Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #15881

    Brussel Nationaal
    (plaatsnaam)

    traditionele en min of meer officiële benaming voor de nationale luchthaven van België die zich in en rond Zaventem bij Brussel bevindt

    er zijn tegenwoordig heel wat alternatieve benamingen in omloop: Brussels Airport; Luchthaven Zaventem; Luchthaven Brussel-Nationaal; Brussel-Nationale Luchthaven

    FR Aéroport de Bruxelles-National

    De Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed
    Luchthaven Brussel Nationaal (ID: 40894)
    (…)
    De nationale luchthaven is ingeplant op een omvangrijk terrein dat zich uitstrekt over het noordelijke deel van Zaventem, een deel van Diegem (Machelen) en Steenokkerzeel. De ligging nabij het ‘turbineknooppunt Zaventem’, een drukke verkeerswisselaar tussen de Brusselse Ring en de snelweg A201 met enkele extra vertakkingen voor de R22, zorgt voor een vlotte bereikbaarheid. Brucargo, de vrachtzone van Brussels airport, grotendeels gelegen op Diegem en Melsbroek (deelgemeente van Steenokkerzeel) beslaat het noordwestelijke deel van het luchthaventerrein. In het noordoosten, en aansluitend op Brucargo, ligt de militaire luchthaven van Melsbroek.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (28 Jul 2021 17:02)

    👍
    247

    #15882

    déconfiture
    (zn. v.; ~s)

    VL: ontmaskering

    ANW:
    deconfiture 1.0: ((vooral) in Nederland, formeel faillissement
    deconfiture 2.0: ((vooral) in Nederland, formeel) mislukking
    deconfiture 3.0: ((vooral) in België)ontmaskering; demasqué

    demorgen.be: In het verleden was doping de oorzaak voor meer dan de helft van de plotse déconfitures in het wielrennen.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 11:22)

    👍
    288

    #15883

    gesco
    (begrip)

    wikipedia: Een Gesco is een arbeidsrechtelijk statuut voor werknemers bij de Vlaamse Overheid, een instelling van openbaar nut en een vereniging zonder winstoogmerk (vzw) die een sociaal, humanitair of cultureel doel nastreeft. Gesco staat voor gesubsidieerd contract.
    Het statuut werd in 1989 in het leven geroepen ter vervanging van de tewerkstellingsprogramma’s:

    demorgen.be: De Vlaamse steden en gemeenten krijgen volgend jaar 18 miljoen euro minder van de Vlaamse regering voor de zogenaamde gesubsidieerde contractuelen (of kortweg gesco’s). (…)In totaal zijn er zo’n 29.000 gesco’s bij de Vlaamse gemeenten.

    werk.be: Een gesco werknemer heeft een gewoon arbeidscontract (wet op de AO van 3 juli 1978) van bepaalde of onbepaalde duur. Hij ontvangt hetzelfde loon als een andere werknemer met eenzelfde functie bij dezelfde werkgever.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Taalmiet (16 Mar 2025 21:44)

    👍
    249

    #15884

    goestingdoener
    (de ~, ~ s m. zelfst. nw.)

    iemand die altijd zijn zin doet

    zie ook goestendoender

    Walter De Buck, het laatste Knack-interview: ‘Ik ben een goestingdoener, ik heb van niets spijt’(Knack 21/12/14)

    (Dit is de titel van het artikel. In de tekst staat: “Het schrikt me niet af om tegen de stroom op te roeien. Al heeft dat misschien niet veel met moed te maken: ik ben gewoon een goestendoender.”)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 12:33)

    👍
    303

    #15885

    sjarlewieter

    zie charlewieter

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (01 Aug 2021 19:49)

    👍
    215

    #15886

    charlewieter
    (zn. m.; ~s)

    penis

    spellingvariant: sjarlewieter
    zie ook wieter, sjarel, charel

    9lives.be: Ze waren ook eens onderling weggeweest, haalt ie ineens zijne charlewieter uit zijn rits en begint zo te dansen.

    clint.be: Die vinden het onaanvaardbaar dat bronstige heren uit alle hoeken van de wereld even op bezoek komen om hun sjarlewieter uit de laten in de Braziliaanse jungles.

    weljongniethetero.be (rubriek Koos)Naampjes voor je geslachtsdeel): …maar hier thuis durven we algemeen al eens charel of sjarlewieter zeggen…

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Jul 2021 19:30)

    👍
    323

    #15887

    toedoon
    (ww. deeg toe, toegedoan)

    AN: dichtdoen
    VL: toedoen

    Doog diene gulp toe, ’t veugelke vluug weg.
    Doe je gulp dicht, het vogeltje vliegt weg.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 03:56)

    👍
    233

    #15888

    klaktoerist
    (de ~, ~en m. zelfst. nw.)

    een toerist die helemaal doet wat van toeristen verwacht wordt en dus de obligate toeristenklak draagt; de term is negatief en wordt doorgaans gebruikt om aan te geven dat de spreker of schrijver tot een superieur soort toeristen meent te behoren

    “Dit geeft ons natuurlijk ruimte om in de namiddag wat de klaktoerist uit te hangen.” (“What About Hilderik” blog)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 13:39)

    👍
    238

    #15889

    klakpotter
    (znw. de ~ m ~s)

    kladschilder

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: klakken
    1) Bij Kiliaan (1599) met de betekenis: klakken, kladden, modderspatten verwijderen (afborstelen, afwrijven).

    2) Klakpot, kladschilder (Schuermans 1865-1870), met de afleiding klakpotten, ”op ruwe wijze verven (een muur enz.), kladschilderen, klakken” (De Bo 1873), waarvan dan weer is afgeleid klakpotter, kladschilder, klodderaar (Schuermans 1865-1870; De Bo 1873).

    Een klakpotter is Ensor, naast klepsjiezen en kroelkesvolk wel het grootste verwijt dat hij iemand kan maken. (Stefan Hertmans, Oorlog en terpentijn)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (01 Aug 2021 08:24)

    👍
    258

    #15890

    latten, er zijn ~ aan het dak
    (uitdrukking)

    zie dak, er zijn latten aan het ~

    .

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (08 Aug 2021 13:45)

    👍
    225

    #15891

    er zijn latten aan 't dak
    (uitdrukking)

    zie dak, er zijn latten aan het ~

    .

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (24 Jul 2021 08:37)

    👍
    284

    #15892

    dak, er zijn latten aan het ~
    (uitdrukking)

    geheimtaal van volwassenen om aan te geven dat men iets niet kan zeggen omdat er kinderen in de buurt zijn

    Ik zal u dat later wel eens uitleggen want er zijn latten aan het dak.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (26 Jul 2021 15:45)

    👍
    283

    #15893

    hetzelfde, het is ~ niet
    (uitdr.)

    Kwalitatieve vergelijking waarbij het ongenoemde afgekeurd of minderwaardig beschouwd wordt

    ook: het is toch hetzelfde niet

    bloggen.be: Het ziet er hetzelfde uit maar het is hetzelfde niet.Je koopt het en je denkt dat je er beter af mee bent maar ervaring heeft geleerd dat dit soms heel ver te zoeken is.

    Niks gaat boven zelfgesneden frieten. Tegenwoordig verkopen ze ook lekkere voorgebakken frieten, daar niet van, maar het is toch hetzelfde niet.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 06:44)

    👍
    240

    #15894

    vlieger, mee mijne ~ en zijne steert

    ’t Vliegerken van Walter De Buck is dusdanig cultureel erfgoed in Vlaanderen dat het alombekende zinnetje uit het refrein niet in het VW kan ontbreken.
    Hieronder de volledige tekst van het lied, dat niet alleen bol staat van het Gents en het Vlaams, maar ook van schunnigheden … De tekstschrijver zou Karel Waeri geweest zijn en de muziek is van Walter Kollo.

    Liedje en muziek zie hier

    Walter De Buck – ’t Vliegerken (1971)

    Ik ben nie al te zot van `t spel
    Maar `k vange gere musschen
    Marblen en toppen kan ik wel
    Maar daarin ben ik nie fel
    `k Zie tegenwoordig overal
    En ook al in mijn straatje
    Jongens schuppen op nen bal
    Maar `k spele `t liefst van al

    Mee mijne vlieger
    En zijne steert
    Hij goot omhoge
    `t Es `t ziene weert
    `k Geve maar klauwe
    Op mijn gemak
    `k Heb nog drei bollekens
    In mijne zak

    Mietje van de koolmarchant
    Een meiske uit mijn straatje
    Keurde mijne cervolant
    En z` had er `t handje van
    Want zo rap alsof de wind
    Was z` aan `t spele mee mijn klauwe
    En ze riep `t es `t spele weert
    Want hij hee ne goeie steert

    Ja, mijne vlieger
    En zijne steert
    Hij goot omhoge
    `t Es `t ziene weert
    `k Geve maar klauwe
    Op mijn gemak
    `k Heb nog twee bollekens
    In mijne zak

    `t Seef liet zijne vlieger op
    Van `t soepe, `t soepe, `t soepe
    Maar hij stuikt op zijne kop
    En muile dat hij trok
    Zijn spankoorde was veel te kort
    En met zijn `t sietse klauwe
    En daarbij was zijne steert
    Geen chique toebak weert

    Maar mijne vlieger
    Me zijne steert
    Hij goot omhoge
    `t Es `t ziene weert
    `k Geve maar klauwe
    Op mijn gemak
    `k Heb nog een bolleke
    In mijne zak

    Laatst op het Sint-Denijsplein
    Mijne vlieger was aan `t zweve
    d` Er kwam een wijf, een groot venijn
    En ze zei `dat mag niet zijn`
    Hij hangt te veel in mijne weg
    Ze begost er an te sleure
    En op een twee drei pardaf
    De koorde schoot er af

    Hij was goon vliegen
    Al mee de wind
    `k Stonde te schrieme
    `k Was maar een kind
    Mijne bol klauwe
    Die ging ne gang
    Dat zal `k omtauwe
    Mijn leven lank

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (18 Jul 2021 03:24)

    👍
    234

    #15895

    plooi, op zijn ~ zitten
    (uitdrukking)

    goed geïnstalleerd zijn in zijn woning, als de werken zijn uitgevoerd en alles op orde is. Bijvoorbeeld na het bouwen van een huis, een verbouwing, een verhuis enz.

    vnw: op zijn plooi(en) vallen: goed terechtkomen

    “Nog 1 dag hier en dan zitten onze schilderwerken erop! Zaterdagavond moeten we op onze plooi zitten.” (9maandforum)

    “Nu dat we zo stilletjes aan op ons plooi zitten in ons nieuwe thuis, heb ik meer tijd om te spenderen aan het naaien.” (uit een blog)

    “We hebben een huis gekocht, verbouwd, we zijn verhuisd…
    En telkens dachten we ‘als we op onze plooi zitten’ beginnen we er weer aan. We praten hardop over de babykamer, we hebben plannen over ‘als er kindjes’ zijn…” (de verdwaalde ooievaar)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Dec 2024 09:19)

    👍
    222

    #15896

    wat wals is vals is
    (uitdr.)

    wikipedia: “Al wat wals is, vals is! Sla dood!” – Leuze uit Hendrik Conscience’s boek De Leeuw van Vlaanderen (1838), toegeschreven aan de Vlaamse troepen tijdens de Guldensporenslag (1302). (“Wals” betekent hier “Waals”).

    of door Maerlant ‘wat Wals is vals is’?

    Sindsdien vooral in politieke debatten gebruikt om de Walen in een slecht daglicht te plaatsen

    Ook: wat frans is vals is

    Wat Wals is vals is, sla dood! ‘De Duitsers zijn naar huis,’ zei Mama. (Het Verdriet van België – H.Claus)

    ‘Wat Wals is, Vals is!’ Dit schijnt de ondergrond te zijn van ons nationaal elftal en zijn oefenmeester. (hbvl.be)

    De afkeer ‘wat Wals is vals is’, is blijven hangen. “Behalve dan bij Elio”, gaat u binnen enkele jaren zeggen. “Elio is anders.” (demorgen.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Dec 2024 17:06)

    👍
    222

    #15897

    floetsje
    (ww. floetsjde, gefloetsj)

    glippen, floepen
    ook als uitroep: floetsj!

    ’T dingske floetsjde oet mien hänj zo ’t water in.
    Het dingetje glipte uit mijn handen zo het water in.

    Hae is-ter sjtèllekes tösjenoet gefloetsjd.
    Hij is er stilletjes tussenuit geknepen.

    Floetsj, en vaerdig is ’t!
    Floep, en het is klaar!

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (21 Jul 2021 23:32)

    👍
    230

    #15898

    kopslag
    (znw. de ~ (m.), ~en)

    met het hoofd gestoten bal, gekopte bal
    NL: kopbal

    De Belgen begonnen al te wanhopen, toen ze op vier minuten van het einde een schitterend doelpunt maakten, de vrucht van een verdienstelijke collectieve arbeid en ongezien doorzettingsvermogen. Gerets zette een mooie één-twee op met Vandereycken, slingerde bal in het pak voor het doel, waar de hoog opspringende Georges Grün met een kopslag de wanhopig armenzwaaiende Van Breukelen het nakijken gaf. (De Volkskrant)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (26 Jul 2021 08:08)

    👍
    266

    #15899

    kernwaakhond
    (begrip)

    toenaam: het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) moet o.a. toezien op de nucleaire veiligheid en wordt daarom kernwaakhond genoemd
    Soms ook gebruikt voor analoge buitenlandse instituten

    SN: de nucleaire waakhond

    vgl. kernuitstap
    zie ook waakhond

    tijd.be: Regering vervangt top kernwaakhond FANC

    demorgen.be: Twee experts verbonden aan de kernwaakhond FANC vallen de nieuwe directeur Jan Bens aan.

    senate.be: Sinds begin dit jaar werkt een nieuwe directeur bij de kernwaakhond FANC.

    issuu.com: De kernwaakhond ASN zou geweten hebben van het incident in Frankrijks oudste van 58 kernreactoren

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 Jul 2021 08:08)

    👍
    240

    #15900

    Vlaams, schoon ~

    zie Schoon Vlaams

    -

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Jul 2021 07:56)

    👍
    208

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.