Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
rechercheur
DS2015 standaardtaalDe speurders waren maanden bezig met het onderzoek in de moordzaak.
het is zo, ook al zal iedereen er niet content mee zijn
VD95 (Belg.)
DS2015 standaadrtaal
Tot spijt van wie het benijdt, is die ambetanterik de enige die die situatie hier nog kan rechttrekken.
Tot spijt van wie het benijdt is ‘lastpost’, het oorspronkelijke lemma dat hier stond, bij onze noorderburen in gebruik. ’t Zijn dan ook lastposten natuurlijk ;)
snel, scherp, fel… (actie, sport, ..)
VD2015 online: Belgisch-Nederlands, sport
DS2015 standaardtaal
Na welgeteld één snedige demarrage was Gilbert ribbedebie…
Zullen ze in Nederland ook wel verstaan, maar daar zegt men eerder ‘truste’ of ‘welterusten’.
DS2015 standaardtaalVD2015 online: Belgisch-Nederlands
ook wel uitgesproken als sloppel
Ej, ik gaan slapen, slaapwel he!
eerlijk, kalm, rustig, onverstoord
VD2015 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
…..er op toezien dat het onderzoek sereen zal verlopen.
naar school gaan
taaluniversum.org: enkel in Vlaanderen gebruikt
vrt-taal keurt het af
VD2015 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
In zijn cv staat dat hij in Luik schoolgelopen heeft terwijl hij geen woord Frans spreekt.
valsheid in geschrifte
DS2015 standaardtaalOmdat hij beschuldigd werd van schriftvervalsing werd hij op non actief gesteld.
deredactie.be: Hilde Claes in verdenking van schriftvervalsing
Afkomstig van de accusatief in het oude naamvallenstelsel, dat er zo uitzag voor het mannelijk onbepaald lidwoord:
1. nominatief: een / ‘n
2. genitief: eens / ‘ns
3. datief: enen / ‘nen
4. accusatief: enen / ‘nen
Voorbeelden in het oude naamvallenstelsel:
- nen sterken koning
- nen groten boom
- nen roden vis
Voordat het AN als standaardtaal werd geïmporteerd, pleitten sommige Vlaamse grammatici ervoor “nen” en “den” als mannelijke lidwoorden in te voeren in de orthografie ook in de nominatief – Zoals hierboven voorbeelden voor gegeven werden. De neiging om accusatieven te gebruiken in stede van nominatieven heet “accusativisme”.
Mettertijd werd er steeds meer geassimileerd en op den duur ontwikkelde zich het tegenwoordige, bij de eerste aanblik vrij chaotisch voorkomende, stelsel:
nen – voor alle klinkers, en een paar medeklinkers: d, t en h
nem – voor ‘b’, wordt door de meesten geschreven als ”nen” (behalve in Limburg waar geen n wordt uitgesproken voor de b)
ne – in alle andere gevallen, dwz voor: c f g j k l m n p q r s v w x y z sj zj …
Dezelfde flexie wordt gebruikt voor bijvoegelijke naamwoorden, voor den, voor bezittelijke voornaamwoorden, etc. Ook in die gevallen zijn de vormen af te leiden van oude accusatieven.
Sommigen gebruiken ( onder invloed van het AN) “een” ook bij mannelijke woorden.
zie ook: tussen-n in combinatie met man. znw.
Ik heb ne motocyclette gekocht van ne Chinees.
Ik heb nen oranje motocyclette gekocht van nen oranje Chinees.
Ik heb nen boom gekocht van ne Japanees.
Van dezelfde Japanner ook nen automobiel.
Ik heb nen otto gekocht van nen Hollander.
Dit is nen blauwen boom. Uitzondering: in Limburg hoor je in het lidwoord of attributief gebruikt adjectief geen -n voor een b; daar is het: ne boom, ne braune boom.
Voor de volledigheid
De archaïsche flexie van “een” voor vrouwelijke naamwoorden:
1. nominatief: ene / ’ne > een / ’n
2. genitief: ener / ’ner
3. datief: ener / ’ner
4. accusatief: ene / ’ne > een / ’n
Dankzij het feit dat het vrouwelijk lidwoord gereduceerd is tot “een”, onstaan geen problemen doordat men tegenwoordig “ne” zegt bij mannelijke woorden.
En – hetgeen hier bijna niets terzake doet – het onzijdige:
1. nominatief: een / ’n
2. genitief: eens / ’ns
3. datief: enen / ’nen
4. accusatief: een / ’n
Bijv. naamw., aanw.voornaamw., … in combinatie met een mannelijk zelfst. naamw. krijgen in de spreektaal een tussen-n wanneer het zelfst.naamw. met een klinker, of een b, t of h begint. (zie regel bij nen)
zie ook bezittelijke voornaamwoorden
De Kleine en de Groten Beer zijn sterrenbeelden.
Dezen hoed staat u goed.
Ne groenen asbak. Nen blekken asbak.
Afkomstig van de accusatief in het oude naamvallenstelsel, dat er zo uitzag voor het mannelijk onbepaald lidwoord:
1. nominatief: een / ‘n
2. genitief: eens / ‘ns
3. datief: enen / ‘nen
4. accusatief: enen / ‘nen
Voorbeelden in het oude naamvallenstelsel:
- nen sterken koning
- nen groten boom
- nen roden vis
Voordat het AN als standaardtaal werd geïmporteerd, pleitten sommige Vlaamse grammatici ervoor “nen” en “den” als mannelijke lidwoorden in te voeren in de orthografie ook in de nominatief – Zoals hierboven voorbeelden voor gegeven werden. De neiging om accusatieven te gebruiken in stede van nominatieven heet “accusativisme”.
Mettertijd werd er steeds meer geassimileerd en op den duur ontwikkelde zich het tegenwoordige, bij de eerste aanblik vrij chaotisch voorkomende, stelsel:
nen – voor alle klinkers, en een paar medeklinkers: d, t en h
nem – voor ‘b’, wordt door de meesten geschreven als ”nen” (behalve in Limburg waar geen n wordt uitgesproken voor de b)
ne – in alle andere gevallen, dwz voor: c f g j k l m n p q r s v w x y z sj zj …
Dezelfde flexie wordt gebruikt voor bijvoegelijke naamwoorden, voor den, voor bezittelijke voornaamwoorden, etc. Ook in die gevallen zijn de vormen af te leiden van oude accusatieven.
Sommigen gebruiken (vaak onder invloed van het AN?) “een” ook bij mannelijke woorden.
zie ook: tussen-n in combinatie met man. znw.
Ik heb ne motocyclette gekocht van ne Chinees.
Ik heb nen oranje motocyclette gekocht van nen oranje Chinees.
Ik heb nen boom gekocht van ne Japanees.
Van dezelfde Japanner ook nen automobiel.
Ik heb nen otto gekocht van nen Hollander.
Dit is nen blauwen boom. Uitzondering: in Limburg hoor je in het lidwoord of attributief gebruikt adjectief geen -n voor een b; daar is het: ne boom, ne braune boom.
Voor de volledigheid
De archaïsche flexie van “een” voor vrouwelijke naamwoorden:
1. nominatief: ene / ’ne > een / ’n
2. genitief: ener / ’ner
3. datief: ener / ’ner
4. accusatief: ene / ’ne > een / ’n
Dankzij het feit dat het vrouwelijk lidwoord gereduceerd is tot “een”, onstaan geen problemen doordat men tegenwoordig “ne” zegt bij mannelijke woorden.
En – hetgeen hier bijna niets terzake doet – het onzijdige:
1. nominatief: een / ’n
2. genitief: eens / ’ns
3. datief: enen / ’nen
4. accusatief: een / ’n
de taal gesproken door de Vlamingen
of Belgisch-Nederlands of standaardtaal in België?
of zuid-nederlands of schoolmeesternederlands?
of archaïsch Nederlands?
of de bakermat van het Nederlands?
of een tussentaal, een eenheidstussentaal?
of vrt-nederlands, schoon vlaams
of een samenraapsel van dialecten, doorspekt met gallicismen, gemanismen, purismen, hypercorrecties?
of de hedendaagse omgangstaal in Vlaanderen?
of bestaat Vlaams niet?
of is ze de taal van de toekomst ;)
Lees meer over het Vlaams op:
http://vlaamsetaal.be/
zie ook Verkavelingsvlaams, Vlaamse gemiddeldentaal
Ik spreek Vlaams!
opdoen, verteren, verspillen van geld
Verdoen wordt in Nederland vooral gebruikt in verband met tijd (zijn tijd verdoen).
Andere toepassingen zijn typisch Vlaams, zeker geld (zie voorbeeld)
Op de kermis heeft-ie al zijn geld verdaan.
flauwerik, neute
< kremper* (sukkel) {1845} van krempen, middelnederlands crempen (krimpen, ineenschrompelen, wegkruipen), bij krimpen. (etymologiebank.nl)
“Ik ben al zeg ik het zelf niet echt een kremper. Ga als het moet half-ziek werken en durf wel eens een stapje verder doen dan dat mijn lijf eigenlijk goed aankan.” (uit een blog)
flauwerik, neute
< kremper* (sukkel) {1845} van krempen, middelnederlands crempen (krimpen, ineenschrompelen, wegkruipen), bij krimpen. (etymologiebank.nl)
Wat is me den dië ne kremper!
flauwerik, neute
< kremper* (sukkel) {1845} van krempen, middelnederlands crempen (krimpen, ineenschrompelen, wegkruipen), bij krimpen.
Wat is me den dië ne kremper!
flauwerik, neute
< kremper* sukkel {1845} van krempen, middelnederlands crempen (krimpen, ineenschrompelen, wegkruipen), bij krimpen.
Wat is me den dië ne kremper!
kremper, flauwerik;
zie ook neuten
“toen we terugkwamen van centerparcs kloeg mijn man van pijn aan de voet door druk, heb zelf de halve gips verwijderd en hij had een grote bloedblaar van een te spannende gips, op spoed hebben ze de blaar leeggetrokken en donderdag moet hij terug bij specialist voor een nieuwe gips of brace. En ik maar zeggen dat hij een neute was … " (forum)
klagen, zeuren, knotteren
- Gij zijt nooit goed gezind, gij, altijd maar neuten!
- Zeg, neut ne keer nie zo! ’t Zijt gij die altijd maar neut!
kremper, flauwerik
“toen we terugkwamen van centerparcs kloeg mijn man van pijn aan de voet door druk, heb zelf de halve gips verwijderd en hij had een grote bloedblaar van een te spannende gips, op spoed hebben ze de blaar leeggetrokken en donderdag moet hij terug bij specialist voor een nieuwe gips of brace. En ik maar zeggen dat hij een neute was … " (forum)
kremper, flauwerik
“toen we terugkwamen van centerparcs kloeg mijn man van pijn aan de voet door druk, heb zelf de halve gips verwijderd en hij had een grote bloedblaar van een te spannende gips, op spoed hebben ze de blaar leeggetrokken en donderdag moet hij terug bij specialist voor een nieuwe gips of brace. En ik maar zeggen dat hij een neute was” (forum)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
