Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
derde zondag van de vasten, het einde van de winter werd gevierd door het verbranden van een pop in de vorm van een oude vrouw
zie ook kween
‘t Is lieden, 3e zondag van den vasten’, Kwenenzondag, -Stomduivelzondag -. Men verbrandt den winter onder de gedaante van een oud wijf, of oude kwene. (www.goeievraag.nl/wetenschap/taal/vraag/495771/kwenenzondag)
“A Ypres, on nomme ce jour de « quene-sondagh, » dimanche de la vieille femme, parce qu’autrefois les enfants, portant une petite poupée dans un panier couvert, parcouraient les rues en chantant
(Te Ieper noemt men deze dag “kwenenzondag”,de dag van de oude vrouw, omdat vroeger de kinderen met een poppetje in een afgedekt korf door de straten liepen en zongen:)
Oude quene babelboone,
Isse oudt, s’en is nid schoone;
Gheeft se doch een ey,
Daer me looptse wey."
(belgique-insolite-et-occulte.blogspot.be 020311)
zie Akademie voor Nuuze Vlaemsche Taele
“De vereniging ANVT (Akademie veur nuuze Vlaamsche tale! (sic!) pleit voor de erkennig van Frans-Vlaams als “taal” en wil niet of weinig weten van “Nederlands” (dat volgens hen een andere “taal’ is).” (ikhebeenvraag.be)
De Akademie voor Nuuze Vlaemsche Taele (ANVT) is een instituut in Frans-Vlaanderen die het Frans-Vlaams promoot in het noorden van Frankrijk.
Ze beziet nuuze Vlaemsche taele te bewaeren, oover te geeven en voorwaert te stellen in ‘t leeven van alle menschen, in de kunsten en in d’enterpryzen. Ze beziet oek d’helpe van den Staet te bekommen om nuuze Vlaemsche taele te meugen doen leeren in ’t schoole lyk de andere streeketaelen van Frankryk.
(Ze streeft ernaar onze Vlaamse taal te bewaren, door te geven en te bevorderen in het leven van alle mensen, in de kunsten en de ondernemingen. Ze tracht ook de help van de staat te krijgen om onze Vlaamse taal te mogen onderwijzen in de school, zoals de andere streektalen van Frankrijk.)
veelvuldige gebruik van tv, smartphone, laptop of tablet
De doorsnee Vlaming spendeert zoveel tijd aan digitale technologie dat hij stilaan op zijn grenzen botst en dat dreigt een nieuw fenomeen met zich mee te brengen: digibesitas. (gva.be)
Heel opvallend is dat mannen en mensen uit lagere sociale klassen gevoeliger zijn voor overmatig gebruik van digitale technologie en zij vormen de grootste groep die leidt aan digibesitas.
Inwoner van Vlaanderen ofte het Vlaams Gewest en de inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest die zich als Vlaming beschouwen. Er zijn ook Frans-Vlamingen in Frans-Vlaanderen en Zeeuws-Vlamingen in Zeeuws-Vlaanderen.
Vlamingen spreken Vlaams (Belgisch-Nederlands) en hebben in principe de Belgische nationaliteit.
Opgelet: Elke Vlaamstalige Brusselaar noemt zich geen Vlaming
vgl Vlaanderen zendt zijn zonen uit
Omdat ik Vlaming ben, een liedje van Will Tura, is na al die jaren nog altijd even mooi om te horen.
Een gerechtelijk kanton is in België een groep van gemeenten waarbinnen één vredegerecht gevestigd is, dat bevoegd is voor al die gemeenten. Grotere gemeenten worden in meerdere gerechtelijke kantons ingedeeld.
Herentals is een gerechtelijk kanton en behoort tot het arrondissement Turnhout, wat op zijn beurt behoort tot het gerechtelijk arrondissement Antwerpen.
Een gerechtelijk arrondissement in België is de zetel van een rechtbank van eerste aanleg, die uit een burgerlijke rechtbank, een correctionele rechtbank en een jeugdrechtbank bestaat. Daarnaast is er nog een rechtbank van koophandel, een arbeidsrechtbank en een politierechtbank. Het bestaat uit alle gerechtelijke kantons op het grondgebied van dat arrondissement.
In België zijn de gerechtelijke arrondissementen enerzijds en de bestuurlijke arrondissementen en kiesarrondissementen anderzijds niet noodzakelijk dezelfde.
Gerechtelijk arrondissement Antwerpen met afdelingen te Antwerpen, Mechelen en Turnhout.
Het Vlaams Gewest, met of zonder het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, wordt gewoon Vlaanderen genoemd.
Het Vlaams Gewest is opgedeeld in 5 provincies, 22 administratieve arrondissementen, 35 provinciedistricten, 103 kantons en 308 gemeenten. (wikipedia)
zie Brussels Gewest
Buiten het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kent België nog het Vlaamse en het Waalse gewest.
Brussels Hoofdstedelijk Gewest is een van de drie gewesten van België en bestaat uit het hele stedelijk gebied van Brussel, inclusief de 19 voorsteden.
Met zijn ongeveer 1,8 miljoen inwoners is het Brussels Gewest de grootste agglomeratie van het land.
hun, hen
zie ook heulle
vgl zolle, zun, zeulle
uitspraak: in het Antwerpse en in Lier wordt de ‘h’ niet uitgesproken
Baa olle mag dà wel. (Bij hen mag dat wel)
Die gsms zen van (h)olle, brengt die maar al rap no (h)olle. (Die gsm’s zijn van hun, brengt die maar gauw naar hen.)
zij
Zeulle gaan naar de sauna vandaag.
Zelfstandigen in bijberoep oefenen tegelijk en hoofdzakelijk nog een andere beroepsactiviteit uit, ofwel als werknemer, ofwel in het onderwijs, ofwel als ambtenaar. (belgium.be)
zie ook bijberoep, in ~
rsvz.be: Als je zelfstandige in bijberoep bent, bouw je geen extra socialezekerheidsrechten op in het sociaal statuut van de zelfstandigen.
internetbijverdienen.be: Of het ook interessant is zelfstandige in bijberoep te worden, heeft vooral te maken met enkele voordelen zoals belastingen, sociale zekerheid en btw-voordelen…
uitspraak- en schrijfvariant van het SN-NL: tennisracket (tennisrekket)
vnw: tennisracket
2dehands.be : Oude tennisrakket – Te koop €13 in Aalst
Bjorn Borg in zijn tijd speelde nog met een houten tennisraket.
Op internet wordt er een groot scala aan top merkproducten tennisraketten aangeboden.
Zo klinkt Metallica gespeeld op een tennisraket:
Henk Rijckaert is naast komiek ook fulltime doe-het-zelver. Voor zijn show bouwde hij een ordinaire tennisraket om tot elektrische gitaar. (stubru.be)
spel waarbij met een tennisraket tegen een tennisbal aan een elastiek geslagen wordt
etymologie: zou afkomstig zijn van het Baskisch “jokari” (speler) en “joko” (spel); dat komt, evenals Franse “jeu”, van het Latijn “iocus” (spel, scherts, grap) gevolgd door het achtervoegsel “-arius.”
.jpg)
stripspeciaalzaak.be: Een gag waarin Bollie en Billie met de jokari spelen en het elastiek een politieagent op de grond doet smakken is volgens hen een aanval op de autoriteiten.
zappybaby.be: Ze kunnen zooo leuk spelen aan zee: kastelen bouwen, golfje springen, op de dijk fietsen of go-carten, verstoppertje achter de strandcabientjes, vliegeren, jokari spelen, bootje varen,…
tegenslag hebben, het zitten hebben
zie ook flaske, aan uw ~ ,
rekker, het aan zijne ~ hebben,
tutter, het aan zijnen ~ hebben
Ik heb het aan mijn fles! Net mijn bandenbak eens gecontroleerd, en ja hoor, de gaatjes voor de extra steunen zijn dicht gemaakt. (190313 forum www.flat4free.be)
werklui, werkvolk
(sterk) verouderd
’s Morgens is het erg druk aan de statie want alle werklie die met de vroege staan komen dan aan. (zie staan, met de vroege ~)
een periode van twee weken
Larousse “quinzaine, nom féminin:
période de deux semaines consacrée à une activité: La quinzaine du blanc; Salaire de deux semaines.”
Een periode van twee weken of het salaris dat voor die periode betaald wordt, op de quinzième (vijftiende dag) kreeg men dus zijn pree. Dit woord werd waarschijnlijk overgenomen door Vlaamse werklie die seizoensarbeid deden in Wallonië of Frankrijk. Het werd vervlaamst tot kezeem, kezem, quinziem, kazeem, keziejem en waarschijnlijk nog heel wat meer varianten.
Van Dale vermeldt “kazeem” of “kazem”:
1) verouderd wekelijkse of veertiendaagse betaaldag van werknemers
vormvariant kazem
2) uitbetaald loon
Dus ook in Nederland was deze Franse (zij het vervormde) term ooit gangbaar.
Een quinzaine is een veertiendaagse verhandelingsperiode op de Brusselse doorlopende markt die reeds enige tijd werd afgeschaft waardoor nu alles contant wordt afgerekend. (encyclo.nl)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
