Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
samenstellingen met gisteren: gisterenavond, gisterenmorgen(d), gisterenmiddag, gisterennamiddag, …
Van Dale -NL: gisteravond, gistermorgen, …
DS2015: gisterenavond: standaardtaal
merkwaaardig: bv. gisterenavond staat niet afzonderlijk in Van Dale2015 online, gisteravond wel. Bij knippen wordt het wel in een zin gebruikt: ‘hij is gisterenavond door de politie geknipt’. Anderzijds is eergisterenavond wel een lemma. Meer nog, eergisteravond wordt als vormvariant van het hoofdlemma eergisterenavond beschouwd.
Ik heb gisterenmorgend, gisterenmiddag en gisterenavond nog naar de Jean proberen te bellen, maar hij nam niet op. Pas achteraf kwam ik te weten dat hij eergisterenavond al op vakantie vertrokken was.
- slijmerige substantie
- slijm
Woordenboek der Nederlandsche Taal bij quat: quat, kwat: kwak, klodder, kwats, fluim, speeksel
Uit platgeslagen insecten komt kwet uit.
Als ge die wesp tegen de ruit kunt platkloppen, dan kunt ge die kwet ook opkuisen.
Een pot met haarmaskercreme is een pot met kwet.
Al een chance dat ge een zakdoek voor uw mond hield bij het niezen of ge had die kwet in uw hand gehad.
Slakken maken een spoor van kwet.
> zie andere betekenis van kwet
geplette voedingswaren, zoals oa. fruit, patatten, groenten
Fruitpap maakt ge met kwet van een banaan, betterfoodkoeken en het sap van een appelsien.
> zie andere betekenis van kwet
lap, vod
Het zijn al foefen die hij om ’t lijf draagt. (Woordenboek der Nederlandsche Taal: De Bo 1873)
> andere betekenissen van foef
bitterweinig
> cynische uitdrukking
vgl dot, de vette ~
Allee, ik ga ook eens terugtrekken van de belastingen, pff, het is ne vette foef, precies een rekening van de GB.
een bonnetje dat gebruikt wordt om drank aan te kopen op openbare feestelijkheden. Het is een eenvoudig en efficiënt betaalmiddel op een evenement.
NL: consumptiebon
vgl. drankjeton
Drankbonnetjes zijn te verkrijgen aan de kassa bij de inkom.
Btw-vrijstelling voor drankbonnetjes in vzw’s. (sp.a.be 2012)
ten bedrage van, ter waarde van
zie ook: a rato van, en bij: verwijlinterest
Zo koos de regering voor een eerste reeks fiscale maatregelen, met klemtoon op meerinkomsten uit BTW en vooral accijnzen, ten belope van 889 miljoen euro. (deredactie.be)
houder van een fokhengst
Die jongen ging er prat op dat zijn grootvader een hengsteboer was.
- spaarbon die men krijgt bij een aankoop, dikwijls in de vorm van kleefzegeltjes
- kleefzegel in te plakken in lidboekjes en dergelijke om aan te tonen dat de bijdrage betaald is
- drankbonnetje dat men vooraf koopt om een consumptie te betalen
- BTW-bonnetje zie:btw-briefje
Van Dale: mv bons: in België; AN mv bonnen,
dim. bonnetje
zie ook bongske
uitspraak prov. Antwerpen: bonneke
- Ons moeder haalde elk jaar nieuwe keukenhanddoeken en ander gerief voor het huishouden met haar bonnekes van de Fort.
- Voor alles waren er vroeger boekskes om bonnekes in te plakken: voor de ziekenkas, de vakbond, de verenigingen waar ge lid van waart; tegenwoordig heeft de computer dat allemaal vervangen.
- Ge kunt op die fuif niet met geld betalen, ge moet bij den entree bonnekes kopen om uw verteer te betalen.
- Als ge Leffe gaat halen, neem dan de 3 bons mee voor de korting en het bonnetje voor gratis brood ook niet vergeten.
- “Met de invoering van de witte kassa in de horeca dreigt niet enkel het btw-bonnetje te verdwijnen.” (DT28/03/15)
> andere betekenis van bon
heel weinig, zonder waarde
< betekent eigenlijk ‘veel’, maar wordt altijd sarcastisch gebruikt
zie ook foef, ne vette ~
“De ‘vette dot’ zoals ze in Antwerpen zeggen (cynische uitspraak die betekent dat het in feite een héél mager beestje is).” (uit een forum)
forum mama wil kilo’s kwijt: "Bij mij 200g eraf lol de vette dot he ??? "
iemand die graag in (ijs)koud water zwemt
zie ook ijsberen
De Dendermondse IJsberen is een zwemvereniging waarvan iedereen, zowel jong als oud, lid kan worden, met als bijzonderheid dat zij het zwemmen in koud water tot hun hobby hebben gemaakt.
“De Nieuwjaarsduik in Oostende mocht iets meer dan 5.000 ijsberen verwelkomen.” (hln.be)
zie handje, een ~ weg hebben van
-
iets proberen te verbeteren, zich ergens voor inspannen
Van Dale online: Belgisch-Nederlands
Ik heb hard aan de weg getimmerd, maar nu praat ik eindelijk vlot Spaans. (Taalblad.be)
vermelden, meedelen, aankondigen
zie ook gewagen van
Duitse media gewagen dat hij zijn vliegtraining zes maanden onderbroken zou hebben. (standaard.be)
er over praten, iets vermelden, melding maken van
NL: gewag maken van
Woordenboek der Nederlandsche Taal: In de ME werd gewagen evenzeer verbonden met een 2den nv. als met een 4den; het thans gebruikelijke van iets gewagen moge oorspronkelijk de omschrijving zijn van die eerstgenoemde constructie, zonder twijfel zou die uitdrukking minder in gebruik zijn, indien zij niet vanouds werd gesteund door gewag maken van iets.
Waar hij ook van gewaagde, hierover heeft hij niets gezegd. (Woorden.org)
Sommige Duitse media gewagen van een burnout-syndroom bij de 27-jarige man. (standaard.be)
iets/iemand ontmaskeren, werkelijke gedaante tonen, …
in VL ligt de klemtoon op príkken, in NL op dóór (zie ook Vlaamse uitspraak), dit leidt ook tot een verschillend voltooid deelwoord: in VL wordt het ‘doorpríkt’, in NL ‘dóórgeprikt’
→ zie ook doornemen, doorsnuisteren
VD2015: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
Door de truc uit te leggen werd de magie doorprikt natuurlijk.
mo.be: Maar de mythe dat federalisme de problemen van de nationaliteiten zou kunnen oplossen, werd doorprikt door de politieke realiteit.
“De klinische psychologie wemelt van de waardeloze aannames, oordeelde hij. Hij doorprikte ze stuk voor stuk.” (standaard.be 4 nov. 2020)
persoon die leutert, zowel man als vrouw
zie ook leuteren
Seg leuterjef, kunt ge geen glas pakken om cola te drinken ipv zo aan die fles te leuteren.
Ons klein leuterjefke heeft genoeg pap gedronken.
- zabberen
- drinken, waarna de fles of het glas aan de mond blijft zonder dat men drinkt
zie ook leuterjef
vgl leuterflesje
Baby’s die genoeg pap hebben gedronken kunnen wel eens aan de tutter van de papfles leuteren.
Leutert niet aan de fles cola en pakt een glas.
Aan een lekstok moogt ge leuteren.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
