Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #151 05 February 2025: kosten, ten alle ~

    kosten, ten alle ~

    zie ten alle kosten

    “Wereldwijd blijken vrouwen bezorgd over het toenemend gewicht en willen ze ten alle kosten striemen vermijden.” (hln.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (03 Aug 2021 12:58)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Feb 2025

    👍
    245

    #152 04 February 2025: ga(at) daarmee naar de(n) oorlog

    ga(at) daarmee naar de(n) oorlog
    (uitdr.)

    Smalend gezegd over iets of iemand die bv. van iets niet veel terecht brengt, sukkelt, …

    Typisch Vlaams: ga daarmee naar de oorlog!: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    niet in Van Dale 2014 online
    google2014:
    ‘ga daarmee naar de oorlog’ .BE (>460) ; .NL (36)
    ‘ga daarmee naar den oorlog’ .BE (>710) ; .NL (1)
    ‘gaat daarmee naar den oorlog’ .BE (>1.140) ; .NL (7)

    ook: mannen, ga met zo’n ~ naar de oorlog

    old.walfoot.be: Ga daarmee naar de oorlog,met alle simpatie voor lokeren. Geen geschikt stadion,een handvol fans,en de rest zijn gazettefans,die wakker schieten als ze de finale spelen,dan hebben ze opeens 15.000fans.

    standaard.be: Als je zo iemand ziet, denk je: ga daarmee naar de oorlog .

    Jongens, jongens toch. Ziet du nu eens bezig. Dat is al de vijfde keer dat em een pint laat vallen. Gaat daarmee naar den oorlog.

    paarnatuurlijk.nl: >>> eddy DRUPPEL schreef op maandag 15 maart 2010, 22:51:
    >>>> Frans is je beste kant niet .
    >>> Dat klopt Eddy, ik spreek zo goed als geen woord Frans. Precies daarom
    >>> wilde ik opzoeken wat “Tiens?” betekent. Toen ik het niet vond vroeg ik
    >>> het op mijn manier aan jou (of iemand anders die wil antwoorden), wat dat betekent.
    >>> grt,
    >>> Karen
    >>
    >> Laat mij je helpen : tiens? = zoals?
    > Dan heb je nog “tiens,tiens” vlaamse vertaling van “wat hangt er nu aan
    > mijne frack” of nog onlangs gepasseerd “gaat daarmee naar den oorlog”

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Dec 2024 14:31)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Feb 2025

    👍
    334

    #153 03 February 2025: praline

    praline
    (de ~ (v.), ~n, ~s)

    chocolade bonbon

    Godiva-jp-giftbox-GV-50

    < Belgisch-Frans: praline

    vnw: chocoladebonbon

    anw: praline
    ((vooral) in België)
    lekkernij die bestaat uit een omhulsel van chocolade gevuld met suikerwerk, likeur of crème in diverse smaken

    standaardtaal in België (VRT-Taalnet)

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    zie ook ijspraline; likeurpraline; paaspraline; vlaaipraline; pranil

    vgl. pralinetop

    De Belgische pralines zijn de beste van de hele wereld!

    “Jean Neuhaus gaf aan zijn chocoladebonbon de naam ‘praline’, een verwijzing naar de zeventiende-eeuwse Franse edelman César de Choiseul, graaf van Plessis-Praslin. Volgens een overlevering zou de brave man aan het einde van zijn leven ernstige spijsverteringsklachten hebben gehad die hij bestreed met een soort bonbon van medicijnen, suiker, amandelen en chocolade. Het verhaal spoorde blijkbaar Neuhaus aan om zijn chocoladebonbon naar Plessis-Praslin te vernoemen.” (https://historiek.net/j)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door de Bon (30 May 2025 12:02)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Feb 2025

    👍
    390

    #154 02 February 2025: poussette

    poussette
    (zn. v., ~n)

    kinderwandelwagen, duwwagentje voor kindjes
    zie ook charrette

    < Frans: poussette < pousser < Latijn pulsare

    vnw: wandelwagen, kinderwagen, buggy

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    Met de kleine in de poussette in het park gaan wandelen is het liefste wat ze doet.

    Fietsen in drie lagen tegen gevels op het voetpad zodat niemand meer kan passeren en je vrouw met de pousette op straat moeten lopen. (mensbrugghe.be)

    Ze begon te werken in een naaiatelier en aanvaardde baantjes als promeneuse, waarbij ze met de poussette Joodse kinderen rondreed. (demorgen.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Dec 2024 19:50)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Feb 2025
    Dit woord was woord van de dag op 02 Feb 2025

    👍
    297

    #155 01 February 2025: poussette

    poussette
    (zn. v., ~n)

    kinderwandelwagen, duwwagentje voor kindjes
    zie ook charrette

    < Frans: poussette < pousser < Latijn pulsare

    vnw: wandelwagen, kinderwagen, buggy

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    Met de kleine in de poussette in het park gaan wandelen is het liefste wat ze doet.

    Fietsen in drie lagen tegen gevels op het voetpad zodat niemand meer kan passeren en je vrouw met de pousette op straat moeten lopen. (mensbrugghe.be)

    Ze begon te werken in een naaiatelier en aanvaardde baantjes als promeneuse, waarbij ze met de poussette Joodse kinderen rondreed. (demorgen.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Dec 2024 19:50)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Feb 2025
    Dit woord was woord van de dag op 02 Feb 2025

    👍
    297

    #156 31 January 2025: poulain

    poulain
    (zn. m. -s)

    veelbelovend iemand die wordt voorgedragen, aangespoord, geholpen, eventueel opgeleid door een ervaren persoon, in de politiek, sportwereld, showbusiness, enz.

    Leerling in betrekking tot zijn trainer

    vnw:
    •sportleerling
    •beschermeling, lieveling

    De poulain van de ex-premier werd door de kiezer genadeloos wandelen gestuurd (wandelen sturen).

    Bru, die naar eigen zeggen ziet dat zijn poulain heel veel dingen heeft opgepikt om in zijn eigen restaurant te gebruiken, had nog een speciale verrassing in petto voor de jongeman. (het nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Dec 2024 19:46)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Jan 2025

    👍
    280

    #157 30 January 2025: potpolder

    potpolder
    (zn. m.; ~s)

    overstromingsgebied van een rivier in een polder

    vnw: polder waarin water wordt opgevangen bij hoge waterstand

    anw: (vooral) in België
    Van Dale 2016 online: BE

    De potpolder van Lillo ligt net stroomopwaarts fort Lillo langs de Schelde. (sigmaplan.be)

    Een wandeling van 7 km langs de oevers van de Schelde, de Barbierbeek en de rustige potpolder. (wandelwiki.be)

    De 700 hectare grote potpolder lijkt in trek bij heel wat diersoorten, want reeën zwemmen zelfs de Schelde over om daar rust te vinden. (hln.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Dec 2024 09:18)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Jan 2025

    👍
    243

    #158 29 January 2025: potten, met de gebroken ~zitten

    potten, met de gebroken ~zitten
    (uitdr.)

    voor de nadelige gevolgen van iets instaan, gelag moeten betalen, voor de straf of voor de kosten (al dan niet van een ander) opdraaien

    vnw: met de narigheid, de problemen zitten

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    vgl. potten, de gebroken ~ betalen

    Echt gebeurd: Ivo en het koppel Eddy en Denise zaten met zijn 3 op café. Ivo trakeerde en ze dronken alle 3 hun pint leeg.
    Ivo ging naar ’t wc, zei em, maar de lepe kwam niet meer terug. Het paar bleef met de gebroken potten zitten.

    “De sjoemelende notaris blijkt achteraf meestal insolvabel, zodat wij met de gebroken potten blijven zitten.” (vrt.be)

    Als Merksem straks opnieuw geniet van droge straten, zit in het Lobroekdok de historische Tug Miki met de gebroken potten. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Dec 2024 16:04)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Jan 2025

    👍
    258

    #159 28 January 2025: postuleren

    postuleren
    (ww. postuleerde; gepostuleerd)

    anw: (vooral) in België, formeel: solliciteren, inzonderheid naar een ambtelijke functie

    vnw: solliciteren, dingen naar een ambt, een betrekking enz.

    Ik vermoed dat die blogster gewoon op een originele manier postuleerde naar een baantje bij Dag Allemaal. (blogspot.com)

    “Maar dan ben ik toch even gaan luisteren naar de toespraak van de voorzitter: Ik heb gepostuleerd naar de functie van barkeerper." (hbvl.be)

    Bent u magistraat of geslaagd voor een magistratenexamen en voldoet u aan alle wettelijke benoemingsvoorwaarden, dan kan u postuleren voor een vacant ambt van magistraat. (csj.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Dec 2024 12:23)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Jan 2025

    👍
    28

    #160 27 January 2025: Keizer van Herentals

    Keizer van Herentals
    (vaste woordverbinding)

    Rik Van Looy Rik Van Looy (1962)

    zie Belgische bijnamen

    Henri (Rik) Van Looy (Grobbendonk, 20 december 1933), ook de keizer van Herentals genoemd, is een Belgisch oud-wielrenner. Hij won 493 wedstrijden. (Wikipedia)
    Hij werd twee keer wereldkampioen (in 1960 en 1961), won als enig alle wielerklassiekers en op de rangschikking der beste renners aller tijden is Van Looy nog steeds elfde. (belgium.be…gemeenten/herentals)

    De Keizer van Herentals kon niet tegen zijn verlies. Als hij niet kon winnen, gebruikte hij zijn ellebogen om de concurrent in de gracht te duwen.

    België is met Rik Van Looy (90) een van zijn wielericonen verloren. De “Keizer van Herentals” won maar liefst 8 monumenten en werd daarnaast ook 2 keer wereldkampioen. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Dec 2024 10:25)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Jan 2025

    👍
    283

    #161 26 January 2025: postmeester

    postmeester
    (zn. m.; ~s)

    hoofd van een postkantoor; postontvanger

    vnw: (bnl.) postdirecteur

    VD online: BE

    NL: postdirecteur

    Postmeester staat terecht voor diefstal van 20.000 euro (nieuwsblad.be)

    Postmeester Emiel Van Etten heeft de fakkel doorgegeven aan een vrouw: Jill Horions. Van Etten stond al een hele poos aan het hoofd van het postkantoor aan de Paalstraat 68. (gva.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Dec 2024 08:59)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Jan 2025

    👍
    172

    #162 25 January 2025: aantrekken, zich niet van ~

    aantrekken, zich niet van ~
    (vaste woordverbinding)

    zich iets niet aantrekken, er geen rekening mee houden

    Ook: zich niets van aantrekken, u dat niet aantrekken

    Je niet van aantrekken van je schoonfamilie, ze zijn gewoon jaloers. (mamaforum.libelle.be )

    Dat is hun probleem, moet jij je niet van aantrekken in principe. (9maand.be)

    Daar moet je je niet van aantrekken. Het KB van de technische eisen voor bromfietsen is pas verschenen in 1974. (forum.bmw-mc-vl.be)

    in vak 59 vult u al de aftrekbare btw in, dus de btw die op de Belgische fakturen staan + de btw van de Nederlandse die je zelf moet berekenen 21% (de 19% van Nederland moet ge u niet van aantrekken want die mocht je eigenlijk niet betaald hebben) (juridischforum.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Jul 2021 16:58)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Jan 2025

    👍
    168

    #163 24 January 2025: wat we zelf doen, doen we beter

    wat we zelf doen, doen we beter
    (uitdr.)

    Uitspraak die in een politieke context gebruikt wordt naargelang het standpunt voor of tegen meer autonomie voor Vlaanderen.

    Het eerste gebruik van de slogan wordt aan Gaston Geens toegeschreven in de jaren tachtig.

    google: .BE (<40.000) ; .NL (<2.000)

    Woordenboek van Populair Taalgebruik (Marc De Coster, 2020-2024): (1980+) (Vlaanderen) motto van de Belgische politicus Gaston Geens (1931-2002), die de eerste Vlaamse regering of beter gezegd de Vlaamse executieve (1981-1991) leidde. Deze kreet is ondertussen symbool geworden voor de zelfgenoegzaamheid van Vlaanderen. Zijn uitspraak werd echter verkeerd geciteerd. Wat hij oorspronkelijk zei: “Wij zullen moeten bewijzen dat wij wat we zelf doen, beter doen.”

    Sommigen zeggen dat na 6 staatshervormingen de slogan ‘wat we zelf doen, doen we beter’ helemaal niet bewezen wordt. Anderen grijpen dit aan om te zeggen dat er precies nog meer autonomie moet komen. Het vervolg lezen uw achterkleinkinderen in de geschiedenisboeken van binnen honderd jaar.

    klasse.be: «Wat we zelf doen, doen we beter !» Het zijn modewoorden in het onderwijs: meer autonomie en minder regels.

    We gaan hier niet cynisch doen over ‘wat we zelf doen, doen we beter’. Er zit intussen zoveel schimmel op die slogan dat zelfs de grootste regionalist hem niet meer zonder schaamrood durft te gebruiken. (demorgen.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Dec 2024 17:30)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Jan 2025

    👍
    225

    #164 23 January 2025: maar allez toch

    maar allez toch
    (uitroep)

    verbazing, verontwaardiging: maar kom nou toch, asjeblief zeg
    empathisch/medevoelend: wat is dat toch allemaal

    zie ook allez, allee

    Maar allez toch, hoe stom kan men zijn! Men moet NIET zelfs met de hand/vingers aankomen aan het glas, alles staat er duidelijk op. (slagerij Schepers)

    Maar allez toch!’ De man was van zijn melk. ‘Om zo van die bestuurder weer een slachtoffer te maken,’ gruwt Peter, de wenkbrauwen diep gefronst. (shocktherapie)

    Maar allee toch, u pf is SUUPER mooi! Omda jij daar bij al die mooie meisjes staat! (Dus jij bent ook mooi he)! (ask.fm 14 jul. 2013)

    Maar allez toch! Seg, laat u toch zo niet doen, ge verdient beter.

    Maar allez toch, uw hondje moeten laten inslapen?

    11 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door de Bon (22 Jul 2021 22:34)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Jan 2025

    👍
    120

    #165 22 January 2025: portrettentrekker

    portrettentrekker
    (de ~ (m.), ~s)

    fotograaf

    vnw

    schrijfvariant: portrettetrekker

    zie ook foto trekken

    Mijn foto’s liggen nog bij den portrettentrekker.

    Wou de portrettentrekker ook een huwelijksfoto maken of een herinnering aan de plechtige communie, of een familiefoto, of een sportman na een overwinning. Ja, dat kon in het atelier waar een decor en wat hulpstukken een vals romantische sfeer opriepen. (knack.be)

    De Portrettentrekker (paperback). Henri en Virginie brengen hun jeugd door in een verarmd, kinderrijk gezin in Diest. Na de eerste wereldoorlog lopen… (Erik Vlaminck)

    Bekijk het bord “Portrettentrekkers” van arnanas, dat wordt gevolgd door 145 mensen op Pinterest. (pinterest.com)

    De Merelbeekse portrettentrekker heeft een smoelenboek account.

    Poperinge en waar nog? … Misschien een tip voor onze portrettetrekkers en filmeurs hier op het forum, er staat zes maal, jawel 6 keer in t’boekske, dat het … (autosportforum.be)

    Wèt je gy oe wylder dat zegn? Portrettetrekker. (uit: IJzerbode, Ieper)

    Gedurende jaren was hij werkzaam als de “portrettetrekker” van het Klein Seminarie Roeselare. (oudleerlingenksr.be)

    > andere definitie van portrettentrekker

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door sin en laatst gewijzigd door de Bon (17 Jun 2025 14:03)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Jan 2025

    👍
    313

    #166 21 January 2025: porto

    porto
    (de ~ (m.), ~s)

    portwijn

    Team taaladvies: “Porto is standaardtaal in België in de betekenis ‘portwijn’. Standaardtaal in het hele taalgebied zijn port en portwijn.”

    vnw

    VD online: BE

    DS2015: standaardtaal

    NL: port

    Moet ge een aperitiefke hebben? Een porto of zo?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Dec 2024 16:31)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Jan 2025

    👍
    306

    #167 20 January 2025: kat, de ~ is over tafel gesprongen

    kat, de ~ is over tafel gesprongen
    (uitdr.)

    Er is niets meer voor te eten; de tafel is al afgeruimd; alles is opgegeten

    (Z. N.) Er blijft niets meer van het eten over (ensie.nl)

    Moet ge nog eten? Dat zal niet gaan, de kat is over tafel gesprongen.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Dec 2024 10:51)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Jan 2025

    👍
    302

    #168 19 January 2025: pompwater, zo klaar als ~

    pompwater, zo klaar als ~
    (uitdrukking)

    duidelijk, helder, onbetwistbaar

    SN:zo klaar als een klontje
    NL: zo helder als glas

    vnw

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    varianten: zo helder als pompwater, zo duidelijk als pompwater

    zie klaar

    Het staat in de wegcode: rechts heeft voorrang, zo klaar als pompwater.
    Wij stammen van de apen af, dat is zo klaar als pompwater.

    standaard.be: Artikel 9 van de deontologische code van het Vlaams parlement is zo helder als pompwater.

    bertanciaux.be: Het is zo duidelijk als pompwater. Toen deze ‘nieuwe’ Brouwer vorig jaar werd ontdekt en nadien voor 360.000 euro werd verkocht, was er geen zekerheid over de authenticiteit van het schilderij.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Apr 2023 06:15)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Jan 2025

    👍
    259

    #169 18 January 2025: pompen

    pompen
    (ww. pompte, heeft gepompt)

    zich opdrukken, met gestrekt lichaam, gesteund op handen en tenen, de armen strekken en terug intrekken

    Belgisch-Nederlands volgens het RBBN

    Als straf moogt ge 20 keer pompen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door fansy (09 Aug 2021 03:04)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Jan 2025

    👍
    355

    #170 17 January 2025: pompelmoessap

    pompelmoessap
    (zn. o.; ~pen)

    sap van de pompelmoes, grapefruitsap

    gezondheid.be: Zelfs kleine hoeveelheden pompelmoes of pompelmoessap kunnen in combinatie met geneesmiddelen ernstige bijwerkingen zoals plotselinge dood, ernstig nierfalen en gastrointestinale bloedingen veroorzaken.

    pajottenlanedr.be: Pajottenlander roze pompelmoessap is puur, niet van concentraten, 100% biologisch, met maximaal behoud van vitaminen en mineralen

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door FOOTBALLQUIZ (25 May 2025 13:37)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Jan 2025

    👍
    253

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.