Recente reacties

maturiteitsexamen

In de jaren zestig moesten de eindejaars van de humaniora een maturiteitsexamen afleggen om aan te tonen dat ze volwassen genoeg waren om hogere studies te gaan doen.

Marc Van De Looverenbosch gebruikte daarvoor het Nederfrengels “Ik was toen gecoinceerd”.
Dat is gewoon vernederfrengelst Frans en geen Vlaams. Hetzelfde geldt overigens voor dialect. Dat is in het Vlaams ook gewoon streektaal.

Koker zelf staat wel in VD, zij het als ‘gewestelijk’:

(figuurlijk, gewestelijk) hoofd, bol
•iets in zijn koker steken
het denken of bedenken

De uitleg klopt evenwel niet helemaal volgens mij: Iets in zijn koker steken is niet het gewoon denken, maar er ook met enige hardnekkigheid aan vasthouden:

Hij heeft het in zijn koker gestoken dat hij ooit nog eens beroemd gat worden. In 2076 waarschijnlijk…

epenthese

Epenthese is het invoegen van een extra medeklinker, in ons geval d. Kwam vroeger in het Nederlands veel meer voor dan nu, namelijk na n, l, r.
Afrikaander, daalder, kleinder, duurder, goestendoender, vilder, schoonder.
Heden ten dage wordt epenthese in de regel enkel nog na r toegepast: verder, huurder, zuurder, meerdere. Na n en l heeft het Standaardnederlands ze meestal laten vallen. (Maar niet helemaal consequent: iets wat staat, is bv. nog altijd een staander, geen staner.)

ook in de Antwerpse Kempen

klein, klènder, klènst

ook in WVL – iets kleiner dan klein
– uitspraak kleinder of klènder
– kleiner dan klein is klèinst of klèènst
Joris is klèinder dan Piet en zijn zus is de klèinste

proppies schieten (maar het kan ook met balletjes snot)

Dat is schoon dat, en dat in de week tegen het pesten! ’k Gaan het toch tegen ons moeder zeggen, nah!

Wat is trouwens het SN voor die handeling?

’Kzat u maar efkes te plagen se.
Het is zeker belangrijk dat u labelt.

Ja, ‘t ligt onder mijn koppenkussen. Maar om serieus te zijn, ik vind het wel belangrijk voor het VW om te noteren welke woorden door VD als Belgisch-Nederlands – lees Vlaams – gemarkeerd worden. ’t Maakt het onderscheid tussen ’officieel’ Vlaams en .. euh .. Vlaams.

Certitude, context,reactie, Leo en Flandriae komen allemaal uit het Latijn, dat is zeker. Fait accompli waarschijnlijk ook. Alleen vraag ik me af hoe de Nl dat uitspreken: fetakoomplie? ’t Klinkt alleszins als een grieks gerecht.

Noppes-nebbisj-neowihts

Of er verwantschap tussen deze woorden is? Ja maar niet tusssen alle drie.
Dirk Geinaert, lexicoloog te Leiden (INL) heeft het uitgezocht:

Noppes lijkt inderdaad terug te gaan op oudhoogduits neowihts (zie b.v. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=A011372&lemma=noppes en http://etymologiebank.nl/trefwoord/noppes) ; nebbisj lijkt een ander oorsprong te hebben (nl. jiddisch nebbisj, nebbich, waarschijnlijk uit een Slavische taal of uit Hebreeuws, vgl. nebuchim?), zie verder ook http://etymologiebank.nl/trefwoord/nebbisj.

Dirk Geirnaert
Lexicoloog / historisch taal- en letterkundige
INL · Schatkamer van de Nederlandse Taal

Fait accompli (voldongen feit) wordt veel gebruikt, toch moest ik de juiste spelling nog even opzoeken.
Voldongen feit en weerwoord (reactie) zijn alleszins goed Nederlands of Vlaams. Vanavond heeft Leo gelijk.
‘Certitude’ wordt niet gebruikt in NL.

saint-jardin

In de regio Leiestreek is saint-jardin onbekend.
Wel hoor je veel: costa peloeza.
peloeze is het grasplein.

Haha, de essentie van de witte kassa is eigenlijk een zwarte doos ofte ‘black box’ die alle verrichtingen registreert.

Nederfrengels

certitude, context, reactie, enz zijn geen Vlaams, maar door de strot geduwd Nederfrengels.

Nederfrengels

Ik begrijp niet waarom jamais hier als Vlaams beschouwd wordt. Door belgicisten misschien?

Terdege

Terdege is vermoedelijk ouder en Diets van oorsprong. De betekenis is zo goed als hetzelfde, wellicht met een kleine schakering in het gebruik. Terdege zal waarschijnlijk meer in officiële stukken gebruikt worden, omdat die sowieso vroeger door Latinisten werden opgesteld. Vanuit dat standpunt kan je begrijpen dat vandeeg eerder in de spreek- en streektaal voorkomt.
Ik meen dat beide, aan elkaar moeten geschreven worden.

naschriftje:
“Uw inbreng wordt geweldig geapprecieerd!”
Daarin zou het woord “gewaardeerd” beter zijn. We gaan toch geen onnodige Franskiljonse leenwoorden gebruiken, waar er goed Nederlands of Vlaams voorhanden is?
Vergelijk met de olijkerds die graag met “plaisant” dwepen. Daar waar prettig en aangenaam zeker zo duidelijk zijn, laat staan het Hollandse “leuk”.
Ook mijn “weerwoord” zou mooier zijn dan reactie.

Volgens VD is het alleen in een politieke context, wat niet zo is blijkens de talrijke voorbeelden.