kot, uit z’n ~ komen

kot, uit z’n ~ komen

(uitdr.)

voor de dag komen, uit z’n schulp kruipen: z’n verlegen, terughoudende of defensieve houding laten varen

vnw: uit zijn kot komen: uit de hoek komen

Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

zie ook verzamellemma koterij

354

uit z'n pijp komen

In ’t Hageland komen ze zowel uit hun kot als uit hun pijp.

Het voorbeeldje (bij een verlegen houding) kan aangevuld worden met bv.:

Als hij zegt dat hij dat op tijd klaar gaat krijgen, zal hij toch uit zijn kot moeten komen. (Hij is blijkbaar tot dusver terughoudend geweest, heeft nog niet veel uitgespookt, dus hoog tijd voor actie.)

Hoorde gisteren de weerman zeggen dat ‘de zon uit haar kot zou komen’. Sinds de ‘blijf in uw kot’-coronamaatregel van Maggie De Block kent het gebruik van kot een exponentiële groei zoals het virus zelf. Zelfs Camps schrijft ‘Met zijn allen uit het kot, op naar samenzang van mens en natuur.’ (Camps mist hier toch finesse in het Vlaams taalgebruik, want ‘Met zijn allen uit het kot’ wringt een beetje. Een Vlaming zou eerder ‘Met zijn allen uit ons kot’ zeggen.)

Maar ik heb het al geschreven bij kot, in zijn ~ blijven: De quote van Maggie toont aan dat taal als communicatiemiddel het best werkt als ge dat in de taal van de mensen doet. In dit geval het Vlaams.

Met zijn allen uit het kot betekent voor mij dat iedereen het gevang verlaat (gelijk in de fameuze ontsnappingszomer). “Mij kot”, “ons kot” enz. zijn inderdaad totaal iets anders dan “het kot”. Een van uw andere stellingen wordt in alle geval ook weeral bewezen: in crisisperioden zijn de mensen emotioneler en spreken ze Vlaamser, omdat ze die emoties niet in een andere taal kwijt kunnen.