Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
mier, muurzeiker
< Zeikmoeier wordt alleen in de provincie Antwerpen, meer bepaald in het noordoosten, gebruikt. In de rest van die provincie is het gewone woord voor mier muurzeiker. Het woord zeikmoeier is het resultaat van een interessante ontwikkeling. Het gedeelte zeik- is eenvoudig te verklaren: het mierenzuur wordt door het volk als urine beschouwd, zodat een aantal dialectwoorden voor de mier samenstellingen zijn met pis, zeik en andere woorden voor urine. – moeier is iets minder doorzichtig. Aan de grondslag ervan ligt het woord muur, zoals dat voorkomt in de nog gebruikelijke Brabantse “mier”- benaming muurzeik. Waarschijnlijk is dit muur een wisselvorm van mier, maar het is onduidelijk hoe die ontstaan is. In een aantal Oost-Brabantse dialecten, niet zo ver van het zeikmoeier-gebied vandaan, wordt het woord muur als muujer uitgesproken, waardoor het bijna hetzelfde klinkt als moejer, een variant van moeder, die gebruikt wordt voor vrouwtjesdieren en in heel platte taal ook wel eens voor “moeder”. Door die vrijwel gelijke uitspraak van beide woorden werd het eerste deel in muurzeik dus opgevat als “moer, moederdier”, wat dan weer als effect had dat de volgorde van de elementen in de samenstelling van moeier + zeik als ongerijmd werd aangevoeld. Een naam voor de mier die letterlijk “moederzeik” betekent, klinkt nogal gek. Wellicht zijn in dat stadium de twee delen van het woord verwisseld, zodat opnieuw een enigszins interpreteerbare combinatie ontstond: zeikmoejer, letterlijk “een vrouwtjesmier die zeikt”. (variaties.ugent.be)
vgl. zeksmoeier
Ik lig hier in nen nest vol zeikmoeiers, eikeba.
de dreef in Averbode waar de kreimkarren staan en de mensen hun kreimmeke oplekken
In de lekdreef hebben ze goeie kreim aan die karrekes!
oplikken
zie ook oplekken
Uwe kreim smelt, lakt dat oep, sebiet lekt dat oep de grond.
Uw ijsje smelt, likt dat op, sebiet lekt dat op de grond.
oplikken, likken van iets tot het volledig op is
Antw. en Lier: oplakken
vgl. lekken
Hij heeft zijn kreim helemaal opgelekt.
een verkoudheid, een kopvalling
Ze hed ne kop vol snot en in niks gen gusting. Ze heeft een kopvalling en in niets goesting.
verdiep, verhoog
< Frans: étage
uitspraak eu als doffe e: /’st.e z.e/
We moeten met de lift nog 1 steuze hoger gaan, dan zijn we er.
Om aan het bovenste schab in de kast te kunnen, moet ik toch op de leer een paar steuzes hoger gaan staan.
Ga eens een steuze vedder, dan kan ik er ook nog bij.
relaxzetel voor 1 persoon
afkorting van zorgstoel
zie zeurg
’s Avonds tv zien vanuit mijnen zorg is toch zalig…
motregen, druilregen, muggenpis
zie ook het weer
Tis zo van die ziejever woa dagge ferm nat van wurdt.
(Het is zo van die zever waar ge serieus nat van wordt.)
> andere betekenissen van zever
zie met zo´n gezicht een bollenwinkel openhouden
-
…hebt ge nooit iet te doen
- wordt gezegd tegen iemand die vies gezind is en een zuur of onvriendelijk gezicht opzet
- iemand aansporen tot glimlachen of beter gezind maken
Is het weer zo wijd ja? Als ge met zo´n gezicht een bollenwinkel openhoudt, hebt ge nooit iet te doen.
doorzetten, niet opgeven, moeilijk gaat ook en ge wordt er niet slechter van
- Pfft seg, ik kan niet meer, dat is te wijd wandelen, ik draai terug.
- Ik geef het ook op.
- Nog efkes, we zijn er bijna. “Courage mijn kinderen en treurt ni, krokt uw broek, ze scheurt ni” zei mijn memoe dan.
zie er gaat veel spijt in een zakske voor het vol is
-
spijt bestaat niet, naspijt nog minder
Spijt, spijt, ge hebt spijt dat ge dat gedaan hebt? Awel, er gaat veel spijt in een zakske voor het vol is.
iemand die traag stapt
Ik wandel niet meer mee met die groep, ’t zijn allemaal slefferaars en ik word daar moe van.
met de voeten over de grond slepen als men voortstapt
zie ook sleffen, sletsen, slufferen
Sleffert niet zo, ge maakt allemaal zwarte strepen met uw loopschoenen op de parket.
er naar raden
iets op goed geluk af doen
niet genoeg zijn best doen
< Vroeger werd de klak bij wijze van orakel gebruikt.
In onze streke, als men uitgaat om een peerd te koopen, men smijt zijn klakke omhooge, en alwaar de vooie wijst als zij gevallen is, aldaar moet men gaan om eenen goeden koop te doen. (uit: Rond den Heerd bij De Bo (c. 1866)). (Woordenboek der Nederlandsche Taal)
SN: er met de pet naar gooien
vgl. ook: klak, er met uw ~ hene slaan
zie ook verzamellemma kledij
nieuwsblad.be: Strijbos gooit er met zijn klak naar, werd wel eens gezegd. De meest talentrijke rijder van het peloton maar hij geeft te snel op.
seniorennet.be: Hij gooit er met zijn klak naar (raden naar)
De laatste tijd interesseert hem het doen en laten in zijn café niet echt ni meer precies want hij is er met zijn klak aan ’t henne smijten.
een groep medewerkers in het kader van het octopusplan
zie ook strapdag, strappen, strapper, octopuspaal
Om van de strapdag een feest te maken voorziet het Octopusteam een goed gevulde strapkit met materialen aan een democratisch prijs.
een kit met materialen speciaal voor de strapdag samengesteld op basis van het leerlingenaantal.
zie ook strapper
vgl octopusplan
De strapkit bevat o.a. het nagelnieuwe Octopus Liedjesboek.
Een strapkit is natuurlijk niet gratis maar wordt verkocht aan een democratische prijs.
spandoek met een leuze, speciaal voor de strapdag gemaakt
Aan de schoolpoort hangt een strapbanner met het opschrift “Strappen doet je goed”.
Het is een project opgericht vanuit de Voetgangersbeweging vzw. Men ijvert ervoor dat zoveel mogelijk kinderen op een actieve wijze naar school komen. Hierin staat de Octopus symbool voor een veilige en kindvriendelijke woon-school omgeving.
Het plan helpt scholen en gemeenten om integraal te werken aan verkeersveiligheid en mobiliteit. Zowel ouders, leerkrachten, directie, politie als het gemeentebestuur spelen hierin een cruciale rol. (octopusplan.be)
zie ook octopuspaal; wegcode
vgl strapdag, strappen, strapper
Het Octopusplan, initiatiefnemer van de strapdagcampagne, richt zich voor deze achtste editie niet alleen naar scholen maar ook naar ouders, gemeentebesturen, provincies, organisaties, bedrijven en andere betrokkenen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
