Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente reacties

    De onderstaande reacties zijn de laatst toegevoegde reacties op termen in ons woordenboek.

    #701 zereloper

    zereloper

    Als kleuter was ik bang voor een ‘zereloper’, een hardloper, zeer kleurig gekleed en met belletjes behangen, die van deur tot deur liep en ter plaatse bleef lopen terwijl hij schudde met zijn collectebus tot er iets werd ingestopt.

    Toegevoegd door Amafot op 23 Jan 2023 14:12

    #702 vrt-taal

    https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2023/01/22/hoe-politici-almaar-vaker-doods-bedreigingen-krijgen/ In de laatste topic onder de titel "Geen tussentaal in “Verhaal van Vlaanderen”’’ hekelt Geert Bourgeois de taal van Tom Waes in Het verhaal van Vlaanderen. Geert Bourgeois stelt dat Waes een “een soort algemeen Antwaarps” spreekt. Dat is niet waar, hij spreekt weliswaar met een Antwerpse tongval de Vlaamse tussentaal, kortweg Vlaams. Verder wordt terecht de discrepantie aangehaald tussen de SN-taal die anderstaligen leren en de taal die de Vlaming gebruikt. Bourgeois hoopt dat hierover vragen in het Vlaams parlement komen, maar het antwoord van Ivan De Vadder slaa(g)t de nagel op de kop: “Spijtig genoeg voor veel anderstaligen zullen de meeste van die vragen ook in de tussentaal worden gesteld. In dat opzicht is het Vlaams Parlement het perfecte spiegelbeeld van de Vlaamse samenleving.” Merkwaardig dat Bourgeois, voorvechter van de Vlaamse identiteit, niet tolereert dat er Vlaams gesproken wordt in Het verhaal van Vlaanderen. Nu gij!

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 23 Jan 2023 10:18

    #703 namasté

    Wordt overigens ook in NL als tussenwerpsel gebruikt, dus ik zet het op SN.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 20 Jan 2023 07:39

    #704 lol

    Welkom Sophiadr. Lol is internationale chat- of sms-taal, dus ik zal het op SN zetten. Ge vindt het ook in NL: http://www.sms-taal.nl/

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 20 Jan 2023 07:36

    #705 namasté

    Ochot, twee spamlemma’s door dezelfde persoon onder twee aliassen. Maar waarom?

    Toegevoegd door nthn op 19 Jan 2023 00:23

    #706 doen met infinitief

    Zou wel eens kunnen. In dat geval staat doen voor spelen of het werkwoord voor het spelen:

    spellekes doen: spellekes spelen/doen
    omtereerst doen: omtereerst spelen/lopen
    bellekentrek doen: bellekentrek spelen/doen
    kaarten doen: (met de) kaarten spelen/kaarten
    driekoningen doen: driekoningen spelen/zingen
    toneel doen: toneel spelen
    quiz doen: quiz spelen/quizzen
    voetbal doen: voetbal spelen/voetballen

    Misschien heeft het te maken met het feit dat een spel een soort imitatie van echte dingen is, het doen alsof. ’t Is maar een gok.

    Alhoewel we ook zeggen:
    Ik doe boekhouden. (Op de vraag wat is uw beroep of wat doet gij?)
    Ik doe boekhouder. (Op de vraag wat studeert gij of wat doet gij op school?)

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 17 Jan 2023 07:29

    #707 doen met infinitief

    De eerste voorbeeldzin zou ik niet kunnen zeggen, maar de tweede lijkt mij algemeen Vlaams. Ik vermoed dat het over twee verwante maar verschillende fenomenen gaat, en ik zou zelfs verder durven vermoeden dat het tweede fenomeen meestal op een spel gericht is.

    “Wie doet er mee spelen?”
    “Wie doet er mee omterteerst (lopen) tot aan den boom en terug?”
    “Wie doet er mee bellekentrek?”

    Terwijl dat ge niet zo rap “Wie doet er mee kuisen?” zou zeggen, ondanks dat de zin grammaticaal correct is.

    Toegevoegd door nthn op 16 Jan 2023 19:26

    #708 tingelen, zich ~

    Het is toch wel ambetant eigenlijk dat er geen Vlaams alternatief voor ‘zich’ is. Ik ging het lemma eerst ‘tingelen, hem ~’ noemen (of ‘tingelen, heur ~’, …), maar dat komt bizar over. Misschien is het gewoon door een gebrek aan gewenning. In andere talen lossen ze soortgelijke problemen in hun woordenboeken op door effectief consequent dezelfde werkwoordsvorm als referentie te gebruiken. Voor ons zou het dus in se ook moeten kunnen, met de kanttekening dat westelijk en oostelijk Vlaams een beetje in de clinch liggen of het nu ‘hem’ of ‘zijn eigen’ is. De kortere vorm is natuurlijk de beste, maar overtuigt die Brabanders daar maar ne keer van.

    Toegevoegd door nthn op 15 Jan 2023 00:12

    #709 zereloper

    Welkom bij de VW, Amafot. Als er iets is dat ge aan het lemma wou aanpassen of toevoegen, is er waarschijnlijk iets misgegaan, want er is zo te zien niks veranderd.

    Toegevoegd door nthn op 15 Jan 2023 00:04

    #710 brestig

    Welkom bij de VW, lucos, en merci voor de toevoeging. Het is niet om te neuten ze, maar wat de tweede voorbeeldzin betreft zou ik ‘zo’ gewoon zo spellen, niet met een s. De woorden ‘nie’, ‘da’ en ‘wa’ zorgen in gesproken Vlaams voor stemverlies van de volgende medeklinker (omdat er eigenlijk een niet-uitgesproken ‘t’ of ‘d’ staat: niet, dad, wad), maar dat verandert het woord zelf niet. En over de dubbele o: ik neem aan dat ge die zo schrijft omdat ‘zo’ een scherplange o heeft (die in O-Vl meestal klinkt als ‘uë’, soms ‘oeë’), maar omdat er nog een ander woord op volgt wordt die scherplange o verkort uitgesproken, waardoor het minder gemakkelijk leest.

    Volgens de spellingswijze van wijlen vlaamsetaal.be (die ik om echt vloeiend Vlaams te kunnen schrijven genegen ben) zoude de zin kunnen schrijven als volgt:
    Doe ne keêr ni’ zô brestig.
    → waarbij de ‘eê’ en ‘ô’ de scherplange e en o en gesloten resp. open lettergrepen uitbeelden, en het afkappingsteken achter ‘ni’ het stemverlies van de volgende medeklinker aankondigt

    Ge moet u zeker niet verplicht voelen om die spelling te volgen ze, het is maar een gedacht.

    Toegevoegd door nthn op 14 Jan 2023 23:57

    #711 alleszins

    Op www.vlaanderen.be/taaladvies/taaladviezen/alleszins-betekenis wordt het nu wel als standaardtaal in België erkend.

    Daar staat er ook:
    Alleszins wordt in de standaardtaal in België ook gebruikt als bevestiging, in de betekenis ‘jazeker’.
    - Kom je naar het schoolfeest? – Alleszins / jazeker.

    Nu is dat antwoord volgens mij nog steeds in de betekenis van ‘in elk geval’, wat er ook gebeurt. Een echt synoniem van jazeker is het toch niet want dit bv. wringt:
    - Regent het?
    - Alleszins.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 13 Jan 2023 07:11

    #712 loeas

    Welkom JokeS. Ik zie dat ge een nieuwe betekenis van loeas wilde invoeren, maar ge hebt daarbij per ongeluk het vorige lemma overschreven en dat is natuurlijk niet de bedoeling.

    Tip: Klik maar eens op het lemma en dan op het blauwe knopje ‘oudere versies’, dan kunt ge zien wat er gebeurd is.

    Het is de bedoeling om uw nieuwe lemma als een apart lemma in te voeren in het luik “Voeg een nieuwe beschrijving toe aan onze databank!”

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 05 Jan 2023 12:50

    #713 invetten, iemand ~

    Is moeilijk te goegelen. Zelf zou ik eerder vetting geven gebruiken. Nog iemand voorbeelden?

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 04 Jan 2023 09:09

    #714 televies

    Haha, ik had het artikel eigenlijk niet gelezen, maar het klopt hetgeen ge daar zegt. Nu zijn argumentatie klopt ook langs geen kanten:

    “…dan wel dat tussentaal geen Nederlands is. Een soort Vlaams, ja. Algemeen Beschaafd Vlaams. Maar géén Nederlands.”

    Dus hij zegt dat Algemeen Beschaafd Vlaams, Belgisch-Nederlands dus, geen Nederlands is. En vervolgens argumenteert hij dat in de beheersovereenkomst van de VLAAMSE Radio & Televisie er geen Vlaams mag gesproken worden, alleen Nederlands. Nou breekt mijn klomp!

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 03 Jan 2023 15:47

    #715 televies

    Het is toch curieus dat ge louter op basis van de titel van een artikel niet alleen al kunt weten wie dat dat geschreven heeft, maar zelfs exact wat dat hij in dat artikel geschreven heeft.

    Toegevoegd door nthn op 03 Jan 2023 08:04

    #716 FOD

    Ik vermoed dat ‘het FOD’ voor een deel kan gelinkt worden aan grammatica: gereduceerd lidwoord, ‘t ef oo dee’ en ‘d ef oo dee’ klinken praktisch hetzelfde, en ‘tfot’ en ‘dfot’ ook.
    Misschien heeft het er ook mee te maken dat mentaal de link nog wordt gelegd met een onzijdig ministerie.

    Toegevoegd door nthn op 31 Dec 2022 09:34

    #717 Vlaamse uitspraak

    Ik zou er zelf eerder ‘spekskes’ tegen zeggen, maar ik mag dat niet dus ik moet het niet dikwijls benoemen. FR en EN uitspraak kan voor mij allebei, weliswaar vervlaamst: ‘bakou’ (/bɑ’kɒ:/) en ‘beken’ (/’be:kn/).

    Toegevoegd door nthn op 27 Dec 2022 19:52

    #718 Vlaamse uitspraak

    Op Nerdland heefd Taalmiet deze vraag gesteld:
    ‘bacon’. Eerste vraag: gebruiken wij dat (betekenis: zout, mager spek, bijv. in ‘gebakken ei met bacon’). Indien ja, tweede vraag: hoe spreek je het dan uit, op zijn Engels (bEEken) of op zijn Frans (bakkO)

    Volgens mij is/was het in VL de Franse uitspraak. Nu stel ik wel vast dat de jongere generatie op Nerdland eerder voor de Engelse (Nederlandse) uitspraak kiest, als zij het woord al zouden gebruiken want velen kennen het niet.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 27 Dec 2022 07:10

    #719 nest, heel de ~

    Mag gerust op gans Vlaanderen volgens mij.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 24 Dec 2022 08:00

    #720 winterkoopjes, de ~

    Ik denk dat de betekenis van de meervoudsvorm, ook in de voorbeeldzin, eerder synoniem is met wintersolden.

    Volgens goegel komt het ook wel in .NL voor, maar op het eerste zicht verhoudingsgewijs inderdaad meer in VL. Het staat wel in het Algemeen Nederlands Woordenboek bij de samenstellingen van winter.

    Het wordt ook wel gebruikt in de context van de wintertransfers in de voetbal: ‘Winterkoopjes bij Anderlecht, opzienbarend Lukaku-gerucht’ (voetbalnieuws.be)
    Jordan Torunarigha, het geslaagde winterkoopje van KAA Gent. (knack.be)
    In deze betekenis lijkt het wel uniek Vlaams want de combinatie “winterkoopje” “voetbal” komt in .NL niet voor en in .BE meer dan 1300 keer.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 21 Dec 2022 06:47

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.