Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente reacties

    De onderstaande reacties zijn de laatst toegevoegde reacties op termen in ons woordenboek.

    #101 rapen, voor het ~ liggen

    Klein opmerking Georges, bij ’voor het rapen liggen’ gebruiken de noorderburen ’voor het oprapen liggen’. ’ Voor het grijpen liggen’ wil zeggen dat het zo slecht is opgeborgen dat het makkelijk te stelen valt. (eigen schuld dus)

    Ik zoek een job? Ah, die liggen tegenwoordig het oprapen.
    Mijn mooie vulpen is weg! Ja, die lag voor het grijpen.

    Toegevoegd door Gene Zever op 13 Jan 2025 17:28

    #102 zebradrinken

    “De populairste woorden (gepeild via de Facebookpagina van Team Taaladvies) waren ‘crackerbellen’ (manier van telefoneren waarbij de smartphone wordt gehouden alsof de beller in een cracker wil bijten), ‘zebradrinken’ (drinkstrategie waarbij iemand na elk glas alcohol een alcoholvrij drankje drinkt) en ‘manosfeer’ (internetnetwerk waarop stoere traditionele mannelijkheid en vrouwvijandigheid worden gepropageerd).” (vrt.be)

    Merkwaardig dat behalve dit artikel zelf, er geen hits te goegelen zijn voor ‘crackerbellen’, niet in .BE en ook niet .NL.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 13 Jan 2025 12:27

    #103 achterwarege

    Welkom, rcdemets.

    Uw wijziging aan het lemma was eerder een opmerking of vraag daarom heb ik ze in een reactie hierboven gekopieerd.

    Ik heb het originele voorbeeld dat ge ook overschreven hadt terug in ere hersteld.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 12 Jan 2025 20:42

    #104 achterwarege

    rcdemets (12 Jan 2025 14:26)

    Vergis ik me of wordt het woord ook niet gebruikt (in het Gents) in de betekenis van: ’ curieuzeneuze’, iemand die
    naar ‘nieuwtjes graaft’ ?

    ’t Is ’n echte achterwoarsterigge. Ze blijft maar neuzen

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 12 Jan 2025 20:39

    #105 vrt-taal

    In NL (en dus op de VRT) spreken ze “dat doen” zelfs uit als “daddoen”! (Bij ons wordt t+d /d/, in NL wordt t+d /t/.) Zijn fonetische spelling “da doen” lijkt zo dus eigenlijk nog meer op NL dan VL als ge niet zelf al de regels van het VL kent, waarmee hij zichzelf dus verraadt als iemand voor wie de regels van het Vlaams natuurlijker aanvoelen dan die van het Nederlands.

    De Ceulaer zou toch ook moeten weten dat men in het hedendaagse Nederlands niet meer ‘spreekt’, maar ‘praat’. Het is nochtans zo’n schoon overduidelijk Hollands (oorspronkelijk Nedersaksisch) woord: https://www.mijnwoordenboek.nl/dialect-vertaler.php?woord=praten

    Toegevoegd door nthn op 12 Jan 2025 14:16

    #106 slabakken

    russisch

    Het woord kwam al in de 16de eeuw voor bij Despars als slabacken. Ik betwijfel dat het uit het Russisch komt aangezien er in die tijd nauwelijks contacten waren tussen Vlaanderen en Rusland. De gelijkenis is volgens mij gewoon toeval.

    Toegevoegd door adam op 11 Jan 2025 14:56

    #107 Ringfietspad

    Zelfstandig naamwoord en/of toch eigennaam? Ik weet het even niet. Van beide steden – Brussel en Antwerpen – zijn er kaartjes op internet te vinden waarop de ringvormige structuur van deze fietssnelwegen goed te zien is.

    Toegevoegd door Gene Zever op 11 Jan 2025 12:06

    #108 vrt-taal

    Joël De Ceulaer in demorgen.be: “En om de gastheer, die helaas − ik heb er vaker de aandacht op gevestigd, maar ik sta te roepen in de woestijn − geen Nederlands spreekt. Diejen De Leijer spreekt gelijk alsda de meeste Vlamingen da doen, in een tussentaaltje waarda ge van achterover slaagt. Als hij wil weten waar iemand was, dan vraagt hij: Waar waarde gij? Men kan daar vrolijk over doen, maar dat is een heuse schending van de beheersovereenkomst: volgens de afspraak met de overheid moeten VRT-gezichten Nederlands spreken. De Leijer kán dat wellicht niet eens.”

    Er zit toch een ongerijmdheid in de argumentatie: Op de Vlaamse Radio en Televisie spreken “alsda de meeste Vlamingen da doen” is uit den boze?

    Dat fonetisch spellen om het Vlaams te ridiculiseren is ook typisch. Waarom doet hij dat niet met het Nederlands “sowals de meejste Neejterlonters dattoen”?

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 11 Jan 2025 10:41

    #109 cyclostrade

    Een ander woord voor cyclostrade en velostrade is het gekunstelde fietsostrade. Het woord is dermate lelijk (gelijk nthn in een commentaar vermeldt) dat ik er niet naar verwezen heb.

    Toegevoegd door Gene Zever op 10 Jan 2025 21:15

    #110 verwaalsen

    Ne gelukkige nievejaar aan u ook! Volgens maxvandaag.nl ben ik feitelijk twee dagen te laat om dat nog te zeggen, ma bon.

    (‘Frans gaan spreken’ zou in het Vlaams eerder ‘Frans beginnen spreken’ zijn. Die soort ‘gaan’ wordt voor zover ik weet niet gebruikt in de dialecten.)

    Toegevoegd door nthn op 08 Jan 2025 00:34

    #111 bikkelen over iets

    De titel van het lemma is ironisch genoeg wel Vlaams: “bikkelen over iets” zou in het NL “ergens over bikkelen” moeten zijn. Ik wil daar al een tijd eens een lemma over aanmaken, maar het komt er niet van.

    Toegevoegd door nthn op 08 Jan 2025 00:25

    #112 pruts

    Of misschien eerder met duts? Want dat kan zowel voor een kindje als voor een sukkelaar (die dan bepaalde ‘kinderlijke’ eigenschappen vertoont) gebruikt worden. Ik heb ‘pruts’ nog niet op die manier gehoord, maar het lijkt mij ook niet onmogelijk. Sowieso is het bij mijn weten bijna altijd de verkleinvorm ‘prutske’ en ‘dutske’.

    Toegevoegd door nthn op 08 Jan 2025 00:22

    #113 bikkelen over iets

    Ik ga die ruziën als betekenis weghalen, want bikkelen is hard onderhandelen of hard strijden (bv. in een wedstrijd), … Er kan daarbij gekibbeld of geruzied worden, maar dat hoeft niet per se.

    Het gaat erom dat het er hard tegen hard aan toegaat. Een bikkel, oorspronkelijk een botje van een schaap en later een metalen klompje, is namelijk hard. Denk aan bikkelhard = zo hard als een bikkel.

    Het is volgens mij geen contaminatie maar wel een overdrachtelijke betekenis.

    zie ook:
    https://www.ensie.nl/redactie-ensie/bikkel

    Anderzijds: bikkelen in die betekenis blijkt ook in .NL voor te komen en is volgens de bronnen SN. Meer nog: In .NL wordt bikkelen ook gebruikt in de betekenis van hard ploeteren, hard werken, … Dus ik zet het op SN en pas het lemma aan.

    Het argument gaat immers vaak dat de samenstelling van de Werkgroep diverser is dan het duffe VN-Ruimtecomité, waar inmiddels 84 staten eindeloos lijken te bikkelen over principekwesties. (wetenschappelijkbureaugroenlinks.nl)

    Na zes dagen bikkelen over het strand, werd de finish voor de deelnemers bereikt.(regionoordkop.nl)

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 06 Jan 2025 08:19

    #114 bikkelen over iets

    contaminatie?

    In de zin van ruziën misschien een contaminatie door het anagram “gekibbel”

    Toegevoegd door adam op 05 Jan 2025 23:17

    #115 patatten met ambras

    Hoorde het co-presentator Paul Herygers zeggen bij de koerscommentaar bij het veldrijden vandaag.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 05 Jan 2025 15:35

    #116 pruts

    De vooledige verklaing van het vnw:
    •sul, sufferd
    -prutske: peutertje, ukkepuk

    Ik heb de indruk dat ze hier de betekenis verwarren met die van prutser?

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 04 Jan 2025 12:56

    #117 duimen

    Duimen op deze manier komt blijkbaar ook in vrij veel andere landen voor:
    https://en.wikipedia.org/wiki/Crossed_fingers#Related_gestures

    En elders kwam ik deze blog tegen, die o.a. aankaart dat er (nog?) geen emoji voor het duimgebaar is (ondanks de ± 200 miljoen mensen die het gebaar gebruiken), er zijn er alleen voor een duim zelf en het Angelsaksische gekruistevingersgebaar:
    https://www.knowitall.ch/local-news/education/language-courses/2720-do-you-cross-your-fingers-or-hold-your-thumbs

    Toegevoegd door nthn op 04 Jan 2025 12:12

    #118 verwaalsen

    Dit was het voor 2024. Veel ‘polletiek’ deze keer, niet uit bijzondere liefhebberij maar omdat het ene woord vaak weer het andere met zich meebrengt.
    Een gelukkig of een zalig nieuwjaar voor iedereen, al naar gelang men wenst. Zelf ben ik benieuwd of er nog wat van de wereld overblijft volgend jaar …

    Toegevoegd door Gene Zever op 30 Dec 2024 22:14

    #119 schouwbuis

    Dank voor de tips, ik wens gijlie een zalig nieuwjaar toe!

    Toegevoegd door Gene Zever op 30 Dec 2024 14:10

    #120 schouwbuis

    Ook van dees kanten uit ne zalige!

    Bon, ik zie dat uwe kilometriek een van de momenten op 40.000 gaat springen. Dat is op zijn eigen al de moeite voor een fleske champagne te laten knallen. Dan hebben we daar gene nieuwjaar voor nodig ;)

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 25 Dec 2024 14:58

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.