Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande reacties zijn de laatst toegevoegde reacties op termen in ons woordenboek.
In de foetbal in de wedstrijd na die waarover mijn op de moment van typen laatste commentaar bij gaan ging, zei de Vlaamse commentator “de trap wordt overnieuw genomen”.
Gelukkig was de teletekstondertitelingsdienst alert en hebben ze dat vervlaamst en dus verbeterd naar “de trap wordt opnieuw genomen”.
Ter info, de Taalunie:
“Vraag
Is overnieuw een correct synoniem van opnieuw?
Antwoord
Overnieuw komt in Nederland vaak voor in informele spreektaal, maar het is onduidelijk of het tot de standaardtaal in Nederland gerekend kan worden.”
Als de Taalunie, een notoir hollandofiel en flamofoob instituut, een bepaald woord al als zodanig plat Hollands bestempelt dat ze het zelfs niet tot de ‘standaardtaal in Nederland’ (id est: plat Hollands) willen rekenen, en een Vlaamse commentator dat woord dan voor een Vlaamstalig publiek gebruikt zonder enige schroom, dan zou die commentator in een normale samenleving met het schaamrood op de kaken uit de media moeten weggehoond worden.
Alhoewel, misschien is dat beter eentje voor Vlaamse uitspraak, want in het Engelse is dat wel met een lange a.
Ik heb ‘partner’ nog toegevoegd. In de foetbal sprak Vannieuwkerke het daarjuist uit als ‘poartner’, m.a.w. met een (Vlaamse/Engelse) lange a, maar normale mensen spreken dat uit met een gewone korte a. Zelfs de Nederlander van dienst op Wiktionary gebruikt gewoon een korte a.
We mogen van geluk spreken dat hij nog geen ‘pertner’ zei.
Juist een schitterend voorbeeld in de foetbal: de Vlaamse commentator oreert op zijn Hollands over de moment in de match dat de Zwitsers “gingen missen” (waarmee hij bedoelt: ze waren goed bezig, maar vanaf dan hebben ze niet altijd meer raak gesjot).
De teletekstondertiteling heeft dat gelukkig vervlaamst en dus verbeterd, en had het over de Zwitsers die “begonnen te missen”.
Ik denk dat er nog een subtiel betekenisverschil tussen aan en af zit ook, waarbij het één een iets negatievere bijklank heeft.
En om het helemaal rond te maken: ik had zelf eerst ‘aangestorm komen’ als voorbeeldlemma ingevoerd, terwijl het natuurlijk ‘afgestormd komen’ moet zijn om te beantwoorden aan af- (volt.deelw.) komen.
Moet er nog zand zijn?
Je, en ook die afgevlamd klopt:
“… van plan was te stoppen voor een bende modderfokkers – anders zou het geen BMW zijn, vollen bak komt afgevlamd. " (bloggen.be)
Tiens, raar dat ge dat niet kent, Bon. Dacht dat het nogal typisch Antwerps was. Maar ja, binnen de Leien spreken ze nog iets anders zeker ;)
De verklaring van Corneliseen vind ik heel goed, ik het ze in het lemma gezet. Merci.
Bij het eerste voorbeeld is het niet per se rap afbollen ahoewel dat kan. Het is eerder er serieus van langskrijgen, op uwen donder krijgen, op uw plaats gezet worden, …
Ik ken de uitdrukking niet, maar Cornelissen geeft voor een draad gaan: ne gang gaan.
Dat kan kloppen voor de voorbeelden, vooral letterlijk bij het tweede. Bij het eerste voorbeeld is ‘een post pakken’ (het rap afbollen) de betekenis, denk ik.
Er stevig van langskrijgen is minder toepasselijk, volgens mij.
Cornelissen:
“Ge zult hem ’nen draad zien spinnen of zien gaan, ge zult hem eenen gang zien gaan.”
Ik weet niet of uw voorbeelden allemaal goed gekozen zijn want ‘heur fans kwamen op heur afgevlogen’ vertaald naar SN-NL zou dan ‘haar fans kwamen op haar aanvliegen’ zijn?
Dat was mijn eerste reactie. Maar dan vind ik die vorm inderdaad: “Toen ze dicht bij de schuur kwam, kwam de hond als een bezetene op haar aanvliegen en duwde daarbij een bank halverwege de trap omver.” Dus het klopt wel ;)
Maar die aangevlamd is eigenlijk een beetje een tegenvoorbeeld want dat zou komen afgevlamd moeten zijn volgens de VL syntax. Nu lijkt me komen aanvlammen sowieso VL dat los van de toepassing hier als lemma ingevoerd kan worden. Doet gij het nthn?
Volgens mij kunde dat in se met alle werkwoorden die een beweging aangeven:
- heur fans kwamen op heur afgevlogen
- als ik in ’t water viel kwam de reddingsboot al gauw op mij afgevaren
- diene wielerterrorist kwam daar aangevlamd dat het niet schoon was
- …
Ik vermeld het voor de volledigheid omdat het in het Vlaams Nederlands Woordenboek (vnw) van 2004 staat. Maar blijkbaar is het begrip heden ten dage volgens juffrouw Goegelmans in NL ook ingeburgerd. Dus misschien wel van VL oorsprong, maar momenteel SN. Tenzij er toch nog een betekenisverschil tussen VL en NL is, maar dat moet fiscaal expert Michel Maus (Micky Mouse voor de vrienden?) dan maar eens uitvissen ;)
Ik heb het ook moeilijk met die aderspat omdat ik het niet gebruik, wel een spatader en ‘spataders hebben’ voor de aandoening.
Volgens Typisch Vlaams is het gewoon synoniem van spatader. Hun voorbeeld is het volgende:
“Ik ken een vrouw van dertig jaar die bij het baren van haar tweede kind bovenaan haar dijen en op haar geslacht dikke blauwe knobbels en aderspatten kreeg.
(Hugo Raes, Een tijdelijk monument)”
Volgens Van Dale 2005:
“aderspat (veroud.) spatader”
Ik denk dat met aderspat de aandoening bedoeld wordt. Maar als het over de ader elf gaat is het een spatader:
De Jean heeft aderspat. Ge kunt dat zien aan de spataders op zijn benen.
Ik heb ‘verouderd’ weggedaan want het wordt nog in beide betekenissen gebezigd volgens madam Vandergoegel.
Ik ben ook nog niet echt content met de verklaring. Verbeteringen welkom.
Ik heb het op Mechelen gezet en als het niet goed is horen we het wel en dan kan het nog altijd veranderd worden.
Het is het ideale moment om er eens een doctoraatsstudie over te maken: de voetbalcommentaar op het EK versus de koerscommentaar van de Ronde van Frankrijk. De voetbalcommentaar valt op door de typsch N-NL klanken en woorden. Misschien dat de socio-linguïstische onderzoeker volgende experiment kan opzetten: Laat Michel Wuyts eens een voetbalwedstrijd becommentariëren en Filip Joos eens een koers. Zeker dat er bij Michel al eens een stamp of een sjot gegeven zou worden. En de koers van Filips Joos? Geen kat die er naar zou luisteren.
Het is echt een ziekte van de laatste decennia waaraan alle voetbalcommentatoren lijden. En dat is een beetje raar want ze hadden een illustere voorganger Rik De Saedeleer, die ze allemaal bewonderen, maar die veel Vlaamser sprak.
En tot slot: “Naar de voetbal kijken, dat kan zowel via satelliet (Basic en Basic+) of via het internet (APP TV Basic en Plus).” (tv-vlaanderen.be) Voila, de naam van de website zegt het zelf: op de tv in Vlaanderen kijkt men naar de voetbal. 0
Ik zat juist naar de foetbal te kijken, en de (Vlaamse) commentator zei “deze keer viel het dubbeltje onze kant op”. (1) Ze spreken in de Vlaamse (!) foetbalcommentaren op de Vlaamse (!) Radio en Televies dus zodanig plat Hollands dat ze zelfs naar uitheemse historische elementen verwijzen. Voor mij is het hoe dan ook toch maar een idiote uitdrukking, want als een fles bier uw kant op valt is dat normaal gezien slecht nieuws, terwijl de Rode Duvels juist hebben gewonnen.
Kijkt he, eerwaarde Vlaamse foetbalcommentatoren, beeldt u ne keer in dat uw Hollandse collega’s plots schromeloos uitdrukkingen zouden gebruiken gelijk “ah, den Hazard zijne frang is is gevallen se” of “geel? ja mijn oren!”, en hoe compleet overstaanbaar en belachelijk ze daarmee zouden overkomen bij het publiek in Nederland.
Als amuse-gueuleken tees nog:
https://vrttaal.net/column/een-verhaal-over-voetbal
Kort samengevat: taalminnaar Hendrickx fulmineert tegen al wat Vlaams is of zou kunnen zijn, verhuld onder een laag ironie waar dat ge u een dubbeltje van lacht, of hoe ging die uitdrukking nu weeral?
(1) ‘Dubbeltje’ sprak hij natuurlijk uit met t-je, en niet met tje zoals letterlijk iedere Vlaamstalige die klank zou uitspreken, en al zeker niet met ke.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.