Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente reacties

    De onderstaande reacties zijn de laatst toegevoegde reacties op termen in ons woordenboek.

    #2301 aanzetten

    ‘Aanzetten’ wordt ook gebruikt om de intentie tot vertrekken duidelijk te maken, maar uit beleefdheid nog niet direct te vertrekken. Ik vermoed dat de vertreketiquette in gans Vlaanderen gelijkaardig is, maar dat de gebruikte terminologie hier en daar wel verschilt.

    Bijvoorbeeld, ge zit op een familiefeest en ge begint het beu te worden, dan wacht ge op een korte stilte en zegt ge rap, vooraleer iemand een nieuw onderwerp kan aansnijden, “bon, ’k peis da we ne keer gaan aanzetten”. Als er een partner mee is, voegt ge nog daar nog “zeker?” aan toe en kijkt ge eens in die haar/zijn richting. Ge staat dan recht en doet al uw vest aan, maar omdat ge alleen maar gezegd hebt dat ge gaat aanzetten, begint nonkel Sjarel nog een ganse historie te vertellen over zijn knieoperatie, en blijft ge uit beleefdheid nog een dik halfuur (staand, met vest aan) luisteren totdat hij uitverteld is.

    Ge kunt ook direct vertrekken, maar alleen als het echt nodig is, bijvoorbeeld als ge nog nen trein moet halen, en dan zegt ge eerder iets gelijk “bon, ’k peis da we ne keer gaan moeten vertrekken” – ge ‘moet’ dus buiten uw wil om al vertrekken.

    Toegevoegd door nthn op 25 Jan 2021 14:40

    #2302 staartbeen

    Ik had nog nooit van ‘stuit’ gehoord, behalve de West-Vlaamse boterham natuurlijk.

    Als ge de zoekresultaten bekijkt waar zowel ‘stuit’ als ‘staartbeen’ in voorkomen, valt het op dat er in NL eerst ‘stuit’ staat en ‘staartbeen’ als alternatieve term, terwijl het in BE ‘staartbeen’ met ‘stuit’ als alternatieve term is.

    Het artikel op Wikipedia is de moeite: de naam van het artikel is ‘stuit’ (Nederland(s) boven is altijd het beleid), maar een vernuftige bewerker heeft het geflikt om in het artikel zelf de rollen om te draaien en ‘staartbeen’ als hoofdterminologie te gebruiken:
    https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stuit&diff=39272507&oldid=37512019

    (Ik was het niet.)

    Toegevoegd door nthn op 25 Jan 2021 14:19

    #2303 zwaar man, een ~ zijn

    Een zwaar gangster, een zware kerel, … is SN denk ik.

    … medeplichtig aan een complot met Fabio, een zware kerel. (cineart.nl)

    Als ‘zwaar man’ een vaste woordverbinding is in het Hageland, is het waarschijnlijk wel specifiek.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 25 Jan 2021 12:30

    #2304 mangelen

    Haha, Bon, de Algmeen Nederlands die dat ge verbeterd hebt, staat wel degelijk in het lemma van Typisch Vlaams:

    https://www.ensie.nl/typisch-vlaams/mangelen-aan

    En het grappige is als ge daar op klikt dat ge op een lemma “Geen Algmeen Nederlands” komt:
    https://www.ensie.nl/typisch-vlaams/geen-algmeen-nederlands

    Vlaamsheid: 3

    Nu gij ;)

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 25 Jan 2021 08:10

    #2305 zedenfeit

    Wat die label informeel bij Typisch Vlaams doet, is ook een raadsel. Wordt zowat in alle media gebruikt.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 25 Jan 2021 07:42

    #2306 mangelen

    Bij mijn weten onbekend in Antwerpen.

    Toegevoegd door de Bon op 24 Jan 2021 23:44

    #2307 fijnkost

    Nu hebben we eens een fijn word en ’t isweeral niet goed want uit het Duits:

    vrttaal.net:

    fijnkost ?

    Leenvertaling uit het Duits.

    Algemeen Nederlands zijn:
    ?charcuterie
    ?delicatessen
    ?fijne vleeswaren

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 24 Jan 2021 17:10

    #2308 annexe

    Ik denk dat annexe, alhoewel dikkels van toepassing op een bijgebouw, in het algemeen een VL schrijfvariant (ongeacht de uitspraak)is van het znw. annex in al zijn betekenissen. Ik vind toch heel wat voorbeelden, ook uit officieuse bronnen:

    In een annexe aan het verdrag, ter regeling van het Saarprobleem, nemen Duitsland en Frankrijk soortgelijke verplichtingen op zich inzake de Saar en haar … (kuleuven.be)

    De arbeidsovereenkomst werd door een annexe aan het contract overgezet naar een bediendenovereenkomst.(juridischforum.be)

    Annexe aan het rapport van 12 juni 1915 van het ‘comité national de secours et d’alimentation, section agricole’ (west-vlaanderen.be)

    annexe aan het wedstrijdblad, flapbordjes, geluidssignaal. (szvl.be)

    Met een schitterende SD waar ik, en nog een paar andere deelnemers, een ‘annexke’ hebben aangebreid. (forum.belgiumdigital.be)

    Enfin, ik wou dit maar efkes als annex(e)ke aan het lemma toevoegen ;)

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 24 Jan 2021 11:08

    #2309 annexe

    Awel, maar volgens wie is ‘annexe’ met een e specifiek voor een gebouw? Volgens de Fransen en volgens Ruud Hendrickx. De ene spreken geen Vlaams en den andere heeft persoonlijk beslist dat het geen standaardtaal is.

    Het is een verschil met andere Franse leenwoorden die wél eindigen op een e, want:
    - die andere woorden zijn vrouwelijk, maar ‘nen annex’ is altijd mannelijk ongeacht de betekenis
    - in West-Vlaanderen wordt de e bij die andere woorden wel degelijk uitgesproken, maar niet bij ‘annex’, dus staat er ook geen e

    Het is zelfs zo dat het Frans ‘annexe’ in alle betekenissen vrouwelijk is (en ‘annex’ is geen bestaand Frans woord). Dat er een spellingsverschil zou (moeten) bestaan tussen ‘annex’ en ‘annexe’ is dus een regelrecht verzinsel van de taaladviseur, die door het spellingsverschil te introduceren hoopt de fysieke annex zo goed mogelijk te kunnen afzonderen, want een zonderling woord kan gemakkelijker gedemoniseerd worden.

    Als kers op de toert: volgens de Engelse spelling, die op het Frans gebaseerd is, kan het zowel ‘annex’ als ‘annexe’ zijn, maar het spellingsverschil slaat niet op een betekenisverschil, en de spelling ‘annexe’ is uitsluitend Brits (gezien de enorme Franse invloed aldaar).

    Toegevoegd door nthn op 23 Jan 2021 21:00

    #2310 kaai

    vroeger algemeen wellicht want ‘vechten tegen de bierkaai’ schijnt in Amsterdam ontstaan te zijn:
    https://onzetaal.nl/taaladvies/vechten-tegen-de-bierkaai/

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 23 Jan 2021 06:57

    #2311 annexe

    Goed opgelost, fansy.
    Nthn heeft een punt dat annex een schrijvariant is van het znw. annexe (gebouw), dus heb ik enkele voorbeelden en een verwijzing toegevoegd.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 23 Jan 2021 06:54

    #2312 annexe

    annex - annexe

    annex heeft andere betekenissen en annexe is specifiek voor een gebouw. Gezien het hier om een gebouw gaat, is annexe toch het juiste woord. Er zijn in het Vlaams nog wel meer woorden waarbij de laatste letter niet wordt uitgesproken.

    Toegevoegd door fansy op 22 Jan 2021 21:57

    #2313 annexe

    In dat geval stel ik voor om het ‘annex’ te noemen, want die ‘e’ wordt toch door niemand uitgesproken, mannelijke woorden hebben geen ‘e’ vanachter, en het klinkt ook gewoonweg niet Frans. Aangezien het volgens Ruud toch geen standaardtaal is, moet zijn op het Frans gebaseerde spelling ook niet gevolgd worden.

    Toegevoegd door nthn op 22 Jan 2021 21:49

    #2314 annexe

    Bedankt Georges om het uit te spitten. Het lemma wordt annexe met een verwijzing naar de Vlaams-Brabantse uitspraakvariant amix.

    Toegevoegd door fansy op 22 Jan 2021 21:40

    #2315 annexe

    Misschien zit er iets in dit:
    https://vrttaal.net/taaladvies-taalkwestie/annex-annexe

    annex / annexe
    ‘Annex’ is een bijvoeglijk naamwoord.
    ?een bedrijf met annexe gebouwen
    ‘Annex’ is een voegwoord.
    ?galerie annex atelier
    ‘Annex’ is een zelfstandig naamwoord.
    ?de annexen van een verdrag
    ‘Annexe’ (‘gebouw’) is geen standaardtaal. Algemeen Nederlands zijn:
    ?aanbouw
    ?achterbouw
    ?bijgebouw

    De optredens vinden plaats in de annexe van de stadszaal Oosthove. (hln.be)
    De gemeenteraadscommissie Grondgebiedzaken met voorzitter Björn Bordon vergadert woensdag 25 november om 19.30 uur in de annexe van het stadhuis. (standaard.be)
    enz.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 22 Jan 2021 20:25

    #2316 annexe

    De pagina was maar een bepaalde tijd beschikbaar waarschijnlijk.
    De dame zei in ieder geval ammix of annix. Bedoelde ze annex?
    Wat moet er nu met het lemma gebeuren? Kunnen we ons baseren op de (misschien foute) uitspraak van één persoon om een woord op te nemen?

    Toegevoegd door de Bon op 22 Jan 2021 14:51

    #2317 annexe

    Bon, ik wou het nog eens beluisteren maar de pagina bestaat niet meer.

    Toegevoegd door fansy op 21 Jan 2021 02:24

    #2318 vrt-taal

    Die mens moet hem toch ook in d’zak gezet voelen, hij dacht dat hij ging ingeënt worden tegen het coronavirus, maar op het nieuws krijgt hij dan ineens te horen dat het eigenlijk spuitjes tegen het ‘cooroonaafieres’ waren.

    Toegevoegd door nthn op 19 Jan 2021 18:17

    #2319 kredietkaart

    Typisch Vlaams bij bankaart: In België is de bankkaart voor een contante betaling, de kredietkaart voor een uitgestelde betaling. In Nederland worden bankpas, pinpas of betaalpas gebruikt voor contante betalingen en voor uitgesteld betalen is er de credit card.

    Typisch Vlaams bij kredietkaart: Waarom houdt men in Nederland hardnekkig vast aan de Engelse vertaling van ‘kredietkaart’? Een raadsel.

    Waarom verklaart Typisch Vlaams het VL kredietkaart met het NL credit card? Een raadsel.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 19 Jan 2021 07:22

    #2320 schooier

    Aardig, het werkwoord schooien betekent volgens Van Dale bedelen, maar schooier/schooister in de betekenis van bedelaar(ster) is enkel VL. Rare jongens (en meisjes) die NL.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 19 Jan 2021 07:11

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.