Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #17301

    zuurstekkenspijs
    (de ~ (v.), geen mv.)

    rabarberspijs

    uitspraak: zuurstekkespaas

    Voor de laatste keer van het jaar heb ik zuurstekkenspijs gemaakt.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 13:50)

    👍
    186

    #17302

    klaven, pinten ~
    (uitdr.)

    zie pinten klaven

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (10 Aug 2021 03:47)

    👍
    224

    #17303

    pinten klaven
    (uitdr.)

    pinten drinken, pinten heffen, pinten pakken

    regio Herenthout

    Gaat ge pinten klaven? Ni te zat en om wat uur gaat ge thuis denkt ge?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (24 Jul 2021 15:57)

    👍
    212

    #17304

    slaapjapon
    (de ~ (m.), ~s)

    pon, nachtkleed

    uitspraak: slopzjapon

    Ik ga mijne slopzjapon aandoen en ’k gaan slapen nu.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door vros (27 May 2025 19:18)

    👍
    293

    #17305

    hond, voor de ~ zijn kloten
    (uitdr.)

    voor niets

    Algemeen Nederlands Woordenboek: ((vooral) in België, vulgair)
    voor niets; tevergeefs

    Nederland: voor de kat zijn kut (katsekut)

    Nu regent dat weer. Dus heb ik te straks voor de hond zijn kloten de planten water gegeven.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 06:11)

    👍
    297

    #17306

    geiten, klein ~ regenen
    (uitdr.)

    zie geit, klein ~en regenen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (06 Aug 2021 17:07)

    👍
    290

    #17307

    schoner als het plechte
    (uitdr.)

    mooier dan als het voordien was

    uitspraak: scheunder as’t plechtte
    zie ook plechten
    regio Herenthout

    Ge hebt de meubels in de living veranderd, zien ik. Awel ’t is scheunder as ’t plechte.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Marcus (10 Aug 2021 06:24)

    👍
    251

    #17308

    achterdeur, zijn ~ openzetten
    (uitdr.)

    een scheet laten, een wind laten

    Van Dale 2014 online: gewestelijk, informeel

    Ik weet niet wat hij altijd eet, maar als hij zijn achterdeur openzet, blijft dan maar wijgenwaad uit zijn geburen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (27 Jul 2021 15:55)

    👍
    326

    #17309

    inslagen
    (ww., sloeg in, ingeslagen)

    met een slag, met snelheid en kracht in iets doordringen

    SN: inslaan

    De bliksem kan niet inslagen via de kabel als alle priezen (pries) zijn uitgetrokken.

    Als hare vent haar zo blijft koejonneren, dan slaagt ze, 1 van de dagen, die zijne kop wel es in.

    Ik had mijn eigen buitengesloten en toen heb ik het raamke in de achterdeur moeten inslagen.

    Dat nieuws slaagt in gelijk een bom.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (07 Jul 2021 21:45)

    👍
    257

    #17310

    buitenuit, naar ~
    (vlaams idioom)

    naar buiten toe, tegenover de buitenwacht

    Ik los dat soort zaken het liefst onder vier ogen op, in vertrouwen. Naar buitenuit verdedig ik mijn spelers altijd." (Marc Wilmots in De Morgen)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door LeGrognard (06 Aug 2021 17:07)

    👍
    255

    #17311

    aanrekenen
    (ww. rekende aan, aangerekend)

    in rekening brengen
    NL: berekenen (aanrekenen wordt alleen gebruikt in de betekenis van verwijten)

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 2; Als in Nederland iemand iets wordt aangerekend, wordt hij of zij verantwoordelijk gehouden voor iets onaangenaams. In België gaat het ook vaak om een te betalen bedrag.

    Luchtvaartmaatschappijen mogen hun passagiers een extra toeslag aanrekenen als ze bagage willen inchecken. Het meenemen van handbagage moet echter gratis blijven. (De Morgen)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door nthn (10 Aug 2021 23:21)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Feb 2021

    👍
    346

    #17312

    contentieux, het sociale ~
    (begrip)

    onopgeloste geschillen tussen werknemers en werkgevers en tussen werknemers en de overheid

    vergelijk: contentieux

    “Het sociale contentieux” is een typische toverterm uit de Wetstraat. Het zijn de krijtlijnen die aangeven hoe ver de verandering mag op sociaal-economisch vlak; een “sociale perimeter” eigenlijk. (newsmonkey.be)

    Beke communiceerde voor zijn sociale contentieux twee duidelijke toegiften van de liberalen en de N-VA: het behoud van de automatische loonindexering en geen beperking van de werkloosheid in de tijd. (newsmonkey.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 17:07)

    👍
    279

    #17313

    rotatieprincipe
    (het ~, ~s)

    wisselingen van personen, in bepaalde functies, en binnenin een eenzelfde groep, om iedereen zo alert en scherp mogelijk te houden en met de bedoeling om bepaalde taken aan een ander of anderen over te laten

    wordt zowel in de politiek als in de sport gebruikt

    De Europese Commissie hanteert het principe dat topambtenaren na verloop van tijd (een vijftal jaren) ‘roteren’ naar een ander directoraat-generaal. Men gaat er van uit dat een zekere vorm van mobiliteit onder ambtenaren een goede zaak is, en dat het rotatieprincipe de kans op mistoestanden reduceert. (europarl.europa.eu)

    Open Vld hanteert een rotatieprincipe, waarbij ofwel Maggie De Block ofwel De Croo afvallen, als de delegaties herleid worden tot twee.

    In het voetbalmilieu is het rotatieprincipe, bij internationale topclubs, een bekend fenomeen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 03:47)

    👍
    228

    #17314

    Pasen, nog zo een en het is ~
    (uitdr.)

    wordt gezegd als iemand een naïeve of onzinnige uitspraak doet

    Mensen die op jonge leeftijd een tatoe laten zetten, krijgen na hun 40ste lelijke plekken op hun huid.
    Yeah right,… nog zo 1 en het is Pasen!

    Dikke ledematen bij kankerpatiënten komt van teveel zout te eten. Ja, dat zal wel, nog zo 1 en tis Pasen!

    sp.a: “We gaan op een andere manier aan politiek doen. We gaan op pad, luisteren naar mensen en gaan daarmee aan de slag.”
    Nog zo één en het is Pasen. (reactie van Joël De Ceulaer, op een twitter van John Crombez)

    Geens: “Tegen Pasen maatregelen die kraken strenger aanpakken”
    Hey Geens: nog zo een en het is pasen! 13/03/2017. patrick herman. Misschien eens het huis van vrederechter kraken en … (hln.be)

    Ja hallo, nog zo een en het is Pasen. :lol: Haemers, Basjrami, Lacroix, Kapllan Murat en nog enkele andere waren zeer aantrekkelijke mannen … (happymama.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 20:07)

    👍
    259

    #17315

    persienne, trekt uw ~ op
    (uitdr.)

    zie trekt uw persienne op

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (31 Jul 2021 21:11)

    👍
    205

    #17316

    iemand, hèt voor ~ zijn

    zie hét voor iemand zijn

    vgl ook het van het zijn

    Die job was nu hèt voor mij se en ik mocht in dat bedrijf niet beginnen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (03 Aug 2021 19:23)

    👍
    229

    #17317

    zjelap
    (de ~ (m.), geen mv.)

    jelap: de meest gekende is gemaakt van rode bessensap of van sap van diverse rode vruchten. Het is helder van kleur en niet troebel. Het sap wordt aangedikt met suiker en gelatine, vandaar de gelatineachtige structuur.
    Het is een armemensen vruchtenconfituur (arme-mensen-kost), waarvan men de stukjes vruchten niet kan zien.

    uitspraak: zje-làp

    Oorsprong: Julep (16de E): geneeskunde
    sap van fruit op basis van rozenwater, geconserveerd met suiker: een soort drinkbare fruit- of kruidensiroop.
    Een zoete drank van verschillende bereiding, voorheen, als koeldrank (om de koorts te laten zakken en om aan te sterken), aan zieken, ongestelden of herstellenden toegediend.
    Dokters die enkel medicatie voorschrijven op basis van siroop of suikerwater, noemt men julepdokters.

    Van Dale:julep
    (1546) Frans < Spaans julepe of Oud-Provençaals jùlep < Arabisch julab, jullab (rozenwater, julep)
    1.(in de oude geneeskunde) ben. voor een verkoelende, kalmerende drank

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    - Eerst moet men een julep nemen, sulcks als hier nae volcht, , Vlaanderen/Brabant/Limburg, (1546)

    Niet te verwarren met jalap/jalappe: laxeermiddel (sinds 17de E gekend gebruik) genoemd naar Xalapa in Mexico, de plaats waar de harsplant groeit.

    Tussen 2 maaltijden, of om ’s nachts niet wakker te worden van den honger, kregen we ’s avonds nog “nen bo mé zjelap”.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door dejanneman en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 13:19)

    👍
    231

    #17318

    avisigaard
    (de ~ (m.), ~s)

    handig persoon
    iemand die van alles verstand heeft

    Frans: avisé

    Die broer van haar is een avisigaard, hij weet van alles wel iets en kan repareren wat een ander naar het afvalpark brengt.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (31 Aug 2021 11:23)

    👍
    277

    #17319

    schouderband
    (de ~ (m.), ~en)

    de singel die gebruikt wordt om een kruiwagen te vervoeren.

    uitspraak W.-Vl.: schoereband

    Met zo een sterke schouderband kon hij een hele vracht met zijn kortewagen vervoeren.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door De Bouck en laatst gewijzigd door fansy (09 Aug 2021 00:49)

    👍
    209

    #17320

    voorgevallen, het is ~
    (uitdr.)

    zie het is voorgevallen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (25 Jul 2021 17:28)

    👍
    203

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.