in de volksspraak veelal ASKAKS, ook in twee woorden geschreven —. Voorheen zeer gewone, thans in Noord-Nederland verouderde, maar in Vlaamsch België nog in de dagelijksche spreektaal gebruikelijke uitdrukking, om te kennen te geven, dat het gezegde niet in ernst moet opgevat worden, maar alleen de strekking heeft om aan de zaak, waarvan sprake is, een fraaien glimp te geven.
Bij ‘kak’ is waarschijnlijk een verband met kaken, kakelen, in de zin van praten, ijdel snappen.
De etymologie blijft onzeker.
Ik zal er eens akaks passeren….
“Lokerse pareltjes (Lokeren)
akaks. 1) toevallig, onverwacht, 2) terloops, langs zijn neus weg” (standaard.be 1 sep. 2008)
De kans om in armoede te vervallen. NL: kansarm zijn, (bij benadering) armoedeval.
Sociaaleconomische positie die wordt gekenmerkt door een achterstand op verschillende terreinen tegelijk zoals inkomen, opleiding en vorming, huisvesting, welzijn en gezondheid, vrijetijdsbesteding en ..
Bron: www.thesauruszorgenwelzijn.nl
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 6; Kansarm’ komt in Nederland ook voor, maar het bijbehorende zelfstandig naamwoord komt er nauwelijks voor.
Kansarmoede in België?
Armoede is meer dan een gebrek aan geld. Armoede veroorzaakt uitsluiting. Gezinnen in armoede ervaren dagelijks dat ze er niet bijhoren. En als mensen worden uitgesloten van een menswaardig leven, heet dat onrecht (deredactie.be)
Hieruit zal blijken dat armoede niet enkel te maken heeft met het financiële aspect, maar dat je
ook op sociaal, cultureel, educatief, taalkundig of maatschappelijk vlak kan achtergesteld zijn. In dat
geval spreken we van kansarmoede.
Kansarmoede en armoede in België (schoolproject)
papier en kartonafval
Morgen zetten we de dozen papier buiten, dan komt de vuilkar van de gemeente het p&k afval ophalen.
In elk containerpark kunt ge uw p&k afval kwijt.
- gelijkenis met het openluchtmuseum Bokrijk
- museumgehalte
- niet echt, namaak van hoe het vroeger was
“De straat en de steegjes errond zijn mooi gerestaureerd en onderhouden en eigenlijk heeft de omgeving een redelijk Bokrijkgehalte, met dat verschil dat de huisjes hier nog allemaal bewoond worden…” (blog)
“Een klein maar fijn boekje met een hoog Bokrijk-gehalte: we leren er over handgeweven tapijten, de traditionele kledij, ambachtsuitrusting, de dorpscultuur en -architectuur, de smeedkunst.” (uit een blog)
“De stad bleek echter een groot Bokrijk-gehalte te hebben: volledig gerenoveerde tempels en ruines in een idyllisch aangelegd park met vijvers en bloemen.” (uit een blog)
letterlijk: een openluchtmuseum dat veel gelijkenis vertoont met dat van Bokrijk
figuurlijk en pejoratief: een plaats waar alles bewaard wordt zoals in een museum, waar men niet bij de tijd is, waar men niet evolueert en geen vooruitgang maakt
vergelijk Bokrijk, een ~, goed voor Bokrijk
“Het Openluchtmuseum Bachten de Kupe in Izenberge, het Bokrijk van West-Vlaanderen, bestaat dertig jaar en viert dat dit weekend.”
“De pastoor van Scherpenheuvel wil niet dat zijn bedevaartsoord het Bokrijk van de bedevaartsoorden wordt. “We hebben niet de ambitie om een museum te worden”, zegt hij in “Terzake”. Dus neemt hij een designbureau onder de arm voor een hedendaagser en aantrekkelijk bedevaartsoord." (deredactie.be)
vremdemirror.com: Een laatste groot misverstand is dat Vremde het Bokrijk van den Aldi is.
rollebollen, geslachtsgemeenschap hebben;
ook ‘poepekezwam doen’
“De jongedame had net van poepekezwam gedaan
ja, die vlamingen hebben mooie uitdrukkingen voor neuken.” (uit een forum)
“Kwinten heeft “een beetje van poepekezwam gedaan met een ander” en daar kan zijn vriendin niet bepaald mee lachen. Nu is er spijt en daarom vraagt Kwinten met de hulp van Siska voor heel luisterend Vlaanderen om vergiffenis." (studio brussel)
psychiatrische patiënt die opgesloten wordt na het plegen van een misdaad
niet in Van Dale 2014
zie ook interneren
demorgen.be: Aangepaste hulpverlening: dat zijn we de geïnterneerden verschuldigd
gva.be: Geïnterneerde moordenaar mag euthanasie krijgen
standaard.be: Een geïnterneerde is geen gevangene
opsluiting van psychiatrische patiënten die een misdaad begaan
niet in Van Dale 2014
zie ook geïnterneerde
Het psychiatrisch verslag van deskundigen maakt dikwijls uit tussen interneren of gevangenis.
zie overkapselen
-
er een kap over doen, maken
overkappen
ook zn. overkapseling
deredactie.be: Dat scenario zou het doorgaand verkeer verder weghouden van de stad en een deel van de ring overkapselen.
bedrijventerrein-management.be: beperking van de geurhinder door volledig overkapselen van de laadzone voor vrachtwagens, afsluiten van de laadzone met automatische poorten, afzuigen …
twitter.com: In Diest is men de Demer ook terug aan het openleggen na overkapseling.
borstenforeum.be: Dat moest bij de gladde wel, om overkapseling te voorkomen, maar bij de geruwde prothesen mag dat dus niet meer.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
