Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
schoen
ook handschoe wordt zo gebruikt
meestal in het mv. in gebruik
uitspraak sch: sg en sj
WNT: Schoe: oorsprong skuo > scoe > schoe: schoen is het mv. van schoe. De oorspronkelijke vorm schoe is tot in de 17de en 18de eeuw naast schoen blijven bestaan. Zoo nog heden in Zuidndl.; (De Bo 998) ook tal van samenstellingen ald.
Nog rap mijn schoes aandoen en we zijn weg!
Shoe, hebt gij mijn schoes gezien?
- in orde komen
- het is in orde; het is ok
’t Is in de valies. Alles kits? ’t Zit in de sacoche.
Ik heb lang moeten aandringen om iets te bekomen, maar nu is het in de vallies!
schoen
ook handschoe wordt zo gebruikt
meestal in het mv. in gebruik
uitspraak sch: sg en sj
WNT: Schoe: oorsprong skuo > scoe > schoe: schoen is het mv. van schoe. De oorspronkelijke vorm schoe is tot in de 17de en 18de eeuw naast schoen blijven bestaan. Zoo nog heden in Zuidndl.; (De Bo 998) ook tal van samenstellingen ald.
Nog rap mijn schoes aandoen en we zijn weg?
Shoe, hebt gij mijn schoes gezien?
handschoen, want
oorsprong, uitspraak en gebruik: zie schoe
Nu dat het niet meer vriest, zal ik mijn handschoes maar wegbergen.
emancipatie
DS2015 standaardtaal
archive.ptb.be: De ontwikkeling van de jazz in de VS vorige eeuw gaat hand in hand met de ontvoogding van de zwarte bevolking
deredactie.be: Ook in de politieke wereld wordt het belang van Jef Geeraerts voor de ontvoogding van Vlaanderen benadrukt.
het zal niemand verbazen
“De lonen van de top van de NMBS: niet te verschieten dat de machinist staakt.” (forum.politics.be)
“… als een pijl, bleek dat hij speciale handschoenen aan had in de vorm van een zwemvin, niet te verschieten dat die snel vooruitging, ne waterfoefelaar dus.” (decel.be)
" Niet te verschieten dat sommigen er onderdoor gaan. Kom maar eens een week les geven en je ogen zullen wel opengaan." (klasse.be)
het doel, de goal
< Frans but: het doel (voetbal)
Ich goan neet miea in de buut stoan, ze sjuppe dich de bein onger de vot vandaan.
Ik ga niet meer in het doel staan, ze schoppen de benen onder je kont vandaan.
Hard stuk snot uit de neus
zie ook krot
Nog steeds herinner ik goed de stem van mijn bomma, toen ik nog klein was. Ze zei dan: “Er zit een grote buut in auwe neus”. Brrrr jakkie bah
wordt gezegd als iemand die alles heeft, klaagt over een futiliteit
variant van ‘weelde die steekt’
Mijn grootmoeder zei, als iemand kloeg, hier wordt geklaagd van weelde (Hilde Coudre, radio1.be)
brutaal, vrank, stout
zie ook: strant, astranterik
< Fr.: assurance = zelfverzekerdheid
VD online: gewestelijk onbeschroomd, zelfverzekerd
WNT: astrant: van personen en zaken: brutaal
afgeleid van assurant, met invoeging van t tusschen s en r die onmiddellijk achter elkander kwamen.
Het woord is ook in zndl. dialecten zeer gangbaar.
Afwijkenden vormen:
- asterant: de langere vorm astrant, nog in N.NL/Friesland gangbaar in de literatuur
- aschrant (Zele, St.-Niklaas)
- strant (Leuven, Tongeren)
- Wat een astrant kind zijt gij toch!
- Dat was nen astrante kerel seg! Zonder iets te vragen of te zeggen, sleurt die mij op den dansvloer en ik ken die nog geen eens.
- “Zeg, Wouter, hoe kwam het toch dat je zoo opeens met de familie meeging? ’t Is nogal heel erg asterant van je.” – Multatuli, 1874
het zal niemand verbazen
“De lonen van de top van de NMBS: niet te verschieten dat de machinist staakt.” (forum.politics.be)
“… als een pijl, bleek dat hij speciale handschoenen aan had in de vorm van een zwemvin, niet te verschieten dat die snel vooruitging, ne waterfoefelaar dus.” (decel.be)
" Niet te verschieten dat sommigen er onderdoor gaan. Kom maar eens een week les geven en je ogen zullen wel opengaan." (klasse.be)
het zal niemand verbazen
“De lonen van de top van de NMBS: niet te verschieten dat de machinist staakt.” (forum.politics.be)
“… als een pijl, bleek dat hij speciale handschoenen aan had in de vorm van een zwemvin, niet te verschieten dat die snel vooruitging, ne waterfoefelaar dus.” (decel.be)
het zal niemand verbazen
“De lonen van de top van de NMBS: niet te verschieten dat de machinist staakt.” (forum.politics.be)
op school, in de school, in de schooltijd
DS2015 standaardtaalvlaamsejeugdraad.be: Een stap in de goede richting om de onderwijswereld op weg te helpen hoe ze kunnen omgaan met diversiteit op de schoolbanken.
emancipatie
DS2015 standaardtaalarchive.ptb.be: De ontwikkeling van de jazz in de VS vorige eeuw gaat hand in hand met de ontvoogding van de zwarte bevolking
deredactie.be: Ook in de politieke wereld wordt het belang van Jef Geeraerts voor de ontvoogding van Vlaanderen benadrukt.
in Nederland: zijn ontslag nemen
DS2015 geen standaardtaal“Wanneer een arbeider zijn ontslag geeft, moet hij nog 14 (kalender-)dagen aan de slag blijven, behalve natuurlijk wanneer de baas hem eerder laat vertrekken.” www.vdab.be
De Paul heeft zijn ontslag gegeven: hij was het kotsbeu op dien bureau.
gespecialiseerde dienst die zich bezighoudt met het ontmijnen van bommen en granaten en obussen
DS2015 standaardtaalVD95 (Belg. gall.)
De ontmijningsdienst DOVO wordt nog elke dag opgeroepen om in de Westhoek bommen uit de eerste wereldoorlog te komen opruimen. De boeren ploegen elk jaar nog tot 10 ton oorlogsmunitie naar boven.
Het station is afgesloten, er schijnt een verdacht koffertje gevonden te zijn en de ontmijningsdienst moet eerst komen om dat te onderzoeken.
te leen krijgen, lenen (van)
Taaladvies zegt dat ge geld niet kunt ontlenen maar dat ontlenen van boeken, video’s, … wel standaardtaal in België is.
VD2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen als het over boeken e.d. gaat, niet algemeen als het over geld gaat
DS2015 standaardtaal (boeken)
Volgens de Taalunie: ‘Ontlenen is wel standaardtaal in België als het gaat om boeken, video’s en dergelijke die geleend worden bij een bibliotheek of videotheek en die daarna weer teruggebracht worden.’
Is het volgende ook waar? Ontlenen is wel standaardtaal in Nederland als het gaat om boeken, video’s en dergelijke die geleend worden bij een bibliotheek of videotheek en die daarna NIET teruggebracht worden.
Als de bank failliet gaat, moeten we het geld dat we ontleend hebben dan nog terugbetalen? (Zijt maar zeker!)
gastouder
DS2015 standaardtaalAls onthaalouder kan men veel werk hebben met andermans kinderen
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
