Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit is slechts 1 definitie voor "gewente." Bekijk alle definities.
gewoonte, hebbelijkheid.
ook in de Kempen met uitspraakvarianten zoals:
gewente, geweunte, gewoente
Als je hem aansprak, had ie de gewente van altijd eerst te zeggen: ‘wablief’ of ‘wadde’.
gewent (bn.)
bijvoeglijk naamwoord:gewent
hij is gewent koffie zonder melk te drinken
Gewend zijn is iets anders denk ik. En SN op de kop toe. (?)
Ik gebruikte hierboven spontaan ‘op de kop toe’ (bovendien). Er zijn heel veel googlementen zowel in NL als VL van. Is een vervorming van het SN ‘op de koop toe’?
gewente
gewente wordt gebruikt voor gewoonte, is met t
gewend + te = gewen*d*te
groot + te = grootte
gewoon + te = gewoonte
toch?
Nee, is niet van ‘gewend’. Is vormvariant van gewoonte:
WNT:
znw. vr., mv. gewenten; mnl. gewente (verdam 2, 1887). Van Gewennen met het achterv. -te. In Vlaamsch België gewoon, in NoordNederland alleen nog bij dichters.
–?1. Gewoonte.
?— Uit, van gewente, uit gewoonte.
?— Naar gewente, naar, volgens gewoonte.
‘Vormvariant van gewoonte’ is misschien ook niet juist, maar het is in ieder geval niet volgens het te eenvoudige regeltje plus -te.
Zo kunt ge van binden ook naar gebinte komen.
WNT:
Gewente:
van ‘gewennen’ met het achtervoegsel -te.
In Vlaamsch België gewoon, in NoordNederland alleen nog bij dichters.
- Gewoonte: (Zij) toont wat kunst vermagh, en leerzaeme gewente.
- Gewoonte, in ongunstige opvatting, en vandaar niet zelden gelijkstaande met: aanwensel, aanwenst:
tsijn doude gewenten.
Spillen is een quae gewente,
Sparen is een wisse rente.
Gewennen:
met hebben en zijn: gewende (zich), heeft (zich) en is gewend. Zich gewoon maken; Gewoon worden.
- Waar strengheid, ernst, geduld, de hoogste plaats bekleeden,
Is ‘t vreemd, indien m’ aldaar aan heblijkheĂŞn gewent,
In wie men ’t haatlijk merk van stroeven smaak herkent?
Hmm, ja, het is wrs wel te verdedigen, omdat -te blijkbaar ook van werkwoorden kan worden afgeleid:
2. In het Oudgerm., met name in het Ohd., vormde het hier behandelde suffix ook abstracta van ww.; het Ndl. kent ook enkele dergelijke woorden, die blijkbaar naar analogie van de afl. van bnw. het suffix -de door -te hebben vervangen: begeerte, behoorte (? een vorm met -de is niet aangetroffen), beroerte, gebeurte (thans beurt), geliefte, schaamte (daarnaast zonder ”tusschenvocaal” schande); geboorte heeft ’t hier behandelde suffix in plaats van een ouder gesteld.
Vorm variant van “gewonen” zou ik het etymologisch gezien niet durven noemen, maar puur uit een hedendaags perspectief kan dat wrs wel
Ingelogde gebruikers kunnen reacties aan deze definitie toevoegen.
Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
