appelkok

appelkok

(de ~ (m./v.), -ken)

abrikoos, in het Antwerpse ook perzik

< via Spaans albercoque (nu albaricoque) en/of Portugees albricoque ontleend aan Arabisch الْبَرْقُوق‎ / al-barqūq < Grieks prekókkion < Latijn (Persicum) praecoquum praecox ‘de vroegrijpe (perzik)’.

Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij appelkoos:
Gewestelijke volksuitspraak, in verschillende streken in gebruik, voor abrikoos. — Te Maastricht zegt men appelekouw.
— Voorheen ook apperkoos en in het Zuiden nog thans appelkok, evenals abrikok naast abrikoos.
Men houdt voor goet Perseken op Apperkoos geoculeert, Verm. Landt-lev. (1668).
— Appelkok, appelekok … Abrikoos, Cornelissen-Vervliet (1899).
’t Bleeke geel van fluweelige perziken en appelkokken, F. Timmermans, Pallieter (1916).

Nicoline van der Sijs, Spaanse leenwoorden in de Nederlandse dialecten: Het Brabantse abrikok ‘abrikoos’, ook volksetymologisch veranderd in appelkok, gaat terug op het Spaanse albaricoque, albicoque, waarbij l wegviel voor b. Het Standaardnederlandse woord abrikoos is daarentegen ontleend via het Frans.

465

Gaat het hier eigenlijk over de (ABN) abrikozen of toch een soort perzikken? De naam zou eerder op het eerste wijzen…
(Abrikozen en perzikken zijn iig. genetische broertjes, net zoals de pruim)

Het tweede lemma appelkok van Robert Alaers heeft het over roodgele perzikken, dit lemma over witte, vandaar mijn verwarring over welke fruitsoort het uiteindelijk gaat.

Na efkes verder gegoegeld te hebben, vind ik er zowel die ‘witte perzik’ als ‘abrikoos’ als betekenis geven. Hm.

maar blijkbaar is het voor meer mensen verwarrend:
http://nl.nntp2http.com/taal/2004/07/01da217d40069f539547dd4e990c48fe.html
(link naar een artikeltje over de geschiedenis)

Als de Bon of Haloewie dit nog zouden kunnen ophelderen, bedankt!

Diederik, appelkok zit niet in mijn woordenschat. Wij aten thuis alleen pechen, dat waren perziken, geen abrikozen. Ik kan dus niks ophelderen, sorry.

Als ge het aan mij vraagt, Diederik, is een appelkok een kleine, witte, vroege perzik. Tenminste, dat was de naam die mijn bomma (° ±1880) aan de vrucht gaf, die op een boom in haren hof groeide. Perzik iw een woord dat niet in haar lexicon voorkwam. Het is dus een lokale vrucht van hier te lande. Zo praecox was hij hier niet, ge moest wachten tot de volle zomer voor hij sappig rijpte op de boom. Abrikozen hebben het hier te koud. Een oranjekleurige abrikoos is een zuidervrucht die gedijt voorbij de derde isotherm in Frankrijk: de Provence, Carcasonne, de Viaur en meer zuidelijk. Voor zover ik weet, was de gele perzik, veel groter dat de witte appelkok of de kleine abrikoos, een pêche of pès, die een even behaarde, fluwelen huid had die gepeld werd en niet opgegeten, terwijl de abrikoos met pel en al genuttigd werd of gedroogd. De “steen” van deze vruchten (appelkok en gele perzik) heeft grote putjes en is ronder dan de gladdere en plattere abrikoossteen, die ook veel gemakkelijker loslaat dan de twee andere.

Merci!

http://nl.wikipedia.org/wiki/Abrikoos

http://nl.wikipedia.org/wiki/Perzik