Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
iemand die zijn problemen opkropt en dan ook niet meer genietbaar is voor zijn omgeving
zie ook: hertefretten, hartvreterij
ook in prov. Antwerpen
Tielt Winge: een ertefreeter
in Antw. hartfreter
Hij zit daar hele dagen te mopperen, ’t is een hertefretter.
gekanker, ergernis
zie ook hartvreter, kas, uw ~ opvreten, hertefretten, hertefretter
“Trouwens, als ‘m nie gesmoord had, dan stak de Frans er nu toch ook al onder. Van puur hartvreterij. ‘t Was ne moeilijke mens, mijne Frans. Nooit content.” (janlampo.com/2013/08/08/verhaal-jeanneke-doet-niet-aan-politiek-1993/)
In onze polderdorpen, we kunnen er straks elkaar ontmoeten, leren kennen en waarderen en zonder hartvreterij samen feesten, samen zomeren, kortom." (informatieblad De Haan 2006)
gekanker, ergernis
zie ook hartvreter, kas, uw ~ opvreten, hertefretten, hertefretter
“Trouwens, als ‘m nie gesmoord had, dan stak de Frans er nu toch ook al onder. Van puur hartvreterij. ‘t Was ne moeilijke mens, mijne Frans. Nooit content.” (janlampo.com/2013/08/08/verhaal-jeanneke-doet-niet-aan-politiek-1993/)
In onze polderdorpen, we kunnen er straks elkaar ontmoeten, leren kennen en waarderen en zonder hartvreterij samen feesten, samen zomeren, kortom." (informatieblad De Haan 2006)
Net als in het Nederlands betekent dit woord ook het lid zijn van een staat.
Echter, waar alle (Nederlandse) “officiële” taalinstanties het over eens lijken te zijn, is dat er een fout staat in elk van onze (Vlaamse) identiteitskaarten. Volgens deze “instanties” moet een Nederlander op de vraag “Wat is uw nationaliteit” antwoorden “Nederlandse,” als bijvoeglijk naamwoord. Deze logica volgend, zou een Belg dus moeten antwoorden “Belgische,” maar we zeggen steevast “Belg,” niet “Belgische.” Ook bij onze identiteitskaart staat er “Belg.”
Ondervrager: Dewelke is uw nationaliteit?
Staf: Ik heb de Belgische nationaliteit
Kees: Ik heb de Nederlandse nationaliteit
Ondervrager: Wat is uw nationaliteit?
Staf: Belg
Kees: Nederlandse
Ondervrager: Wat is de kleur van deze tafel?
Staf: Blauw
Kees: Blauw
een borrel krijgen, ongewild water in de mond krijgen bij het zwemmen
zie ook zeup, zeup, iemand een ~ geven
Die baar verraste hem en daarom heeft hij ne farme zeup gekregen.
iemand kopje onder duwen
zie ook zeup, zeup, een ~ krijgen
Mekaar geen zeup geven, dat is niet plezant.
rammelaar
geeft da kind z’n klutterspoan dat het niet meer weent
variëteit van klein gebak, al dan niet met bladerdeeg, al dan niet suiker geglazuurd, al dan niet gevuld met pudding, appel, … Zoals daar zijn: rozijnenkoeken, puddingkoeken, puddingkoeken met chocolat, achtjes, …
in Nederland: koffiebroodje
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
Ne koffiekoek met ingebakken crème, alstublieft!
8 koffiekoeken alstublief. 2 met rozijnen, 2 achtjes, een met pudding zonder chocolat en een met pudding met chocolat en twee met appelvulling.
de helft
< volksetymologische ontwikkeling: van “den helft” met e-i wissel en wegvallen van de h > denilft, waarbij de n niet meer gezien wordt als een deel van het lidwoord, maar als beginletter van het zelfstandig naamwoord, zoals nonkel en nonk ontstaan zijn uit “mon oncle”.
Hageland: milft, iets in de ~ doen
Mijn boterkoek heb ik in 2 gesneden en de nilft ervan opgegeten.
de helft
< volksetymologische ontwikkeling: van “den helft” met e-i wissel en wegvallen van de h > denilft, waarbij de n niet meer gezien wordt als een deel van het lidwoord, maar als beginletter van het zelfstandig naamwoord, zoals nonkel en nonk ontstaan zijn uit “mon oncle”.
Hageland: milft, iets in de ~ doen
Mijn boterkoek heb ik in 2 gesneden en de nilft ervan opgegeten.
iets in de helft verdelen
contaminatie van MI-dden en he-LFT
zie ook nilft (Leiestreek)
Wat een groot stuk taart, ik zal het in de milft doen, dan heb jij ook een stuk.
loochenen, tegenspreken, een mening of bewering uit het hoofd proberen te praten, bestrijden
Antw.: afstraaje
Limburg: aafstrieje
Kempen: afstraa(n), afstraaje, afstrei(n), afstrei-je
VD95: gewestelijk
Ge moet dat niet afstrijden. Ik weet zeker dat ge het gedaan hebt.
Limburg: De mostat neet aafstrieje, ich weit zeker daste ’t gedoan hubs.
lange, dunne, flexibele tak, soms als zweepje gebruikt
met een bundel van deze takken vormt men een roede
< Duits Wisch, Lat. virga (twijg)
staat gewoon in Van Dale
In Nederland wordt dikwijls het woord “teen” gebruik voor wissen van een wilgen boom, adjectief: tenen
Vroeger diende men lijfstraffen toe op school. Toen kregen ze nog van de wis.
onafscheidbaar, ouder koppel
gaat terug op een oude legende uit Kortrijk: Manten en Kalle bewaakten de toegang tot de stad, werden gevangen gezet in Frankrijk en werden daar door een tovenares veranderd in reuzen, waarna ze konden terugkeren naar hun moederstad
Wiske en Norbert zijn Manten en Kalle. Ge ziet de een niet zonder den andere.
onafscheidbaar, ouder koppel
gaat terug op een oude legende uit Kortrijk: Manten en Kalle bewaakten de toegang tot de stad, werden gevangen gezet in Frankrijk en werden daar door een tovenares veranderd in reuzen, waarna ze konden terugkeren naar hun moederstad
Wiske en Norbert zijn Manten en Kalle. Ge ziet de een niet zonder den andere.
schillen, van de schil ontdoen
Wordt veelal gebruikt in het leger om de corvee aan te duiden, waar soldaten vaak om de beurt, of als straf, aardappelen moeten schillen.
Thuis schellen we de patatten.
VD2013 online: informeel: schillen, piepers jassen
Allee lap, de Jef heeft zijn groot bakkes weer eens opengetrokken tegen de commandant en nu mag ’m patatten jassen.
iemand met een gezonde appetijt die veel kan eten
WNT:
Verder: Smeerpere, gewestelijk , b.v. te Gent, voor: iemand die veel eet
- ’t Was zulk ’n smeerpere van e manneke: ’t at al op dat ’t hadde, Loquela 7, 14 (1887)
Als het op pizza eten aankomt is mijn zoon een echte smeerpeer.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
