Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #84451

    kinnekessuiker
    (de ~ (m.), -)

    blonde bruine suiker

    < vernoemd naar de afbeelding van een lachend kind op de verpakking

    ook in prov. Antwerpen
    ook in prov. Vlaams-Brabant

    Wil jij kinnekessuiker op je pannenkoek?
    Rijstpap is het lekkerste met kinnekessuiker.

    Regio Waasland
    Bewerking door de Bon op 28 Aug 2015 16:44
    1 reactie(s)

    #84452

    noaktipui
    (de ~ (m.), ~s)

    helemaal naakt, ofwel ook gebruikt voor vogeltjes juist uit hun ei, nog zonder pluimen

    in zijn adamskostuum
    zie ook meujenoks, mojenoks, pure

    ze trokken de badkamerdeur plots open en daar stond hij in zijn noaktiepui.

    die musseneieren zijn uitgekomen, er liggen daar 4 noaktiepuitjes in

    Regio Leiestreek
    Bewerking door de Bon op 28 Aug 2015 16:37
    0 reactie(s)

    #84453

    meujenoks
    (de ~ (m.), geen mv.)

    naakt, bloot

    < moedernaakt

    ook mojenoks, noaktipui , pure

    Als ge in uwe meujenoks staat, hebt ge uw adamskostuum aan.

    As ge feunoens of smerreges dikkes barrevuts of muijenaks lupt krijgde een flurres. (Kempen).
    Als ge voormiddags of ’s morgens dikwijls berrevoets of naakt loopt, krijgt ge een fleuris.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 28 Aug 2015 16:36
    0 reactie(s)

    #84454

    oplakken
    (ww., lakte op, opgelakt)

    oplikken

    zie ook oplekken

    Uwe kreim smelt, lakt dat oep, sebiet lekt dat oep de grond.
    Uw ijsje smelt, likt dat op, sebiet lekt dat op de grond.

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 28 Aug 2015 16:33
    0 reactie(s)

    #84455

    motseklet
    (de ~ (m.), -ten)

    motorfiets,
    < Frans: motocyclette

    Antw. motsiklet

    Zelfs in de zomer kun je een dikke jas goed verdragen, als je een ritje met de motseklet gaat maken.

    Die jonge gasten met hunne motseklet zijn hier ’s avonds laat nog aan het rondtoeren.

    Regio Hageland
    Bewerking door de Bon op 28 Aug 2015 16:26
    0 reactie(s)

    #84456

    vet, er ~ mee zijn
    (uitdrukking)

    vragend bedoeld: wat heb ik er aan? Welk voordeel is er aan?

    zie ook forum: Nederbelgisch ‘vet’

    Weinig googlementen in NL

    zie ook: wel, er ~ mee zijn

    LeGrognard feliciteerde me zopas met mijn 1000ste invoer op het Vlaams Woordenboek. Eerst en vooral merci, LeGrognard. Maar ik ben er vet mee, moest ik voor elk lemma een euro krijgen dan was ’t wat anders.

    Zo van uwen tak te maken, ge zijt er vet mee: Uwe klant is gaan lopen en ge hebt niks verkocht.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 28 Aug 2015 15:19
    2 reactie(s)

    #84457

    wel, er ~ mee zijn
    (uitdrukking)

    weinig zoden aan de dijk brengen; het betekent niet veel; het brengt weinig op.
    Zie ook: zoete, er ~ mee zijn; vet, er ~ mee zijn

    Zijn nonkel had hem een rijke erfenis beloofd, maar hij was er wel mee.

    “Ge zijt er wel mee. ’s Anderendaags staat hij met Louis-Constant in het bureel. De Wrat is er ook, leelijk, dom en miserabel.” (Louis-Paul Boon)

    seniorennet.be: Ge zijt er wel mee dat de andere meer pijn heeft, als ge zelf vergaat van de pijn !

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 28 Aug 2015 15:19
    1 reactie(s)

    #84458

    plooien
    (ww. plooide, geplooid)

    verkreuken (vooral volt.deelw. geplooid zijn: gekreukt zijn)

    VD2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen

    zie ook andere betekenissen van plooien

    Is dat hemd gestreken? Het is nog helemaal geplooid.

    Die belastingsbrief heeft precies den oorlog meegemaakt, hij is helemaal geplooid.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 28 Aug 2015 14:46
    0 reactie(s)

    #84459

    kornijn
    (zn. o., ~n)

    konijn

    kernijn, kernijnke, …

    Misschien iets verouderd, maar toch nog veel gehoord.
    Misschien een revival nu Wij, Heren van Zichem opnieuw uitgezonden wordt.

    WNT: bij konijn:
    in zuidnederlandse dialecten komt, met ingevoegde r vóór de beklemtoonde lettergreep, kornijn voor

    Wannes Raps heeft weer een kornijn gestroopt. Nondedju!

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 28 Aug 2015 14:35
    2 reactie(s)

    #84460

    tegenstaan
    (ww. stond tegen, tegengestaan)

    op een kier staan (deuren, vensters, …)

    VD2015 online: Belgisch-Nederlands
    NL-SN: aanstaan

    Ik ben maar binnengekomen, de deur stond tegen…

    Laat dat raam maar tegenstaan, het zal wel niet gaan regenen zeker?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 28 Aug 2015 14:15
    0 reactie(s)

    #84461

    tegenstaan
    (ww. stond tegen, tegengestaan)

    op een kier staan (deuren, vensters, …)

    VD2015 online: [Belgisch-Nederlands
    NL-SN: aanstaan

    Ik ben maar binnengekomen, de deur stond tegen…

    Laat dat raam maar tegenstaan, het zal wel niet gaan regenen zeker?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 28 Aug 2015 14:15
    0 reactie(s)

    #84462

    zaag, een ~ spannen
    (uitdr.)

    zeuren

    VD2015 online: Belgisch-Nederlands

    Mens, gij kunt nogal een zaag spannen over dat het crisis is!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 28 Aug 2015 13:41
    1 reactie(s)

    #84463

    vanop
    (voorz.)

    Vanaf, d.w.z. vertrekkend vanaf een bepaalde plek waarop het agens zich bevindt.
    vanop is standaardtaal in België

    VD2015 online: Belgisch-Nederlands

    In Nederland wordt enkel ‘vanaf’ gebruikt. In Vlaanderen maakt men een onderscheid tussen ‘vanaf’ (meestal in temporele zin) en ‘vanop’ (steeds in ruimtelijke zin).

    Vanaf acht uur wordt er vanop deze helling een wedstrijd met modelvliegtuigen gehouden, die vanop afstand bediend worden.
    “De koningin sprak de menigte toe vanop het balkon. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 28 Aug 2015 13:37
    0 reactie(s)

    #84464

    ontsnappen
    (ww. ontsnapte, ontsnapt)

    ontgaan

    in deze betekenis standaardtaal in België
    VD2015 online: Belgisch-Nederlands

    Dat onstnapt mij nu efkes maar ik zal er seffens wel terug op komen.

    Sorry, maar uw naam is mij ontsnapt. Wilt ge hem nog eens zeggen alstublieft?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 28 Aug 2015 13:36
    0 reactie(s)

    #84465

    aveseerplankske
    (het ~, ~s)

    step
    NL: autoped

    zie ook trontinette, trontienette, trottinette, aveseren

    Hasselt: aveseerplank
    Neerpelt: affeseerplank
    Tilburg: affeseerplèngske
    Valkenswaard ( Noord-Brabant Nederland): affeceerplankske (mijnwoordenboek.nl)

    Ik heb het woord voor ’t eerst gehoord plm. 20 jaar geleden, bij een klant in Brasschaat. Daar kwam de buurvrouw informeren of hare bengel soms daar was? Het antwoord: " dieje is hier gewest moar ze zen zjust vertrokke mè ’t AVESEERPLANKSKE". Ik kon het niet houden van ’t lachen want ik had die gastjes 2 minuten daarvoor zien vertrekken met de step en ik wist dus direct wat er bedoeld werd…

    Als je een persoon op een step wil nabootsen, dan zou dit bruikbaar zijn maar verder…. Op een Belgische baan wordt dat toch minimaal een “aveseerplankske” (forum.modelspoormagazine.be)

    Daarna volgt nog een kroegentocht op de step, de `aveseerplankske’ zoals de Brabantse boeren dat noemen.

    Aveseerplankske staat genoteerd in het Woordenboek van Brabantse dialecten. (books.google.be)

    Regio onbekend
    Bewerking door de Bon op 28 Aug 2015 13:11
    6 reactie(s)

    #84466

    aveseerplankske
    (het ~, ~s)

    step
    NL: autoped

    zie ook trontinette, trontienette, trottinette, aveseren

    Hasselt: aveseerplank
    Neerpelt: affeseerplank
    Tilburg: affeseerplèngske
    Valkenswaard (Nl): affeceerplankske (mijnwoordenboek.nl)

    Ik heb het woord voor ’t eerst gehoord plm. 20 jaar geleden, bij een klant in Brasschaat. Daar kwam de buurvrouw informeren of hare bengel soms daar was? Het antwoord: " dieje is hier gewest moar ze zen zjust vertrokke mè ’t AVESEERPLANKSKE". Ik kon het niet houden van ’t lachen want ik had die gastjes 2 minuten daarvoor zien vertrekken met de step en ik wist dus direct wat er bedoeld werd…

    Als je een persoon op een step wil nabootsen, dan zou dit bruikbaar zijn maar verder…. Op een Belgische baan wordt dat toch minimaal een “aveseerplankske” (forum.modelspoormagazine.be)

    Daarna volgt nog een kroegentocht op de step, de `aveseerplankske’ zoals de Brabantse boeren dat noemen.

    Aveseerplankske staat genoteerd in het Woordenboek van Brabantse dialecten. (books.google.be)

    Regio onbekend
    Bewerking door de Bon op 28 Aug 2015 13:08
    6 reactie(s)

    #84467

    klefferen
    (ww. klefferde, heeft geklefferd)

    klimmen, klauteren

    ook in Vlaams Brabant

    WNT: Klaveren
    > klauteren, klafotteren, klauwieren, klauwieteren
    in N.-Brabant en Vlaamsch België: KLAFEREN
    gewestel.: KLEVEREN
    In Westel. N.-Brab. en in deelen van Vlaamsch België: KLEFFEREN
    Zich met armen en handen, knieën, voeten —, van dieren: met de voorste en achterste ledematen en, bij katachtige dieren, met behulp van nagels, klauwen, in iets (boom, paal) —, tegen iets op, — behendig of moeizaam — omhoog werken. Als een woord van de eigenlijke volkstaal: boven den Moerdijk onbekend en niet in gebruik, en, bij Hollandsche auteurs: uit het Zuiden ontleend.
    Klaferen, voor klaveren (Antw.), in Br. en de Kemp. zegt men klefferen, ook kreffelen, schuerm. 1865-1870
    - De kat kleffert op den boom, de bo 1873.
    - Dieë kwaêjongen kleffert overal op, corn.-vervl.

    Ons Joske kleffert geren in de bomen.

    Als de hopman in de boom kruipt, klefferen hem al de welpen na. (Dr. Fa Claes: http://www.literatuur.comli.com/)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door aliekens op 28 Aug 2015 03:23
    3 reactie(s)

    #84468

    astrant
    (bn., bw.)

    brutaal, vrank, stout
    zie ook: strant, astranterik

    VD online: gewestelijk onbeschroomd, zelfverzekerd

    WNT: bij Assurant: in de volkstaal geworden tot ASTRANT (met invoeging van t tusschen s en r die onmiddellijk achter elkander kwamen —, Een woord dat men in het Nederlandsch heeft afgeleid uit assurantie, den verhollandschten vorm van frans assurance, in den zin van vrijmoedigheid; het Fransch zegt niet assurant, maar assuré.

    Afwijkenden vormen:
    - asterant: de langere vorm astrant, nog in N.NL/Friesland gangbaar in de literatuur
    - aschrant (Zele, St.-Niklaas)
    - strant (Leuven, Tongeren)
    - astrant ook in de Antwerpse Kempen

    - Wat een astrant kind zijt gij toch!

    - Dat was nen astrante kerel seg! Zonder iets te vragen of te zeggen, sleurt die mij op den dansvloer en ik ken die nog geen eens.

    - “Zeg, Wouter, hoe kwam het toch dat je zoo opeens met de familie meeging? ’t Is nogal heel erg asterant van je.” – Multatuli, 1874

    Regio Haspengouw
    Bewerking door de Bon op 28 Aug 2015 01:40
    5 reactie(s)

    #84469

    astrant
    (bn., bw.)

    brutaal, vrank, stout
    zie ook: strant, astranterik

    < Frans < assurant < assurantie < assurance = zelfverzekerdheid

    VD online: gewestelijk onbeschroomd, zelfverzekerd

    WNT: astrant: van personen en zaken: brutaal
    afgeleid van assurant, met invoeging van t tusschen s en r die onmiddellijk achter elkander kwamen.
    Het woord is ook in zndl. dialecten zeer gangbaar.

    Afwijkenden vormen:
    - asterant: de langere vorm astrant, nog in N.NL/Friesland gangbaar in de literatuur
    - aschrant (Zele, St.-Niklaas)
    - strant (Leuven, Tongeren)
    - astrant ook in de Antwerpse Kempen

    - Wat een astrant kind zijt gij toch!

    - Dat was nen astrante kerel seg! Zonder iets te vragen of te zeggen, sleurt die mij op den dansvloer en ik ken die nog geen eens.

    - “Zeg, Wouter, hoe kwam het toch dat je zoo opeens met de familie meeging? ’t Is nogal heel erg asterant van je.” – Multatuli, 1874

    Regio Haspengouw
    Bewerking door de Bon op 28 Aug 2015 01:29
    5 reactie(s)

    #84470

    fretten
    (ww. frette, gefret)

    vreten, eten

    ook: freiten
    vgl. uitdr. bonen, de ~ gefret hebben

    Vanavond fretten we worst met spinaziestoemp!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Aug 2015 22:10
    12 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.