Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
vr. kotjakster – dim: kotjakkerke
etymologie: zie reactie
Woonwagenbewoner, caravanbewoner
NL: kamper
zie ook: kariko
vgl kotkaar
Kotjakkers wonen in een staancaravan op een woonwagenpark dat door de gemeente speciaal werd aangelegd. Begin 21ste E. zijn ze verdwenen uit het straatbeeld.
Typische beroepen van kotjakkers (tot in de jaren ’70): pottenoplapper, stoelenmatter, bezembinder, kramer, muzikant en scharenslijper.
Woonwagenbewoners zijn geen Roma-zigeuners. Caravanbewoners zijn Belg of Nederlander van geboorte en hebben ook geen eigen taal. Hun geschiedenis gaat terug tot ca. 1850, die van de Roma is eeuwenlang.
Uitdr. hij is ne kotjakker: hiermee wordt bedoeld dat hij er vies, vuil, sloorachtig en stinkend bijloopt.
De scharensliep, een kotjakker van aan de viaduct in Herenthout, kwam dikwijls met zijn karreke rond in ’t dorp om messen en scharen te slijpen.
zigeunerwoonwagen
vgl kotjakker
Op de wei achter de kerk staat het vol kotkaren.
van het kastje naar de muur, Pontius naar Pilatus
van hot naar her
Brugge: pier naar pol, van ~
/van juut no ja:r/
Ze hebben me van jut naar jar gestuurd, maar mijn probleem is nog niet opgelost.
Belgische franken, euro’s, geld in ‘t algemeen
NL hadden voor hun guldens ’piek’
oorsprong Germaans: Bal
zie ook knots, patatten, petoeters, bal, geen rotte ~ hebben
Ballen en sollen zijn sinds eeuwen synoniemen van mekaar in de betekenis van geld. zie ook reacties bij sol.
WNT:
- Bal, speelbal, ook een bal dien men met een band of riem wegslingert. Kil. solle, sol.
- Balspel, en bij uitbreiding spel, vermaak, amusement in het algemeen
Hela, voorzichtig daarmee he. Dat heeft destijds wel 10.000 ballen gekost zenne.
Duur? Ik heb daar gene rotten bal voor betaald.
Dat examen was zo gemakkelijk, daar was gene bal aan.
ellendeling, prutser
> bekendste Brussels scheldwoord
uitspraak /skiejeven arsjiték/
Oorspronkelijk was het een scheldwoord voor Joseph Poelaert, architect van het justitiepaleis te Brussel, gehaat door de Marolliens die omwille van de bouwwerken hun huizen moesten verlaten. ( zie S. de Vriendt “Taal in stad en land. Brussel”)"Niet te verwonderen dat een scheldnaam als “schieve, rotte, vuile architect” in de Marollen ontstond. (Wikipedia sub “Marollen”) Volgens anderen was het een volksetymologische vervorming van “chief architect”, term die gebruikt werd door Engels personeel op de bouwwerf. Tegenwoordig synoniem voor “incompetent iemand”.
“F?unctionaliteit was duidelijk niet de hoofdbekommernis van skieven architèk Joseph Poelaert, en naarmate de tijd vordert, doet zich dat almaar sterker voelen. Het gebouw is niet aangepast aan de hedendaagse noden, waardoor verschillende gerechtelijke instanties er al zijn weggetrokken en de overblijvers worden geconfronteerd met ernstige beveiligings- en comfortproblemen.” (Brusselnieuws.be)
“U zet uw kinderen tenslotte ook niet op een vliegtuig waarvan de piloot niet kan vliegen en laat uw huis niet bouwen door een scheve architect.” (http://www.ond.vlaanderen.be/nieuws/2008/0305)
onmiddellijk, dringend
vgl ook sito presto, drekt
Ga maar op verse voet terug naar de beenhouwer. (Gank mêr trèg op viëse voêt…!)
onmiddellijk, zonder dralen, snel
zie ook rittepetie, drekt
vgl voet, op verse ~
Zorg dat je onmiddellijk begint te studeren!
Mokt na mor da ge sito presto begint te studeren!
zich vergissen
De slachter heeft zich verdoold, hij heeft u paardenvlees meegegeven in plaats van rundsvlees, ga maar terug op verse voet! (de slachter hèt zich verdoëld, hae hèt dich piëdsvlees mètgegèève èn plak van rènds, gank mêr trèg op viëse voêt!)
duidelijk, helder, onbetwistbaar
NL: zo helder als glas
VD2015 online: Belgisch-Nederlands
varianten: zo helder als pompwater, zo duidelijk als pompwater
Het staat in de wegcode: rechts heeft voorrang, zo klaar als pompwater.
Wij stammen van de apen af, dat is zo klaar als pompwater.
standaard.be: Artikel 9 van de deontologische code van het Vlaams parlement is zo helder als pompwater.
bertanciaux.be: Het is zo duidelijk als pompwater. Toen deze ‘nieuwe’ Brouwer vorig jaar werd ontdekt en nadien voor 360.000 euro werd verkocht, was er geen zekerheid over de authenticiteit van het schilderij.
ongeluk, ongeval
zie ook: maleur, malheur, een ~ doen, malheuren doen
WNT: malheur
Uit frans malheur (1174 mal eür, voor 1526 in den vorm malheur); zoo ook engels malheur (1471), duits malheur (18de e.).
Hij heeft mij goed bij mijn pietje. Dat hij maar oppast dat ik geen malheur bega.
1. ongeluk, ongeval
2. kwetsuren, blauw plekken, schaafwonden
zie ook: maleur, malheur, een ~ doen, malheuren doen
WNT: malheur
Uit frans malheur (1174 mal eür, voor 1526 in den vorm malheur); zoo ook engels malheur (1471), duits malheur (18de e.).
1. Hij heeft mij goed bij mijn pietje. Dat hij maar oppast dat ik geen malheur bega.
2. Met te vallen met mijne fiets heb ik malheuren opgelopen.
- Ongeluk, accident
- Wat iemand doet als diens stoppen doorslaan
zie ook malheuren doen, malheur, een ~ doen
WNT: malheur
Uit Frans malheur (1174 mal eür, voor 1526 in den vorm malheur); zoo ook engels malheur (1471), duits malheur (18de e.).
Er is een wreed maleur gebeurd op de autostrade, en daardoor staan er kilometers file.
Als die gast van hiernaast zijn muziek niet stiller zet, doe ik straks nog maleuren!
kind dat voor het eerst naar school gaat
meestal verkleinwoord, maar ook “instapper” komt voor
niet in VD met deze betekenis
Na de twee aanmeldingsperiodes voor het Antwerpse basisonderwijs heeft 95 procent van de aangemelde instappertjes voor volgend schooljaar een plaats toegewezen gekregen in een van de voorkeurscholen van de ouders.
261 instappers, de overige 5 procent dus, staan op een wachtlijst.
(HLN060415)
zie malheur, een ~ doen, malheur, maleur
< Fr. malheur
Hij kon mij zo gerellig kwaad maken dat ik hem malheuren zou gedaan hebben.
er geen zaken mee hebben, dat gaat u niet aan
VD2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
DS2015 geen standaardtaal
zie ook: zaken, ergens geen ~ mee hebben, fèère, geen ~(s) mee, avance, ergens geen ~ mee hebben
Hetgeen dat tussen mij en mijn lief wordt gezegd en gedaan, daar heeft niemand geen affaire mee.
er geen zaken mee hebben
ook: geen avances mee hebben, affaire, er geen ~ mee hebben
femistyle.be: Zijn 2de gezin, om grof te zijn, daar heb je geen avance mee. Geen snert mee te maken.
- Ongeluk, accident
- Wat iemand doet als diens stoppen doorslaan
zie ook malheuren doen, malheur, een ~ doen
WNT: malheur
Uit Frans malheur (1174 mal eür, voor 1526 in den vorm malheur); zoo ook engels malheur (1471), duits malheur (18de e.).
Er is een wreed maleur gebeurd op de autostrade, en daardoor staan er kilometers file.
Als die gast van hiernaast zijn muziek niet stiller zet, doe ik straks nog maleuren!
alcoholische dranken drinken, zuipen
zie ook boozen, preboozen, boes
Elke week zitten ze daar in de garage naar de sjotters te kijken, te paffen en te buizen.
Een groep jongeren die samenkomt bij iemand thuis waar men op voorhand alcoholische dranken consumeert om in de stemming te geraken voor het uitgaan.
syn.: indrinken
zie ook boozen, buizen, boes
jongerentaal
Bij mijn dochter thuis komt de groep meestal bijeen. Ze preboozen eerst met cava en whiskey alvorens ze naar een festival, naar een discotheek of gewoon op café gaan.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
