sableren

sableren

Een fles champagne openen door met een sabel de nek weg te hakken.

Werd vroeger gedaan in militaire kringen (toen nog verbonden met de adel) en nu soms nog in bars e.d.
ook in het TV-programma ‘Komen eten’ passen sommigen deze techniek toe.

315

Ik denk dat dit woord eerder met bepaalde milieus verbonden is dan met streken of dialecten.

De fles zo opendoen lijkt in verschillende landen nu een modeverschijnsel (Engelse wikipedia: sabrage). Er bestaan zelfs workshops sabreren. Volgens Google in Nederland ook sabelen, wat niet onlogisch is. Het courantst is sabreren.
Het Vlaamse sableren zal wel komen van het Frans ‘sabler le champagne’. Dat wordt door mekaar gebruikt met ‘sabrer le champagne’ in de betekenis ‘een fleske drinken’, hoewel de uitdrukkingen oorspronkelijk een verschillende betekenis hadden, nl. leeg drinken versus een fles openen met een sabel (=sabre in het Frans).

Dacht dat het een sport was voor kakkers en andere blauwe blazers. Kennelijk niet in Vlaanderen.

Zie You Tube (URL kopiëren lukt niet)

Watch Koen’s vrijgezellendag – mike8/9 – Sableren | Pvw Episodes …

Luc sableert! #champagne – YouTube

Verder komt het woord in VL voor bij gevelreinigingsbedrijven en lijkt het verwant met ‘zandstralen’. In dat geval missen we nog een lemma.
Kan iemand daar klaarheid over geven?

zandstralen is sableren (sable)
een fles champagne openen is sabreren (sabre)
misschien is één van de twee wel SN?

Beste Grognard,
als het je gelukt ben je vast een latente “blauwe blazer”
(grapje)
Ik wou me hier eerst niet over uitspreken maar ik vind “sableren” zoals wij het in het nachtleven noemde een erg decadente kakkers-handeling. Waarschijnlijk daarom dat het terug een modeverschijnsel wordt…
Dit geheel terzijde.

http://www.sabredor.be/historie.htm

Nu is de vraag, heeft dat ook iets te maken met de uitdrukking ‘een fles soldaat maken’?

En daar moet ge nu echt Hollander voor zijn: een lege fles sabreren! En dan nog met een patattenscheller. De conversatie ten huize LG moet ongeveer zo verlopen zijn:
- Mag ik even dat keukenmes van je?
- Ben je helemaal betoeterd. Niet voor ik eerst de piepers gedaan heb. Overigens, wat moet je ermee?
- Gewoon effe kijken of ik die fles spa rood hier kan sabreren.
- Nou, zullen we hem voor de zekerheid maar eerst even leegmaken dan?
- Nou al goed, haal ik er even een lege melkkan bij zodat ik hem kan overgieten?
- Moet jij niet zoveel op dat Vlaamse woordenboek zitten joh, is echt niet goed voor je hoor.

Sorry, LG, we zijn wel taalonderdanig tegenover de Nederlanders maar als compensatie moeten we ons af en toe op hun afreageren. Maar ik weet dat ge er tegen kunt ;)

Magere oude koe,

Soldaat maken

Waar komt de zegswijze iets soldaat maken vandaan?
Iets soldaat maken betekent ‘iets opmaken’, meestal specifiek ‘iets opeten’ of ‘iets opdrinken’.

De herkomst van deze zegswijze is jammer genoeg niet bekend. F.A. Stoett (Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden) ziet een mogelijk verband met het feit dat soldaat in het West-Vlaams de betekenis ‘magere, oude koe’ had. Zo’n koe zou verkocht worden aan het leger om geslacht te worden voor de soldaten. In het Groot Uitdrukkingenwoordenboek van Van Dale (2006) worden hier vraagtekens bij gezet: soldaat kwam in deze betekenis alleen voor in het West-Vlaams, en iets soldaat maken zou voornamelijk in Noord-Nederland worden gebruikt.

Marc De Coster (Woordenboek van populaire uitdrukkingen, clichés, kreten en slogans) vermeldt bij deze zegswijze nog enkele andere mogelijke herkomsten. Wellicht werd er vooral mee bedoeld dat soldatenmagen alles lusten en kunnen verdragen, en dus alles ‘soldaat’ kunnen maken. Een andere verklaring is dat soldaat maken oorspronkelijk niets meer was dan een andere benaming voor ‘inlijven, bij het leger gaan’. Het Duits kent of kende ooit de zegswijze dieses Geld wird Soldat, wat eigenlijk betekende: ‘het geld verdwijnt uit het bezit zoals een soldaat uit het burgerleven verdwijnt als hij in het leger gaat’.

Bron: Onze Taal

Om af te ronden...

Er lopen er niet meer veel vrij rond in het Antwerpse van “mijne slag” (de rest zit in’t kot!) maar ik wil toch bevestigen dat in het decadente nachtleven “sableren” de uitdrukking was!
Maar je we hadden een sabel vast en niemand… niemand, sprak ons tegen!
Maar eerlijk “sabreren” lijkt me ook wel juster

Ik geloof het wel, Garga. De Bon heeft het hierboven al toegelicht. En zelfs de Denen doen het volgens het internet:
Det måtte der gøres noget ved, tænkte champagne-sableren, og hun har derfor designet sæt af vedhæng med glasperler og -klokker til at sætte rundt om glassenes stilke.

Ik denk dat het over champage drinken gaat ‘klokker til at sætte rundt om glassenes stilke’, tot de klok zat stilstaat rond de glazen, vrij vertaald: tot het tijd is om zat te zijn.
Denk ik toch, of lees ik het verkeerd, Grytolle?

Ben eruit: sabreren (mijnwoordenboek.nl) is SN, sableren Vl.

Sabreren kan in SN ook nog (neer)sabelen betekenen, sableren komt ook voor in de patisserie.

Sableren op You Tube geeft legio (vermakelijke) vlaamse hits.
Zo te zien is er weinig crisis in België.

zonder een woordenboek erbij te halen, want Diederik gaat het sowieso beter kunnen

Er moet iets aan gedaan worden, dacht de champagne-sableur, en hij heeft daarom “sæt af vedhæng” (=iets van iets dat erbij hangt?) met glazen paarlen en (glazen) klokken ontworpen om rond de “stilke” (geen idee) van de glazen te zetten

Ha, dat is interessant: champagne sableren is in het Deens geen werkwoord maar een zelfstandig naamwoord.
Stilke betekent stengel (heb ik ook maar van een internet vertaalsite), dus voor een glas is dat de steel waarschijnlijk.

Den infinitiefuitgang is in het Deens en Noors -e en in het Zweeds -a :) Ik zou gokken dat het werkwoord “sable” is, en niet “sablere”

Frans

Sableren zowel als sabreren zijn geen echte standaardtaal, noch zogezegd Vlaams. Het is gewoon Nederfranglais waar hier blijkbaar iedereen mee dweept. Door Vlaamse sukkelaarsstrot geduwd, zeg maar.
Beide uitdrukkingen kunnen beter in eigen taal gezegd en geschreven worden.
Wat hebben ze in feite met Vlaams te maken?