Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door Georges Grootjans

    gelijk
    (voegwoord van wijze)

    zoals, (even)als, alsof

    wnt: Als voegwoord van wijze. Evenals het voegwoord als, wordt gelijk ook gebezigd, om de wijze, waarop iemand of iets voorgesteld wordt, bij vergelijking te kennen te geven. Het staat dan in beteekenis nagenoeg gelijk met als zelf, met of ’t ware of als ’t ware. In deze toepassing echter komt het thans weinig meer voor, ofschoon in Vlaamsch België nog in gebruik (Schuermans (1883)).

    Typisch Vlaams: Gelijk’ is hier een voegwoord. In Nederland is dit gebruik sterk verouderd. Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1

    zie andere definities van gelijk, gelijk of lijk

    Uw manieren en principes zijn juist gelijk die van uw vader.

    Gelijk het er nu naar uitziet zal er misschien toch nog een regering komen.

    Ik ben weer helemaal de oude, gelijk ge ziet!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Dec 2024 10:58
    1 reactie(s)

    schampavie
    (bw., bn., zn.)

    - weg, verdwenen, ervandoor
    - gestolen
    Wordt gebruikt met hulpwerkwoord ‘zijn’, ook ‘schampavie spelen’
    Herkomst:
    - Waarschijnlijk van het Spaanse “escampar” (vluchten) of van het soortgelijke Italiaanse “Scampa via !” (scheer je weg).
    - volgens het Woordenboek der Nederlandsche Taal: Ontleend aan een afleiding van Frans escamper, misschien aan escampativos.
    - volgens Van Dale: scham­pa­vie < Spaans escampavia (licht vaar­tuig dat zich ge­mak­ke­lijk kan ver­plaat­sen), van escampar (de wijk ne­men)

    wnt: Alleen in de verbindingen schampavie spelen, zich wegpakken, de plaat poetsen, uitknijpen en schampavie zijn, er van door zijn. In Zuid-Nederland.

    Van Dale online: BE: spreek­taal: ver­dwe­nen
    scham­pa­vie spe­len: ge­ruis­loos ver­dwij­nen

    Typisch Vlaams: schampavie spelen/zijn : Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 4; In Algemeen Nederlands alleen in de weinig gebruikte uitdrukking ‘schampavie spelen’. In Belgisch-Nederlands ook ‘schampavie zijn’. De uitdrukking vindt haar oorsprong in het Italiaans of Spaans, waar ‘scampavia/escampavia’ een soort schip was.

    zie ook schamplavie

    Ik ben schampavie, ik ben er van door.

    Toen de beklaagde moest verschijnen voor de rechter, speelde hij schampavie.

    Mijn auto is schampavie, hij is gestolen.

    Het jongentje was hier aan het spelen, maar al met ne keer was hij schampevie. (West-Vlaanderen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Dec 2024 10:57
    5 reactie(s)

    eindereeks
    (de ~ (v.), ~en; bw.)

    - opruiming, uitverkoop van restanten
    - in prijs verlaagd restant van niet-verkochte goederen uit een winkelvoorraad

    ook einde reeks, einde serie

    vnw: einde reeks: restpartij, restant

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    Van Dale 2015 online: einde reeks: Belgisch-Nederlands

    anw: eindereeks: uitverkoop van winkelrestanten; opruiming; solden: (vooral) in België

    < Frans: fin de série

    vgl. einde seizoen

    Wij hebben onze keuken in eindereeks gekocht, dat scheelde toen een heel pak.

    Die ijskast hebben we voor een prijske kunnen kopen, ze was eindereeks.

    Einde reeks betekent op = op. Wees er dus snel bij! (eurogifts.be)

    Deze betonklinkers in de kleur antraciet zijn einde reeks klinkers. (klinker-loten.be)

    Momenteel uitverkoop op eindereeks iMac – MacKopen.be

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Dec 2024 10:57
    1 reactie(s)

    bepotelen
    (zw; bepotelde, bepoteld)

    1. (erotisch) betasten;
    anw: (vooral) in België

    2. beduimelen

    vnw:
    •betasten, met de vingers aanraken met seksuele bedoelingen
    •vies maken, bevlekken, beduimelen

    in Antw. ook: pallepoten

    1.Ik snap het meisje niet dat zich zo laat bepotelen.

    1.Hoe dat Balthazar Boma de vrouwen bepotelt zou in dit metootijdperk toch niet meer kunnen, mijn gedacht.

    2. Die archiefstukken zien er niet meer uit, zo bepoteld zijn ze.

    2. En kan je ziek worden van bepotelde bibliotheekboeken? (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Dec 2024 10:56
    1 reactie(s)

    flik
    (de ~ (m.), ~ken)

    politieagent

    vnw: politieagent, smeris

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 3

    anw: (vooral) in België

    < Frans flic < rotwelsch Flick (knaap)

    uitspraak in Antwerpen: klik op de luidspreker (of het puzzelstukje)

    zie ook fliek; bureauflik, drugsflik, fietsflik, straatflik, superflik, veloflik, wijkflik

    Police of Belgium insignia

    De flikken hebben me gelukkig niet doen blazen, of ik had erbij geweest.

    De nieuwste, erg ingrijpende maatregel stelt dat voortaan ook de flikken beboet worden als ze te snel door het rode licht rijden. (standaard.be)

    “Terwijl anderen mensen gaan opsluiten, laten wij dat over aan de flikken”, aldus Vanseveren. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Dec 2024 10:56
    6 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.